Return to Video

Vikram Patel: Geestelijke gezondheid voor iedereen door iedereen erbij te betrekken

  • 0:00 - 0:03
    Stel je even twee mannen voor,
  • 0:03 - 0:06
    Rahul en Rajiv.
  • 0:06 - 0:08
    Ze wonen in dezelfde buurt.
  • 0:08 - 0:11
    Ze hebben dezelfde opleiding,
    hetzelfde beroep.
  • 0:11 - 0:14
    Ze komen beiden
    bij hun plaatselijke spoeddienst opdagen
  • 0:14 - 0:17
    met acute pijn in de borst.
  • 0:17 - 0:20
    Rahul krijgt een hartbehandeling,
  • 0:20 - 0:23
    maar Rajiv wordt naar huis gestuurd.
  • 0:23 - 0:25
    Waarom die verschillende behandeling
  • 0:25 - 0:29
    van deze twee vrijwel identieke mannen?
  • 0:29 - 0:32
    Rajiv lijdt aan een geestesziekte.
  • 0:32 - 0:35
    Het verschil in kwaliteit van medische zorg
  • 0:35 - 0:38
    voor mensen met een psychische aandoening
    is een van de redenen
  • 0:38 - 0:40
    waarom ze minder lang leven
  • 0:40 - 0:41
    dan mensen zonder psychische aandoening.
  • 0:41 - 0:44
    Zelfs in de best uitgeruste landen ter wereld
  • 0:44 - 0:49
    is deze kloof in levensverwachting maar liefst 20 jaar.
  • 0:49 - 0:51
    In de ontwikkelingslanden
    is deze kloof nog groter.
  • 0:51 - 0:53
    In de ontwikkelingslanden
    is deze kloof nog groter.
  • 0:53 - 0:56
    Maar psychische aandoeningen kunnen
    ook directer aanleiding geven tot overlijden.
  • 0:56 - 1:00
    Het meest voor de hand liggende voorbeeld
    is zelfmoord.
  • 1:00 - 1:02
    Misschien verwondert het jullie, net als mij
  • 1:02 - 1:05
    dat zelfmoord bovenaan de lijst staat
  • 1:05 - 1:08
    als belangrijkste doodsoorzaak bij jonge mensen
  • 1:08 - 1:09
    in alle landen ter wereld
  • 1:09 - 1:13
    met inbegrip van de armste landen.
  • 1:13 - 1:16
    Maar afgezien van de effecten
    van de gezondheidstoestand
  • 1:16 - 1:18
    op de levensverwachting
    zijn we ook bezorgd
  • 1:18 - 1:21
    over de kwaliteit van het leven.
  • 1:21 - 1:23
    Om de totale impact te onderzoeken
  • 1:23 - 1:25
    van de gezondheidstoestand
    zowel op de levensverwachting
  • 1:25 - 1:29
    als op de levenskwaliteit gebruiken we
  • 1:29 - 1:30
    een meetschaal: de DALY.
  • 1:30 - 1:34
    Dat staat voor een Disability-Adjusted Life Year
    of 'levensjaar aangepast aan de ziekte'.
  • 1:34 - 1:37
    Daarmee ontdekken we
    een aantal verrassende dingen
  • 1:37 - 1:40
    over mentale ziekten
    vanuit een mondiaal perspectief.
  • 1:40 - 1:43
    Bijvoorbeeld dat geestesziekten tot de belangrijkste oorzaken van invaliditeit in de wereld behoren.
  • 1:43 - 1:47
    Bijvoorbeeld dat geestesziekten tot de belangrijkste oorzaken van invaliditeit in de wereld behoren.
  • 1:47 - 1:50
    Depressie is bijvoorbeeld
    de derde belangrijkste oorzaak
  • 1:50 - 1:53
    van arbeidsongeschiktheid,
    naast aandoeningen zoals
  • 1:53 - 1:56
    diarree en longontsteking bij kinderen.
  • 1:56 - 1:59
    Al deze psychische aandoeningen bij elkaar
  • 1:59 - 2:01
    zijn goed voor ongeveer 15 procent
  • 2:01 - 2:04
    van de totale wereldwijde ziektelast.
