Return to Video

Λίσα Κριστίν: Φωτογραφίες που μαρτυρούν τη σύγχρονη σκλαβιά

  • 0:01 - 0:07
    Είμαι σε βάθος 45 μέτρων σ' ένα παράνομο ορυχείο στην Γκάνα.
  • 0:07 - 0:11
    Ο αέρας είναι ζεστός κι υπάρχει σκόνη,
  • 0:11 - 0:15
    και δυσκολεύομαι ν' αναπνεύσω.
  • 0:15 - 0:18
    Νιώθω ιδρωμένα κορμιά να περνάνε από δίπλα μου
  • 0:18 - 0:22
    μέσα στο σκοτάδι, αλλά δεν μπορώ να δω κάτι παραπάνω.
  • 0:22 - 0:26
    Ακούω φωνές, αλλά κυρίως το ορυχείο
  • 0:26 - 0:30
    συνθέτει η κακοφωνία ανδρών που βήχουν,
  • 0:30 - 0:34
    κι ο θόρυθος απ' το σπάσιμο της πέτρας με πρωτόγονα εργαλεία.
  • 0:34 - 0:38
    Όπως κι οι άλλοι, φοράω ένα φτηνό φακό που τρεμοφέγγει
  • 0:38 - 0:43
    δεμένος στο κεφάλι μου μ' ένα φθαρμένο λαστιχάκι,
  • 0:43 - 0:46
    και μετά βίας διακρίνω τα ολισθηρά κλαδιά
  • 0:46 - 0:49
    που στηρίζουν τους τοίχους της τετράγωνης τρύπας του σχεδόν ενός μέτρου
  • 0:49 - 0:54
    που εκτείνεται χιλιάδες μέτρα μέσα στη γη.
  • 0:54 - 0:57
    Όταν το χέρι μου γλιστράει, ξαφνικά θυμάμαι έναν εξορυκτή
  • 0:57 - 1:01
    που είχα γνωρίσει μέρες πριν που είχε γλιστρήσει
  • 1:01 - 1:06
    κι είχε πέσει αμέτρητα μέτρα μέσα στο ορυχείο.
  • 1:06 - 1:08
    Ενώ σήμερα στέκομαι και σας μιλάω,
  • 1:08 - 1:12
    εκείνοι οι άνδρες είναι ακόμη βαθιά σ' εκείνη την τρύπα,
  • 1:12 - 1:15
    διακινδυνεύοντας τις ζωές τους δίχως πληρωμή ή αποζημίωση,
  • 1:15 - 1:19
    και συχνά πεθαίνοντας.
  • 1:19 - 1:24
    Κατάφερα να σκαρφαλώσω προς την έξοδο αυτής της τρύπας, και κατάφερα να πάω στο σπίτι μου,
  • 1:24 - 1:30
    αλλά το πιθανότερο είναι ότι εκείνοι ποτέ δε θα τα καταφέρουν, επειδή είναι εγκλωβισμένοι στη σκλαβιά.
  • 1:30 - 1:33
    Τα τελευταία 28 χρόνια, καταγράφω
  • 1:33 - 1:35
    τις γηγενείς κουλτούρες σε περισσότερες από 70 χώρες
  • 1:35 - 1:39
    σε έξι ηπείρους, και το 2009 είχα τη μεγάλη τιμή
  • 1:39 - 1:44
    να είμαι η μοναδική εκθέτρια στη Σύνοδο Κορυφής για την Ειρήνη στο Βανκούβερ.
  • 1:44 - 1:47
    Ανάμεσα σ' όλους τους εκπληκτικούς ανθρώπους που γνώρισα εκεί,
  • 1:47 - 1:50
    γνώρισα έναν υποστηρικτή της ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους»
  • 1:50 - 1:56
    που είναι αφοσιωμένη στην εξάλειψη της σύγχρονης σκλαβιάς.
  • 1:56 - 1:59
    Αρχίσαμε να μιλάμε για τη σκλαβιά, και πράγματι,
  • 1:59 - 2:01
    άρχισα να μαθαίνω για τη σκλαβιά,
  • 2:01 - 2:05
    καθώς ήξερα ασφαλώς για την ύπαρξή της στον κόσμο,
  • 2:05 - 2:08
    αλλά όχι σε τέτοιον βαθμό.
