Return to Video

Susan Solomon: Potencjał badań nad komórkami macierzystymi

  • 0:01 - 0:04
    Embrionalne komórki macierzyste
  • 0:04 - 0:07
    są naprawdę niewiarygodne.
  • 0:07 - 0:10
    To zestaw naprawczy naszego ciała.
  • 0:10 - 0:13
    Są pluripotencjalne - mogą się zamieniać
  • 0:13 - 0:16
    w dowolne komórki organizmu.
  • 0:16 - 0:18
    Wkrótce będziemy mogli używać ich
  • 0:18 - 0:21
    do wymiany komórek zniszczonych lub dotkniętych chorobą.
  • 0:21 - 0:24
    Jednak nie o tym chcę dzisiaj mówić.
  • 0:24 - 0:26
    Obecnie robimy z komórkami macierzystymi
  • 0:26 - 0:30
    rzeczy nadzwyczajne -
  • 0:30 - 0:32
    całkowicie zmieniające sposób,
  • 0:32 - 0:35
    w jaki postrzegamy choroby i ich rozwój,
  • 0:35 - 0:37
    zdolność rozumienia ich przyczyn,
  • 0:37 - 0:40
    a nawet na sposób tworzenia leków.
  • 0:40 - 0:44
    Wierzę, że badania nad komórkami macierzystymi pozwolą
  • 0:44 - 0:49
    naszym dzieciom traktować chorobę Alzheimera, cukrzycę
  • 0:49 - 0:53
    i inne choroby w sposób, w jaki traktujemy dzisiaj polio,
  • 0:53 - 0:56
    czyli jako chorobę, której można zapobiec.
  • 0:56 - 0:59
    To niezwykła dziedzina nauki,
  • 0:59 - 1:04
    będącą ogromną nadzieją ludzkości.
  • 1:04 - 1:07
    Jednak, jak to było 35 lat temu,
    w przypadku zapłodnienia in vitro,
  • 1:07 - 1:10
    aż do momentu narodzin zdrowego dziecka - Louise,
  • 1:10 - 1:15
    dziedzina ta jest obiektem ataków
    i ma problemy ze zdobyciem funduszy.
  • 1:15 - 1:19
    Badania naukowe podważa się, zamiast wspierać,
  • 1:19 - 1:23
    a wiadomo, że niezbędne są prywatne,
  • 1:23 - 1:27
    wolne od zewnętrznej ingerencji laboratoria,
  • 1:27 - 1:30
    w których praca może być prowadzona w spokoju.
  • 1:30 - 1:32
    Z tego powodu w 2005 roku założyliśmy
  • 1:32 - 1:35
    "New York Stem Foundation Laboratory".
  • 1:35 - 1:38
    Chcieliśmy stworzyć niewielką organizację
  • 1:38 - 1:42
    zajmującą się badaniami tego typu.
  • 1:42 - 1:45
    Szybko okazało się, że zarówno badania medyczne,
  • 1:45 - 1:49
    farmaceutyczne oraz dotyczące terapii,
  • 1:49 - 1:52
    zdominowane są przez duże organizacje.
  • 1:52 - 1:55
    Jednak, w dziedzinie nowej, duże organizacje czasami
  • 1:55 - 1:58
    mają problem ze zmianą sposobu działania
  • 1:58 - 2:00
    i nie potrafią postawić właściwych pytań.
  • 2:00 - 2:03
    Istnieje ogromna, zwiększająca się przepaść
  • 2:03 - 2:07
    pomiędzy badaniami naukowymi,
  • 2:07 - 2:09
    a biotechnologią i firmami farmaceutycznymi
  • 2:09 - 2:12
    odpowiedzialnymi za produkcję leków
    i opracowywanie terapii.
  • 2:12 - 2:15
    Zdawaliśmy sobie zatem sprawę,
  • 2:15 - 2:19
    że aby naprawdę przyspieszyć leczenie musimy
  • 2:19 - 2:22
    zmierzyć się z problemem w dwojaki sposób:
  • 2:22 - 2:25
    z pomocą nowych technologii i modelu badań.
  • 2:25 - 2:29
    Nie likwidując tej przepaści,
  • 2:29 - 2:30
    nie ruszymy z miejsca.
  • 2:30 - 2:32
    Musimy się na tym skoncentrować.
