Return to Video

Czy rozwiążesz zagadkę z wirusem? - Lisa Winer

  • 0:08 - 0:11
    Wasz zespół badawczy
    znalazł prehistorycznego wirusa
  • 0:11 - 0:13
    zakonserwowanego w wiecznej zmarzlinie
  • 0:13 - 0:15
    i wyizolował go do badań.
  • 0:15 - 0:17
    Późno zamykasz laboratorium,
  • 0:17 - 0:20
    gdy nagle uderza trzęsienie ziemi
  • 0:20 - 0:22
    i siada zasilanie.
  • 0:22 - 0:27
    Gdy włączają się generatory awaryjne,
    alarm potwierdza twoje najgorsze obawy:
  • 0:27 - 0:31
    wszystkie fiolki z próbkami pękły.
  • 0:31 - 0:33
    Wirus jest na razie pod kontrolą,
  • 0:33 - 0:35
    ale jeśli go nie zniszczysz,
  • 0:35 - 0:39
    wkrótce otworzą się otwory wentylacyjne
    i wirus wydostanie się na zewnątrz.
  • 0:40 - 0:43
    Bez wahania chwytasz kombinezon HAZMAT,
  • 0:43 - 0:46
    przygotowując się do ocalenia świata.
  • 0:46 - 0:50
    Laboratorium składa się z 16 sal
  • 0:50 - 0:53
    o wymiarach cztery na cztery z wejściem
    w północno-zachodnim rogu
  • 0:53 - 0:55
    i wyjściem na południowym wschodzie.
  • 0:55 - 0:58
    Każdy pokój jest połączony z sąsiednim
    śluzą powietrzną,
  • 0:58 - 1:03
    a wirus jest w każdym pokoju
    z wyjątkiem wejścia.
  • 1:03 - 1:06
    Aby go zniszczyć, musisz wejść
    do każdego pomieszczenia
  • 1:06 - 1:09
    i pociągnąć za awaryjny włącznik
    samozniszczenia.
  • 1:09 - 1:11
    Ale jest haczyk.
  • 1:11 - 1:14
    Ponieważ system bezpieczeństwa
    został uruchomiony,
  • 1:14 - 1:16
    po wejściu do skażonego pomieszczenia
  • 1:16 - 1:20
    nie można wyjść bez aktywacji włącznika,
  • 1:20 - 1:21
    a po jego uruchomieniu
  • 1:21 - 1:25
    nie będzie można wrócić
    do tego pomieszczenia.
  • 1:25 - 1:29
    Zaczynasz rysować możliwe trasy
    na kartce papieru,
  • 1:29 - 1:31
    ale żadna droga nie prowadzi do wyjścia
  • 1:31 - 1:34
    bez pominięcia przynajmniej
    jednego pokoju.
  • 1:34 - 1:38
    Jak zniszczyć wirusa
    w każdej skażonej sali
  • 1:38 - 1:41
    i przeżyć, żeby opowiedzieć tę historię?
  • 1:41 - 1:46
    Wstrzymaj nagranie, żeby znaleźć sposób.
  • 1:46 - 1:47
    [Odpowiedź za: 3]
  • 1:47 - 1:49
    [Odpowiedź za: 2]
  • 1:49 - 1:51
    [Odpowiedź za: 1]
  • 1:51 - 1:52
    Jeśli w pierwszym odruchu
  • 1:52 - 1:55
    rysujesz opcje tras na siatce,
  • 1:55 - 1:57
    idziesz w dobrym kierunku.
  • 1:57 - 2:00
    Ta zagadka wiąże się
    z problemem cyklu Hamiltona,
  • 2:00 - 2:05
    nazwanym na cześć irlandzkiego matematyka
    z XIX wieku - Williama Rowana Hamiltona.
  • 2:05 - 2:08
    Trudność w problemach z trasą
    polega na ustaleniu,
  • 2:08 - 2:12
    czy dany graf ma cykl Hamiltona,
  • 2:12 - 2:16
    czyli czy można przejść
    przez każdy punkt dokładnie raz.
  • 2:16 - 2:20
    Klasyfikuje się to jako problem NP-zupełny
  • 2:20 - 2:24
    i jest notorycznie trudny,
    gdy liczba punktów jest duża.
  • 2:24 - 2:28
    Choć każde zaproponowane rozwiązanie
    można łatwo zweryfikować,
  • 2:28 - 2:31
    nie ma niezawodnej formuły
    ani skrótu, aby je znaleźć
  • 2:31 - 2:34
    lub określić, że istnieje.
  • 2:34 - 2:36
    Nie mamy nawet pewności,
    czy komputery umieją
  • 2:36 - 2:40
    niezawodnie znaleźć takie rozwiązanie.
  • 2:40 - 2:44
    Ta łamigłówka dodatkowo
    utrudnia cykl Hamiltona,
  • 2:44 - 2:48
    bo musi zaczynać się i kończyć
    w określonych punktach.
  • 2:48 - 2:50
    Ale zanim zmarnujesz mnóstwo papieru,
  • 2:50 - 2:53
