Return to Video

ကွန်ပျူတာက လူသားဘာသာကားတွေကို ဘယ်လိုဘာသာပြန်သလဲ

  • 0:07 - 0:11
    တီဗီနဲ့ရုပ်ရှင်တွေထဲမှာပါတဲ့ နဂါးငွေ့တန်း
    ထဲကမျိုးစိတ်တွေတော်တော်များများက
  • 0:11 - 0:14
    ဘယ်လိုများအင်္ဂလိပ်လို ကောင်းကောင်း
    ပြောတတ်နေရတာလဲ
  • 0:14 - 0:18
    ခပ်တိုတိုဖြေရရင်တော့ Starship အဖွဲ့ဝင်တွေ
  • 0:18 - 0:22
    ဂြိုလ်သား အဘိဓါန် ကိုနှစ်ပေါက်အောင်
    လှန်နေတာကို ဘယ်သူမှမကြည့်ချင်ဘူးလေ
  • 0:22 - 0:23
    ဒါပေမယ့် ကိစ္စတွေကိုခိုင်မာဖို့ဆို
  • 0:23 - 0:27
    Star Trek ရဲ့ဖန်တီးရှင်တွေနဲ့ အခြားသော
    သိပ္ပံဝတ္ထုကမ္ဘာတွေက
  • 0:27 - 0:31
    နေရာမရွေးသုံးနိုင်တဲ့ ဘာသာပြန်စက်စိတ်ကူး
    ကို မိတ်ဆက်ခဲ့ပြီးပါပြီ
  • 0:31 - 0:35
    မည်သည့် ဘာသာကိုမဆို ချက်ချင်းပြန်ဆိုပြီး
    သယ်သွားလို့ရတဲ့စက်လေး
  • 0:35 - 0:39
    နေရာမရွေးသုံးနိုင်တဲ့ ဘာသာပြန်စက် က
    လက်တွေ့လောကမှာကော ဖြစ်နိုင်ရဲ့လား
  • 0:39 - 0:42
    ဒါကို သက်သေပြဖို့ ကျွန်တော်တို့မှာ
    ပရိုဂရမ်များစွာရှိနေပါပြီ
  • 0:42 - 0:46
    စကားလုံးတစ်လုံး၊စာတစ်ကြောင်း သို့မဟုတ်
    စာအုပ်တစ်အုပ်လုံးကို
  • 0:46 - 0:49
    ဘာသာတစ်ခုကနေ အခြားတစ်ခုကို
    ပြောင်းလဲလို့ရနေပြီ
  • 0:49 - 0:52
    ခေတ်ဆန်း အင်္ဂလိပ်စာဖြစ်ဖြစ်
    ရှေးဟောင်း Sanskrit ဘာသာဖြစ်ဖြစ်ပေါ့
  • 0:52 - 0:56
    ဘာသာပြန်ဆိုတာက အဘိဓာန်ထဲမှာ
    စကားလုံးရှာတာလောက်သာဆိုရင်
  • 0:56 - 1:00
    ဒီပရိုဂရမ်တွေက လူတွေပတ်လည်မှာ
    ဝန်းရံနေတော့မှာပေါ့
  • 1:00 - 1:03
    အဖြစ်မှန်ကတော့ နည်းနည်းရှုပ်ထွေးတယ်
  • 1:03 - 1:07
    စည်းမျဉ်းတွေအခြေခံထားတဲ့ ဘာသာပြန်ပရိုဂန်က
    ဝေါဟာရဒေတာဘေ့စ်ကို သုံးတယ်
  • 1:07 - 1:10
    အဲဒီထဲမှာ သင်အဘိဓာန်ထဲရှာလို့ရတဲ့
    စကားလုံးအားလုံးပါတယ်
  • 1:10 - 1:13
    သဒ္ဒါပုံစံတွေလည်းပါတယ်
  • 1:13 - 1:19
    ထည့်သွင်းလိုက်တဲ့ ဘာသာထဲမှာ ပါတဲ့အခြေခံ
    လုံးတွေကို မှတ်မိနိုင်တဲ့စည်းမျဥ်းတွေပါတယ်
  • 1:19 - 1:22
    ရိုးရှင်းတဲ့ ဝါကျလို့ထင်ရတဲ့
    "ကလေးတွေကပေါင်မုန့်ဝိုင်းတွေစားသည်" ဆိုရင်
  • 1:22 - 1:27
    ပရိုဂရမ်က ပထမ အထားအသို(သို့မဟုတ်)
    သဒ္ဒါတည်ဆောက်ပုံကို ဆန်းစစ်တယ်
  • 1:27 - 1:30
    ကလေးငယ်ကို ပြုလုပ်သူအဖြစ် ဖော်ပြပြီးတော့.