  • 2:32 - 2:35
    Przez kilka lat zastanawialiśmy się
  • 2:35 - 2:38
    nad listą koniecznych do zrobienia rzeczy.
  • 2:38 - 2:40
    W rezultacie opracowaliśmy nową technologię,
  • 2:40 - 2:42
    która składa się ze sprzętu i oprogramowania,
  • 2:42 - 2:45
    które może wytworzyć tysiące, genetycznie
  • 2:45 - 2:48
    zróżnicowanych linii komórek macierzystych,
  • 2:48 - 2:52
    które posłużą do stworzenia awatarów
    nas samych na skalę światową.
  • 2:52 - 2:56
    Zrobiliśmy to ponieważ uważamy,
  • 2:56 - 2:59
    że to pozwoli w pełni wykorzystać potencjał,
  • 2:59 - 3:02
    który niesie ze sobą odczytanie ludzkiego genomu.
  • 3:02 - 3:05
    Pozwoli to na przeprowadzenie
  • 3:05 - 3:10
    testów klinicznych z komórkami ludzkimi,
  • 3:10 - 3:14
    nie zwierzęcymi, w celu stworzenia leków i terapii,
  • 3:14 - 3:17
    które są efektywniejsze, bezpieczniejsze,
  • 3:17 - 3:20
    szybsze i znacznie tańsze.
  • 3:20 - 3:23
    Przedstawię to zagadnienie szerszej,
  • 3:23 - 3:24
    by nakreślić pewien kontekst.
  • 3:24 - 3:29
    Dziedzina ta jest całkowicie nowa.
  • 3:29 - 3:32
    W 1998, po raz pierwszy zidentyfikowano ludzkie
  • 3:32 - 3:35
    embrionalne komórki macierzyste, a 9 lat później
  • 3:35 - 3:40
    grupa japońskich naukowców, używając silnych wirusów,
  • 3:40 - 3:43
    zdołała przeprogramować komórki skóry tak,
  • 3:43 - 3:47
    by wytworzyły rodzaj komórek pluripotencjalnych,
  • 3:47 - 3:49
    zwanych indukowanymi pluripotencjalnie komórkami macierzystymi
  • 3:49 - 3:52
    albo po prostu komórkami IPS.
  • 3:52 - 3:55
    Było to nadzwyczajne odkrycie, ponieważ, mimo że
  • 3:55 - 3:58
    komórki te nie są ludzkimi komórkami macierzystymi -
  • 3:58 - 4:00
    stanowiącymi 'złoty standard',
  • 4:00 - 4:03
    to świetnie nadają się do modelowania chorób
  • 4:03 - 4:06
    oraz do opracowywania nowych leków.
  • 4:06 - 4:09
    W 2008 roku, jeden z naszych naukowców
  • 4:09 - 4:12
    wykorzystał to badanie. Pobrał wycinki skóry
  • 4:12 - 4:14
    od ludzi chorych na ALS - stwardnienie zanikowe boczne,
  • 4:14 - 4:17
    od ludzi chorych na ALS - stwardnienie zanikowe boczne,
  • 4:17 - 4:19
    pobrane komórki zmienił w komórki IPS,
  • 4:19 - 4:21
    następnie zmienił komórki IPS w motoneurony ,
  • 4:21 - 4:24
    które to właśnie ginęły w trakcie choroby.
  • 4:24 - 4:26
    które to właśnie ginęły w trakcie choroby.
  • 4:26 - 4:29
    Po prostu wziął zdrową komórkę
  • 4:29 - 4:30
    i zamienił ją w chorą,
  • 4:30 - 4:34
    a następnie wielokrotnie powtórzył
    poszczególne stadia rozwoju choroby.
  • 4:34 - 4:37
    Nadzwyczajna sprawa.
  • 4:37 - 4:39
    Po raz pierwszy mieliśmy do czynienia z modelem choroby
  • 4:39 - 4:44
    pochodzącym od żyjącego pacjenta,
    w żywych komórkach ludzkich.
  • 4:44 - 4:47
    Obserwując rozwój choroby, naukowiec odkrył,
  • 4:47 - 4:50
    że w jej wyniku motoneurony faktycznie umierały
  • 4:50 - 4:52
    w inny sposób niż badacze tej dziedziny
  • 4:52 - 4:54
    wcześniej przypuszczali. Odpowiadał za to
  • 4:54 - 4:57
    rodzaj komórek, produkujący toksyny
  • 4:57 - 4:59
    i przyczyniający się do obumierania motoneuronów.
