Return to Video

La ludo kiuj povas doni al vi 10 ekstrajn jarojn de vivo.

  • 0:01 - 0:05
    Mi estas ludantino, do mi ŝatas havi celojn.
  • 0:05 - 0:09
    Mi ŝatas specialajn misiojn kaj sekretajn celojn.
  • 0:09 - 0:12
    Do jen mia speciala misio por ĉi tiu prelego:
  • 0:12 - 0:15
    Mi provos plilongigi la vivdaŭron
  • 0:15 - 0:18
    de ĉiu homo en ĉi tiu ejo
  • 0:18 - 0:20
    je sep kaj duona minutoj.
  • 0:20 - 0:23
    Vere, vi vivos je sep kaj duona minutoj pli longe
  • 0:23 - 0:24
    ol vi vivus alikaze
  • 0:24 - 0:26
    nur ĉar vi spektas ĉi tiun prelegon.
  • 0:26 - 0:30
    Bone, iuj el vi ŝajnas iom skeptikaj.
  • 0:30 - 0:31
    Tio estas en ordo, ĉar jen -
  • 0:31 - 0:34
    mi havas matematikon por pruvi ke tio eblas.
  • 0:34 - 0:36
    Kaj ĝi ne tre sencos nun.
  • 0:36 - 0:37
    Mi klarigos ĉion tion poste,
  • 0:37 - 0:39
    nur atentu pri la numero je la subo:
  • 0:39 - 0:42
    plus 7.68245837 minutoj
  • 0:42 - 0:46
    tio estos mia donaco por vi se mi sukcesos mian mision.
  • 0:46 - 0:49
    Kaj vi havas sekretan mision ankaŭ.
  • 0:49 - 0:53
    Via misio estas elpensi kiel vi volas pasigi viajn
  • 0:53 - 0:55
    kromajn sep kaj duonan minutojn.
  • 0:55 - 0:57
    Kaj mi pensas ke vi devus fari ion nekutiman dum ili,
  • 0:57 - 1:00
    ĉar ili estas bonusaj minutoj. Vi ne havintus ilin ĉiukaze.
  • 1:00 - 1:05
    Ĉar mi estas lud-kreisto, vi eble pensas:
  • 1:05 - 1:07
    "Mi scias kion ŝi volas ke ni faru kun tiuj minutoj,
  • 1:07 - 1:10
    ŝi volas ke ni pasigu ilin ludante."
  • 1:10 - 1:12
    Kaj tio estas tute senca supozo,
  • 1:12 - 1:15
    konsiderante ke mi sufiĉe kutimas kuraĝigi homojn
  • 1:15 - 1:17
    pasigi pli da tempo ludante.
  • 1:17 - 1:18
    Ekzemple en mia unua TED-prelego
  • 1:18 - 1:23
    mi proponis ke ni kiel planeto pasigu 21 miliardojn da horoj
  • 1:23 - 1:25
    semajne ludante videoludojn.
  • 1:25 - 1:28
    21 miliardoj da horoj estas multe da tempo.
  • 1:28 - 1:33
    Tiom multe da tempo, ke fakte la plej ofta nedezirata reago
  • 1:33 - 1:35
    kiun mi aŭdis de homoj en la tuta mondo
  • 1:35 - 1:37
    ekde kiam mi faris tiun prelegon, estis:
  • 1:37 - 1:41
    Jane, ludoj estas bona afero, sed ĉu sur via mortlito
  • 1:41 - 1:45
    vi vere deziros ke vi pasigintu pli da tempo ludante Angry Birds?
  • 1:45 - 1:50
    La opinio estas tiom oftega - ke ludoj estas tempoperdo
  • 1:50 - 1:53
    kiun ni bedaŭros - ke mi aŭdas ĝin vere ĉie.
  • 1:53 - 1:56
    Ekzemple, vera rakonto: Nur antaŭ kelkaj semajnoj
  • 1:56 - 2:00
    taksiŝoforo, eksciinte ke mi kaj mia amiko estis en la urbo
  • 2:00 - 2:02
    por ĉeesti konferencon de ludkreantoj,
  • 2:02 - 2:04
    turniĝis kaj diris - kaj mi citas -
  • 2:04 - 2:10
    "Mi malamas ludojn. Perdo de vivo. Imagu kiam venos la fino de via vivo
  • 2:10 - 2:12
    kaj vi bedaŭros tiun tempon."
  • 2:12 - 2:15
    Mi volas trakti tiun problemon serioze.
  • 2:15 - 2:18
    Mi celas, mi volas ke ludoj estu povo de bono en la mondo.
  • 2:18 - 2:21
    Mi ne volas ke ludantoj bedaŭru la tempon pasigitan ludante,
  • 2:21 - 2:23
    tempon kiun mi kuraĝis ili pasigi tiel.
