Return to Video

အာရုံစိုက်တဲ့အခါ သင့်ဦးနှောက်အတွင်းမှာ ဘာတွေဖြစ်တတ်လဲ။

  • 0:01 - 0:03
    တစ်ခုခုကို အသေအချာ အာရုံစိုက်ရတာ၊
  • 0:03 - 0:05
    တကယ်တော့ မလွယ်ဘူးနော်။
  • 0:06 - 0:11
    ကျွန်တော်တို့ အာရုံစိုက်မှုဟာ တစ်ကြိမ်မှာ
    အရမ်းများတဲ့ လမ်းကြောင်းစုံထဲ အဆွဲခံရကာ
  • 0:11 - 0:15
    တကယ်က သင်ဟာ စူးစိုက်နေနိုင်တယ်ဆိုရင်
    အတော်လေး အထင်ကြီးစရာပါ။
  • 0:16 - 0:20
    အာရုံစိုက်တာဟာ ကျွန်တော်တို့ စူးစိုက်နေတဲ့
    အရာလို့ လူတော်တော်များများ ထင်ကြပေမဲ့
  • 0:20 - 0:25
    ဒါဟာ ဦးနှောက်က စစ်ထုတ်နေတဲ့
    အရာတွေအကြောင်းလည်း ဟုတ်ပါတယ်
  • 0:26 - 0:29
    သင့်အာရုံကို ဦးတည်ပေးဖို့
    နည်းလမ်းနှစ်ခုရှိပါတယ်။
  • 0:30 - 0:31
    ပထမ ဗြောင်ကျတဲ့အာရုံစိုက်ခြင်းပါ
  • 0:32 - 0:36
    ဗြောင်ကျတဲ့ အာရုံစိုက်ခြင်းမှာ
    တစ်ခုခုကို အာရုံစိုက်ဖို့ မျက်လုံးတွေကို
  • 0:36 - 0:37
    ၎င်းဘက်ကို ရွှေ့ပါတယ်။
  • 0:38 - 0:40
    နောက်ပြီး တိတ်တခိုး အာရုံစိုက်ခြင်းပါ။
  • 0:40 - 0:44
    တိတ်တခိုး အာရုံစိုက်ခြင်းမှာ
    တစ်ခုခုကို အာရုံစိုက်ပေမဲ့
  • 0:44 - 0:46
    မျက်လုံးတွေကိုတော့ မရွှေ့ပါဘူး။
  • 0:47 - 0:49
    ကားမောင်းတာကို ခဏလောက်တွေးကြည့်ပါ။
  • 0:51 - 0:54
    သင့်ရဲ့ ဗြောင်ကျတဲ့ အာရုံစိုက်ခြင်း
    မျက်လုံးတွေရဲ့ ဦးတည်ရာဟာ
  • 0:54 - 0:56
    ရှေ့မှာပါ။
  • 0:56 - 0:57
    ဒါပေမဲ့ တိတ်တခိုး အာရုံစိုက်ခြင်းမှာ
  • 0:57 - 1:01
    ပတ်ဝန်းကျင် ဧရိယာကို
    အမြဲ အနှံ့ကြည့်နေတော့
  • 1:02 - 1:03
    ဒါတွေကို တကယ်ကြည့်နေတာ မဟုတ်ပါဘူး။
  • 1:06 - 1:07
    ကျွန်တော်က ကွန်ပြူတာ အာရုံကြောပညာရှင်ပါ။
  • 1:07 - 1:11
    ဦးနှောက် စက် သိမှတ်မှု ကြားခံတွေ
    (သို့) ဦးနှောက်နဲ့ စက်
  • 1:11 - 1:14
    အတူတူတွဲပေး ရာမှာ လုပ်ကိုင်ပါတယ်။
  • 1:15 - 1:16
    ဦးနှောက်အဆင်တွေကို သဘောကျတယ်။
  • 1:17 - 1:18
    ဒါတွေဟာ ကျွန်တော်တို့အတွက် အရေးပါတယ်
  • 1:18 - 1:22
    အကြောင်းက ဒါတွေကို အခြေခံပြီး ကွန်ပြုတာတွေ
