Return to Video

Ochrona pięknych i wrażliwych raf koralowych - Joshua Drew

  • 0:15 - 0:16
    Rafy koralowe stanowią
  • 0:16 - 0:18
    spektakularne ekosystemy.
  • 0:18 - 0:19
    Są także bardzo wrażliwe.
  • 0:19 - 0:21
    Jak możemy chronić rafy,
  • 0:21 - 0:23
    i zamieszkujące je
    zwierzęta i rośliny?
  • 0:23 - 0:26
    I jak sprawić, żeby ochrona tych obszarów
    nie zagrażała
  • 0:26 - 0:28
    ludziom wykorzystującym rafy
    dla przetrwania?
  • 0:28 - 0:29
    Takie pytania zadają sobie
  • 0:29 - 0:32
    biolodzy zajmujący się ochroną oceanów.
  • 0:32 - 0:33
    Za przykład posłuży nam Fidżi.
  • 0:33 - 0:36
    Fidżi to archipelag w południowej części
    Oceanu Spokojnego.
  • 0:36 - 0:39
    By zrównoważyć potrzebę ochrony
    z potrzebą zarobkowania,
  • 0:39 - 0:42
    naukowcy zasugerowali, żeby zamiast
    jednego dużego rezerwatu
  • 0:42 - 0:44
    zapewniającego ochronę jednej dużej rafie,
  • 0:44 - 0:47
    inne pozostawiając bez zabezpieczenia,
  • 0:47 - 0:49
    lepiej stworzyć system
    obszarów chronionych
  • 0:49 - 0:51
    zebranych razem jak perły na sznurze.
  • 0:51 - 0:54
    Pomysł nazywa się "dołączalnością".
  • 0:54 - 0:56
    Dzięki niemu naukowcy mogą chronić
    wiele różnych siedlisk,
  • 0:56 - 0:59
    nie zakazując ludziom korzystania
    z tradycyjnych łowisk.
  • 0:59 - 1:03
    Jedynym sposobem na skuteczne
    funkcjonowanie "sznurowych" rezerwatów
  • 1:03 - 1:05
    jest ich łączenie.
  • 1:05 - 1:07
    Daje to dwie główne korzyści.
  • 1:07 - 1:09
    Po pierwsze, zabezpieczenie.
  • 1:09 - 1:11
    Jeśli jeden rezerwat spotka coś złego,
  • 1:11 - 1:11
    jak wyciek oleju
    czy blaknięcie koralowców,
  • 1:11 - 1:12
    jak wyciek oleju
    czy blaknięcie koralowców,
  • 1:12 - 1:15
    to gdy rezerwat jest częścią systemu,
  • 1:15 - 1:18
    może odnowić się dzięki częściom,
    które katastrofy uniknęły.
  • 1:18 - 1:20
    Inną korzyścią jest reprezentacja.
  • 1:20 - 1:21
    Ukierunkowanie konserwacji tak,
  • 1:21 - 1:25
    by zapewnić ochronę różnych środowisk.
  • 1:25 - 1:28
    Tym sposobem upewniamy się,
    że siedliska Fidżi,
  • 1:28 - 1:29
    jak rafy koralowe,
  • 1:29 - 1:30
    łowiska
  • 1:30 - 1:31
    czy trawniki morskie
  • 1:31 - 1:32
    są wszystkie uwzględnione.
  • 1:32 - 1:35
    Tym sposobem nie nakładamy
    ekonomicznego brzemienia
  • 1:35 - 1:37
    na żadną grupę ludzi czy wioskę
  • 1:37 - 1:39
    poprzez odebranie im łowisk.
  • 1:39 - 1:41
    Dzieląc koszty między różne społeczności,
  • 1:41 - 1:44
    można też dzielić korzyści.
  • 1:44 - 1:46
    Jeśli zamiast jednego dużego rezerwatu
  • 1:46 - 1:48
    mamy ich wiele, o różnej wielkości
  • 1:48 - 1:49
    i obejmujących różne siedliska,
  • 1:49 - 1:51
