Return to Video

Czy powinniśmy szukać życia w kosmosie? - Aomawa Shields

  • 0:07 - 0:12
    Astronomowie odkryli tysiące planet
    krążących wokół innych gwiazd.
  • 0:12 - 0:14
    Mają różne rozmiary,
  • 0:14 - 0:17
    są w różnych odległościach
    od swoich gwiazd.
  • 0:17 - 0:20
    Najbliższe z nich
    są biliony kilometrów stąd,
  • 0:20 - 0:23
    a nawet te największe są tylko
    niewyraźnymi plamami
  • 0:23 - 0:26
    w soczewkach najpotężniejszych teleskopów.
  • 0:26 - 0:29
    Ale jeśli jedna z tych planet
    jest bliska wielkością Ziemi,
  • 0:29 - 0:34
    a jej orbita nie jest za blisko
    lub za daleko od swojej gwiazdy,
  • 0:34 - 0:37
    jest skalista i na tyle gorąca,
    by mieć oceany
  • 0:37 - 0:40
    i być może życie.
  • 0:40 - 0:43
    Astronomowie odkrywają
    te potencjalnie zamieszkałe planety
  • 0:43 - 0:46
    i otwierają szeroko oczy.
  • 0:46 - 0:50
    Czy te dalekie światy
    mogą nosić ślady życia?
  • 0:50 - 0:53
    Albo nawet żyjącą,
    oddychającą cywilizację?
  • 0:53 - 0:58
    Pytanie: ,,Czy jesteśmy sami''
    może uzyskać wkrótce odpowiedź?
  • 0:58 - 0:59
    Chwila, chwila.
  • 0:59 - 1:03
    Najpierw skupmy się na czymś innym.
  • 1:03 - 1:06
    Czy powinniśmy dowiedzieć się,
    czy jesteśmy sami we wszechświecie?
  • 1:06 - 1:09
    Jeśli odnajdziemy pozaziemskie ślady życia
  • 1:09 - 1:12
    w jednym z tych małych, odegłych światów,
  • 1:12 - 1:15
    czy powinniśmy próbować
    skontaktować się z ich mieszkańcami?
  • 1:15 - 1:17
    Czy jest to rozsądne?
  • 1:17 - 1:21
    Trzy dekady temu NASA zdecydowało,
    że odpowiedź brzmi: tak.
  • 1:21 - 1:25
    Voyager 1 i 2 wystartowały w 1977 roku,
  • 1:25 - 1:28
    aby zbadać planety olbrzymy
    w Układzie Słonecznym.
  • 1:28 - 1:32
    Każdy statek miał pozłacany dysk
    z nagraniem fonograficznym,
  • 1:32 - 1:35
    swojego rodzaju kapsułę czasu,
    zawierającą wskazówki i wiadomości.
  • 1:35 - 1:39
    Miały one przekazać
    historię ludzkiej cywilizacji.
  • 1:39 - 1:43
    Specjalny komitet wybrał ich zawartość.
  • 1:43 - 1:47
    Kierował nim amerykański astronom
    i pisarz Carl Sagan.
  • 1:47 - 1:49
    Płyty zawierały ponad 100 obrazów
  • 1:49 - 1:52
    oraz serię dźwięków przyrody:
  • 1:52 - 1:53
    fale oceanu,
  • 1:53 - 1:54
    grzmoty,
  • 1:54 - 1:55
    śpiew ptaków
  • 1:55 - 1:56
    i odgłosy wielorybów.
  • 1:56 - 2:01
    Nagrania zawierały także
    muzykę wielu epok oraz kultur,
  • 2:01 - 2:03
    pozdrowienia w 55 językach
  • 2:03 - 2:06
    oraz przesłania prezydenta
    Stanów Zjednoczonych
  • 2:06 - 2:08
    i Sekretarza Generalnego ONZ.
  • 2:08 - 2:11
    Znalazła się na nich również mapa.
  • 2:11 - 2:15
    Każdy pozłacany dysk pokazuje
    lokalizację Układu Słonecznego
  • 2:15 - 2:17
    w odniesieniu do czternastu pulsarów.
  • 2:17 - 2:20
    Podano ich dokładne,
    wyjątkowe częstotliwości,
  • 2:20 - 2:23
    aby inteligentne, pozaziemskie formy życia
  • 2:23 - 2:26
    mogły się nimi posłużyć,
    aby odnaleźć Ziemię.
  • 2:26 - 2:30
    Wiele lat później, znany fizyk,
    Stephen Hawking powiedział,
  • 2:30 - 2:34
    że podanie istotom pozaziemskim
    mapy do naszej planety było błędem.
  • 2:34 - 2:37
    Podejrzewał, że najprawdopodobniej
  • 2:37 - 2:41
    te istoty nie są bardziej złożone
    niż drobnoustroje,
  • 2:41 - 2:45
    ale ostrzegł, że gdyby
    zaawansowane istoty odwiedziły Ziemię,
  • 2:45 - 2:47
    mogłoby to mieć katastrofalne skutki,
  • 2:47 - 2:51
    jak pojawienie się Krzysztofa Kolumba
    na rdzennych Amerykanów.
  • 2:51 - 2:54
    Tymczasem pozłacane płyty
    nadal kontynuują swoja podróż.
  • 2:54 - 3:00
    W 1990 roku obie sondy Voyager
    przekroczyły orbitę Plutona.
  • 3:00 - 3:04
    Voyager 1 wkroczył w
    przestrzeń kosmiczną w 2012 roku
  • 3:04 - 3:08
    i dotrze do najbliższego
    systemu słonecznego za 40 tysięcy lat.
  • 3:08 - 3:12
    Jeśli któraś z sond zostanie
    odkryta przez istoty pozaziemskie,
  • 3:12 - 3:16
    istnieje szansa, że odczytają wskazówki
  • 3:16 - 3:18
    i któregoś dnia mogą
    dotrzeć do naszej planety.
  • 3:18 - 3:20
    Tak może się zdarzyć,
  • 3:20 - 3:24
    jeśli ich cywilizacja jest
    bardziej rozwinięta technologicznie.
  • 3:24 - 3:26
    Mogliby być dla nas bardzo korzystni,
  • 3:26 - 3:31
    podobnie jak my mamy nadzieje być,
    jeśli dojdziemy do podróży kosmicznych.
  • 3:31 - 3:32
    Albo mogliby też stanowić zagrożenie.
  • 3:32 - 3:37
    Szukanie planet, gdzie jest życie,
    to wpatrywanie się w ogromną otchłań.
  • 3:37 - 3:41
    Nie mamy pojęcia na temat
    stopnia rozwoju,
  • 3:41 - 3:43
    zdolności odczuwania emocji,
  • 3:43 - 3:44
    charakteru
  • 3:44 - 3:47
    lub intencji form życia, na które trafimy.
  • 3:47 - 3:50
    Dlatego ryzykowne jest
    patrzenie poza nasz horyzont.
  • 3:50 - 3:52
    Ryzykujemy naszym życiem.
  • 3:52 - 3:56
    Jednak większym ryzykiem
    byłby brak poszukiwań,
  • 3:56 - 4:01
    odrzucenie nowatorskich umysłów,
    kreujących nasz gatunek.
  • 4:01 - 4:04
    Wszyscy rodzimy się ciekawi
    świata i kosmosu.
  • 4:04 - 4:09
    Pogoń za tą ciekawością jest jednym
    z największych osiągnięć ludzkości.
  • 4:09 - 4:12
    Może pionierzy nauki powinni
    rozwinąć swoje skrzydła,
  • 4:12 - 4:15
    przy tym powinnismy trzymać się kurczowo
  • 4:15 - 4:18
    jednej z najwspanialszych
    ludzkich wartości:
  • 4:18 - 4:20
    nadziei.
Title:
Czy powinniśmy szukać życia w kosmosie? - Aomawa Shields
Description:

