318 yıllık hologramdan aşkın bilim-kurgu tasavvuru
-
0:06 - 0:07Size gerçek görünüyor muyum?
-
0:08 - 0:09Umarım öyleyimdir.
-
0:10 - 0:12Bunu görüp göremediğinize dair
hiç bir fikrim yok, -
0:12 - 0:15ama ben, sadece önüme bakacağım ve
sizin orada olduğunuzu umacağım. -
0:16 - 0:19Önümdeki kuma bir tane
yarım daire çizdim -
0:19 - 0:22üstünden geçmiyorum ve sanki
havada süzülür gibi görünüyorum. -
0:26 - 0:28Şimdi, ayakta duruyorum
-
0:29 - 0:30açık bir havada
-
0:30 - 0:32sahilde bir palmiye ağacının altında,
-
0:34 - 0:37tam sahnenizin bir zamanlar
olduğu yerde. -
0:38 - 0:40Sizinle 12 dakikam var.
-
0:41 - 0:42Bir sınır koydum.
-
0:43 - 0:44Eşim Navid, zamanında bana,
-
0:44 - 0:48sonsuz ihtimal bir yaratıcının
en kötü düşmanı demişti. -
0:48 - 0:51Örneğin, bu elbise: ondan, 23.yüzyıl
Kahire'sinde -
0:52 - 0:55bir din adamının giyebileceği
bir şeyler tasarlamasını istedim. -
0:55 - 0:58Fakat, bunu yapmak için sadece
üç günümüz vardı, -
0:58 - 1:00ve elimizdeki tek kumaş
-
1:00 - 1:02başka bir mukimin geride bıraktığı
yatak kılıfıydı. -
1:02 - 1:06Ama yaptı ve harika oldu.
-
1:07 - 1:09Ona baktı ve dedi ki,
-
1:10 - 1:12"Kavramın delili --
yaratım sınırlanmalı." -
1:16 - 1:18Yani bu 12 dakika içinde,
-
1:19 - 1:22size en büyük
keşfimi anlatacağım. -
1:25 - 1:28Tüm hayatım boyunca, sonsuz hayat,
takıntım olmuştur, -
1:29 - 1:32bildiğim gibi, sizin de
birçoğunuz için öyle. -
1:34 - 1:37Araştırmalarınızın meyve vereceğini
bilmekten mutlu olabilirsiniz. -
1:38 - 1:40Ben 318 yaşındayım.
-
1:41 - 1:45Ortalama yaşam süresi artık 432 yıl
-
1:45 - 1:49ve işim, insan yaşamını
süresiz olarak uzatmaktır. -
1:49 - 1:52Ve bir gün hoşnut olacağımız
-
1:52 - 1:55bir noktaya ulaşacağımızı,
asla sorgulamadım. -
1:57 - 1:59Ama zıttı sürekli oluyor:
-
1:59 - 2:01daha uzun yaşadıkça,
daha uzun yaşamak istiyoruz, -
2:01 - 2:03ölmeyi daha az istiyoruz.
-
2:04 - 2:05Bizi kim suçlayabilir ki?
-
2:06 - 2:09Kâinat öyle büyük ki.
-
2:11 - 2:12Daha fazlasını göremeyeceğiz diye
bir şey asla olmayacak. -
2:12 - 2:14Daha dün,
-
2:14 - 2:17Avrupa'yı bir botla nasıl gezebileceğiniz
ve gezegenin bir adasından -
2:17 - 2:19ötekisine nasıl yelken açabileceğinizle
ilgili bir şeyler okuyordum -
2:19 - 2:22ve adaların bazılarında,
kalıp gezebileceğiniz -
2:22 - 2:25Jüpiter'in gölgesi altında
uyuyabileceğiniz kasabalar var. -
2:25 - 2:29Ve sonra, sadece bir tane
şarkı yazarının oturup, -
2:29 - 2:31okyanusa mandolin çaldığı şu ada var.
-
2:32 - 2:34Ve sonra, şimdi ve daha önce
hiç kimsenin olmadığı -
2:34 - 2:36diğer yerler var
-
2:36 - 2:40ve siz, daha önce hiç kimsenin
ayak basmadığı toprağa -
2:40 - 2:42dokunmanın hazzına varıyorsunuz.
-
2:43 - 2:46Sadece bunu yaparak
400 yıl geçirebilirsiniz. -
2:52 - 2:54Şimdi Ay, kuzeydoğudan yükseliyor.