  • 2:08 - 2:11
    Αφού τελειώσαμε τη συζήτησή μας, ένιωσα τέτοια φρίκη
  • 2:11 - 2:15
    κι ειλικρινά ντροπή εξαιτίας της έλλειψης γνώσεων
  • 2:15 - 2:18
    σ' όλη μου τη ζωή γι' αυτήν την κτηνωδία, και σκέφτηκα,
  • 2:18 - 2:23
    αν εγώ δε γνωρίζω, πόσοι ακόμη άλλοι δε γνωρίζουν;
  • 2:23 - 2:27
    Το στομάχι μου άρχισε να σφίγγεται, οπότε εντός εβδομάδων,
  • 2:27 - 2:30
    πήγα αεροπορικώς στο Λος Άντζελες για να συναντήσω τον διευθυντή
  • 2:30 - 2:33
    της ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους» και να προσφέρω τη βοήθειά μου.
  • 2:33 - 2:38
    Έτσι ξεκίνησε το ταξίδι μου στη σύγχρονη σκλαβιά.
  • 2:38 - 2:41
    Παραδόξως, είχα ήδη βρεθεί σε πολλά απ' αυτά τα μέρη.
  • 2:41 - 2:44
    Κάποια τα θεωρούσα ακόμη και δεύτερό μου σπίτι.
  • 2:44 - 2:52
    Αλλά αυτή τη φορά, θα ξεσκέπαζα τα σκάνδαλα.
  • 2:52 - 2:54
    Μια συντηρητική εκτίμηση μας δείχνει ότι υπάρχουν περισσότεροι από
  • 2:54 - 2:58
    27 εκατομύρια σκλάβοι στον κόσμο σήμερα.
  • 2:58 - 3:02
    Πρόκειται για διπλάσιο αριθμό συγκριτικά με τον αριθμό εκείνων που απήχθησαν απ' την Αφρική
  • 3:02 - 3:06
    κατά τη διάρκεια όλου του διατλαντικού εμπορίου σκλάβων.
  • 3:06 - 3:09
    Εκατόν πενήντα χρόνια πριν, ένας αγροτικός σκλάβος
  • 3:09 - 3:13
    κόστιζε περίπου τρεις φορές τον ετήσιο μισθό
  • 3:13 - 3:15
    ενός Αμερικανού εργάτη.
  • 3:15 - 3:19
    Αυτό αναλογεί σε περίπου 50.000 δολάρια σε σημερινά χρήματα.
  • 3:19 - 3:24
    Κι όμως σήμερα, ολόκληρες οικογένειες μπορούν να σκλαβωθούν για γενεές
  • 3:24 - 3:29
    έναντι χρέους τόσο μικρού όσο τα 18 δολάρια.
  • 3:29 - 3:32
    Προς έκπληξή μας, η σκλαβιά παράγει κέρδη
  • 3:32 - 3:37
    πάνω από 13 δισεκατομμύρια παγκοσμίως το χρόνο.
  • 3:37 - 3:40
    Πολλοί έχουν εξαπατηθεί από ψεύτικες υποσχέσεις
  • 3:40 - 3:45
    για μια καλή εκπαίδευση, μια καλύτερη δουλειά, για ν' ανακαλύψουν τελικά
  • 3:45 - 3:48
    ότι είναι αναγκασμένοι να δουλεύουν χωρίς πληρωμή
  • 3:48 - 3:54
    υπό την απειλή βίας, κι ότι δεν μπορούν να ξεφύγουν.
  • 3:54 - 3:57
    Η σημερινή σκλαβιά αφορά το εμπόριο,
  • 3:57 - 4:01
    ώστε τ' αγαθά που παράγουν οι σκλάβοι να έχουν αξία,
  • 4:01 - 4:06
    αλλά εκείνοι που τα παράγουν να είναι αναλώσιμοι.
  • 4:06 - 4:11
    Η σκλαβιά υπάρχει σχεδόν παντού στον κόσμο,
  • 4:11 - 4:18
    κι όμως είναι παράνομη παντού στον κόσμο.
  • 4:18 - 4:22
    Στην Ινδία και στο Νεπάλ, γνώρισα τους κλιβάνους τούβλου.
  • 4:22 - 4:25
    Αυτό το παράξενο και τρομερό θέαμα ήταν
  • 4:25 - 4:29
    σαν να περπατά κανείς στην αρχαία Αίγυπτο ή στην Κόλαση του Δάντη.