  • 2:23 - 2:26
    Do, mi pensadis pri tiu ĉi demando
  • 2:26 - 2:29
    Kiam ni estos en nia mortlito, ĉu ni bedaŭros
  • 2:29 - 2:31
    la tempon pasigitan ludante?
  • 2:31 - 2:34
    Tio ĉi eble surprizos vin, sed evidentiĝas
  • 2:34 - 2:38
    ke fakte ekzistas sciencaj esploroj pri tiu demando.
  • 2:38 - 2:40
    Vere. Hospic-laborantoj
  • 2:40 - 2:43
    la homoj kiu zorgas pri ni je la fino de niaj vivoj,
  • 2:43 - 2:48
    antaŭnelonge publikigis raporton pri la plej ofte esprimitaj bedaŭroj
  • 2:48 - 2:52
    kiujn homojn havas kiam ili estas laŭvorte sur la mortlito.
  • 2:52 - 2:54
    Kaj tion mi volas kundividi kun vi hodiaŭ -
  • 2:54 - 2:59
    la plej oftaj bedaŭroj de la mortantoj.
  • 2:59 - 3:06
    Unue: Mi deziras ke mi ne laborintu tiom multe.
  • 3:06 - 3:12
    Due: Mi deziras ke mi restintu en kontakto kun miaj geamikoj.
  • 3:12 - 3:18
    Trie: Mi deziras ke mi permesintu al mi esti pli feliĉa.
  • 3:18 - 3:24
    Kvare: Mi deziras ke mi kuraĝintu esprimi mian veran memon.
  • 3:24 - 3:27
    Kaj kvine: Mi deziras ke mi vivintu vivon de miaj revoj,
  • 3:27 - 3:32
    anstataŭ kion aliaj atendis de mi.
  • 3:32 - 3:35
    Laŭ mia scio neniu diris al la hospiclaborantoj
  • 3:35 - 3:38
    "Mi deziras ke mi pasigintu pli da tempo ludante",
  • 3:38 - 3:41
    sed kiam mi aŭdas tiujn ĉi kvin bedaŭrojn de la mortantoj,
  • 3:41 - 3:44
    mi aŭdas la kvin plej oftajn homajn deziregojn
  • 3:44 - 3:46
    kiujn ludoj fakte helpas plenumi.
  • 3:46 - 3:49
    Ekzemple, "se mi ne laborintus tiom multe"
  • 3:49 - 3:51
    Por multaj tio signifas: Mi deziras ke mi pasigintu
  • 3:51 - 3:54
    pli da tempo kun mia familio, kun miaj kreskantaj infanoj.
  • 3:54 - 3:57
    Ni ĉiuj scias ke komuna ludado havas egajn
  • 3:57 - 3:58
    familiajn avantaĝojn.
  • 3:58 - 4:01
    Nova esploro de la Lernejo de Familia Vivo
  • 4:01 - 4:03
    de la Brighama Juna Universitato raportis ke gepatroj
  • 4:03 - 4:06
    kiuj pasigas pli da tempo ludante videoludojn kun siaj infanoj
  • 4:06 - 4:11
    havas multe pli fortan realvivan rilaton kun ili.
  • 4:11 - 4:13
    "Se mi restintus en kontakto kun miaj geamikoj"
  • 4:13 - 4:15
    Ja centoj da milionoj da homoj
  • 4:15 - 4:18
    uzas sociajn ludojn kiel FarmVille aŭ Words With Friends
  • 4:18 - 4:21
    por resti en ĉiutaga kontakto kun siaj realvivaj amikoj kaj familio
  • 4:21 - 4:25
    Nova esploro de la MIĉigana Universitato montris
  • 4:25 - 4:29
    ke tiuj ĉi ludoj estas ege potencaj
  • 4:29 - 4:31
    iloj por rilat-organizado.
  • 4:31 - 4:35
    Ili helpas al ni resti konektikaj kun homoj en nia socia reto
  • 4:35 - 4:37
    de kiuj ni alikaze distanciĝus
  • 4:37 - 4:39
    se ni ne ludus kune.
  • 4:39 - 4:42
    Mi permesintu al mi esti pli feliĉa.
  • 4:42 - 4:45
    Nu, ĉi tie mi ne povas ne pensi pri la inovativaj klinikaj esploroj
  • 4:45 - 4:48
    faritaj ĉe la Orient-Kalifornia Universitato
  • 4:48 - 4:51
    kiuj montris ke retaj ludoj povas pli efiki
  • 4:51 - 4:54
    ol medikamentoj por kuraci klinikan anksion kaj deprimiĝon
  • 4:54 - 4:58
    Nur 30 minutoj de retludado ĉiutage
  • 4:58 - 5:01
    sufiĉis por krei egajn humor-plibonigojn
  • 5:01 - 5:04
    kaj longdaŭran plialtigon de feliĉo.
  • 5:04 - 5:08
    Mi havintu la kuraĝon esprimi mian veran memon.
