Return to Video

Tại sao mèo lại hành động kì lạ đến vậy? - Tony Buffington

  • 0:07 - 0:09
    Tại sao mèo lại làm vậy?
  • 0:12 - 0:14
    Mèo dễ thương, mèo đáng yêu
  • 0:14 - 0:20
    và dựa vào 26 tỉ lượt xem
    của hơn 2 triệu video trên Youtube
  • 0:20 - 0:21
    quay cảnh chúng vồ,
  • 0:21 - 0:22
    nhảy,
  • 0:22 - 0:23
    leo trèo,
  • 0:23 - 0:24
    chen chúc,
  • 0:24 - 0:25
    rình mò,
  • 0:25 - 0:25
    cào cấu,
  • 0:25 - 0:26
    chuyện trò,
  • 0:26 - 0:27
    và kêu rừ... ừ... ừ...
  • 0:27 - 0:29
    có một điều chắc chắn là:
  • 0:29 - 0:32
    mèo rất mang tính giải trí.
  • 0:32 - 0:34
    Một số biểu hiện của chúng,
  • 0:34 - 0:36
    vừa thú vị vừa kì lạ,
  • 0:36 - 0:41
    khiến chúng ta phải tự hỏi rằng:
    "Tại sao chúng lại làm vậy?"
  • 0:41 - 0:46
    Từ xưa, mèo vừa là động vật
    săn mồi cỡ nhỏ đơn độc
  • 0:46 - 0:49
    vừa làm mồi
    cho những động vật ăn thịt lớn hơn.
  • 0:49 - 0:51
    Vừa là kẻ đi săn
    vừa là con mồi,
  • 0:51 - 0:56
    sự sống còn của giống loài chúng
    phụ thuộc vào hành vi bản năng
  • 0:56 - 1:01
    như chúng ta vẫn thấy ngày nay
    ở mèo hoang và mèo nuôi.
  • 1:01 - 1:05
    Những hành vi của chú mèo
    Grizmo nhà bạn trông có vẻ khó hiểu,
  • 1:05 - 1:07
    trong tự nhiên, những hành vi tương tự
  • 1:07 - 1:10
    đã được phát sinh ở những chú mèo
    hàng triệu năm trước,
  • 1:10 - 1:13
    có thể khiến Grizmo trở thành
    một siêu mèo.
  • 1:13 - 1:18
    Nhờ cấu trúc cơ thể khoẻ và
    khả năng giữ thăng bằng tốt,
  • 1:18 - 1:22
    mèo có thể trèo lên những vị trí cao
    thuận lợi để khảo sát địa hình
  • 1:22 - 1:25
    và phát hiện con mồi trong tự nhiên.
  • 1:25 - 1:29
    Ngày nay, Grizmo không cần
    những kỹ năng đặc biệt này
  • 1:29 - 1:31
    để kiếm bữa tối cho mình nữa,
  • 1:31 - 1:34
    nhưng việc nhìn phòng khách từ giá sách
  • 1:34 - 1:38
    chính xác là những gì nó làm
    theo bản năng.
  • 1:38 - 1:44
    Là loài săn mồi hoang dã, mèo là lũ cơ hội
    và săn bắt mỗi khi có mồi.
  • 1:44 - 1:46
    Bởi hầu hết con mồi đều rất nhỏ,
  • 1:46 - 1:50
    loài mèo trong tự nhiên cần ăn
    nhiều lần trong một ngày,
  • 1:50 - 1:55
    và sử dụng chiến lược
    theo dõi-vồ-giết-ăn thịt để luôn được no.
  • 1:55 - 1:59
    Đó chính là lý do vì sao Grizmo thích
    rượt đuổi và nhảy lên những đồ chơi nhỏ
  • 1:59 - 2:03
    và ăn những bữa nhỏ
    trong suốt ngày đêm.
  • 2:03 - 2:08
    Hơn nữa, con mồi bé thường ẩn nấp
    ở nơi nhỏ hẹp trong môi trường tự nhiên,
  • 2:08 - 2:13
    nên việc Grizmo thích chui vào
    hộp và những khe hở
  • 2:13 - 2:15
    là do bị thúc ép
    bởi chính trí tò mò
  • 2:15 - 2:24
    đã giúp đảm bảo cho loài mèo
    tiếp tục tồn tại hàng triệu năm qua.
  • 2:24 - 2:30
    Trong tự nhiên, loài mèo cần vuốt nhọn
    để leo trèo, săn mồi, và tự vệ.
  • 2:30 - 2:35
    Việc mài vuốt trên những bề mặt gần đó
    giúp chúng ở trạng thái tốt và sẵn sàng,
  • 2:35 - 2:37
    giúp duỗi thẳng lưng và cơ chân
  • 2:37 - 2:39
    đồng thời còn giúp giải toả căng thẳng.
  • 2:39 - 2:42
    Thế nên, không phải
    Grizmo ghét ghế bành,
  • 2:42 - 2:43
    ghế đẩu, ghế dài có đệm,
  • 2:43 - 2:44
    gối,
  • 2:44 - 2:45
    màn,
  • 2:45 - 2:47
    và những thứ khác bạn đặt xung quanh nó.