  • 1:30 - 1:32
    ကျန်တဲ့ဝါကျကို ဖော်ညွှန်းချက်အနေနဲ့ ပြတယ်
  • 1:32 - 1:34
    "စားသည်" ဆိုတဲ့ ကြိယာပါတယ်
  • 1:34 - 1:37
    တိုက်ရိုက်ပြုလုပ်ခံရသူ
    " ပေါင်မုန့်ဝိုင်းများ"ရယ်
  • 1:37 - 1:40
    နောက်တော့ အင်္ဂလိပ် စကားလုံးဖွဲ့ပုံကို
    သိရှိဖို့
  • 1:40 - 1:45
    သို့မဟုတ် ဘာသာစကားကို အဓိပ္ပါယ်ရှိတဲ့ယူနစ်
    သေးသေးလေးတွေအဖြစ် ဘယ်လိုခွဲလို့ရမလဲဆိုတာ
  • 1:45 - 1:46
    ပေါင်မုန့်ဝိုင်း ဆိုတဲ့စကားရယ်
  • 1:46 - 1:50
    နောက်ဆက်တွဲ "များ" ဆိုတဲ့ အများကိုပြတဲ့
    စကားလုံးရယ်
  • 1:50 - 1:52
    နောက်ဆုံးတော့၊ ဝေါဟာရအသုံးအနှုံးကို
    နားလည်ဖို့လိုတယ်
  • 1:52 - 1:56
    ဝါကျကို ကောင်းစွာဘာသာပြန်ရာမှာ
    ဝါကျရဲ့မတူညီတဲ့ အပိုင်းတွေက
  • 1:56 - 1:58

    ဘာကို တကယ်ဆိုလို တယ်ဆိုတာပေါ့
  • 1:58 - 2:02
    ပရိုဂရမ်က ဦးတည်ထားတဲ့ ဘာသာစကားရဲ့
    အခရာတစ်ခုချင်းအတွက်
  • 2:02 - 2:05
    ကွဲပြားတဲ့ ဝေါဟာရ နဲ့
    စည်းမျဉ်းတွေကို မှီငြမ်းရတယ်
  • 2:05 - 2:07
    ဒါပေမယ့်ဒီနေရာကသိမ်မွေ့ခက်ခဲလာတဲ့နေရာပါ
  • 2:07 - 2:12
    အချို့သော ဘာသာစကားရဲ့အထားအသိုက
    စကားလုံးတွေကို ဘယ်လိုဖြစ်ဖြစ်စီစဉ်လို့ရတယ်
  • 2:12 - 2:17
    အခြားဟာတွေမှာတော့ဒီလိုလုပ်ရင်ပေါင်မုန့်
    ဝိုင်းက ကလေးကို စားသည် ဖြစ်သွားတယ်
  • 2:17 - 2:20
    စကားလုံးဖွဲ့မှု ကလည်း ပြဿနာ
    တစ်ခုဖြစ်နိုင်တယ်။
  • 2:20 - 2:23
    Slovene စကားမှာဆိုရင် အခြားဘာသာတွေ
    မှာမှမရှိတဲ့ဒွိနောက်ဆက်ကိုသုံးပြီးတော့
  • 2:23 - 2:27
    ကလေးနှစ်ယောက်ကြား မှာ သုံးယောက် နဲ့
    ဒီထက်ပိုရှိတယ်လို့ခွဲခြားလိုက်တယ်
  • 2:27 - 2:31
    ရုရှားမှာတော့ တိကျတဲ့ပစ္စည်းမပါတာက
    သင့်အနေနဲ့
  • 2:31 - 2:34
    ကလေးတွေက သတ်မှတ်ထားတဲ့
    ပေါင်မုန့်ဝိုင်းကိုစားနေတာလား
  • 2:34 - 2:37
    ယေဘုယျ အနေနဲ့ ပြောတာလားဆိုတာကို
    ထွေပြားစေပါလိမ့်မယ်