  • 5:08 - 5:12
    Nu, avataroj estas maniero esprimi niajn verajn memojn,
  • 5:12 - 5:15
    nian plej heroan, idealigitan version de kiu ni povas iĝi.
  • 5:15 - 5:19
    Vi povas vidi tion en tiu ĉi portreto de Robbie Cooper
  • 5:19 - 5:21
    pri ludanto kaj sia avataro.
  • 5:21 - 5:25
    Kaj la Universitatao de Stanford esploris dum jam 5 jaroj
  • 5:25 - 5:29
    por dokumenti kiel ludi ludon kun idealigita avataro
  • 5:29 - 5:31
    ŝanĝas kiel ni pensas kaj agas en realvivo,
  • 5:31 - 5:35
    igante nin pli kuraĝaj, ambiciaj,
  • 5:35 - 5:39
    sindediĉaj al niaj celoj.
  • 5:39 - 5:40
    Mi permesintus min vivi kiel mi revis,
  • 5:40 - 5:42
    kaj ne kiel aliaj atendis de mi.
  • 5:42 - 5:44
    Ĉu ludoj faras tion? Mi ne certas,
  • 5:44 - 5:47
    tial mi lasis demandsignon, Super Mario demandsignon
  • 5:47 - 5:49
    Kaj ni revenos al tio.
  • 5:49 - 5:52
    Sed nun, eble vi sindemandas,
  • 5:52 - 5:56
    kiu estas tiu ĉi lud-kreanto por paroli al ni
  • 5:56 - 5:57
    pri mortlitaj bedaŭroj?
  • 5:57 - 6:01
    Kaj veras, mi neniam laboris en hospico,
  • 6:01 - 6:03
    mi neniam estis en mia mortlito.
  • 6:03 - 6:09
    Sed antaŭnelonge mi pasigis 3 monatojn lite, dezirante morti.
  • 6:09 - 6:12
    Vere dezirante morti.
  • 6:12 - 6:14
    Nun lasu min rakonti tion.
  • 6:14 - 6:17
    Estis antaŭ tri jaroj, kiam mi batis mian kapon kaj ekhavis malversacion.
  • 6:17 - 6:19
    La malversacio ne resaniĝis bone,
  • 6:19 - 6:23
    kaj post 30 tagoj mi daŭre havis simptomojn kiel senĉesan kapdoloron,
  • 6:23 - 6:26
    naŭzon, vertigon, memorperdon, mensan nebulon.
  • 6:26 - 6:29
    Mia kuracisto diris ke por sanigi mian cerbon,
  • 6:29 - 6:30
    mi devas ripozigi ĝin.
  • 6:30 - 6:33
    Do mi devis eviti ĉion, kio vekis miajn simptomojn.
  • 6:33 - 6:36
    Por mi tio signifis ne legi, ne skribi, ne videoludi,
  • 6:36 - 6:38
    ne labori aŭ retpoŝti, ne kuri, ne alkoholo, ne kafeino.
  • 6:38 - 6:41
    Nome -- kaj mi pensas ke vi vidas kien tio iras --
  • 6:41 - 6:43
    neniu kialo por vivi.
  • 6:43 - 6:45
    Klare tio volas esti amuza,
  • 6:45 - 6:50
    sed serioze, sinmortiga elpensado estas sufiĉe kutima
  • 6:50 - 6:51
    kun traŭmataj damaĝoj de la cerbo.
  • 6:51 - 6:55
    Okazas al unu el tri, kaj ĝi okazis al mi.
  • 6:55 - 7:00
    Mia cerbo ekdiris al mi, Jane, vi volas morti.
  • 7:00 - 7:03
    Ĝi diris, vi neniam pliboniĝos.
  • 7:03 - 7:07
    Ĝi diris, la doloro neniam finiĝos.
  • 7:07 - 7:11
    Kaj tiuj voĉoj iĝis tiom insistaj kaj konvinkaj
  • 7:11 - 7:17
    ke mi ekis prave timi por mia vivo,
  • 7:17 - 7:21
    kaj tio estas la tempo kiam mi diris al mi post 34 tagoj
  • 7:21 - 7:23
    kaj mi neniam forgesos la momenton
  • 7:23 - 7:26
    mi diris, aŭ mi memmortigos
  • 7:26 - 7:29
    aŭ mi transformos tion al ludo.
  • 7:29 - 7:30
    Do, kial ludo?
  • 7:30 - 7:34
    Mi sciis el pli ol dekjara esplorado pri la psiĥologio de ludoj
  • 7:34 - 7:38
    ke kiam ni ludas -- kaj tio estas en la scienca literaturo --
  • 7:38 - 7:41
    ni alfrontas durajn defiojn pli kreive,
  • 7:41 - 7:43
    persiste, optimisme,
  • 7:43 - 7:45
    kaj ni pli verŝajne dialogas kun aliuloj por helpo.