    musisz wiedzieć,
    że prawdziwa ścieżka Hamiltona
  • 2:53 - 2:55
    nie jest możliwa z naszymi
    punktami końcowymi.
  • 2:55 - 2:58
    Dzieje się tak, bo pokoje tworzą siatkę
  • 2:58 - 3:01
    z parzystą liczbą pokoi po każdej stronie.
  • 3:01 - 3:03
    W każdej siatce z taką konfiguracją
  • 3:03 - 3:05
    ścieżka hamiltonowska,
  • 3:05 - 3:08
    która zaczyna się i kończy
    w przeciwległych narożnikach,
  • 3:08 - 3:10
    jest niemożliwa.
  • 3:10 - 3:13
    Oto przykład, dlaczego.
  • 3:13 - 3:15
    Rozważmy siatkę szachownicy
  • 3:15 - 3:18
    z parzystą liczbą kwadratów
    po każdej stronie.
  • 3:18 - 3:21
    Każda ścieżka idąca przez nią
    będzie na przemian czarno-biała.
  • 3:21 - 3:26
    Wszystkie te siatki będą miały też
    parzystą całkowitą liczbę kwadratów,
  • 3:26 - 3:30
    bo wynik mnożenia
    liczb parzystych jest parzysty.
  • 3:30 - 3:33
    Ścieżka hamiltonowska na parzystej siatce,
  • 3:33 - 3:34
    która zaczyna się na czarnym polu,
  • 3:34 - 3:36
    musi się kończyć na białym,
  • 3:36 - 3:40
    a zaczynając na białym,
    kończymy na czarnym.
  • 3:40 - 3:43
    Jednak w każdej siatce
    z parzystą liczbą boków
  • 3:43 - 3:46
    przeciwległe rogi są tego samego koloru,
  • 3:46 - 3:50
    więc nie da się zacząć
    i zakończyć ścieżki Hamiltona
  • 3:50 - 3:53
    na przeciwnych rogach.
  • 3:53 - 3:55
    Wygląda na to, że nie masz szczęścia,
  • 3:55 - 4:01
    chyba że dokładnie przyjrzysz się zasadom
    i zauważysz ważny wyjątek.
  • 4:01 - 4:03
    To prawda, że po aktywacji przełącznika
  • 4:03 - 4:07
    skażone pomieszczenie jest zniszczone,
    i nigdy nie można tam wrócić.
  • 4:07 - 4:11
    Ale jest jedno pomieszczenie,
    które nie było skażone - wejście.
  • 4:11 - 4:15
    Oznacza to, że można je raz opuścić
    bez konieczności pociągania za włącznik
  • 4:15 - 4:20
    i wrócić tam po zniszczeniu
    któregoś z tych dwóch pomieszczeń.
  • 4:20 - 4:22
    Pokój narożny mógł zostać skażony
  • 4:22 - 4:25
    po otwarciu śluzy powietrznej,
    ale to nie szkodzi,
  • 4:25 - 4:29
    bo można go zniszczyć po drugiej wizycie.
  • 4:29 - 4:33
    Taki pomysł na przejście daje
    cztery opcje na udaną trasę
  • 4:33 - 4:37
    i podobny zestaw opcji,
    jeśli najpierw niszczysz tę salę.
  • 4:37 - 4:43
    Gratulacje, zapobiegasz epidemii
    o apokaliptycznym rozmiarze,
  • 4:43 - 4:46
    ale po tak stresującym wydarzeniu
    potrzebujesz przerwy.
  • 4:46 - 4:51
    Może warto wziąć inną ofertę pracy
    i zostać komiwojażerem.
Title:
Czy rozwiążesz zagadkę z wirusem? - Lisa Winer
Speaker:
Lisa Winer
Description:

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-the-virus-riddle-lisa-winer

Wasz zespół badawczy znalazł w wiecznej zmarzlinie zakonserwowanego prehistorycznego wirusa i wyizolował go do badań. Późno zamykasz laboratorium, gdy nagle uderza trzęsienie ziemi i siada zasilanie. Czy zdołasz zniszczyć wirusa zanim otworzą się otwory wentylacyjne i wypuszczą go na zewnątrz? Lisa Winer pokazuje, jak to zrobić.

Lekcja: Lisa Winer, animacja: Artrake Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:13
Rysia Wand approved Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Rysia Wand accepted Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Rysia Wand edited Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Agnieszka Fijałkowska edited Polish subtitles for Can you solve the virus riddle?
Show all

Polish subtitles

Revisions