  • 2:04 - 2:09
    Geestesziekten hebben een zeer schadelijke invloed
  • 2:09 - 2:14
    op het leven van mensen,
    maar meer dan alleen de last van ziekte
  • 2:14 - 2:17
    gaan we eens kijken naar de absolute aantallen.
  • 2:17 - 2:19
    De Wereldgezondheidsorganisatie schat
  • 2:19 - 2:22
    dat vier tot vijfhonderd miljoen mensen
  • 2:22 - 2:24
    op onze kleine planeet
  • 2:24 - 2:26
    getroffen worden door een geestesziekte.
  • 2:26 - 2:27
    Sommigen hier
  • 2:27 - 2:30
    kijken een beetje verbaasd op over dat aantal,
  • 2:30 - 2:33
    maar denk even aan de ongelooflijke diversiteit
  • 2:33 - 2:36
    van psychische aandoeningen, van autisme en een verstandelijke handicap
  • 2:36 - 2:38
    in de kindertijd, tot depressie en angst,
  • 2:38 - 2:41
    drugmisbruik en psychose op volwassen leeftijd,
  • 2:41 - 2:42
    helemaal door tot aan dementie op oudere leeftijd.
  • 2:42 - 2:45
    Ik ben er vrij zeker van dat elk van ons
  • 2:45 - 2:49
    ten minste één persoon
  • 2:49 - 2:52
    met een psychische aandoening kent
  • 2:52 - 2:56
    in zijn meest intieme kennissenkring.
  • 2:56 - 3:00
    Ik zie sommige hoofden knikken.
  • 3:00 - 3:03
    Maar afgezien van de duizelingwekkende aantallen
  • 3:03 - 3:06
    is er iets waar we ons
    vanuit een mondiaal oogpunt van gezondheid
  • 3:06 - 3:08
    echt zorgen over moeten maken.
  • 3:08 - 3:11
    Het overgrote deel van deze mensen
  • 3:11 - 3:13
    krijgt niet de zorg
  • 3:13 - 3:16
    die hun leven kan veranderen.
  • 3:16 - 3:19
    We hebben overtuigend bewijs
    dat een waaier aan activiteiten,
  • 3:19 - 3:21
    medicijnen, psychologische interventies,
  • 3:21 - 3:25
    en sociale interventies
    het verschil kan maken.
  • 3:25 - 3:27
    Toch krijgen zelfs in de best uitgeruste landen,
  • 3:27 - 3:30
    bijvoorbeeld hier in Europa, ongeveer 50 procent
  • 3:30 - 3:33
    van de getroffenen deze hulp niet.
  • 3:33 - 3:35
    In de landen waar ik werk
  • 3:35 - 3:38
    bereikt die zogenaamde behandelingskloof
  • 3:38 - 3:42
    een verbazingwekkende 90 procent.
  • 3:42 - 3:46
    Het is dan ook niet verwonderlijk,
    dat als je spreekt met iemand
  • 3:46 - 3:48
    die lijdt aan een psychische ziekte,
  • 3:48 - 3:51
    je steeds verhalen te horen krijgt
  • 3:51 - 3:55
    van verborgen lijden, schaamte en discriminatie
  • 3:55 - 3:58
    in bijna alle aspecten van hun leven.
  • 3:58 - 4:01
    Maar misschien wel het meest hartverscheurend
  • 4:01 - 4:03
    zijn de verhalen van het schenden
  • 4:03 - 4:06
    van zelfs de meest elementaire rechten van de mens,
  • 4:06 - 4:09
    zoals de jonge vrouw op deze afbeelding.
  • 4:09 - 4:11
    Dat gebeurt elke dag,
  • 4:11 - 4:15
    zelfs in de instellingen die werden gebouwd
  • 4:15 - 4:18
    voor mensen met psychische aandoeningen:
    psychiatrische ziekenhuizen.
  • 4:18 - 4:22
    Het is deze onrechtvaardigheid
    die me ertoe heeft aangezet
  • 4:22 - 4:24
    om iets te doen voor
  • 4:24 - 4:27
    mensen met een psychische aandoening.