    to naukowcy muszą mieć pewność,
  • 1:51 - 1:53
    że te mniejsze są połączone.
  • 1:53 - 1:54
    Gdyby tak nie było,
  • 1:54 - 1:56
    prawdopodobnie nie byłyby
    samowystarczalne.
  • 1:56 - 1:58
    Skąd to wiemy?
  • 1:58 - 2:00
    Tłumaczy to genetyka i DNA.
  • 2:00 - 2:02
    Patrząc na bliskie pokrewieństwo ryb
  • 2:02 - 2:05
    małych rezerwatów Fidżi,
  • 2:05 - 2:07
    naukowcy mogą zbadać poziom migracji
  • 2:07 - 2:10
    pomiędzy rezerwatami.
  • 2:10 - 2:12
    Ważne jest obserwowanie różnych gatunków,
  • 2:12 - 2:13
    ponieważ nie ma gwarancji,
  • 2:13 - 2:15
    że sytuacja tego gatunku
  • 2:15 - 2:17
    jest taka sama, jak tego gatunku.
  • 2:17 - 2:19
    Jeśli zbadamy wiele gatunków,
  • 2:19 - 2:22
    możemy sprawdzić,
    czy ten "naszyjnik" naprawdę działa.
  • 2:22 - 2:24
    Naukowcy dowiedli, że jak dotąd,
  • 2:24 - 2:26
    między rezerwatami Fidżi
  • 2:26 - 2:28
    łączność działa dość sprawnie.
  • 2:28 - 2:30
    Ale nie wszędzie jest tak samo.
  • 2:30 - 2:32
    Młodym niektórych gatunków,
  • 2:32 - 2:35
    które rozpoczęły życie
    w odległej części zachodniej,
  • 2:35 - 2:37
    ciężko dostać się na wschód.
  • 2:37 - 2:38
    By w tym pomóc,
  • 2:38 - 2:39
    biolodzy chcą stworzyć
  • 2:39 - 2:42
    wystarczająca liczbę rezerwatów
    po obu stronach,
  • 2:42 - 2:43
    żeby populacja była zdrowa.
  • 2:43 - 2:45
    Nie chodzi tylko o Fidżi.
  • 2:45 - 2:48
    Pomysł łączenia rezerwatów
    może pomóc na całym świecie,
  • 2:48 - 2:50
    w miejscach jak Indonezja,
  • 2:50 - 2:51
    Nowa Gwinea,
  • 2:51 - 2:52
    czy Bahamy.
  • 2:52 - 2:54
    Naukowcy szukają
    coraz lepszych rozwiązań,
  • 2:54 - 2:56
    Naukowcy szukają
    coraz lepszych rozwiązań,
  • 2:56 - 2:57
    które pomogą rezerwatom współdziałać
    i razem dawać lepsze wyniki.
  • 2:57 - 3:00
    które pomogą rezerwatom współdziałać
    i razem dawać lepsze wyniki.
  • 3:00 - 3:02
    Tym sposobem uchronimy
    piękne sznury raf przed zniszczeniem.
  • 3:02 - 3:03
    Tym sposobem uchronimy
    piękne sznury raf przed zniszczeniem.
Title:
Ochrona pięknych i wrażliwych raf koralowych - Joshua Drew
Description:

Obejrzyj pełną lekcję pod adresem: http://ed.ted.com/lessons/conserving-our-spectacular-vulnerable-coral-reefs-joshua-drew

Jak działacze ruchu na rzecz ochrony przyrody próbują pogodzić ochronę raf koralowych z roszczeniami lokalnych społeczności potrzebujących ich do przeżycia? Joshua Drew tłumaczy to na przykładzie wysp Fidżi i ich wzorowego systemu ochrony zwanego "dołączalnością", który ma na uwadze także dobro rybaków.

Lekcja: Joshua Drew. Animacja: Veronica Wallenberg.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:15

Polish subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.