สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่ใหญ่ที่สุดคืออะไร - เมอร์รี แกนส์ (Murry Gans)
-
0:07 - 0:11ช้างเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดใหญ่มาก
-
0:11 - 0:16และถึงกระนั้น มันยังประกอบด้วย
เซลล์เล็ก ๆ มากกว่า 1,000 ล้านล้านเซลล์ -
0:16 - 0:19และเมื่อพูดถึงอะไรเล็ก ๆ
-
0:19 - 0:22มันก็มีสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
น่าจะหลายล้านสายพันธุ์ -
0:22 - 0:25แต่มีบางสายพันธุ์
ที่พวกเราจะเห็นมันได้ด้วยตาเปล่า -
0:25 - 0:27ทำไมกันล่ะ
-
0:27 - 0:29ทำไมช้าง
-
0:29 - 0:30หรือวาฬสีน้ำเงิน
-
0:30 - 0:32หรือหมีสีน้ำตาลถึงไม่มีเซลล์เดียว
-
0:32 - 0:35เพื่อที่จะค้นหาคำตอบ
เราต้องมองลึกลงไปในแกนของเซลล์ -
0:35 - 0:38นี่เป็นที่ซึ่ง
เกิดกิจกรรมส่วนใหญ่ของเซลล์ -
0:38 - 0:40ที่ถูกล้อมรอบไปด้วยเยื่อหุ้มเซลล์
-
0:40 - 0:44ที่ทำหน้าที่เสมือนประตูเข้าออกของเซลล์
-
0:44 - 0:46และสิ่งต่าง ๆ ที่เซลล์ต้องการบริโภค
-
0:46 - 0:49หรือของเสียที่มันต้องการกำจัดออก
-
0:49 - 0:51จะต้องมาผ่านเยื่อนี้เป็นที่แรก
-
0:51 - 0:54แต่มันก็มีความประหลาดในเชิงชีวภาพ
-
0:54 - 0:58พื้นผิวของเซลล์และปริมาตร
เพิ่มขึ้นในสัดส่วนที่ต่างกัน -
0:58 - 1:01เซลล์มีมากมายหลายขนาด
-
1:01 - 1:05แต่ลองคิดซะว่าพวกมันเป็นทรงลูกบากศ์
เพื่อที่จะได้คำนวณง่าย ๆ -
1:05 - 1:07ลูกบาศก์มีหกหน้า
-
1:07 - 1:12ซึ่งเป็นตัวแทนของเยื่อหุ้มเซลล์
และประกอบเป็นพื้นผิวของมัน -
1:12 - 1:15ลูกบาศก์มีขนาดหนึ่งไมโครเมตร
ในแต่ละด้าน -
1:15 - 1:17นั่นคือขนาดหนึ่งในล้านของเมตร
-
1:17 - 1:21ซึ่งจะทำให้มันมีพื้นที่ผิวทั้งหมด
หกตารางไมโครเมตร -
1:21 - 1:24และมีปริมาณหนึ่งลูกบาศก์ไมโครเมตร
-
1:24 - 1:26นั่นจะทำมันมีพื้นที่ผิวเป็นหกหน่วย
-
1:26 - 1:29ต่อทุก ๆ หนึ่งหน่วยของปริมาตร
-
1:29 - 1:31อัตราส่วนหกต่อหนึ่ง
-
1:31 - 1:35แต่มันเปลี่ยนไปอย่างมาก
ถ้าลูกบาศก์ที่มีขนาดใหญ่ขึ้นสิบเท่า -
1:35 - 1:38โดยมีขนาดสิบไมโครเมตรในแต่ละด้าน
-
1:38 - 1:42เซลล์จะมีพื้นที่ผิว 600 ตารางไมโครเมตร
-
1:42 - 1:46และมีปริมาณเป็นหนึ่งพันลูกบาศก์เมตร
-
1:46 - 1:48คิดเป็นอัตราส่วนเพียง .6 ต่อหนึ่ง
-
1:48 - 1:53นั่นมันน้อยกว่าหนึ่งหน่วยของพื้นที่ผิว
ที่จะจัดการกับปริมาตรหนึ่งหน่วย -
1:53 - 1:58เมื่อลูกบาศก์โตขึ้นเรื่อย ๆ ปริมาตรของมัน
เพิ่มขึ้นเร็วกว่าพื้นที่ผิวมาก -
1:58 - 2:02ส่วนภายในจะมากกว่าเยื่อหุ้มมาก
-
2:02 - 2:08ทำให้พื้นที่ผิวน้อยเกินกว่า
ที่จะเคลื่อนสารเข้าหรือออกจากเซลล์ -
2:08 - 2:14เซลล์ขนาดใหญ่ถูกสะสมไปด้วยของเสีย
และสุดท้ายก็ตายและแตกออก -
2:14 - 2:18ยังมีอีกประโยชน์หนึ่ง
ในการมีเซลล์เล็ก ๆ หลาย ๆ เซลล์ -
2:18 - 2:23มันยากต่อการเกิดเรื่องร้าย
ถ้าเซลล์หนึ่งแตก ติดเชื้อ หรือถูกทำลาย -
2:23 - 2:26ทีนี้ มันมีเซลล์บางชนิดที่ใหญ่มาก ๆ
-
2:26 - 2:29ที่ปรับตัวเพื่อที่จะโกงระบบนี้
-
2:29 - 2:31เช่น เซลล์ที่ยาวที่สุดในร่างกาย
-
2:31 - 2:35เซลล์ประสาทที่ยืดยาวจากฐาน
ของเส้นประสาทไขสันหลังไปจนถึงเท้า -
2:35 - 2:38เพื่อที่จะชดเชยกับความยาวของมัน
มันจึงผอมเรียวมาก ๆ -
2:38 - 2:40โดยมีเส้นผ่านศูนย์กลาง
แค่ไม่กี่ไมโครเมตร -