  • 4:27 - 4:30
    Ik hield me vooral bezig
    met het overbruggen van de kloof
  • 4:30 - 4:33
    tussen onze kennis om levens te veranderen,
  • 4:33 - 4:36
    de kennis van effectieve behandelingen
    en hoe we die toepassen in het dagelijks leven.
  • 4:36 - 4:39
    de kennis van effectieve behandelingen
    en hoe we die toepassen in het dagelijks leven.
  • 4:39 - 4:42
    Een bijzonder belangrijke uitdaging
  • 4:42 - 4:45
    is het grote tekort
    aan geestelijke-gezondheidszorgers,
  • 4:45 - 4:47
    zoals psychiaters en psychologen,
  • 4:47 - 4:50
    vooral dan in de ontwikkelingslanden.
  • 4:50 - 4:52
    Ik studeerde geneeskunde in India en daarna
  • 4:52 - 4:56
    koos ik voor psychiatrie als mijn specialiteit,
    tot groot ongenoegen
  • 4:56 - 4:58
    van mijn moeder en al mijn familieleden
  • 4:58 - 5:00
    die neurochirurgie een meer respectabele optie
    voor hun briljante zoon vonden.
  • 5:00 - 5:03
    die neurochirurgie een meer respectabele optie
    voor hun briljante zoon vonden.
  • 5:03 - 5:06
    Maar ik zette door
  • 5:06 - 5:08
    en volgde een opleiding in Groot-Brittannië
  • 5:08 - 5:10
    in een aantal van de beste ziekenhuizen in dat land.
    Ik was erg bevoorrecht.
  • 5:10 - 5:14
    Ik werkte in een team
    van zeer getalenteerde, meevoelende,
  • 5:14 - 5:17
    maar nog belangrijker, hoogopgeleide
  • 5:17 - 5:19
    specialisten in de geestelijke gezondheidszorg.
  • 5:19 - 5:21
    Kort na mijn opleiding werkte ik
  • 5:21 - 5:24
    eerst in Zimbabwe en dan in India
    en ik werd geconfronteerd
  • 5:24 - 5:27
    met een geheel nieuwe werkelijkheid.
  • 5:27 - 5:30
    Dit was de realiteit van een wereld
    met bijna geen geestelijke-gezondheidszorgers.
  • 5:30 - 5:32
    Dit was de realiteit van een wereld
    met bijna geen geestelijke-gezondheidszorgers.
  • 5:32 - 5:34
    In Zimbabwe waren er ongeveer
    een dozijn psychiaters,
  • 5:34 - 5:37
    van wie de meesten
  • 5:37 - 5:39
    in Harare stad woonden en werkten.
  • 5:39 - 5:42
    Zo bleven er slechts een paar beschikbaar
    voor de geestelijke gezondheidszorg
  • 5:42 - 5:46
    van negen miljoen mensen op het platteland.
  • 5:46 - 5:49
    In India was de situatie niet veel beter.
  • 5:49 - 5:52
    Om het even in perspectief te plaatsen:
  • 5:52 - 5:54
    als het percentage aan psychiaters in India
  • 5:54 - 5:56
    even groot zou zijn als in Groot-Brittannië,
  • 5:56 - 6:02
    dan zouden er zo'n 150.000 psychiaters in India zijn.
  • 6:02 - 6:05
    Raad eens hoeveel er zijn?
  • 6:05 - 6:07
    Ongeveer 3000,
  • 6:07 - 6:10
    twee procent van 150.000.
  • 6:10 - 6:12
    De modellen voor geestelijke gezondheidszorg
    waarin ik was opgeleid, kon ik hier niet toepassen.
  • 6:12 - 6:15
    De modellen voor geestelijke gezondheidszorg
    waarin ik was opgeleid, kon ik hier niet toepassen.
  • 6:15 - 6:18
    Die steunden op te dure specialisten
    voor geestelijke gezondheidszorg
  • 6:18 - 6:21
    Die steunden op te dure specialisten
    voor geestelijke gezondheidszorg
  • 6:21 - 6:23
    in landen als India en Zimbabwe.
  • 6:23 - 6:26
    Dit vergde een totaal ander denkkader.
  • 6:26 - 6:28
    Dit vergde een totaal ander denkkader.