  • 4:29 - 4:33
    Ντυμένοι βαριά σε θερμοκρασίες 54 βαθμών,
  • 4:33 - 4:37
    άνδρες, γυναίκες, παιδιά, ολόκληρες οικογένειες για την ακρίβεια,
  • 4:37 - 4:40
    καλύπτονταν από ένα παχύ στρώμα σκόνης,
  • 4:40 - 4:43
    ενώ στοίβαζαν μηχανικά στο κεφάλι τους τούβλα,
  • 4:43 - 4:46
    μέχρι 18 τη φορά, και κουβαλώντας τα
  • 4:46 - 4:51
    από τους πυρακτωμένους κλιβάνους σε φορτηγά χιλιάδες μέτρα μακριά.
  • 4:51 - 4:55
    Αποδυναμωμένοι απ' τη μονοτονία και την εξάντληση,
  • 4:55 - 5:00
    δουλεύουν σιωπηλά, κάνοντας αυτή την εργασία ξανά και ξανά
  • 5:00 - 5:04
    για 16 ή 17 ώρες τη μέρα.
  • 5:04 - 5:07
    Δεν υπήρχαν διαλείμματα για φαγητό, ούτε για νερό,
  • 5:07 - 5:10
    κι η έντονη αφυδάτωση έκανε την ούρηση
  • 5:10 - 5:13
    αναποτελεσματική ως επί το πλείστον.
  • 5:13 - 5:15
    Τόσο διαπεραστική ήταν η ζέστη κι η σκόνη
  • 5:15 - 5:19
    που η φωτογραφική μου μηχανή ζεστάθηκε τόσο που δεν μπορούσα ούτε να την αγγίξω
  • 5:19 - 5:21
    και σταμάτησε να λειτουργεί.
  • 5:21 - 5:24
    Κάθε 20 λεπτά, έπρεπε να επιστρέφω στο ταχύπλοό μας
  • 5:24 - 5:27
    για να καθαρίσω τον εξοπλισμό μου και να τον βάλω κάτω από ένα κλιματιστικό
  • 5:27 - 5:31
    για να τον επαναφέρω, και καθώς καθόμουν εκεί,
  • 5:31 - 5:35
    σκέφτηκα ότι η μηχανή μου αντιμετωπίζεται πολύ καλύτερα
  • 5:35 - 5:37
    απ' ό,τι εκείνοι οι άνθρωποι.
  • 5:37 - 5:40
    Πίσω στους κλιβάνους, ήθελα να κλάψω,
  • 5:40 - 5:44
    αλλά ο αμπολισιονιστής δίπλα μου μ' άρπαξε γρήγορα
  • 5:44 - 5:48
    κι είπε, «Λίσα, μην το κάνεις αυτό. Απλώς μην το κάνεις εδώ».
  • 5:48 - 5:52
    Μου εξήγησε πολύ ξεκάθαρα ότι οι συναισθηματισμοί
  • 5:52 - 5:54
    είναι πολύ επικίνδυνοι σ' ένα μέρος σαν κι αυτό,
  • 5:54 - 5:58
    όχι μόνο για μένα, αλλά και για εκείνους.
  • 5:58 - 6:02
    Δεν μπορούσα να τους βοηθήσω άμεσα με κάποιον τρόπο.
  • 6:02 - 6:05
    Δεν μπορούσα να τους δώσω χρήματα, τίποτα.
  • 6:05 - 6:06
    Δεν ήμουν πολίτης εκείνης της χώρας.
  • 6:06 - 6:09
    Ενδεχομένως να τους οδηγούσα σε μια δυσκολότερη κατάσταση
  • 6:09 - 6:12
    απ' ό,τι ήδη αντιμετώπιζαν.
  • 6:12 - 6:14
    Έπρεπε να βασιαστώ στη ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους» να εργαστεί
  • 6:14 - 6:17
    εντός του συστήματος για την απελευθέρωσή τους,
  • 6:17 - 6:21
    και πίστευα ότι θα το έκανε.
  • 6:21 - 6:24
    Όσο για μένα, έπρεπε να περιμένω μέχρι να φτάσω στο σπίτι
  • 6:24 - 6:28
    για να νιώσω πραγματικά τον σπαραγμό μου.
  • 6:28 - 6:31
    Στα Ιμαλάια, βρήκα παιδιά που κουβαλούσαν πέτρες
  • 6:31 - 6:34
    για χιλιόμετρα κατά μήκος βουνίσιου εδάφους
  • 6:34 - 6:37
    σε φορτηγά σταματημένα σε δρόμους παρακάτω.
  • 6:37 - 6:39
    Οι μεγάλες πλάκες σχιστόλιθου ήταν πιο βαριές
  • 6:39 - 6:42
    απ' τα παιδιά που τις κουβαλούσαν,
  • 6:42 - 6:44
    και τα παιδιά τις σήκωναν απ' τα κεφάλια τους
  • 6:44 - 6:48
    χρησιμοποιώντας τα χειροποίητα χάμουρα από κλωνάρια και σκοινί
  • 6:48 - 6:50
    και σκισμένο πανί.