  • 7:45 - 7:48
    Kaj mi volis porti tiujn trajtojn de ludanto al mia realviva defio,
  • 7:48 - 7:50
    do mi kreis kuracigan rolludon
  • 7:50 - 7:52
    "Jane la Murdisto de la Malversacioj".
  • 7:52 - 7:55
    Tio iĝis mia nova sekreta identeco,
  • 7:55 - 7:57
    kaj la unua afero, kiun mi faris kiel murdisto
  • 7:57 - 8:01
    estis alvoki mian ĝemelinon -- mi havas ĝemelinon, Kelly --
  • 8:01 - 8:04
    kaj diri al ŝi, mi ludas por kuraci mian cerbon,
  • 8:04 - 8:06
    kaj mi volas ke vi ludu kun mi.
  • 8:06 - 8:10
    Tio estis plu facila maniero por peti helpon.
  • 8:10 - 8:13
    Ŝi iĝis mia unua aliancano en la ludo,
  • 8:13 - 8:15
    mia edzo Kiyash aliĝis poste,
  • 8:15 - 8:18
    kaj kune ni identigis kaj batalis la "malbonulojn".
  • 8:18 - 8:21
    Tiuj estas ĉio kio povus veki miajn simptomojn,
  • 8:21 - 8:24
    kaj tiel malrapidigi la resaniĝon,
  • 8:24 - 8:26
    kiel brilaj ludoj kaj homplenaj spacoj.
  • 8:26 - 8:29
    Ni ankaŭ kolektis kaj aktivigis "ŝaltilojn".
  • 8:29 - 8:32
    Tiuj estis ĉio kion mi povintus fari eĉ en la malplej bonaj tagoj
  • 8:32 - 8:34
    por farti nur iomete pli bone,
  • 8:34 - 8:36
    nur iomete produktiva.
  • 8:36 - 8:39
    Aferoj kiel dorloti mian hundon dum 10 minutoj,
  • 8:39 - 8:42
    aŭ ellitiĝi kaj promeni ĉirkaŭ la kvartalo nur unufoje.
  • 8:42 - 8:44
    Kaj la ludo estis tiom simpla:
  • 8:44 - 8:47
    surpreni sekretan identecon, varbi aliancanojn,
  • 8:47 - 8:50
    venki la malbonulojn, aktivigi la ŝaltilojn.
  • 8:50 - 8:52
    Sed eĉ per tiom simpla ludo,
  • 8:52 - 8:54
    en nur du tagoj ekde la komenco,
  • 8:54 - 8:57
    tiu nebulo de deprimiĝo kaj anksio
  • 8:57 - 9:01
    foriris. Simple estingiĝis. Tio ŝajnis miraklo.
  • 9:01 - 9:04
    Ĝi ne estis mirakla kuracilo por kapdoloroj,
  • 9:04 - 9:05
    aŭ la mensaj simptomoj.
  • 9:05 - 9:06
    Tiuj daŭris dum pli ol jaro,
  • 9:06 - 9:09
    kaj estis la malplej facila jaro de mia vivo ĝis nun.
  • 9:09 - 9:11
    Sed eĉ kiam mi ankoraŭ havis la simptomojn,
  • 9:11 - 9:16
    eĉ kiam mi daŭre havis doloron, mi ĉesis suferi.
  • 9:16 - 9:19
    Kio okazis poste pri la ludo mirigis min.
  • 9:19 - 9:21
    Mi metis kelkajn blogaĵojn kaj videojn en la reto,
  • 9:21 - 9:23
    klarigante kiel ludi.
  • 9:23 - 9:25
    Sed ne ĉiuj havas malversacion, klare,
  • 9:25 - 9:28
    ne ĉiuj volas esti "la murdisto",
  • 9:28 - 9:30
    do mi renomis la ludon SuperBetter.
  • 9:30 - 9:33
    Kaj tuj mi ekaŭdis de homoj el la tuta mondo
  • 9:33 - 9:36
    kiuj surprenis sian sekretan identecon,
  • 9:36 - 9:39
    varbis siajn aliancanojn, kaj iĝis "supere pli bonaj"
  • 9:39 - 9:42
    alfrontante defiojn kiel kanceron kaj kronikan doloron,
  • 9:42 - 9:45
    deprimiĝon kaj malsanon de Crohn.
  • 9:45 - 9:49
    Homoj estis eĉ ludantaj por finstadiaj malsanoj kiel SLA.
  • 9:49 - 9:53
    Kaj mi povus diri el iliaj mesaĝoj kaj videoj
  • 9:53 - 9:56
    ke la ludo helpis ilin same
  • 9:56 - 9:57
    kiel helpis min.
  • 9:57 - 10:00
    Ili parolis pri sento de pliforteco kaj kuraĝo.
  • 10:00 - 10:04
    Ili parolis pri pli bona kompreno el amikoj kaj familianoj.