  • 4:59 - 5:00
    Nie można było tego zaobserwować,
  • 5:00 - 5:02
    aż do momentu wykorzystania ludzkiego modelu.
  • 5:02 - 5:05
    Można zatem stwierdzić,
  • 5:05 - 5:09
    że naukowcy poszukujący przyczyny choroby,
  • 5:09 - 5:13
    bez możliwości wykorzystania
    modeli ludzkich komórek macierzystych,
  • 5:13 - 5:16
    byli jak śledczy próbujący znaleźć
  • 5:16 - 5:19
    przyczynę katastrofy lotniczej bez czarnej skrzynki
  • 5:19 - 5:23
    czy urządzenia zapisującego parametry lotu.
  • 5:23 - 5:26
    Mogli postawić hipotezę odnośnie ewentualnej przyczyny,
  • 5:26 - 5:29
    ale tak na prawdę nie mieli możliwości wykazania,
  • 5:29 - 5:31
    co doprowadziło do tragicznego wypadku.
  • 5:31 - 5:35
    Komórki macierzyste umożliwiają
    wgląd do czarnej skrzynki chorób -
  • 5:35 - 5:39
    to szansa, której wcześniej nie mieliśmy.
  • 5:39 - 5:42
    W warunkach laboratoryjnych
  • 5:42 - 5:46
    można powtórzyć przebieg wielu chorób i zaobserwować,
  • 5:46 - 5:49
    co zaczyna się psuć w komunikacji międzykomórkowej
  • 5:49 - 5:51
    na długo przed tym,
  • 5:51 - 5:54
    zanim moglibyśmy dostrzec symptomy u pacjenta.
  • 5:54 - 5:57
    To otwiera nam możliwości,
  • 5:57 - 5:59
    które miejmy nadzieję, w niedalekiej przyszłości
  • 5:59 - 6:02
    staną się normą,
  • 6:02 - 6:06
    użycia komórek ludzkich do testowania leków.
  • 6:06 - 6:12
    Obecny sposób testowania jest dosyć problematyczny.
  • 6:12 - 6:15
    By wprowadzić lek na rynek potrzeba średnio 13 lat.
  • 6:15 - 6:17
    Mowa tu o jednym leku, w który zainwestowano
  • 6:17 - 6:20
    4 miliardy dolarów do momentu rozpoczęcia nad nim pracy,
  • 6:20 - 6:25
    a tylko 1 procent z wszystkich leków,
    które próbuje się wprowadzić na rynek,
  • 6:25 - 6:28
    w końcu tam trafia.
  • 6:28 - 6:30
    Trudno sobie wyobrazić inny biznes,
  • 6:30 - 6:31
    w którym inwestuje się w podobny sposób i w takich sumach.
  • 6:31 - 6:33
    w którym inwestuje się w podobny sposób i w takich sumach.
  • 6:33 - 6:35
    To okropny model biznesowy,
  • 6:35 - 6:39
    ale jeszcze gorszy społeczny - ponieważ,
  • 6:39 - 6:42
    niesie ze sobą koszt dla nas wszystkich.
  • 6:42 - 6:46
    Sposób w jaki teraz pracujemy nad lekami
  • 6:46 - 6:49
    polega na testowaniu substancji rokujących nadzieje na...
  • 6:49 - 6:51
    Kiedy nie mieliśmy modeli chorób
    opartych na komórkach ludzkich,
  • 6:51 - 6:54
    testowaliśmy je na komórkach myszy,
  • 6:54 - 6:58
    bądź innych stworzeń, lub wytworzonych sztucznie.
  • 6:58 - 7:01
    Jednak wszystkim brakowało cech chorobowych,
  • 7:01 - 7:03
    które próbowaliśmy leczyć.
  • 7:03 - 7:06
    Ludzie to nie myszy i nie możemy przecież
  • 7:06 - 7:09
    zainfekować żywej osoby,
  • 7:09 - 7:12
    pobrać trochę komórek mózgowych bądź sercowych,
  • 7:12 - 7:14
    i potem zacząć bawić się nimi w laboratorium,
  • 7:14 - 7:18
    by przetestować obiecujący lek.