-
2:55 - 2:57Çıplak gözlerle, üstündeki
şehirleri görebiliyorum. -
2:57 - 2:59Sinir kümeleri gibi bağlılar:
-
3:00 - 3:06Güney Kutbu'nda Mariapolis,
Ekvator'da Ramachandran. -
3:07 - 3:10Ve Huzur Denizinde ise yeni Tahran.
-
3:12 - 3:14Burası Navid'le tanıştığımız yer.
-
3:14 - 3:16İkimizde şehirde sanatçıydık.
-
3:18 - 3:19Tanıştığımız gün,
Azadi meydanında -
3:19 - 3:21birbirimizin yanından geçiyorduk
-
3:21 - 3:22ve omuzlarımız çarpıştı.
-
3:23 - 3:24Ve özür dilemek için döndüm
-
3:24 - 3:29ve o, daha selam vermeden
ya da kendini tanıtmadan, -
3:29 - 3:32dedi ki, "Madem öyle, neden sadece
birbirimizin içinden geçmedik ki?" -
3:34 - 3:38Ve ilk düşündüğüm şey,
"Sen de kimsin?" -
3:38 - 3:40Fakat sonra, bu soru beni rahatsız etti,
-
3:40 - 3:42çünkü cevabı gayet netti.
-
3:43 - 3:45Dedim ki, "Birbirimizin içinden geçmedik
-
3:45 - 3:48çünkü temel parçacıkların kütlesi var
-
3:48 - 3:50ve temel parçacıklar arasındaki boşluk
-
3:50 - 3:53kütle özelliklerine de sahip
bağlanım enerji ile dolu -
3:53 - 3:56ve biz bunu 800 yıldır biliyoruz."
-
3:58 - 4:00Büyük ihtimalle, yabancılarla dalaşmayı
-
4:00 - 4:02sevdiği ruh hallerinden
birisi içindeydi. -
4:02 - 4:04Ya da sadece, benle flört ediyordu,
-
4:04 - 4:07çünkü bana bakıp,
"böyle söyleyeceğini biliyordum. -
4:09 - 4:10Derin düşünüyorsun." dedi.
-
4:10 - 4:11Ve sonra kemerini çıkarttı,
-
4:11 - 4:15şimdi takıyor olduğum bu kemeri
-
4:16 - 4:18ve dedi ki,
-
4:21 - 4:24"Kainat, parçacıkların kütlesi
olacak şekilde inşa ediliyor. -
4:27 - 4:28Bu temel kısıtlama olmazsa,
-
4:28 - 4:32birbirimizin içinden ışık hızıyla geçer
-
4:32 - 4:34ve bundan haberimiz
bile olmazdı." -
4:36 - 4:38Ve böylece ilişkimiz başladı.
-
4:46 - 4:48Navid'le benim
-
4:49 - 4:52konuşacak şeylerimiz hiç bitmezdi.
-
4:53 - 4:54Hem de hiç.
-
4:55 - 4:56Bu inanılmaz bir şeydi.
-
4:56 - 5:01Sanki, ikimizde birlikte dağlardan
yukarı tırmanan kahramanlar gibiydik -
5:01 - 5:03ve yeni manzaralara varıp durduk
-
5:03 - 5:06ve bu mükemmel kelimeler kümesi
-
5:06 - 5:08bunları tasvir etmek için
ağzımızdan çıkıverirdi. -
5:08 - 5:10Ve bunu yapar yapmaz
hemen unutur -
5:10 - 5:14ve omzumuzdan silkeler, bir sonraki
şeye geçer ve devam ederdik. -
5:14 - 5:18Bir keresinde, Navid, sohbetlerimizin
ekmek yapmak gibi olduğunu söyledi, -
5:18 - 5:21sanki her defasında biraz
daha fazla un katıyor -
5:21 - 5:23biraz daha fazla
su ekliyorduk, -
5:23 - 5:25içine kıvırıp,
ters yüz ediyor, -
5:25 - 5:28ve bir türlü pişiremiyorduk.
-
5:33 - 5:36Benim takıntım sonsuz hayat ise,
Navid'inki de dokunmaktır. -
5:39 - 5:41Bunun için eşsiz bir yeteneği var.
-
5:42 - 5:43Bütün işi bununla alakalı.
-
5:45 - 5:48Vücudum onun için bir tuval gibiydi
-
5:48 - 5:52ve parmağını yüzümden aşağı
öyle yavaş indirirdi ki -
5:52 - 5:54hareket ettiğini bile hissetmezdim.
-
5:54 - 5:57Ve onun, kendi vücudumla onunkini
-
5:57 - 6:01ayırt edemediğim o ana takıntısı vardı.