  • 2:37 - 2:40
    နောက်ဆုံးတော့၊အဓိပ္ပါယ်က
    စနစ်ကျကျမှန်နေရင်တောင်
  • 2:40 - 2:43
    ပရိုဂရမ်က အချောသတ်တဲ့ အချက်အချို့ ကို
    လွတ်သွားနိုင်တယ်
  • 2:43 - 2:46
    ကလေးတွေက ပုံမှန်စားတာလား
  • 2:46 - 2:48
    ပလုပ်ပလောင်းစားတာလားဆိုတာကိုပေါ့
  • 2:48 - 2:52
    နောက်တစ်နည်းကတော့ လူကဘာသာပြန်ထားတဲ့
  • 2:52 - 2:56
    စာအုပ်တွေ၊ စာမူတွေ နဲ့
    စာရွက်စာတမ်းတွေ ရဲ့ဒေတာဘေ့စ် ကို
  • 2:56 - 2:59
    သုံးသပ်ပြီးစက်ကဘာသာပြန်ဆိုခြင်းဖြစ်ပါတယ်
  • 2:59 - 3:03
    မတော်တဆတွေ့နိုင်စရာမရှိတဲ့
    အရင်းအမြစ်နဲ့ ဘာသာပြန်စာကြောင်း ကြားက
  • 3:03 - 3:05
    တူညီမှုကိုရှာပြီး
  • 3:05 - 3:09
    ပရိုဂရမ်က စာစုနဲ့ သက်ဆိုင်ရာပုံစံတွေကို
    သိရှိနိုင်တယ်
  • 3:09 - 3:12
    နောက်ပြီးနောက်ထပ်ဘာသာပြန်ဆိုမှုတွေမှာ
    အသုံးပြုတယ်
  • 3:12 - 3:15
    သို့ပေမယ့်၊ ဘာသာပြန်ဆိုမှုရဲ့ အရည်အသွေးဟာ
  • 3:15 - 3:18
    ရှိပြီးသား ဒေတာဘေ့စ်ရဲ့အရွယ်အစားနဲ့
  • 3:18 - 3:21
    ဘာသာစကားအချို့ရဲ့ နမူနာပုံစံတွေ
    ရနိုင်မှုနဲ့
  • 3:21 - 3:23
    ရေးပုံရေးနည်း ပေါ်မှာ
    မူတည်တယ်
  • 3:23 - 3:27
    ကွန်ပျူတာတွေမှာ ဖြစ်နေတဲ့ ချွင်းချက်တွေ၊
    ပုံမမှန်မှု အခက်အခဲတွေ
  • 3:27 - 3:31
    လူသားတွေမှာ အလိုလိုသိနေတဲ့အဓိပ္ပါယ်တွေက
    အချို့သော စူးစမ်းလေ့လာသူတွေကို
  • 3:31 - 3:35
    ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ဘာသာကားနားလည်မှုဟာ
    ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ဇီဝဦးနှောက်တည်ဆောက်မှုရဲ့
  • 3:35 - 3:39
    ပြိုင်ဘက်မရှိ တဲ့ထုတ်ကုန်ပဲဆိုတာကို
    လက်ခံလာစေပါတယ်
  • 3:39 - 3:43
    တကယ်တော့၊ ထင်ရှားတဲ့ စိတ်ကူးယဉ်
    ဘာသာပြန်တွေထဲက တစ်ခုဖြစ်တဲ့
  • 3:43 - 3:46
    "The Hitchhiker's Guide to the Galaxy"
    ထဲက Babel ငါးလေးဟာ
  • 3:46 - 3:50
    စက်မဟုတ်ပဲ သတ္တဝါငယ်လေးတစ်ကောင်ဆိုတာနဲ့
