Como convertín unha pranta mortal nun florecente negocio

O xacinto de auga pode parecer inofensivo, incluso unha bonita planta con flores --pero en realidade é unha unha planta acuática invasora que entulla levadas, paraliza o comercio, interrompe a escolarización e trastorna a vida cotiá. A emprendedora ecolóxica Achenyo Idachaba viu unha oportunidade neste andazo. Acompáñaa no seu camiño para converter esta mala herba nun marabilloso tecido.

Benvidos a Bayecu,

unha comunidade ribeirá en Ikorodu, Lagos

unha vívida representación dalgunha
das comunidades ribeiregas da Nixeria,

comunidades cuxas levadas foron infestadas

por unhas plantas acuáticas invasoras;

comunidades que viron obstaculizado
o sustento económico:

a pesca, o transporte marítimo

e o comercio;

comunidades onde diminuíu
a produción de peixe;

comunidades onde o alumnado
non pode ir á escola

durante días,
ás veces incluso durante semanas.

Quen pensaría que esta planta

con follas arredondadas, talo inflado,
e rechamantes flores lavanda

ía causar tal caos nestas comunidades.

Esta planta coñécese como xacinto de auga

e o seu nome botánico é
Eichhornia crassipes.

En Nixeria, esta planta
é coñecida tamén con outros nomes,

nomes asociados a eventos históricos,

como tamén a mitos.

Nalgúns lugares, chámanlle Babangida.

Cando oes Babangida, véñenseche á mente
a milicia, os golpes militares.

E pensas: medo, control.

Nas zonas de Nixeria do delta do Níxer,
chámanlle Abiola.

Cando oes Abiola,
lembras eleccións anuladas

e pensas: esperanzas rotas.

Na parte suroeste de Nixeria,

chámanlle Gbe'borun.

Gbe'borun é unha frase ioruba

que se traduce como "chismes",
ou "rexoubeiro".

Cando pensas en "chismes", pensas:
reprodución rápida, destrución.

E na parte de Nixeria onde se fala igala

á planta chámanlle A Kp'iye Kp'oma,

e cando oes iso, pensas en morte.

Tradúcese literalmente como
"morte á nai e ao fillo".

Eu atopeime persoalmente
con esta planta en 2009.

Foi pouco despois de trasladarme
dos EE. UU. a Nixeria.

Deixei o meu traballo
nunha entidade americana

e decidín dar este gran salto ao baleiro,

un salto provocado
pola profunda convicción

de que había moito por facer en Nixeria

na área do desenvolvemento sustentable.

Así que alí estaba eu en 2009,

de feito, a finais de 2009,

en Lagos, na Terceira Ponte Continental.

E mirei á miña esquerda
e vin esta impresionante imaxe.

Era unha imaxe de barcos pesqueiros

que ficaran atrapados
na matogueira de xacintos de auga.

E eu estaba apenada por ver aquilo

porque pensei para min,

"Estes pobres pescadores,

como van facer para continuar
coa súa actividade

con estas restricións".

E logo pensei,
"Ten que haber unha forma mellor".

Unha solución gañadora
onde se coide o medio ambiente

eliminando esas malas herbas

e logo converténdoas
nun beneficio económico

para as comunidades máis afectadas

por esta infestación.

Ese foi o meu momento de inspiración.

Así que investiguei máis a fondo
para descubrir máis

sobre os usos beneficiosos desta planta.

Entre varias, unha chamoume
especialmente a atención.

Foi o uso desta planta
para obxectos artesanais.

E pensei: "Que boa idea!".

Persoalmente, encántame a artesanía,

especialmente obxectos artesanais
cosidos arredor dunha historia.

Así que pensei, "Poderíase pór en marcha
isto nas comunidades

sen necesidade de habilidades técnicas"

E pensei para min,
"3 simples pasos para unha gran solución"

Primeiro: vai aos canais
e recolle xacinto de auga.

Desa maneira, creas accesos.

Segundo: seca o talo do xacinto de auga.

E terceiro: crea tecendo produtos
co xacinto de auga.

O terceiro paso foi un desafío.

Eu son unha informática de formación

e non alguén de artes creativas.

Así que comecei a miña busca

para atopar como aprender a tecer.

Esta busca levoume a unha comunidade
en Ibadan, onde eu vivira,

chamada Sabo.

Sabo tradúcese como
"barrios dos estraños".

E a comunidade está formada
maiormente por persoas

da parte norte do país.

Así que, literalmente, collín
as miñas malas herbas secas,

--había moitas máis--

e fun porta por porta intentando
atopar quen me ensinase

a converter en cordas
os talos do xacinto de auga.

E mandáronme á cabaña de Malam Yahaya.

O problema é que Malam Yahaya
non fala inglés

e eu tampouco falo hausa.

Pero algúns nenos viñeron ao rescate

e axudaron coa tradución.

E alí comezou a miña viaxe
para aprender a tecer

e transformar os talos secos
do xacinto de auga

en cordas longas.

Coas miñas cordas longas na man,

estaba xa preparada para facer produtos.

E iso foi o comezo de colaboracións.

Traballando con cesteiros de ratán
para crear novos produtos.

Así que, con isto nas mans,
sentinme confiada

en que debería ser quen
de levar este coñecemento

ás comunidades ribeirás

e axudalas a transformar
a adversidade en prosperidade.

É dicir, coller estas herbas e convertelas

en produtos que se poidan vender.

Así que temos bolígrafos,
utensilios de mesa,

carteiras, caixas para panos.

Desta maneira, estábase axudando
ás comunidades

a ver doutro xeito o xacinto de auga.

A ver o xacinto de auga como algo valioso,

estético, duradeiro, resistente, elástico.

A cambiar nomes, formas de vida.

Desde Gbe'borun, chismes,

ata Olusotan, contador de historias.

E desde A Kp'iye Kp'oma,
que é "asasino de nai e fillo",

ata Ya du j'ewn w'lye kp'Oma,

"Provedor de comida para nai e fillo".

E gustaríame rematar
cunha cita de Michael Margolis.

El di: "Se queres aprender
sobre a cultura, escoita as historias.

E se queres cambiar unha cultura,
cambia as historias".

Así que, desde a comunidade de Makoko,
ata Abobiri, ata Ewoi,

ata Kolo, ata Owahwa, Esaba,

nós cambiamos a historia.

Grazas por escoitar.

(Aplausos)