  • 7:18 - 7:21
    Obecnie, używając ludzkich komórek macierzystych,
  • 7:21 - 7:26
    możemy stworzyć awatary,
  • 7:26 - 7:28
    czy to żywe motoneurony,
  • 7:28 - 7:31
    "bijące" komórki serca, wątroby,
  • 7:31 - 7:35
    czy też inne rodzaje komórek. I możemy testować
  • 7:35 - 7:38
    substancje obiecujące na rzeczywistych komórkach,
  • 7:38 - 7:41
    które próbujemy zainfekować.
  • 7:41 - 7:44
    To się dzieje teraz i to na prawdę niezwykłe.
  • 7:44 - 7:47
    We wczesnych etapach prób tworzenia
  • 7:47 - 7:51
    i testowania leku będziemy już wiedzieć,
  • 7:51 - 7:55
    nie będziemy musieli czekać 13 lat
  • 7:55 - 7:58
    zanim lek zostanie wprowadzony na rynek,
  • 7:58 - 8:03
    by się dowiedzieć, że w zasadzie nie działa,
    a co gorsza nawet szkodzi ludziom.
  • 8:03 - 8:07
    Jednak nie wystarczy tylko przyjrzeć się
  • 8:07 - 8:11
    komórkom pochodzącym od małej grupy osób.
  • 8:11 - 8:13
    Musimy nabrać pewnego dystansu.
  • 8:13 - 8:15
    Musimy spojrzeć z szerszej perspektywy.
  • 8:15 - 8:18
    Rozejrzyjcie się wokół. Wszyscy jesteśmy inni,
  • 8:18 - 8:20
    i choroba, która może zaatakować mnie,
  • 8:20 - 8:23
    czy to choroba Alzheimera czy Parkinsona,
  • 8:23 - 8:27
    prawdopodobnie dotknęłaby mnie w inny sposób,
  • 8:27 - 8:29
    niż jeszcze inną osobę.
  • 8:29 - 8:33
    A gdybyśmy oboje mieli chorobę Parkinsona
  • 8:33 - 8:35
    i wzięlibyśmy ten sam lek,
  • 8:35 - 8:38
    ale różnilibyśmy się pod względem genetycznym,
  • 8:38 - 8:40
    lek ten prawdopodobnie odniósłby inny skutek.
  • 8:40 - 8:44
    Mogłoby się okazać, że lek, który przyniósł cudowne efekty
  • 8:44 - 8:48
    w moim przypadku, był całkowicie nieefektywny w innym.
  • 8:48 - 8:52
    Może się zdarzyć, że lek, który szkodzi komuś innemu,
  • 8:52 - 8:57
    jest bezpieczny dla mnie. To wydaje się oczywiste,
  • 8:57 - 8:59
    ale niestety to jednak sposób w jaki
  • 8:59 - 9:03
    przemysł farmaceutyczny opracowuje leki,
  • 9:03 - 9:07
    bo do teraz nie miał odpowiednich narzędzi.
  • 9:07 - 9:09
    Musimy zatem odejść
  • 9:09 - 9:12
    od tego uniwersalnego podejścia.
  • 9:12 - 9:15
    Sposób, w jaki opracowujemy nowe leki
  • 9:15 - 9:16
    można porównać do sytuacji,
    gdy wchodząc do sklepu obuwniczego,
  • 9:16 - 9:19
    nie jesteśmy pytani o rozmiar buta,
  • 9:19 - 9:21
    lub jeżeli szukalibyśmy butów do tańca czy trekkingu,
  • 9:21 - 9:24
    a sprzedawca mówi: "Masz stopy, więc oto twoje buty".
  • 9:24 - 9:27
    Nie działa to w przypadku butów, a nasze ciała są
  • 9:27 - 9:31
    przecież o wiele bardziej
    skomplikowane niż tylko stopy.
  • 9:31 - 9:33
    Naprawdę musimy zmienić to uniwersalne podejście.
  • 9:33 - 9:38
    W ostatniej dekadzie mieliśmy tego bardzo smutny przykład.
  • 9:38 - 9:41
    Chodzi o pewien cudowny lek, w zasadzie grupę leków.