  • 10:04 - 10:07
    Kaj ili eĉ parolis pri sento de plifeliĉo,
  • 10:07 - 10:10
    eĉ se ili havis doloron, eĉ se ili alfrontis
  • 10:10 - 10:12
    la malplej facilajn defiojn de siaj vivoj.
  • 10:12 - 10:16
    Kio estis okazanta? Mi celas, en mia kazo, tiutempe.
  • 10:16 - 10:21
    Kiel povis ludo tiom sensignifa interveni tiom forte,
  • 10:21 - 10:25
    je cirkonstancoj tiom seriozaj, foje eĉ aferoj de vivo aŭ morto?
  • 10:25 - 10:27
    Se tio ne funkciintus por mi,
  • 10:27 - 10:29
    mi neniam pensus ke eblas.
  • 10:29 - 10:32
    Oni trovis ke ekzistas scienca bazo ankaŭ ĉi tie.
  • 10:32 - 10:37
    Kelkaj homoj sentiĝas pli fortaj kaj pli feliĉaj post traŭmata evento.
  • 10:37 - 10:39
    Kaj tio estas, kio estis okazanta al ni.
  • 10:39 - 10:41
    La ludo helpis nin sperti tion,
  • 10:41 - 10:45
    kion sciencistoj nomas post-traŭmata kresko,
  • 10:45 - 10:47
    kio estas afero, pri kiu oni ne ofte aŭdas .
  • 10:47 - 10:50
    Kutime oni aŭdas pri post-traŭmata stresa malordo.
  • 10:50 - 10:53
    Sed sciencistoj nun scias ke traŭmata evento
  • 10:53 - 10:55
    ne kondamnas nin suferi nedifinite.
  • 10:55 - 10:58
    Anstataŭe ni povas uzi ĝin kiel saltotabulon,
  • 10:58 - 11:01
    por deĉenigi niajn plej bonajn kvalitojn kaj vivi pli feliĉaj.
  • 11:01 - 11:04
    Jen la kvin unuaj aferoj, kiujn diras homoj
  • 11:04 - 11:05
    kun post-traŭmata kresko:
  • 11:05 - 11:10
    miaj prioritatoj ŝanĝiĝis. Mi ne timas fari tion, kion feliĉigas min.
  • 11:10 - 11:13
    Mi sentas min pli proksima al amikoj kaj familio.
  • 11:13 - 11:17
    Mi komprenas min mem pli bone. Nun mi scias kiu mi vere estas.
  • 11:17 - 11:21
    Mi havas grandan senton de la signifo kaj la senco de la vivo.
  • 11:21 - 11:24
    Mi kapablas koncentriĝi pli bone sur revoj kaj celoj.
  • 11:24 - 11:26
    Ĉu tio sonas konata?
  • 11:26 - 11:31
    Ĝi devus, ĉar la listo de la trajtoj de post-traŭmata kresko
  • 11:31 - 11:36
    estas esence la ĝusta malo de la listo de turmentoj de la mortantoj.
  • 11:36 - 11:38
    Interese, ĉu ne?
  • 11:38 - 11:42
    Ŝajnas ke, iel, traŭmata evento povas funkciigi nian kapablon
  • 11:42 - 11:45
    stiri la vivon kun malpli da bedaŭroj.
  • 11:45 - 11:46
    Sed kiel tio funkcias?
  • 11:46 - 11:48
    Kiel oni iras de la traŭmato al la kresko?
  • 11:48 - 11:51
    Aŭ pli ĝuste, ĉu ekzistas maniero atingi ĉiujn tiujn profitojn
  • 11:51 - 11:54
    de post-traŭmata kresko sen suferi traŭmaton,
  • 11:54 - 11:56
    sen frapo ĉe la kapo?
  • 11:56 - 11:58
    Estus pli bone, ĉu ne?
  • 11:58 - 12:00
    Mi volis pli bone kompreni la fenomenon,
  • 12:00 - 12:03
    do mi formanĝis multe da scienca literaturo, kaj jen kion mi lernis.
  • 12:03 - 12:07
    Estas kvar formoj de forto, aŭ rezisto,
  • 12:07 - 12:10
    kiuj kontribuas al la post-traŭmata kresko,
  • 12:10 - 12:12
    kaj estas aktivecoj science pruvitaj,
  • 12:12 - 12:17
    kiujn vi povas fari ĉiutage por konstrui tiujn kvar specojn de rezisto,
  • 12:17 - 12:19
    ne necesas sperti traŭmaton.
  • 12:19 - 12:21
    Mi povus diri al vi kiuj estas ĉi tiuj kvar tipoj de forto,
  • 12:21 - 12:23
    sed mi preferas igi vin sperti persone.
  • 12:23 - 12:26
    Mi preferas ke ni komencu konstrui ilin kune nun.
  • 12:26 - 12:28
    Jen tion, kion ni faros.