    အတွက် ပုံစံငယ်တွေဆောက်နိုင်ပြီး
  • 1:22 - 1:23
    ဒီပုံစံငယ်တွေကို အခြေခံပြီး
  • 1:23 - 1:28
    ကွန်ပြူတာတွေ ကျွန်တော်တို့ ဦးနှောက်
    ကောင်းစွာလုပ်ဆောင်ပုံကို မှတ်မိနိုင်လို့ပါ
  • 1:28 - 1:29
    ဒါက ကောင်းမွန်စွာ အလုပ်မလုပ်ရင်
  • 1:30 - 1:34
    ဒီကွန်ပြူတာတွေကို ကုထုံးတွေအတွက်
    အကူကိရိယာတွေအဖြစ်
  • 1:35 - 1:36
    သုံးနိုင်ပါတယ်။
  • 1:36 - 1:38
    ဒါပေမဲ့ ဒါက တစ်ခုခု ဆိုလိုသေးတယ်၊
  • 1:39 - 1:42
    အကြောင်းက မှားယွင်းတဲ့ အဆင်တွေကို
    ရွေးချယ်ခြင်းဟာ
  • 1:42 - 1:44
    ကျွန်တော်တို့ကို ပုံစံအမှားတွေပေးတော့
  • 1:44 - 1:45
    ကုထုံးအမှားတွေဖြစ်ပါလိမ့်မယ်။
  • 1:45 - 1:47
    ဟုတ်တယ်နော်။
  • 1:48 - 1:49
    အာရုံစိုက်ခြင်း ကိစ္စမှာ
  • 1:49 - 1:51
    အာရုံစိုက်မှုကို
  • 1:52 - 1:55
    မျက်လုံးတွေကနေ
    ရွေ့နိုင်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်တင်မက
  • 1:55 - 1:57
    တွေးခြင်းနဲ့လည်း
  • 1:57 - 2:02
    တိတ်တခိုးအာရုံစိုက်မှုကို ကွန်ပြူတာတွေ
    အတွက် စိတ်ဝင်စားစရာ ပုံစံ ဖန်တီးနိုင်တယ်။
  • 2:02 - 2:06
    ဒီတော့ ကျွန်တော်သိချင်တာက
    သင်ဟာ ဗြောင်ကျကျ (သို့)
  • 2:06 - 2:09
    တိတ်တခိုးကြည့်တဲ့အခါ ဦးနှောက်လှိုင်း
    အဆင်တွေက ဘာတွေလဲဆိုတာပါ။
  • 2:10 - 2:12
    ဒါအတွက် စမ်းသပ်မှုတစ်ခု တည်လိုက်တယ်။
  • 2:13 - 2:16
    ဒီစမ်းသပ်မှုမှာ မှိတ်တုတ်
    ဖြစ်နေတဲ့ စတုရန်း နှစ်ခုရှိပြီး
  • 2:16 - 2:19
    တစ်ခုက အခြားတစ်ခုထက်
    မှိတ်တုတ်နှုန်း ပိုနှေးပါတယ်။
  • 2:21 - 2:24
    သင်အာရုံစိုက်နေတဲ့ ဒီမှိတ်တုတ်အလင်းရောင်
    တွေ အပေါ်မူတည်ပြီး
  • 2:24 - 2:28
    သင့်ဦးနှောက်ရဲ့ အချို့အပိုင်းတွေဟာ
    ဒီမှိတ်တုတ်အလင်းနှုန်းအတိုင်း
  • 2:29 - 2:31
    အလားတူနှုန်းနဲ့ အသံဟိန်းပါတယ်။
  • 2:32 - 2:35
    ဒါနဲ့ သင့်ဦးနှောက် အချက်ပြတွေကို
    စိစစ်ရင်းကနေ
  • 2:35 - 2:38
    သင်ဘယ်ကို ကြည့်နေတယ်