  • 9:41 - 9:44
    Ten konkretny nazywał się Vioxx.
  • 9:44 - 9:48
    Dla ludzi cierpiących na ciężkie zapalenie stawów
  • 9:48 - 9:52
    lek ten był prawdziwym wybawieniem.
  • 9:52 - 9:57
    Niestety pewna podgrupa tych ludzi
  • 9:57 - 10:01
    odczuwała poważne efekty uboczne związane z sercem.
  • 10:01 - 10:04
    Dla niektórych z nich okazały się
  • 10:04 - 10:08
    tak poważne, że doprowadziły do zgonu.
  • 10:08 - 10:12
    Spróbujcie wyobrazić sobie inny scenariusz,
  • 10:12 - 10:16
    kiedy dysponujemy genetycznie zróżnicowanym zbiorem
  • 10:16 - 10:20
    komórek sercowych, możemy przetestować
  • 10:20 - 10:25
    Vioxx w szalkach Petriego i wywnioskować,
  • 10:25 - 10:29
    że ludzie o danym genotypie doświadczą efektów ubocznych,
  • 10:29 - 10:34
    ale około 25 tys. ludzi o innej genetycznej charakterystyce -
  • 10:34 - 10:39
    innym "genetycznym rozmiarze buta",
  • 10:39 - 10:42
    nie doświadczy żadnych problemów.
  • 10:42 - 10:44
    Ludzie, dla których lek byłby wybawieniem,
  • 10:44 - 10:46
    mogliby go stosować.
  • 10:46 - 10:50
    Ludzie, dla których byłby zagrożeniem,
  • 10:50 - 10:52
    nigdy by go nie dostali.
  • 10:52 - 10:55
    Można sobie wyobrazić całkowicie inny skutek dla firmy,
  • 10:55 - 10:58
    która musiałaby lek wycofać.
  • 10:58 - 11:01
    Niesamowite, prawda?
  • 11:01 - 11:02
    Zdaliśmy sobie sprawę,
  • 11:02 - 11:05
    że próbując rozwiązać ten problem,
  • 11:05 - 11:07
    musimy oczywiście wziąć pod uwagę genetykę,
  • 11:07 - 11:10
    i musimy pomyśleć o testowaniu leku na ludziach.
  • 11:10 - 11:12
    Istnieje jednak jeden zasadniczy problem.
  • 11:12 - 11:15
    Na chwilę obecną linie komórek macierzystych,
  • 11:15 - 11:16
    czyli wyjątkowe grupy komórek,
  • 11:16 - 11:18
    czyli wyjątkowe grupy komórek,
  • 11:18 - 11:22
    są wytwarzane ręcznie, pojedynczo.
  • 11:22 - 11:25
    Zajmuje to kilka miesięcy.
  • 11:25 - 11:29
    Nie można tego przyspieszyć, a robiąc to ręcznie,
  • 11:29 - 11:30
    nawet w najlepszych laboratoriach,
  • 11:30 - 11:34
    pojawiają się różnice w metodach wytwarzaniach.
  • 11:34 - 11:37
    Przygotowując lek, należy być pewnym,
  • 11:37 - 11:39
    że aspiryna, którą wyciągamy z butelki
  • 11:39 - 11:41
    w poniedziałek, jest tak sama jak ta,
  • 11:41 - 11:43
    którą wyciągamy z butelki w środę.
  • 11:43 - 11:47
    Pomyśleliśmy: "Dobrze, rzemieślnicza praca
  • 11:47 - 11:50
    sprawdza się w przypadku ubrań
  • 11:50 - 11:53
    czy zabawy z wypiekami i robótkami
  • 11:53 - 11:56
    ale nie działa jeżeli chodzi o komórki macierzyste,
  • 11:56 - 11:58
    i jakoś musimy sobie z tym poradzić.
  • 11:58 - 12:02
    Istnieje jeszcze jedna duża przeszkoda,
  • 12:02 - 12:06
    która odsyła nas do ludzkiego genomu,
  • 12:06 - 12:08
    która odsyła nas do ludzkiego genomu,
  • 12:08 - 12:11
    ponieważ wszyscy jesteśmy różni.
  • 12:11 - 12:14
    Odczytaliśmy ludzki genom,
  • 12:14 - 12:16
    który pokazał nam te wszystkie A, C, G i T -
  • 12:16 - 12:19
    będące składnikami naszego kodu genetycznego.