  • 12:28 - 12:30
    Ni starigos rapidan ludon.
  • 12:30 - 12:32
    Nun estas la momento kiam vi gajnos tiujn 7 kaj duonan minutojn da vivo,
  • 12:32 - 12:34
    kiujn mi promesis antaŭe.
  • 12:34 - 12:37
    Ĉio kion vi devas fari estas sukcese plenumi
  • 12:37 - 12:39
    la unuajn kvar defiojn de SuperBetter.
  • 12:39 - 12:42
    Kaj mi sentas ke vi sukcesos. Mi fidas pri vi.
  • 12:42 - 12:45
    Ĉu vi ĉiuj pretas? Tiu estas la unua defio. Ek.
  • 12:45 - 12:48
    Elektu unu: stariĝu kaj faru tri paŝojn,
  • 12:48 - 12:51
    aŭ fermu viajn manojn en pugnoj kaj levu ilin super via kapo,
  • 12:51 - 12:53
    plej eble alte dum kvin sekundoj. Ek!
  • 12:53 - 12:57
    Perfekte, mi ŝatas la homojn, kiuj faras ambaŭ. Vi estas ambiciaj.
  • 12:57 - 12:59
    Tre bone. (Rido)
  • 12:59 - 13:01
    Perfekte. Tio valoras kroman poenton
  • 13:01 - 13:04
    de fizika rezisto, kaj signifas, ke via korpo povas
  • 13:04 - 13:07
    kontraŭstari streĉon kaj resaniĝi pli rapide.
  • 13:07 - 13:09
    Ni scias el esploroj, ke la unua afero farinda,
  • 13:09 - 13:13
    por stimuli fizikan reziston estas ne sidi senmovaj.
  • 13:13 - 13:14
    Ne necesas pli. Ĉiun sekundon, kiam vi ne sidas senmova,
  • 13:14 - 13:17
    Ĉiun sekundon, kiam vi ne sidas senmova,
  • 13:17 - 13:20
    vi aktive plibonigas la sanon de la koro,
  • 13:20 - 13:21
    de la pulmoj kaj de la cerbo.
  • 13:21 - 13:23
    Ĉu vi pretas por la sekva defio?
  • 13:23 - 13:26
    Mi volas ke vi klaku viajn fingrojn 50 fojojn,
  • 13:26 - 13:30
    aŭ ke vi retrokalkulu ekde 100, po 7, do: 100. 93 ... Ek!
  • 13:30 - 13:31
    Ek!
  • 13:31 - 13:34
    (Klakoj)
  • 13:34 - 13:36
    Ne haltu.
  • 13:36 - 13:38
    (Klakoj)
  • 13:38 - 13:40
    Ne lasu tiujn, kiuj retrokalktulas,
  • 13:40 - 13:41
    interferi kun vi, kiuj kalkulas ĝis 50.
  • 13:41 - 13:47
    (Ridado)
  • 13:47 - 13:50
    Nu, uao! Estas la unua fojo ke mi vidas ion similan.
  • 13:50 - 13:53
    Bonuso fizika rezisto.
  • 13:53 - 13:56
    Bone, ĉiuj. Tiu ĉi valoras plian poenton de mensa forto,
  • 13:56 - 13:58
    kio signifas ke vi havas grandan mensan fokuson, disciplinon,
  • 13:58 - 14:00
    determinon kaj forton de volo.
  • 14:00 - 14:02
    Ni scias el sciencaj esploroj ke la forto de volo
  • 14:02 - 14:04
    funkcias kiel muskolo.
  • 14:04 - 14:06
    Ĝi plifortiĝas per ekzerco.
  • 14:06 - 14:10
    Alfronti malgrandan defion sen rezigni,
  • 14:10 - 14:14
    eĉ defion absurdan kiel klaki la fingrojn ekzakte 50 fojojn,
  • 14:14 - 14:15
    aŭ retrokalkuli 100 po sep
  • 14:15 - 14:19
    estas science pruvita vojo por relanĉi la forton de volo.
  • 14:19 - 14:21
    Bonegan laboron! Tria defio.
  • 14:21 - 14:23
    Elektu unu. Konsiderante la ĉambron en kiu ni estas
  • 14:23 - 14:25
    la destino jam elektis por vi, sed estas du ebloj.
  • 14:25 - 14:28
    Se vi estas ene, trovu fenestron kaj rigardu eksteren.
  • 14:28 - 14:30
    Se vi estas ekstere, trovu fenestron kaj rigardu enen.
  • 14:30 - 14:33
    Aŭ faru rapidan serĉon en Google Bildoj por
  • 14:33 - 14:35
    "ido [via favorita besto]."
  • 14:35 - 14:36
    Vi povas fari tion en via telefono,
  • 14:36 - 14:38
    aŭ vi povas simple krii la nomojn de iuj bestoj,
  • 14:38 - 14:39
    mi trovos ion kaj projekcios sur la ekrano por ĉiuji.