    (သို့) ဘာကို အာရုံစိုက်နေတယ်ဆိုတာ
  • 2:39 - 2:40
    ခြေရာခံနိုင်ပါတယ်။
  • 2:43 - 2:47
    ဒီတော့ ဗြောင်ကျတဲ့ အာရုံစိုက်မှုလုပ်တဲ့အခါ
    သင့်ဦးနှောက်မှာ ဖြစ်ပေါ်တာကိုမြင်ဖို့
  • 2:47 - 2:50
    လူတွေကို ဒီစတုရန်းတစ်ခုကို
    တည့်တည့်ကြည့်ခိုင်းပြီး
  • 2:51 - 2:52
    ဒါကို အာရုံစိုက်ခိုင်းတယ်။
  • 2:53 - 2:58
    ဒီကိစ္စမှာ အံဩစရာမရှိတာက ဒီမှိတ်တုတ်
    စတုရန်းတွေဟာသူတို့ ဦးနှောက်အချက်ပြတွေမှာ
  • 2:58 - 3:00
    ပေါ်လာတာကို မြင်ရတာပါ။
  • 3:00 - 3:02
    ဒါက သူ့တို့ ခေါင်းနောက်ကနေလာပြီး
  • 3:04 - 3:07
    သင့်ရဲ့ အမြင်ပိုင်း သတင်းအချက်အလက်ရဲ့
    ဖြစ်စဉ်အတွက် တာဝန်ရှိပါတယ်။
  • 3:08 - 3:11
    ဒါပေမဲ့ တကယ်စိတ်ဝင်စားမိတာက
  • 3:11 - 3:14
    တိတ်တခိုး အာရုံစိုက်တဲ့အခါ သင့်
    ဦးနှောက်ထဲမှာ ဖြစ်ပျက်တာကို ကြည့်ဖို့ပါ။
  • 3:14 - 3:18
    ဒီတစ်ခါမှာတော့ လူတွေကို မျက်နှာပြင်
    အလယ်ကို ကြည့်ခိုင်းပြီး
  • 3:18 - 3:20
    သူတို့ မျက်လုံးတွေ မရွှေ့ပဲ
  • 3:21 - 3:24
    ဒီစတုရန်း တစ်ခုခုကို
    အာရုံစိုက်ဖို့ပြောပါတယ်။
  • 3:25 - 3:27
    ဒါကို လုပ်တဲ့အခါ
  • 3:27 - 3:31
    ဒီမှိတ်တုတ်နှုန်း နှစ်ခုလုံးဟာ သူတို့ရဲ့
    ဦးနှောက် အချက်ပြတွေမှာ ပေါ်တာ တွေ့ရတယ်။
  • 3:31 - 3:32
    ဒါေပမဲ့ စိတ်ဝင်စားစရာက
  • 3:33 - 3:36
    အာရုံစိုက်တဲ့ သူတစ်ယောက်ပဲ
    ပိုအားကောင်းတဲ့ အချက်ပြမှုတွေရှိတာကြောင့်
  • 3:36 - 3:38
    ဦးနှောက်ထဲက အရာက အခြေခံအားဖြင့်
  • 3:38 - 3:40
    ရှေ့ဦးပိုင်း ဧရိယာရဲ့ခလုတ်ဖွင့်တာဖြစ်အောင်
  • 3:40 - 3:43
    ဒီသတင်းအချက်အလက်ကို ကိုင်တွယ်တဲ့
  • 3:43 - 3:49
    ဦးနှောက်ထဲမှာ တစ်ခုခုရှိနေတာပါ။
  • 3:50 - 3:53
    သင့်ဦးနှောက်ရဲ့ အရှေ့ပိုင်းဟာ
    လူသားတစ်ဦးအဖြစ်
  • 3:53 - 3:56
    ပိုမြင့်မားတဲ့ သိမှတ်မှု လုပ်ဆောင်ချက်
    တွေအတွက် တာဝန်ယူတယ်။
  • 3:57 - 4:02
    ရှေ့ဦးပိုင်းဟာ
    အစစ်တစ်ခုလို လုပ်ဆောင်ပုံရပါတယ်။
  • 4:03 - 4:07
    သင်အာရုံစိုက်နေတဲ့ မှန်ကန်တဲ့ မှိတ်တုတ်