Zobacz pełną lekcję: http://ed.ted.com/lessons/should-we-be-looking-for-life-elsewhere-in-the-universe-aomawa-shields

W miarę jak liczba "potencjalnie zamieszkałych" planet odkrywanych przez astronomów rośnie, wydaje się, że jesteśmy bliżej odpowiedzi na pytanie ,,Czy jesteśmy sami we wszechświecie?". Czy jednak powinniśmy szukać życia poza Ziemią? Gdybyśmy mieli znaleźć życie w jednym z innych światów, czy powinniśmy próbować skontaktować się z istnieniami, które mogłyby się w nich znajdować? Czy jest to rozsądne? Aomawa Shields prowadzi przez mętne wody pogoni za ciekawością.

Lekcja: Aomawa Shields, animacja: Boniato Studio.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:36

  • Marta Konieczna

    Witaj!

    Bardzo interesujący filmik, zadający nurtujące pytanie "Czy jesteśmy sami we wszechświecie;) Z uwagą sprawdziłam Twoje napisy, kilka uwag ode mnie:

    ===============================

    Czerwone wykrzykniki

    Trzeba przepracować wszystkie linijki z czerwonymi wykrzyknikami. Tłumacząc musisz zwracać na nie uwagę, bo są bardzo ważne.

    Tekst musi się mieścić w limicie 21 znaków na sekundę i 42 znaków na linijkę (poradnik tutaj: http://www.youtube.com/watch?v=yvNQoD32Qqo​).
    Czasem wystarczy linijkę złamać, ale czasem trzeba coś skrócić lub przesunąć czas w pasku Timeline (patrz tutaj: https://youtu.be/kQ2CZonFYgA?t=1m54s). Jeśli go nie widzisz, kliknij w ikonkę narzędzi obok “Editing Polish”.

    Wskazówki, jak skracać linijki znadziesz tutaj:

    https://youtu.be/QVz0XyEAbHU?list=PLuvL0OYxuPwxQbdq4W7TCQ7TBnW39cDRC

    (http://translations.ted.org/wiki/Compressing_subtitles). Tutaj wskazówki nt. łamania linijek http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines). Przed puszczeniem tekstu na trzeba upewnić się, że wszystkie wykrzykniki zostały usunięte. Najłatwiej poszukać je funkcją ctrl+F.
    ===================
    Niewłaściwy podział linijek

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

    Przykłady:

    1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o, do), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

    2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

    3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

    Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
    =============================
    Ponaddto jeżeli tekst jest krótszy niż 42 znaki nie łamiemy go na 2 linijki, nie ma potrzeby, bo ładnie się mieści na ekranie
    =============
    Tekst nie może też mieć 3 linijek (1:38)
    ========================
    Słońce - jako ciało niebieskie piszemy wielką literą, podobnie Ziemia, Księżyc etc. Ale na przykład w zdaniu potocznym: Tego dnia świeciło pięknie słońce - już z małej
    ===========================================
    ===

  • Marta Konieczna

    ===
    Literówki, które wykryłby moduł sprawdzania pisowni.

    Proszę zainstaluj sobie moduł sprawdzania pisowni. W tekście były błędy, które zostałyby wykryte przez tę funkcję.

    ===
    Skróty typowe dla języka pisanego.

    W napisach nie używamy raczej skrótów typowych dla języka pisanego, takich jak r. (zamiast rok) np., tzw., tj. wg... Są one małe i mogą ujść widzowi, a także odwrócić na moment jego uwagę od filmu.

    ====

    Pozdrawiam, w razie pytań pisz smiało!

    Marta

Polish subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.