  • 6:28 - 6:31
    Ik vond boeken
  • 6:31 - 6:34
    waar het idee van taakverschuiving
  • 6:34 - 6:36
    in de wereldwijde gezondheidszorg werd uitgelegd.
  • 6:36 - 6:38
    Het idee is eigenlijk heel simpel.
  • 6:38 - 6:41
    Wanneer er maar weinig gespecialiseerde
    beroepsmensen in de gezondheidszorg zijn,
  • 6:41 - 6:44
    gebruik dan eender wie geschikt is
    in de gemeenschap
  • 6:44 - 6:47
    en leid ze op
    voor een scala van gezondheidszorginterventies.
  • 6:47 - 6:50
    In die boeken vond ik inspirerende voorbeelden,
  • 6:50 - 6:53
    over hoe bijvoorbeeld gewone mensen
    werden opgeleid
  • 6:53 - 6:54
    om succesvol bevallingen te begeleiden
  • 6:54 - 6:58
    en om longontstekingen vroeg te diagnosticeren
    en te behandelen.
  • 6:58 - 7:01
    Ik bedacht dat als je gewone mensen kon trainen
  • 7:01 - 7:03
    om dergelijke complexe gezondheidszorginterventies
    te leveren,
  • 7:03 - 7:05
    dat het ook met geestelijke gezondheidszorg
    zou lukken.
  • 7:05 - 7:07
    dat het ook met geestelijke gezondheidszorg
    zou lukken.
  • 7:07 - 7:10
    Ik ben erg blij
    dat ik vandaag verslag kan uitbrengen
  • 7:10 - 7:13
    over veel lopende experimenten
    in taakverschuiving
  • 7:13 - 7:16
    in de geestelijke gezondheidszorg
    in de ontwikkelingslanden
  • 7:16 - 7:18
    in de afgelopen tien jaar.
  • 7:18 - 7:21
    Ik wil de resultaten
    van drie dergelijke experimenten,
  • 7:21 - 7:23
    alle drie in verband met depressie,
    nader bespreken.
  • 7:23 - 7:25
    Depressie is de meest voorkomende
    van alle psychische aandoeningen.
  • 7:25 - 7:29
    Op het platteland van Oeganda
    hebben Paul Bolton en zijn collega's
  • 7:29 - 7:32
    met dorpsbewoners aangetoond dat ze
  • 7:32 - 7:35
    interpersoonlijke psychotherapie
    voor depressie aankunnen.
  • 7:35 - 7:37
    In een gerandomiseerde controleproef
  • 7:37 - 7:40
    toonden zij aan dat 90 procent
    van de behandelde personen herstelden,
  • 7:40 - 7:42
    toonden zij aan dat 90 procent
    van de behandelde personen herstelden,
  • 7:42 - 7:45
    vergeleken met ongeveer 40 procent
    in de vergelijkingsdorpen.
  • 7:45 - 7:49
    Op dezelfde manier toonden
    op het platteland van Pakistan
  • 7:49 - 7:52
    Atif Rahman en zijn collega's aan
  • 7:52 - 7:54
    dat vrouwelijke gezondheidsbezoekers,
    die moeders bijstaan
  • 7:54 - 7:57
    in het Pakistaanse zorgsysteem,
  • 7:57 - 7:59
    cognitieve gedragstherapie
    kunnen geven aan depressieve moeders.
  • 7:59 - 8:02
    Weer met dramatische verschillen
  • 8:02 - 8:05
    in de herstelresultaten.
    Ongeveer 75 procent van de moeders herstelden
  • 8:05 - 8:07
    in vergelijking met ongeveer 45 procent
    in de vergelijkingsdorpen.
  • 8:07 - 8:10
    in vergelijking met ongeveer 45 procent
    in de vergelijkingsdorpen.
  • 8:10 - 8:13
    Bij mijn eigen onderzoek in Goa,
    in India, hebben we opnieuw aangetoond
  • 8:13 - 8:15
    dat lekenbegeleiders
    uit de lokale gemeenschappen
  • 8:15 - 8:18
    konden worden opgeleid
    om psychosociale interventies
  • 8:18 - 8:20
    voor depressie en angst te leveren
    met herstelpercentages van 70 procent
  • 8:20 - 8:23
    in vergelijking met 50 procent
  • 8:23 - 8:26
    in de vergelijkbare primaire gezondheidscentra.