  • 3:50 - 3:54
    သူက အသိရှိတဲ့မျိုးစိတ်တွေ ဆီက
    ဦးနှောက်လှိုင်းနဲ့ နာဗ့်အချက်ပြတွေကို
  • 3:54 - 3:57
    တယ်လီပသီပုံစံနဲ့ ဘာသာပြန်တယ်
  • 3:57 - 4:00
    ယခုအထိတော့ ဘာသာစကားကို
    အရင်ပုံစံဟောင်းနဲ့လေ့လာတာကပဲ
  • 4:00 - 4:05
    လက်ရှိသုံးနေတဲ့ ကွန်ပျူတာပရိုဂရမ်တွေထက်
    ပိုကောင်းတဲ့ ရလဒ်ကို ပေးပါလိမ့်ဦးမယ်
  • 4:05 - 4:07
    ဒါကလည်း လွယ်တဲ့အလုပ်တော့မဟုတ်ဘူး
  • 4:07 - 4:09
    ကမ္ဘာပေါ်မှာ ရှိတဲ့ ဘာသာစကားအရေအတွက်
    သက်သက်ကော
  • 4:09 - 4:13
    လူတွေအချင်းချင်း စကားပြောဆိုမှု
    တိုးပွားလာတွေကောက
  • 4:13 - 4:18
    အလိုအလျောက် ဘာသာပြန်မှုကို ပိုမိုအဆင့်
    မြင့်အောင် ဆက်လက်လှုံ့ဆော်ပေးကြပါလိမ့်မယ်
  • 4:18 - 4:21
    ဖြစ်နိုင်တာကတော့ ၊ ကျွန်တော်တို့
    နဂါးေငွ့တန်းထဲက သက်ရှိတွေနဲ့တွေ့ရင်
  • 4:21 - 4:25
    သေးငယ်တဲ့ စက်လေးကနေတဆင့်
    ဆက်သွယ်စကားပြောဆိုနိုင်ပါလိမ့်မယ်
  • 4:25 - 4:29
    ဒါမှမဟုတ်လည်း အဘိဓါန် ကိုစပြီး
    ပြုစုရင် ပြုစုနေရမှာပေါ့။
Title:
ကွန်ပျူတာက လူသားဘာသာကားတွေကို ဘယ်လိုဘာသာပြန်သလဲ
Speaker:
Ioannis Papachimonas
Description:

တကယ့်ဘဝမှာ အားလုံးကိုဘာသာပြန်နိုင်တဲ့ အရာက ဖြစ်နိုင်ပါသလား၊၊ ဒါကို သက်သေပြဖို့ ကျွန်တော်တို့မှာ ပရိုဂရမ်များစွာရှိနေပါပြီ၊ စကားလုံးတစ်လုံး၊စာတစ်ကြောင်း သို့မဟုတ် စာအုပ်တစ်အုပ်လုံးကို ဘာသာတစ်ခုကနေ အခြားဘာသာ အားလုံးနီးပါးကို ပြောင်းလဲလို့ရနေပြီ ။
တကယ်တမ်း လက်တွေ့မှာတော့ နည်းနည်းရှုပ်ထွေးမှုရှိပါတယ်
Ioannis Papachimonas က ဒီလို စက် ကဘာသာပြန်တာတွေဘယ်လိုအလုပ်လုပ်လဲ၊ ဘာကြောင့် မကြာခဏရောထွေးတာတွေရှိလဲဆိုတာ ရှင်း ပြခဲ့ပါတယ်။
သင်ခန်းစာကို Ioannis Papachimonas ကပြူစုပြီး သက်ဝင်လှုပ်ရှားရုပ်ပုံများကို NOWAY Video Club မှ ဖန်တီးပါသည်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:45

Burmese subtitles

Revisions