-
6:04 - 6:07Ya da boylu boyuna uzanıp,
omuzunu omuzuma sokuşturdu -
6:07 - 6:10ve "Pilar, bu neden bu kadar
güzel hissettiriyor?" derdi. -
6:11 - 6:13Ben de, "Bilmem!" diyordum.
-
6:16 - 6:20Ve onun, bu şakacı soruları için hep
şakacı cevapları olurdu, -
6:21 - 6:24fakat şimdi benim hatırladığım cevabı,
-
6:25 - 6:27"İyi hissettiriyor
-
6:27 - 6:29çünkü kâinat sınırlarını seçti
-
6:29 - 6:31ve biz onun sanatıyız."
-
6:42 - 6:45Geleceğin neye benzeyeceğini ve
gerçekte neye dönüştüğünü -
6:45 - 6:46düşünmek hep komik olmuştur.
-
6:48 - 6:51Sizin zamanınızda, bilim adamları,
insanların kendilerini dondurup -
6:51 - 6:53gelecekte uyanacaklarını
sanıyorlardı. -
6:54 - 6:56Evet uyandılar -- ama sonra öldüler.
-
6:59 - 7:03Sizin zamanınızda bilim adamları
insanların organlarını değiştirip -
7:03 - 7:06hayatlarını yüzlerce yıl
uzatacaklarını düşünüyorlardı. -
7:06 - 7:08Ve yaptılar da,
-
7:08 - 7:10ama sonunda, yine de öldüler.
-
7:11 - 7:15Sizin zamanınızda, yeryüzü insanların
yaşadığı tek yerdi. -
7:18 - 7:21Benim zamanımda, yeryüzü insanların
ölmeye geldiği bir yer. -
7:26 - 7:29Ve Navid işaretleri
göstermeye başladığında, -
7:29 - 7:32arkadaşlarımız, herkesin yapacağı
şeyi yapacağımı tahmin etmişlerdi, -
7:32 - 7:34yani ona hoşçakal deyip
onu yeryüzüne göndermeyi, -
7:35 - 7:38böylece hiçbirimiz ona bakmak
zorunda kalmayacaktık -
7:38 - 7:41ya da onun etrafında olmak
veya onu düşünmek, onun ... -
7:42 - 7:44yaşamını sürdüremeyişini.
-
7:49 - 7:50Her şeyden çok,
-
7:50 - 7:53onlar, onun fiziksel vücudunun
yakınlarında olmak istemediler. -
7:53 - 7:56Vücudundan "düşüş" olarak bahsediyorlardı,
-
7:57 - 7:59buna karşın, o vücuduna
hayranlık duyuyordu, -
7:59 - 8:01vücudunun geçirdiği değişikliklere
-
8:01 - 8:05ve onun isteğinin dışında, gün be gün
doğasının kurallarına uymasına. -
8:08 - 8:10Navid'i yeryüzüne gönderdim.
-
8:12 - 8:13Fakat ben de onunla gittim.
-
8:15 - 8:18Bir arkadaşımızın,
ayrılmadan hemen önce bize, -
8:18 - 8:20"Bunun küstahça
olduğunu düşünüyorum, -
8:21 - 8:24sanki kurallar sizin için geçerli değil,
sanki aşkınız o kadar özelmiş gibi." -
8:24 - 8:27dediğini hatırlıyorum.
-
8:27 - 8:29Ama öyleydi.
-
8:32 - 8:34Ve işte burada
yeryüzünde bile, -
8:34 - 8:37hayatı nasıl uzatacağımla ilgili çalıştım.
-
8:37 - 8:38Sonra aklıma başka
-
8:38 - 8:40bir cevabın olabileceği geldi.
-
8:40 - 8:43Navid'in bana, o gün Azadi
Meydanı'nda söylediği, -
8:43 - 8:45o şeye aklım gidiyordu,
-
8:45 - 8:47o temel kısıtlama olmasaydı --
-
8:47 - 8:50kütleyi maddeye heba eden
bir kâinat olmasaydı -- -
8:50 - 8:51biz var olmazdık.
-
8:53 - 8:55Bu tek kural.
-
8:55 - 8:59Diğer kural, bütün kütle
entropiye mahkumdur. -
9:00 - 9:03Ve kütle olmadan, bu kâinatta
olmanın hiç bir yolu yok. -
9:03 - 9:04Biliyorum. Her şeyi denedim.
-
9:04 - 9:09Higgs alanının değiştirildiği
bir foton kutusu yaratmayı denedim. -
9:09 - 9:13Vücudumdaki, bütün atom altı
hareketleri kaydedip, -
9:13 - 9:16onları kapalı bir döngüde
yeniden oynatmayı denedim. -
9:16 - 9:17Hiçbiri işe yaramadı.