  • 6:50 - 6:54
    Είναι δύσκολο να βλέπει κανείς με τα μάτια του κάτι τόσο ακατανίκητο.
  • 6:54 - 6:57
    Πώς μπορούμε να ασκήσουμε επιρροή σε κάτο τόσο ύπουλο,
  • 6:57 - 7:00
    κι όμως τόσο διαπεραστικό;
  • 7:00 - 7:02
    Κάποιοι ούτε που γνωρίζουν ότι είναι σκλάβοι,
  • 7:02 - 7:07
    άτομα που δουλεύουν 16, 17 ώρες τη μέρα χωρίς καθόλου πληρωμή,
  • 7:07 - 7:11
    επειδή έτσι είχαν τα πράγματα όλη τους τη ζωή.
  • 7:11 - 7:15
    Δεν υπάρχει μέτρο σύγκρισης.
  • 7:15 - 7:18
    Όταν αυτοί οι χωρικοί διεκδίκησαν την ελευθερία τους,
  • 7:18 - 7:24
    οι δουλοκτήτες έκαψαν τα σπίτια τους ολόκληρα.
  • 7:24 - 7:26
    Εννοώ, αυτοί οι άνθρωποι, δεν είχαν τίποτα,
  • 7:26 - 7:29
    κι ήταν τόσο τρομαγμένοι, ήθελαν να τα παρατήσουν,
  • 7:29 - 7:33
    αλλά η γυναίκα στο κέντρο έσπευσε να τους πείσει να επιμείνουν,
  • 7:33 - 7:35
    κι οι αμπολισιονιστές που ήταν εκεί
  • 7:35 - 7:38
    τους βοήθησαν να νοικιάσουν ένα δικό τους νταμάρι,
  • 7:38 - 7:41
    ώστε τώρα να κάνουν την ίδια εξουθενωτική δουλειά,
  • 7:41 - 7:45
    αλλά να την κάνουν για τους ίδιους, και να πληρώνονται γι' αυτήν,
  • 7:45 - 7:49
    και να την κάνουν ελεύθεροι.
  • 7:49 - 7:51
    Η εμπορία ανθρώπων είν' αυτό που συχνά μας έρχεται στο μυαλό
  • 7:51 - 7:53
    όταν ακούμε τη λέξη σκλαβιά,
  • 7:53 - 7:55
    κι εξαιτίας αυτής της παγκόσμιας επίγνωσης,
  • 7:55 - 7:58
    με προειδοποίησαν ότι θα δυσκολευόμουν να εργαστώ με ασφάλεια
  • 7:58 - 8:00
    εντός της συγκεκριμένης βιομηχανίας.
  • 8:00 - 8:03
    Στην Κατμαντού, συνοδεύτηκα από γυναίκες που
  • 8:03 - 8:07
    οι ίδιες ήταν στο παρελθόν θύματα της εμπορίας ανθρώπων.
  • 8:07 - 8:09
    Με συνόδευσαν σε μια κατηφορική στενή σκάλα
  • 8:09 - 8:15
    που οδηγούσε σ' ένα βρόμικο, ελάχιστα φωτεινό υπόγειο.
  • 8:15 - 8:17
    Δεν επρόκειτο για οίκο ανοχής, καθαυτό.
  • 8:17 - 8:19
    Έμοιζε περισσότερο με εστιατόριο.
  • 8:19 - 8:21
    Τα εστιατόρια καμπίνες, όπως είναι γνωστά στο επάγγελμα,
  • 8:21 - 8:24
    αποτελούν χώρους υποχρεωτικής πορνείας.
  • 8:24 - 8:27
    Το καθένα διαθέτει μικρά, ξεχωριστά δωμάτια, όπου οι σκλάβοι,
  • 8:27 - 8:30
    γυναίκες, μαζί με μικρά κορίτσια κι αγόρια,
  • 8:30 - 8:32
    κάποια μόλις επτά ετών,
  • 8:32 - 8:34
    είναι υποχρεωμένα να διασκεδάσουν τους πελάτες,
  • 8:34 - 8:38
    ενθαρρύνοντάς τους να αγοράσουν περισσότερο φαγητό και αλκοόλ.