    အလင်းကနေပဲ သတင်းအချက်အလက်
  • 4:07 - 4:09
    ပေးဝင်ဖို့ ကြိုးစားရင်းနဲ့
  • 4:09 - 4:13
    ဂရုမထားတဲ့ တစ်ခုဆီက လာတဲ့ သတင်း
    အချက်အလက်ကို တားဆီးဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။
  • 4:15 - 4:21
    ဦးနှောက်ရဲ့ မှိတ်တုတ် အစွမ်းက တကယ်တော့
    အာရုံစိုက်တာအတွက် အခရာပါ။
  • 4:21 - 4:23
    ဒါက လူတစ်ချို့မှာ ပျောက်နေပါတယ်။
  • 4:24 - 4:26
    ဥပမာ ADHD ရှိတဲ့ လူတွေပေါ့။
  • 4:27 - 4:32
    ဒီတော့ ADHD ရှိတဲ့ လူတစ်ယောက်ဟာ
    ဒီအာရုံပျက်တာတွေကို မတားဆီးနိုင်တာကြောင့်
  • 4:32 - 4:36
    အလုပ်တစ်ခုတည်းကို
    ကြာရှည် မစူးစိုက်နိုင်ပါဘူး။
  • 4:38 - 4:39
    ဒါပေမဲ့ ဒီလူဟာ
  • 4:39 - 4:43
    သူ့ဦးနှောက်ကို ကွန်ပြူတာနဲ့ ဆက်ထားတဲ့
  • 4:43 - 4:46
    သီးသန့် ဂိမ်းတစ်ခုကို ကစားနိုင်ပြီး
  • 4:46 - 4:49
    ဒါက ဒီအာရုံပျက်တာတွေကို တားဆီးဖို့
  • 4:49 - 4:52
    သူ့ဦးနှောက်ကို လေ့ကျင့်ပေးရင်ရော။
  • 4:54 - 4:56
    ADHD က ဥပမာတစ်ပါပဲ။
  • 4:57 - 5:00
    ဒီသိမှတ်မှု ဦနှောက် စက် ကြားခံတွေကို
    အခြားသိမှတ်မှု နယ်ပယ်များစွာမှာ
  • 5:00 - 5:03
    သုံးနိုင်ပါတယ်။
  • 5:04 - 5:06
    လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်အနည်းငယ်ကပါ။
  • 5:06 - 5:11
    ကျွန်တော့အဖိုး လေဖြတ်ခဲ့တယ်
    စကားပြောဖို့ အစွမ်း လုံးဝပျောက်သွားတယ်။
  • 5:13 - 5:16
    သူဟာ လူတိုင်းကို နားလည်နိုင်ပေမဲ့
    တုံပြန်ဖို့ နည်းလမ်းမရှိခဲ့ဘူး။
  • 5:16 - 5:18
    သူက စာမတတ်တော့
    ရေးတောင် မရေးနိုင်ခဲ့ဘူး။
  • 5:20 - 5:23
    ဒါနဲ့ သူ တိတ်တဆိတ်ပဲ ကွယ်လွန်သွားတယ်။
  • 5:25 - 5:27
    အဲဒီအချိန်က တွေးတာကို အမှတ်ရမိတယ်။
  • 5:27 - 5:31
    ကျွန်တော်တို့မှာ သူ့အတွက် စကားပြော
    ပေးနိုင်တဲ့ ကွန်ပြူတာတစ်လုံး
  • 5:31 - 5:32
    ရှိနိုင်မယ်ဆိုရင်ရော။
  • 5:34 - 5:36
    အခု ဒီနယ်ပယ်မှာရှိတာ နှစ်တွေကြာပြီးနောက်
  • 5:36 - 5:38
    ဒါဟာ ဖြစ်နိုင်လောက် တယ်လို့