  • 2:47 - 2:52
    Nó xé những thứ này ra thành từng mảnh
    và giữ móng vuốt sắc bén nhất
  • 2:52 - 2:57
    bởi vì đó chính là những gì tổ tiên
    của nó làm để có thể sống sót.
  • 2:57 - 3:00
    Vì cũng là con mồi của
    những loài động vật khác
  • 3:00 - 3:02
    nên mèo phải tránh để không bị tóm,
  • 3:02 - 3:06
    và trong tự nhiên, loài mèo là cao thủ
    trong việc tránh thú săn mồi.
  • 3:06 - 3:08
    Thế nên, ngày nay,
    khi ở trong nhà bạn,
  • 3:08 - 3:12
    Grizmo là một chuyên gia trong việc
    len lỏi vào những ngóc ngách,
  • 3:12 - 3:15
    tìm kiếm, lẩn trốn vào
    những nơi không thể nào ngờ tới.
  • 3:15 - 3:20
    Điều này cũng giải thích vì sao nó thích
    hộp vệ sinh sạch sẽ và không mùi hơn.
  • 3:20 - 3:23
    Rất khó để thú săn mồi
    có thể phát hiện ra vị trí của nó
  • 3:23 - 3:27
    khi đánh hơi gần đó.
  • 3:27 - 3:29
    Dựa theo những gì
    ta đã biết về mèo,
  • 3:29 - 3:32
    có vẻ một trong những
    hành vi nổi trội nhất của chúng
  • 3:32 - 3:34
    vẫn còn là một trong
    những điều bí ẩn.
  • 3:34 - 3:37
    Loài mèo kêu rừ... ừ... ừ...
    thường vì vài lý do,
  • 3:37 - 3:39
    như khi chúng vui,
  • 3:39 - 3:40
    căng thẳng,
  • 3:40 - 3:41
    và đói.
  • 3:41 - 3:44
    Nhưng điều lạ là tần số
    tiếng kêu của chúng,
  • 3:44 - 3:46
    dao động từ khoảng 25 đến 150 hertz,
  • 3:46 - 3:51
    là khoảng âm giúp kích thích tái sinh mô.
  • 3:51 - 3:55
    Vì vậy, việc kêu rừ... ừ... ừ...
    giúp Grizmo tiện thể chợp mắt,
  • 3:55 - 3:58
    cũng có thể tiếng kêu giúp nó
  • 3:58 - 4:03
    thậm chí là bạn, chữa lành cơ và chân,
  • 4:03 - 4:05
    Chúng phát triển theo thời gian
  • 4:05 - 4:08
    vừa là loài động vật săn mồi đơn độc,
    đi săn rồi ăn thịt con mồi
  • 4:08 - 4:12
    vừa là con mồi lén lút biết ẩn mình
    và trốn thoát để sống sót.
  • 4:12 - 4:15
    Vì vậy, loài mèo ngày nay vẫn còn
    duy trì nhiều bản năng
  • 4:15 - 4:19
    cho phép chúng phát triển trong
    thế giới hoang dã hàng triệu năm qua.
  • 4:19 - 4:23
    Điều này giải thích phần nào cho
    những hành động có vẻ kỳ lạ của chúng.
  • 4:23 - 4:26
    Đối với mèo, nhà của chúng ta
    cũng như khu rừng của chúng.
  • 4:26 - 4:29
    Nếu như vậy thì trong mắt chúng,
  • 4:29 - 4:31
    ta là ai?
  • 4:31 - 4:34
    Là loài mèo khổng lồ, ngu ngốc,
    không lông, tranh tài nguyên với chúng?
  • 4:34 - 4:38
    Là loài động vật ăn thịt ngu ngốc
    mà chúng có thể qua mặt mỗi ngày?
  • 4:38 - 4:43
    Hoặc có thể chúng nghĩ
    ta chính là con mồi.
Title:
Tại sao mèo lại hành động kì lạ đến vậy? - Tony Buffington
Speaker:
Tony Buffington
Description:

Xem toàn bộ bài học tại: http://ed.ted.com/lessons/why-do-cats-act-so-weird-tony-buffington

Mèo dễ thương, mèo dễ cưng, và dựa vào 26 tỉ lượt xem của hơn 2 triệu video trên YouTube, có một điều chắc chắn là: mèo rất mang tính giải trí. Nhưng những biểu hiện của chúng, vừa thú vị vừa kì lạ, khiến chúng ta phải tự hỏi rằng: Tại sao loài mèo lại làm vậy? Tony Buffington dùng khoa học để giải thích những hành động kì lạ nhất của loài mèo.

Bài học của Tony Buffington, minh họa bởi Chintis Lundgren.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:58

Vietnamese subtitles

Revisions Compare revisions