  • 8:26 - 8:28
    Om al deze verschillende
  • 8:28 - 8:30
    experimenten in taakverschuiving
    te omschrijven
  • 8:30 - 8:33
    -- er zijn natuurlijk vele andere voorbeelden --
  • 8:33 - 8:35
    en om te proberen weer te geven wat nodig is
  • 8:35 - 8:38
    voor een succesvolle taakverschuivingsoperatie
  • 8:38 - 8:42
    heb ik dit acroniem bedacht: SUNDAR.
  • 8:42 - 8:46
    SUNDAR betekent in het Hindi 'aantrekkelijk'.
  • 8:46 - 8:48
    Vijf belangrijke punten
  • 8:48 - 8:51
    op deze dia zijn cruciaal
  • 8:51 - 8:53
    voor een effectieve taakverschuiving.
  • 8:53 - 8:56
    Ten eerste moet de boodschap
    zo eenvoudig mogelijk worden gebracht.
  • 8:56 - 8:58
    Weg met alle jargon
  • 8:58 - 9:02
    waar de geneeskunde zich in hult.
  • 9:02 - 9:04
    Complexe gezondheidszorginterventies
    moeten worden opgedeeld
  • 9:04 - 9:07
    in kleinere onderdelen
    die gemakkelijker over te dragen zijn
  • 9:07 - 9:09
    naar minder getrainde individuen.
  • 9:09 - 9:12
    Gezondheidszorg moet weg uit de grote instellingen
  • 9:12 - 9:14
    en dichter bij de mensen thuis worden gebracht.
  • 9:14 - 9:17
    Gezondheidszorg moet gebeuren met beschikbare
    en betaalbare mensen uit onze lokale gemeenschappen.
  • 9:17 - 9:19
    Gezondheidszorg moet gebeuren met beschikbare
    en betaalbare mensen uit onze lokale gemeenschappen.
  • 9:19 - 9:22
    En belangrijker nog, we moeten de weinige beschikbare specialisten heroriënteren
  • 9:22 - 9:24
    om een rol te spelen
    bij capaciteitsopbouw en toezicht.
  • 9:24 - 9:28
    om een rol te spelen
    bij capaciteitsopbouw en toezicht.
  • 9:28 - 9:30
    Mij lijkt taakverschuiving een idee
    van mondiale betekenis.
  • 9:30 - 9:33
    Mij lijkt taakverschuiving een idee
    van mondiale betekenis.
  • 9:33 - 9:36
    Hoewel het ontstaan is uit de
    situatie van gebrek aan middelen
  • 9:36 - 9:39
    Hoewel het ontstaan is uit de
    situatie van gebrek aan middelen
  • 9:39 - 9:42
    in de ontwikkelingslanden,
    denk ik dat het ook veel kan betekenen
  • 9:42 - 9:45
    voor landen met betere middelen.
    Waarom?
  • 9:45 - 9:48
    Voor een deel omdat
    de kosten voor gezondheidszorg
    in de ontwikkelde wereld
  • 9:48 - 9:51
    Voor een deel omdat
    de kosten voor gezondheidszorg
    in de ontwikkelde wereld
  • 9:51 - 9:53
    snel uit de pan rijzen. Een groot deel
  • 9:53 - 9:57
    van die kosten zijn kosten van menselijke hulpbronnen.
  • 9:57 - 9:59
    Maar even belangrijk is dat de gezondheidszorg
    zo ongelooflijk geprofessionaliseerd is
  • 9:59 - 10:03
    dat ze voor lokale gemeenschappen
    een ver-van-mijn-bedshow is gebleven.
  • 10:03 - 10:06
    dat ze voor lokale gemeenschappen
    een ver-van-mijn-bedshow is gebleven.
  • 10:06 - 10:10
    Wat echt 'sundar' is
    aan het idee van de taakverschuiving,
  • 10:10 - 10:11
    is niet zozeer dat het de gezondheidszorg
    meer toegankelijk en betaalbaar maakt.
  • 10:11 - 10:14
    is niet zozeer dat het de gezondheidszorg
    meer toegankelijk en betaalbaar maakt.