  • 12:19 - 12:23
    Ten kod sam w sobie, to nasze DNA,
  • 12:23 - 12:28
    przypomina zera i jedynki kodu źródłowego z tą różnicą,
  • 12:28 - 12:31
    że nie mamy komputera, który może go odczytać.
  • 12:31 - 12:34
    To jak aplikacja na telefon bez telefonu.
  • 12:34 - 12:38
    Musieliśmy znaleźć sposób połączenia biologii
  • 12:38 - 12:40
    z tymi niesamowitymi danymi.
  • 12:40 - 12:43
    Sposób polega na znalezieniu
  • 12:43 - 12:46
    biologicznego zamiennika,
  • 12:46 - 12:50
    który mógłby zawierać całą informację genetyczną.
  • 12:50 - 12:52
    Ale musi być on ustawiony w takim porządku,
  • 12:52 - 12:55
    aby mógł być odczytany wspólnie
  • 12:55 - 12:58
    i stworzyć ten niesamowity awatar.
  • 12:58 - 13:02
    Musimy mieć komórki macierzyste
    wszystkich podtypów biologicznych
  • 13:02 - 13:05
    reprezentujących kim jesteśmy.
  • 13:05 - 13:08
    Oto, co zbudowaliśmy.
  • 13:08 - 13:11
    To zautomatyzowana technologia robotyczna.
  • 13:11 - 13:14
    Posiada zdolność produkcji tysięcy
  • 13:14 - 13:18
    linii komórek macierzystych,
    jest zestrojona z kolejnością kodu,
  • 13:18 - 13:22
    pracuje równocześnie nad kilkoma jego wątkami
  • 13:22 - 13:25
    co zmieni sposób odkrywania leków.
  • 13:25 - 13:29
    Myślę, że do celowo,
  • 13:29 - 13:31
    będziemy chcieli raz jeszcze przebadać
  • 13:31 - 13:34
    na tego rodzaju matrycy,
  • 13:34 - 13:36
    wszystkie obecnie istniejące leki.
  • 13:36 - 13:38
    W przyszłości będziemy stosować te leki
  • 13:38 - 13:41
    i terapie, które zostały przebadane
    pod kątem efektów ubocznych
  • 13:41 - 13:44
    na wszystkich istotnych komórkach,
  • 13:44 - 13:47
    na komórkach mózgu, serca i wątroby.
  • 13:47 - 13:50
    Doprowadziło to do przełomu
  • 13:50 - 13:52
    w postaci powstania medycyny spersonalizowanej.
  • 13:52 - 13:57
    Dzieje się to tu i teraz, również w mój rodzinie.
  • 13:57 - 14:00
    Mój syn ma cukrzycę typu 1,
  • 14:00 - 14:02
    nadal będącą chorobą nieuleczalną.
  • 14:02 - 14:06
    Z powodu raka i chorób serca straciłam rodziców.
  • 14:06 - 14:09
    Moja historia pewnie brzmi znajomo,
  • 14:09 - 14:14
    bo prawdopodobnie jest jakąś wersją waszej historii.
  • 14:14 - 14:18
    W pewnym momencie życia wszyscy z nas,
  • 14:18 - 14:20
    albo ludzie nam bliscy, stają się pacjentami uważam,
  • 14:20 - 14:23
    że właśnie dlatego, badania nad komórkami macierzystymi
  • 14:23 - 14:26
    są tak niezwykle istotne dla nas wszystkich.
  • 14:26 - 14:30
    Dziękuję. (Brawa)
  • 14:30 - 14:37
    (Brawa)
Title:
Susan Solomon: Potencjał badań nad komórkami macierzystymi
Speaker:
Susan Solomon
Description:

Nazywając je "zestawami naprawczymi naszego ciała", Susan Solomon propaguje badania nad stworzonymi w laboratorium komórkami macierzystymi. Jej zespół, hodując grupy indywidualnych komórek macierzystych, tworzy platformy testowe mogące przyspieszyć badania nad leczeniem chorób i być może mogące zapoczątkować leczenie zindywidualizowane, którego przedmiotem nie jest konkretna choroba, ale konkretna osoba.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
14:58

Polish subtitles

Revisions