-
9:21 - 9:27Fakat, son metodum, içinde zamanın
süresiz yavaşladığı, -
9:27 - 9:31bir vücudun sınırlarıyla, bir
sarmal boyutu yaratmaktı, -
9:33 - 9:36ama yansıması, normal
akıyormuş gibi görünecekti. -
9:37 - 9:41Bu vücut bizim kainatımızda
bir hologram olarak görünecekti -
9:43 - 9:45burada ama burada değil.
-
9:49 - 9:51Bu yaptığımı farkettiğimde,
-
9:52 - 9:54odasına koştum,
-
9:54 - 9:56başarımı anlatmak için
o kadar mutluydum ki, -
9:57 - 10:00nerdeyse normal şekilde uzaydan
geçip bütün gözlere girmeyi -
10:00 - 10:02hatta kendiminkine bile
-
10:04 - 10:06ve yanına uzanmaya gittim
-
10:07 - 10:10ve unutmuşum, onun içine düştüm.
-
10:16 - 10:18Sonsuz hayatın bir yolunu bulmuştum
-
10:20 - 10:23ve bunu, Navid'in en sevdiği tek
şey pahasına yaptım, -
10:23 - 10:26yani dokunmak ve dokunulmak.
-
10:30 - 10:31Ve beni dışarı attı.
-
10:36 - 10:38Yine de izlemek zorundaydım.
-
10:40 - 10:41İnsanlar artık 400 yıl yaşıyor,
-
10:42 - 10:43ve hala ölüyoruz.
-
10:43 - 10:45Ve ölüm geldiğinde,
-
10:46 - 10:50hala onları yatak örtülerinde yakalıyor
-
10:52 - 10:56ve kolları şişip kararıyor
ve içleri morarıyor -
10:56 - 11:00ve nefesleri git gide,
git gide yavaşlıyor, -
11:00 - 11:02sanki uykuya dalıyorlarmış gibi.
-
11:10 - 11:11Her zaman, hayata anlam
-
11:12 - 11:14katan şeyin macera olduğunu düşünürdüm.
-
11:15 - 11:18Ve ölüm, çözümünü
-
11:18 - 11:20henüz bulamadığımız bir problem.
-
11:25 - 11:28Fakat, belki de, sırf bittiği için,
hayatın bir anlamı var. -
11:28 - 11:30Belki de paradoks bu:
-
11:30 - 11:33Sınırlar sınırlamıyor,
mükemmel özgürlüğe izin veriyor. -
11:39 - 11:40(İç çekiyor)
-
11:46 - 11:48Bu sabah burada bir fırtına vardı.
-
11:48 - 11:50Gece için başka bir hava
tahmini var -
11:50 - 11:52ama şimdilik, hava açık.
-
11:53 - 11:54Burada rüzgarı
hissedemiyorum -
11:54 - 11:55ama az önce yanımdan
geçen bakıcılardan -
11:55 - 11:58birine havanın nasıl olduğunu sordum
-
11:58 - 12:01ve o da, ılık olduğunu söyledi,
sanki erimiş tereyağı gibi. -
12:03 - 12:05Eşime layık bir cevap.
-
12:11 - 12:13Bir şekilde bedenime geri dönmeliyim.
-
12:17 - 12:21O zamana dek, hiç ara vermeyeceğim
sizin bana verdiğiniz ara hariç.
- Title:
- 318 yıllık hologramdan aşkın bilim-kurgu tasavvuru
- Speaker:
- Monica Byrne
- Description:
-
Bilim kurgu yazarı Monica Byrne, ırkçı, sosyal ve cinsi basmakalıplarımıza meydan okuyan karakterlerle dolu zengin dünyalar yaratmaktadır. Bu sunumda, Bryne, Pilar adında bir hologram olarak görünmekte ve bize insanların kâinatı kolonileştirdiği yakın bir gelecekten bir aşk ve kayıp hikayesi aktarmaktadır. "Geleceğin neye benzeyeceğini ve gerçekte nasıl olduğunu düşünmek hep komik olmuştur" diyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 12:38
Meric Aydonat edited Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Meric Aydonat approved Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Sancak Gülgen accepted Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Sancak Gülgen edited Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Meric Aydonat rejected Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Sancak Gülgen accepted Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Sancak Gülgen edited Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram | ||
Olcay Söngüt edited Turkish subtitles for A sci-fi vision of love from a 318-year-old hologram |