  • 14:39 - 14:41
    Kion ni volas?
  • 14:41 - 14:46
    Bradipon, ĝirafon, elefanton, serpenton. Bone, ni vidos kion ni havas.
  • 14:46 - 14:51
    Ido de delfeno kaj de lamo. Rigardu.
  • 14:51 - 14:53
    Vidite?
  • 14:53 - 14:57
    Bone, alia. Ido de elefanto.
  • 14:57 - 14:58
    Pro tio ni aplaŭdas?
  • 14:58 - 15:00
    Mirinde.
  • 15:00 - 15:02
    Bone, nun ni sentas
  • 15:02 - 15:03
    ke ni havas plian poenton de emocia rezisto,
  • 15:03 - 15:06
    kio signifas, ke ni havas la kapablon por estigi potencajn
  • 15:06 - 15:09
    emociojn, pozitivajn, kiel la kuriozecon aŭ la amon,
  • 15:09 - 15:10
    kiun ni sentas kiam ni rigardas bestidon,
  • 15:10 - 15:12
    kiam ni tion plej bezonas.
  • 15:12 - 15:14
    Kaj jen estas la sekreto, el la scienca literaturo.
  • 15:14 - 15:18
    Se vi povas estigi tri pozitivajn emociojn
  • 15:18 - 15:22
    por ĉiu negativa emocio dum horo,
  • 15:22 - 15:25
    tago, semajno, vi radikale plibonigos
  • 15:25 - 15:28
    la sanon kaj la kapablon sukcese trakti
  • 15:28 - 15:30
    ajnan problemon, kiun vi alfrontas.
  • 15:30 - 15:33
    Tio nomiĝas raporto unu al tri de la pozitivaj emocioj.
  • 15:33 - 15:35
    Ĝi estas mia plejŝatata truko de SuperBetter, do daŭrigu tiel.
  • 15:35 - 15:38
    Bone, vi elektu finan defion.
  • 15:38 - 15:39
    Premu la manojn de aliulo dum ses sekundoj,
  • 15:39 - 15:41
    aŭ sendu iun rapidan dankmesaĝon
  • 15:41 - 15:43
    per retpoŝto, Facebook aŭ Twitter. Ek!
  • 15:43 - 15:48
    (Bruo)
  • 15:48 - 15:50
    Ŝajnas bone farite.
  • 15:50 - 15:53
    Bone, bone.
  • 15:53 - 15:56
    Daŭrigu tiel. Mi ŝatas tion!
  • 15:56 - 16:00
    Perfekte, unu poento de socia rezisto,
  • 16:00 - 16:03
    kio signifas ke vi ricevas forton el amikoj,
  • 16:03 - 16:05
    najbaroj, familio, komunumo.
  • 16:05 - 16:08
    Dankemo estas bonega maniero por stimuli socian rezistadon
  • 16:08 - 16:10
    Fizika kontakto eĉ pli bonas.
  • 16:10 - 16:12
    Jen alia sekreto por vi:
  • 16:12 - 16:14
    manpremi iun dum ses sekundoj
  • 16:14 - 16:17
    radikale pliigas la nivelon de oksitoĉino en la sango,
  • 16:17 - 16:18
    la hormono de konfido.
  • 16:18 - 16:21
    Tio signifas ke tiuj el vi, kiuj premis la manojn,
  • 16:21 - 16:24
    estas bio-kemie preparitaj por aprezi, kaj pretas helpi unu la alian.
  • 16:24 - 16:27
    Tiu volo daŭras dum la paŭzo,
  • 16:27 - 16:29
    do utiligu ŝancojn de kontakto.
  • 16:29 - 16:31
    (Ridado)
  • 16:31 - 16:33
    Bone, vi sukcese kompletigis la kvar defiojn,
  • 16:33 - 16:36
    ni vidu ĉu mi sukcese plenumis la mision
  • 16:36 - 16:38
    por doni sep minutojn kaj duonon da kroma vivo.
  • 16:38 - 16:40
    Kaj ĉi tie mi kunpartigos kun vi iomete da scienco.
  • 16:40 - 16:43
    Oni malkovris ke homoj, kiuj regule
  • 16:43 - 16:44
    stimulas tiujn kvar tipojn de rezisto
  • 16:44 - 16:47
    fizika, mensa, emocia kaj socia,
  • 16:47 - 16:50
    vivas 10 jarojn pli ol la aliaj.
  • 16:50 - 16:51
    Tio estas vero.
  • 16:51 - 16:53
    Se vi efektivigas regule la raporton 3 al 1
  • 16:53 - 16:55
    de pozitivaj emocioj,
  • 16:55 - 16:58
    se vi ne sidas dum pli ol unu horo sinsekve,
  • 16:58 - 17:02
    se vi tenas kontakton ĉiutage kun amata homo,
  • 17:02 - 17:06
    se vi alfrontas malgrandajn celojn por stimuli la forton de volo,
  • 17:06 - 17:08
    vi vivos 10 jarojn pli longe ol iu alia,
  • 17:08 - 17:11
    kaj de tie devenas la kalkulo, kiun mi montris al vi antaŭe.