    မြင်နိုင်ပါတယ်။
  • 5:40 - 5:43
    လူတွေဟာ ပုံရိပ်တွေ (သို့) စာလုံးတွေကို
    တောင်မှ တွေးတဲ့အခါ
  • 5:43 - 5:47
    ဦးနှောက်လှိုင်းအဆင်တွေကို ရှာတွေ့နိုင်
    မလားလို့ စိတ်ကူးကြည့်ပါ။
  • 5:48 - 5:51
    ဥပမာ စာလုံး A ဟာ B နဲ့ မတူတဲ့
    ဦးနှောက်လှိုင်းအဆင်တစ်ခု
  • 5:51 - 5:52
    ထုတ်လား စသည်ဖြင့်ပေါ့။
  • 5:53 - 5:57
    တစ်နေ့ ကွန်ပြူတာတစ်လုံးဟာ စကားမပြောနိုင်
    သူတွေအတွက် ဆက်သွယ်ပေးနိုင်မလား။
  • 5:58 - 5:59
    အကယ်၍ ကွန်ပြူတာတစ်လုံးက
  • 6:00 - 6:05
    မေ့မြောနေတဲ့လူရဲ့ အတွေးတွေကို နားလည်ဖို့
    ကျွန်တော်တို့ကို ကူညီနိုင်မယ်ဆိုရင်ရော။
  • 6:06 - 6:07
    အဲဒီထိ ကျွန်တော်တို့ မရောက်သေးဘူး၊
  • 6:07 - 6:10
    ဒါပေမဲ့ အနီးကပ် အာရုံစိုက်ပါ။
  • 6:10 - 6:12
    မကြာခင် ကျွန်တော်တို့ ရောက်မှာပါ။
  • 6:12 - 6:13
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 6:13 - 6:19
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
အာရုံစိုက်တဲ့အခါ သင့်ဦးနှောက်အတွင်းမှာ ဘာတွေဖြစ်တတ်လဲ။
Speaker:
Mehdi Ordikhani-Seyedlar
Description:

အာရုံစိုက်တာဟာ ကျွန်ုပ်တို့ စူးစိုက်တဲ့ အကြောင်းတင်မဟုတ်ပဲ ဒါဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဦးနှောက်တွေက စစ်ထုတ်နေတာလည်းဖြစ်ပါတယ်။ လူတွေ စူးစိုက်ဖို့ ကြိုးစားစဉ် ဦးနှောက်အတွင်းက အဆင်တွေကို သုသေသနလုပ်ရင်းကနေ ကွန်ပြူတာဆိုင်ရာ ဦးနှောက်နှင့် အာရုံကြောပညာရှင် Mehdi Ordikhani-Seyedlar ကနေပြီး ဦးနှောက်နဲ့ ကွန်ပြူတာကို ပိုနီးကပ်စွာ အတူတူထားကာ ADHD (အာရုံစိုက်မှု လျော့နည်းတဲ့ရောဂါ) ကို ကုသဖို့ အသုံးပြုနိုင်တဲ့ ပုံစံများကို တည်ဆောက်ရင်း ဆက်သွယ် စကာ​ပြောဆိုနိုင်စွမ်းကို ပျောက်ဆုံးသွားတဲ့ ဒီလူတွေကို ကူညီဖို့ မျှော်လင့်ပါတယ်၊ ဒီတိုတောင်းပြီး စိတ်ဝင်စားစရာကောင်းတဲ့ ဟောပြောချက်ထဲက စိတ်လှုပ်ရှားစရာ သိပ္ပံအကြောင်းကို ပိုမိုနားဆင်လိုက်ပါဦး။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:32

Burmese subtitles

Revisions