2:40 - 2:44อีกตัวอย่างหนึ่งสามารถพบได้
ในลำไส้เล็กของคุณ -
2:44 - 2:47ที่โครงสร้างที่เรียกว่าวิลไล
ซ้อนพับไปมาเป็นเหมือนนิ้วเล็ก ๆ -
2:47 - 2:52แต่ละวิลลัสประกอบด้วยเซลล์
ที่มีเยื่อหุ้มที่พับไปมา -
2:52 - 2:57ที่มีโหนกเล็ก ๆ มากมายเรียกว่า ไมโครวิลไล
เพื่อเพิ่มพื้นที่ผิว -
2:57 - 3:00แต่สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวล่ะ
-
3:00 - 3:05สาหร่ายสีเขียว Caulerpa taxifolia
ที่สามารถมีความยาวได้ถึง 30 เซนติเมตร -
3:05 - 3:10น่าจะเป็นสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
ที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก -
3:10 - 3:13ต้องขอขอบคุณเคล็ดลับทางชีวภาพ
-
3:13 - 3:16พื้นที่ผิวของมัน
มีโครงสร้างคล้ายใบเฟิร์นเล็ก ๆ -
3:16 - 3:21มันสังเคราะห์แสง
เพื่อสร้างโมเลกุลอาหารของมันเอง -
3:21 - 3:23และมันเป็นซีโนไซติก (coenocytic)
-
3:23 - 3:26ซึ่งหมายถึงสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียว
ที่มีหลายนิวเคลียส -
3:26 - 3:31ทำให้มันเป็นเหมือนสิ่งมีชีวิตหลายเซลล์
ที่ไม่มีสิ่งที่แบ่งกั้นระหว่างเซลล์ -
3:31 - 3:35ทว่า แม้เต่สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่ใหญ่ที่สุด
ก็ยังมีข้อจำกัด -
3:35 - 3:40และไม่มีสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวไหน
ที่มีขนาดใหญ่ได้เท่าช้าง วาฬ หรือหมี -
3:40 - 3:44แต่ภายในสิ่งมีชีวิตขนาดใหญ่ทุกชนิด
มีเซลล์เล็ก ๆ อยู่เป็นล้านล้านเซลล์ -
3:44 - 3:47ที่มีความเหมาะสมที่สุดในแบบเล็ก ๆ นั้น
-
3:47 - 3:50เพื่อที่จะทำให้เจ้ายักษ์ใหญ่ของโลก
เดินงุ่นง่านกันไปได้
- Title:
- สิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวที่ใหญ่ที่สุดคืออะไร - เมอร์รี แกนส์ (Murry Gans)
- Description:
-
more » « less
ชมบทเรียนเต็มได้ที่: http://ed.ted.com/lessons/what-is-the-biggest-single-celled-organism-murry-gans
ช้างเป็นสิ่งมีชีวิตที่มีขนาดใหญ่มาก -- และถึงกระนั้น มันยังประกอบด้วยเซลล์เล็ก ๆ มากกว่า 1,000 ล้านล้านเซลล์ และเมื่อพูดถึงอะไรเล็ก ๆ มันก็มีสิ่งมีชีวิตเซลล์เดียวน่าจะหลายล้านสายพันธุ์ แต่มีบางสายพันธุ์ที่พวกเราจะเห็นมันได้ด้วยตาเปล่า ทำไมกัน ทำไมช้างหรือวาฬสีน้ำเงินหรือหมีสีน้ำตาลถึงไม่มีเซลล์เดียว เมอร์รี แกนส์ จะมาให้คำอธิบาย
บทเรียนโดย Murry Gans, แอนิเมชันโดย Zedem Media
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:07
|
Kelwalin Dhanasarnsombut approved Thai subtitles for What is the biggest single-celled organism? - Murry Gans | |
|
Rawee Ma accepted Thai subtitles for What is the biggest single-celled organism? - Murry Gans | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What is the biggest single-celled organism? - Murry Gans | |
|
|
Rawee Ma declined Thai subtitles for What is the biggest single-celled organism? - Murry Gans | |
|
|
Rawee Ma edited Thai subtitles for What is the biggest single-celled organism? - Murry Gans | |
|
|
Kelwalin Dhanasarnsombut edited Thai subtitles for What is the biggest single-celled organism? - Murry Gans |