  • 17:11 - 17:15
    La averaĝa vivdaŭro en Usono kaj Britio estas 78,1 jaroj,
  • 17:15 - 17:18
    sed ni scias el sciencaj studoj pri pli ol 1.000 homoj,
  • 17:18 - 17:20
    ke vi povas aldoni 10 jarojn de vivo stimulante
  • 17:20 - 17:22
    la kvar tipojn de rezisto.
  • 17:22 - 17:24
    Kiam vi stimulas kvar tipojn de rezistado,
  • 17:24 - 17:25
    ĉiujare
  • 17:25 - 17:27
    vi gajnas 0,128 jarojn de vivo
  • 17:27 - 17:32
    46 tagojn de vivo, aŭ 67 298 minutojn de vivo plia
  • 17:32 - 17:37
    kio signifas, ke ĉiutage vi gajnos 184 minutojn de vivo
  • 17:37 - 17:40
    aŭ ĉiun horon kiam stimulis la kvar specojn de rezistado,
  • 17:40 - 17:43
    kiel ni ĵus faris kune, vi gajnas 7.68245837
  • 17:43 - 17:44
    minutojn da vivo.
  • 17:44 - 17:46
    Gratulon, tiuj sep minutoj kaj duono
  • 17:46 - 17:48
    estas ĉiuj viaj. Vi gajnis ilin.
  • 17:48 - 17:49
    (Aplaudoj)
  • 17:49 - 17:53
    Jes! Mojose!.
  • 17:53 - 17:56
    Atendu, atendu.
  • 17:56 - 17:58
    Vi ankoraŭ havas specialan mision,
  • 17:58 - 17:59
    vian sekretan mision.
  • 17:59 - 18:01
    Kiel pasigi tiujn sep kaj duonan minutojn
  • 18:01 - 18:02
    de vivo?
  • 18:02 - 18:03
    Jen mia sugesto.
  • 18:03 - 18:07
    Tiuj sep kaj duona minutoj da vivo similas al la deziroj de la geniulo de la lampo.
  • 18:07 - 18:11
    Vi povas uzi vian unuan deziron por voli milionon pli da deziroj.
  • 18:11 - 18:12
    Ruze, ĉu ne?
  • 18:12 - 18:15
    Do se vi pasigos tiujn sep kaj duonan minutojn
  • 18:15 - 18:18
    farante ion, kio feliĉigas vin
  • 18:18 - 18:20
    aŭ igas vin fizike aktiva,
  • 18:20 - 18:23
    aŭ metas vin en kontakto kun iu amato,
  • 18:23 - 18:25
    aŭ eĉ nur alfrontigas malgrandan defion,
  • 18:25 - 18:27
    vi stimulos vian reziston,
  • 18:27 - 18:29
    kaj gajnos pliajn minutojn.
  • 18:29 - 18:32
    Kaj la bona novaĵo estas ke vi povas daŭrigi senfine.
  • 18:32 - 18:34
    Ĉiun horon de la tago, ĉiun tagon de la vivo,
  • 18:34 - 18:36
    ĝis via morto-lito,
  • 18:36 - 18:38
    kiu nun estos 10 jarojn post kiam ĝi devintus esti.
  • 18:38 - 18:42
    Kaj kiam vi alvenos al ĝi,
  • 18:42 - 18:45
    vi verŝajne ne havos tiujn kvin bedaŭrojn,
  • 18:45 - 18:48
    ĉar vi estos konstruinta forton kaj reziston
  • 18:48 - 18:51
    por vivi la vivon tiel, kiel vi deziras.
  • 18:51 - 18:55
    Kaj kun tiuj 10 kromaj jaroj, eble eĉ restos sufiĉe da tempo
  • 18:55 - 18:57
    por ludi kelkajn pliajn ludojn.
  • 18:57 - 18:58
    Dankon.
  • 18:58 - 19:09
    (Aplaŭdoj)
Title:
La ludo kiuj povas doni al vi 10 ekstrajn jarojn de vivo.
Speaker:
Jane McGonigal
Description:

Kiam la lud-kreisto Jane McGonigal troviĝis devigita resti enlite kaj elpensante memmortigon post grava malversacio, ŝi havis mirigan ideon por farti pli bone. Ŝi merĝiĝis en sciencan esploron kaj kreis kuracigan ludon, SuperBetter.
En tiu ĉi kortuŝa prelego, McGonigal klarigis kiel ludo povas stimuli reziston -- kaj promesas aldoni 7,5 minutojn al via vivo.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:30

Esperanto subtitles

Revisions