Return to Video

Jak jedzenie wpływa na jelita - Shilpa Ravella

  • 0:07 - 0:12
    Biliony bakterii, wirusów i grzybów
    zasiedlają nasz organizm.
  • 0:12 - 0:15
    Utrzymywanie z nimi dobrych,
    zrównoważonych relacji
  • 0:15 - 0:17
    leży w naszym interesie.
  • 0:17 - 0:20
    Tworzą one mikroflorę jelitową,
  • 0:20 - 0:25
    bogaty ekosystem spełniający
    wielorakie funkcje w organizmie.
  • 0:25 - 0:29
    Bakterie w jelitach rozkładają pokarm,
    którego organizm nie potrafi strawić,
  • 0:29 - 0:31
    produkują ważne składniki odżywcze,
  • 0:31 - 0:32
    regulują system odpornościowy
  • 0:32 - 0:36
    i chronią przed zarazkami.
  • 0:36 - 0:38
    Nie wiemy jeszcze dokładnie,
  • 0:38 - 0:42
    które dobre bakterie
    utrzymują jelita w formie,
  • 0:42 - 0:45
    ale wiemy, że dla zdrowia mikroflory
  • 0:45 - 0:47
    niezbędna jest ich różnorodność.
  • 0:47 - 0:50
    Na mikroflorę wpływa wiele czynników,
  • 0:50 - 0:51
    takich jak środowisko,
  • 0:51 - 0:53
    przyjmowanie antybiotyków,
  • 0:53 - 0:58
    a nawet to, czy urodziliśmy się
    przez cesarskie cięcie.
  • 0:58 - 1:01
    Dieta ma również kluczowy wpływ
  • 1:01 - 1:03
    na zdrowie naszych jelit.
  • 1:03 - 1:06
    Choć nie możemy kontrolować
    wszystkich czynników,
  • 1:06 - 1:08
    możemy regulować
    równowagę mikrobiologiczną
  • 1:08 - 1:12
    odpowiednio się odżywiając.
  • 1:12 - 1:18
    Błonnik pokarmowy z owoców,
    warzyw, orzechów i zbóż
  • 1:18 - 1:21
    jest najlepszym paliwem
    dla bakterii jelitowych.
  • 1:21 - 1:23
    Trawiąc błonnik produkują one
  • 1:23 - 1:28
    krótkołańcuchowe kwasy tłuszczowe,
    które wspomagają barierę jelitową,
  • 1:28 - 1:30
    wzmacniają odporność
  • 1:30 - 1:34
    i zapobiegają stanom zapalnym,
    zmniejszając ryzyko raka.
  • 1:35 - 1:36
    Im więcej spożywamy błonnika,
  • 1:36 - 1:41
    tym więcej trawiących go bakterii
    osiedla się w jelitach.
  • 1:41 - 1:45
    W przeprowadzonym niedawno badaniu,
    grupa wiejskich mieszkańców RPA
  • 1:45 - 1:47
    zmieniła swą wysokobłonnikową dietę
  • 1:47 - 1:52
    na wysokotłuszczową, bogatą w mięso
    dietę Afroamerykanów i odwrotnie.
  • 1:52 - 1:57
    Zaledwie dwa tygodnie diety
    w stylu zachodnim wystarczyły,
  • 1:57 - 2:01
    by zwiększyć występowanie
    stanów zapalnych jelita grubego
  • 2:01 - 2:03
    i zmniejszyć ilość kwasu masłowego,
  • 2:03 - 2:08
    który zdaniem naukowców
    zmniejsza ryzyko raka jelita grubego.
  • 2:08 - 2:12
    W grupie, która zmieniła dietę
    na wysokobłonnikową i niskotłuszczową
  • 2:12 - 2:15
    odnotowano odwrotne zjawisko.
  • 2:15 - 2:20
    Dlaczego bakteriom w jelicie nie służą
    ubogie w błonnik przetworzone pokarmy?
  • 2:21 - 2:24
    Mniej błonnika to mniej
    paliwa dla bakterii,
  • 2:24 - 2:27
    które głodują i wymierają.
  • 2:27 - 2:30
    Konsekwencją jest mniejsza różnorodność
  • 2:30 - 2:32
    i głodne bakterie.
  • 2:32 - 2:37
    Niektóre z nich mogą nawet zjadać
    błonę śluzową wyścielającą jelita.
  • 2:37 - 2:41
    Wiemy też, że pewne pokarmy
    mogą wpływać na bakterie jelitowe.
  • 2:41 - 2:43
    Badając mikroflorę bakteryjną,
  • 2:43 - 2:45
    naukowcy odkryli, że owoce,
  • 2:45 - 2:46
    warzywa,
  • 2:46 - 2:46
    herbata,
  • 2:46 - 2:47
    kawa,
  • 2:47 - 2:48
    czerwone wino
  • 2:48 - 2:49
    i ciemna czekolada
  • 2:49 - 2:53
