Trương phái ẩn tượng trừu tượng là gì? - Sarah Rosenthal

Xem toàn bộ bài học tại: http://ed.ted.com/lessons/could-just-anyone-make-a-jackson-pollock-painting-sarah-rosenthal

Nếu bạn ghé thăm một bảo tàng trưng bày bộ sưu tập nghệ thuật hiện đại và đương đại, hẳn bạn sẽ thấy những bức tranh khiến bản thân phải thốt lên, "Con mèo của mình có thể vẽ được như thế, làm sao thứ đó lại là nghệ thuật chứ?" Nhưng có phải đúng như thế không? Có phải ai cũng tạo được những bức tranh nhỏ giọt như Jackson Pollock? Cùng Sarah Rosenthal nghiên cứu về Trường phái trừu tượng và hi vọng bạn sẽ tìm được câu trả lời.

Bài học cung cấp bởi Sarah Rosenthal, minh họa bởi Tomás Pichardo-Espaillat.

Nếu bạn thăm một bảo tàng trưng bày
bộ sưu tập nghệ thuật hiện đại và đương đại,

hẳn sẽ có nhiều tác phẩm
đôi lúc khiến bạn phải thốt lên rằng

"Con mèo của mình còn vẽ được như thế,
làm sao thứ này là nghệ thuật cơ chứ?"

Một nhóm người được gọi là Trường phái trừu tượng, hay Trường phái New York

nhận được những phản ứng này
khá thường xuyên.

Trường phái trừu tượng
được thành lập năm 1943

và phát triển ngay sau Thế chiến thứ II.

Trường phái đặc trưng với những bức tranh lớn, tiêu biểu là những bức tranh trừu tượng

có đủ mọi bố cục
mà không có điểm trọng tâm

và những đường cọ nghuệch ngoạc
thể hiện và khơi gợi cảm xúc

Nhóm nghệ sĩ được xem là
thuộc Trường phái trừu tượng

bao gồm Barnett Newman và những bức tranh
đường kẻ hiện sinh của ông

Willem de Kooning nổi tiếng bởi
các bức họa những người phụ nữ xấu xí

Helen Frankenthaler người tạo ra
các bức họa với những mảng màu loang

và những người khác nữa.

Nhưng có lẽ nghệ sĩ nổi tiếng nhất,
ảnh hưởng nhất và gây nhiều tranh cãi nhất

chính là Jackson Pollock.

Các bức họa của ông
dễ dàng được nhận ra ngay lập tức

Chúng đặc trưng bởi
một mớ lộn xộn những đường vẽ màu

văng tung tóe từ mọi hướng
trên lớp vải canvas

Hiển nhiên, mớ hỗn độn đó to và ấn tượng

nhưng như vậy thì có gì tuyệt vời ở chúng?

Liệu có phải ông ấy vẩy mực lung tung?

Có phải ai cũng làm được như thế chăng?

Hừm, câu trả lời là có và không

Mặc dù Pollock thực hiện một kĩ thuật
mà ai cũng có thể làm được

dù chẳng hề qua đào tạo

song chỉ duy nhất ông có thể vẽ nên
những bức tranh độc nhất đó

Nghịch lý này liên quan đến
nguồn gốc các sáng tác của ông

tương đồng với các bức vẽ ngẫu hứng trường phái
siêu thực của André Masson và những người khác

Những họa sĩ siêu thực này hoàn toàn
vẽ không có chủ đích

nhằm tiết lộ sự thực ẩn giấu bên trong suy nghĩ của họ

Thông thường, thay vì hình dung và vẽ

họ để đôi tay mình di chuyển một cách tự nhiên

và thành phẩm là những bức tranh giống nhau
đầy các nét vẽ nguệch ngoạch

Sau khi Pollock nói xong mô tả về bức tranh

ông nhỏ màu, hoặc quẹt màu, và
những bức tranh sau giống y như bức đầu

ông đã phát triển một kĩ thuật đặc biệt

và không bao giờ tìm kiếm hình ảnh hay thông điệp
ẩn giấu đằng sau các bức họa.

Đầu tiên, ông gỡ tấm vải canvas khỏi giá
và trải nó trên sàn

phá vỡ cách thức vẽ tranh cổ điển

Sau đó, ông bước vòng quanh tấm canvas
như đang nhảy có chủ đích,

vung vẩy những giọt mực bằng
muỗng khuấy hoặc các dụng cụ khác,

ông thay đổi tốc độ và hướng đi

để kiểm soát bề mặt bức tranh
trông như thế nào.

Những cách thức này, giống y như những
vết nghuệch ngoạc của các họa sĩ siêu thực

dường như được sinh ra
trong tiềm thức của Pollock

Song không giống các họa sĩ siêu thực khác

tranh của họ đại diện cho những điều
ẩn giấu bên trong suy nghĩ của họ,

tranh của Pollock được cho là
hiện thân hữu hình tâm lý ông

Những bức tranh chính là tâm trí của ông

Theo lý thuyết, ai cũng có thể vẽ những
bức tranh thể hiện tâm trí họ

Vậy tại sao Pollock lại đặc biệt như vậy?

Có lẽ, điều quan trọng nhất chính là
mặc dù ai cũng có thể làm

song chỉ có Pollock và những người của
Trường phái New York mới là người đã vẽ.

Họ đã phá vỡ mọi chuẩn mực hội họa
đã tồn tại hàng thế kỉ,

khiến giới hội họa thế giới phải
suy nghĩ lại các chuẩn mực hoàn toàn

Nhưng lý do cuối cùng khiến các tác phẩm
của Pollock đáng chú ý như vậy

bắt nguồn từ các chất liệu đặc biệt ông tạo ra,
điều gợi lên những mâu thuẫn đầy ấn tượng.

Ví dụ, mặc dù Pollock sáng tạo trên

bề mặt bức tranh hoàn toàn phẳng

nếu chúng ta quan sát kĩ
mạng lưới những nét vẽ tạo nên ảo giác

về một mảng chiều sâu vô tận

Và mớ hộn loạn những đường vẽ rối rắm này
dường như thách đố mọi sự kiểm soát

song đó thực sự là tác phẩm được tạo ra có chủ đích

mặc dù không hề được tính toán từ trước.

Chính những điều này này đã khiến Pollock
trở thành người của công chúng,

và trong lịch sử nghệ thuật

họ cũng tôn thờ ông như một huyền thoại

có tài năng nghệ thuật xuất chúng
và như một anh hùng

Thay vì phủ định các sáng tác của
những bộ óc sáng tạo,

các tác phẩm của ông đã củng cố
một tinh hoa nghệ thuật dài lâu

Tinh hoa

sự sáng tạo

cho dù bạn gọi nó là gì đi nữa

lịch sử gắn liền với Trường phái trừu tượng

là điều mà không một con mèo nào,
dù tài năng tới đâu, có thể thực hiện được