  • 10:14 - 10:17
    Het geeft mensen de mogelijkheden
    het lot in eigen handen te nemen.
  • 10:17 - 10:21
    Het stelt gewone mensen in staat
    om beter te worden
  • 10:21 - 10:23
    in de zorg voor de gezondheid
    van anderen in hun gemeenschap,
  • 10:23 - 10:25
    en daardoor betere verzorgers
  • 10:25 - 10:28
    van hun eigen gezondheid.
    Voor mij is taakverschuiving
  • 10:28 - 10:31
    het ultieme voorbeeld van de democratisering
  • 10:31 - 10:36
    van medische kennis
    en dus ook van medisch kunnen.
  • 10:36 - 10:40
    Iets meer dan 30 jaar geleden
    kwamen de naties van de wereld samen
  • 10:40 - 10:43
    in Alma-Ata
    en stelden deze iconische verklaring op.
  • 10:43 - 10:44
    Jullie kunnen wel raden
  • 10:44 - 10:48
    dat we 12 jaar later
    nog ver van dat doel verwijderd zijn.
  • 10:48 - 10:51
    In de wetenschap
  • 10:51 - 10:53
    dat gewone mensen in de gemeenschap
  • 10:53 - 10:56
    vandaag kunnen worden opgeleid
    en, met voldoende begeleiding en ondersteuning,
  • 10:56 - 11:00
    een scala van gezondheidsdiensten kunnen leveren,
  • 11:00 - 11:04
    komt de realisatie van die belofte
    nu misschien dichterbij.
  • 11:04 - 11:07
    Om de leuze 'Gezondheid voor Allen'
    waar te maken,
  • 11:07 - 11:09
    moeten we allemaal betrokken worden
  • 11:09 - 11:11
    in dat traject.
  • 11:11 - 11:14
    Vooral dan wat geestelijke gezondheid betreft,
  • 11:14 - 11:17
    moeten mensen met een psychische aandoening
  • 11:17 - 11:18
    en hun verzorgers erin worden betrokken.
  • 11:18 - 11:21
    Het is om deze reden dat enkele jaren geleden
  • 11:21 - 11:22
    de Movement for Global Mental Health is opgericht
    (Beweging voor Mondiale Geestelijke Gezondheid)
  • 11:22 - 11:26
    als een virtueel platform
    waarop professionals zoals ik
  • 11:26 - 11:29
    en mensen die getroffen zijn
    door een psychische aandoening
  • 11:29 - 11:32
    schouder-aan-schouder opkomen
  • 11:32 - 11:34
    voor de rechten van mensen
    met een psychische aandoening
  • 11:34 - 11:38
    om de zorg te krijgen waarvan we weten
    dat die hun leven kan verbeteren
  • 11:38 - 11:41
    en om een leven in waardigheid te leven.
  • 11:41 - 11:44
    Tenslotte, als je een moment van rust of stilte hebt
  • 11:44 - 11:47
    in deze zeer drukke paar dagen
    of misschien daarna,
  • 11:47 - 11:50
    denk dan eens aan die persoon of personen
    met een psychische aandoening
  • 11:50 - 11:52
    denk dan eens aan die persoon of personen
    met een psychische aandoening
  • 11:52 - 11:54
    denk dan eens aan die persoon of personen
    met een psychische aandoening
  • 11:54 - 11:58
    en durf om hen te geven. Dankje. (Applaus)
  • 11:58 - 12:02
    (Applaus)
Title:
Vikram Patel: Geestelijke gezondheid voor iedereen door iedereen erbij te betrekken
Speaker:
Vikram Patel
Description:

Bijna 450 miljoen mensen op de wereld zijn getroffen door een psychische aandoening. In rijke landen krijgt slechts de helft passende zorg, maar in de ontwikkelingslanden wordt bijna 90 procent niet behandeld, omdat er veel te weinig psychiaters zijn. Vikram Patel schetst een veelbelovende aanpak: opleiding van leden van de gemeenschappen om geestelijke-gezondheidsinterventies te geven en gewone mensen in staat te stellen om zorg te dragen voor anderen.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:22

Dutch subtitles

Revisions