    korzystnie wpływają
    na różnorodność bakterii.
  • 2:53 - 2:56
    Pokarmy te zawierają polifenole,
  • 2:56 - 3:00
    naturalnie występujące przeciwutleniacze.
  • 3:00 - 3:03
    Z kolei pokarmy bogate w tłuszcze,
  • 3:03 - 3:04
    jak pełne mleko
  • 3:04 - 3:05
    oraz słodkie napoje gazowane
  • 3:05 - 3:08
    zmniejszają różnorodność bakterii.
  • 3:08 - 3:11
    Ważne jest też,
    jak przygotowujemy posiłki.
  • 3:11 - 3:15
    Mało przetworzone, świeże produkty
    zwykle zawierają więcej błonnika
  • 3:15 - 3:17
    i dostarczają lepszego paliwa.
  • 3:17 - 3:18
    Warzywa gotowane na parze,
  • 3:18 - 3:20
    krótko podsmażane lub surowe
  • 3:20 - 3:23
    są zdrowsze niż smażone.
  • 3:23 - 3:28
    Niektóre sposoby przygotowania potraw
    mogą nawet dostarczyć jelitom
  • 3:28 - 3:31
    dobrych bakterii zwanych probiotykami.
  • 3:31 - 3:35
    Produkty poddane fermentacji
    zawierają mnóstwo pożytecznych bakterii,
  • 3:35 - 3:36
    jak lactobacillus
  • 3:36 - 3:38
    czy bifidobakterie.
  • 3:38 - 3:41
    Zanim wynaleziono lodówkę,
  • 3:41 - 3:43
    fermentacja służyła
    do konserwowania jedzenia.
  • 3:43 - 3:47
    Dziś nadal ta tradycyjna metoda
    jest stosowana na całym świecie.
  • 3:47 - 3:48
    Potrawy jak kimchi,
  • 3:48 - 3:49
    kiszona kapusta,
  • 3:49 - 3:50
    tempeh
  • 3:50 - 3:51
    czy kombucza
  • 3:51 - 3:54
    wzbogacają naszą dietę
    i dodają jej witalności.
  • 3:54 - 3:58
    Jogurt również dostarcza
    jelitom dobrych bakterii.
  • 3:58 - 4:03
    Nie znaczy to jednak,
    że każdy jogurt jest zdrowy.
  • 4:03 - 4:05
    Jeśli zawiera zbyt dużo cukru,
    a za mało bakterii,
  • 4:05 - 4:07
    nie pomoże nam.
  • 4:07 - 4:09
    To tylko ogólne zasady.
  • 4:09 - 4:12
    Potrzeba więcej badań,
    by w pełni zrozumieć,
  • 4:12 - 4:16
    jak produkty spożywcze
    oddziałują na naszą florę jelitową.
  • 4:16 - 4:18
    Dostrzegamy ich dodatni wpływ,
  • 4:18 - 4:23
    ale wnętrze naszych jelit
    to trudne miejsce do obserwacji.
  • 4:23 - 4:25
    Nie wiemy na przykład,
  • 4:25 - 4:29
    czy te produkty bezpośrednio
    zwiększają różnorodność bakterii,
  • 4:29 - 4:32
    czy jest to bardziej skomplikowane.
  • 4:32 - 4:36
    Chociaż dopiero poznajemy
    niezbadane wnętrze naszych jelit,
  • 4:36 - 4:43
    dostrzegamy już znaczenie ich flory
    dla zdrowia układu trawiennego.
  • 4:43 - 4:48
    Na szczęście możemy wspomagać
    bakterie w naszych brzuchach.
  • 4:48 - 4:49
    Jedząc dużo błonnika,
  • 4:49 - 4:51
    świeżych i fermentowanych produktów,
  • 4:51 - 4:54
    możemy być pewni, że jelita
    pomogą nam zachować zdrowie i siłę.
Title:
Jak jedzenie wpływa na jelita - Shilpa Ravella
Speaker:
Shilpa Ravella
Description:

Cała lekcja na: http://ed.ted.com/lessons/how-the-food-you-eat-affects-your-gut-shilpa-ravella

Bakterie w jelitach rozkładają pokarm, którego organizm nie potrafi strawić, produkują ważne składniki odżywcze, regulują system odpornościowy i chronią przed zarazkami. Nie jesteśmy w stanie kontrolować wszystkich czynników wpływających na zdrowie flory bakteryjnej, ale możemy regulować równowagę mikrobiologiczną odpowiednio się odżywiając. Shilpa Ravella podpowiada co jeść, by mieć zdrowe jelita.

Lekcja: Shilpa Ravella, animacja: Andrew Foerster.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:10

Polish subtitles

Revisions