  • 8:38 - 8:41
    Κάθε θάλαμος είναι σκοτεινός και βρόμικος,
  • 8:41 - 8:45
    χαρακτηρίζεται από έναν ζωγραφισμένο αριθμό στον τοίχο,
  • 8:45 - 8:49
    και χωρίζεται με κοντραπλακέ και μια κουρτίνα.
  • 8:49 - 8:53
    Οι εργάτες εδώ υπομένουν τραγική σεξουαλική κακοποίηση
  • 8:53 - 8:55
    στα χέρια των πελατών τους.
  • 8:55 - 8:58
    Στεκόμενη κοντά μέσα στο σκοτάδι, θυμάμαι που ένιωθα
  • 8:58 - 9:02
    αυτόν τον γρήγορο, έντονο φόβο, κι εκείνη τη στιγμή,
  • 9:02 - 9:05
    το μόνο που μπορούσα να κάνω ήταν να φανταστώ πώς πρέπει να είναι
  • 9:05 - 9:07
    να είναι κανείς φυλακισμένος σ' αυτή την κόλαση.
  • 9:07 - 9:12
    Υπήρχε μόνο ένας τρόπος διαφυγής: οι σκάλες απ' όπου είχα έρθει.
  • 9:12 - 9:14
    Δεν υπήρχαν πίσω πόρτες.
  • 9:14 - 9:16
    Δεν υπήρχαν αρκετά μεγάλα παράθυρα ώστε να σκαρφαλώσει κάποιος.
  • 9:16 - 9:21
    Δεν υπάρχει καμιά διέξοδος γι' αυτούς τους ανθρώπους,
  • 9:21 - 9:24
    και καθώς αντιλαμβανόμστε ένα τέτοιο δύσκολο θέμα,
  • 9:24 - 9:28
    είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η σκλαβιά, συμπεριλαμβανομένης της εμπορίας ανθρώπων,
  • 9:28 - 9:31
    συμβαίνει επίσης και στην πίσω μας αυλή.
  • 9:31 - 9:36
    Δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων είναι σκλάβοι στη γεωργία,
  • 9:36 - 9:39
    στα εστιατόρια, στις οικιακές υπηρεσίες,
  • 9:39 - 9:41
    κι η λίστα μπορεί να συνεχιστεί.
  • 9:41 - 9:44
    Πρόσφατα, η Νιου Γιορκ Τάιμς δημοσίευσε ότι
  • 9:44 - 9:50
    μεταξύ 100.000 και 300.000 παιδιά από την Αμερική
  • 9:50 - 9:54
    πωλούνται στην εμπορία ανθρώπων κάθε χρόνο.
  • 9:54 - 10:00
    Συμβαίνει παντού γύρω μας. Απλώς δεν το βλέπουμε.
  • 10:00 - 10:04
    Η βιομηχανία υφάσματος ανήκει επίσης στις δουλειές που μας έρχονται στο μυαλό
  • 10:04 - 10:06
    όταν ακούμε για εργασία σκλάβων.
  • 10:06 - 10:11
    Επισκέφθηκα χωριά στην Ινδία με ολόκληρες οικογένειες υπό καθεστώς σκλαβιάς
  • 10:11 - 10:13
    στο εμπόριο μεταξιού.
  • 10:13 - 10:16
    Αυτό είναι ένα οικογενειακό πορτραίτο.
  • 10:16 - 10:20
    Τα βαμμένα μαύρια χέρια είναι ο πατέρας, ενώ τα μπλε
  • 10:20 - 10:22
    και τα κόκκινα χέρια είναι οι γιοι του.
  • 10:22 - 10:25
    Ανακατεύουν βαφή σ' αυτά τα μεγάλα βαρέλια,
  • 10:25 - 10:29
    και βυθίζουν το μετάξι μέσα στο υγρό μέχρι τους αγκώνες τους,
  • 10:29 - 10:34
    αλλά η βαφή είναι τοξική.
  • 10:34 - 10:37
    Ο διερμηνέας μου μού είπε τις ιστορίες τους.
  • 10:37 - 10:41
    «Δεν έχουμε ελευθερία» είπαν.
  • 10:41 - 10:44
    «Εξακολουθούμε, όμως, να ελπίζουμε ότι θα μπορέσουμε να φύγουμε απ' αυτό το σπίτι
  • 10:44 - 10:46
    κάποια μέρα και να πάμε κάπου άλλου
  • 10:46 - 10:52
    όπου στην πραγματικότητα θα πληρωνόμαστε για το βάψιμο που κάνουμε».
  • 10:52 - 10:57
    Υπολογίζεται ότι περισσότερα από 4.000 παιδιά
  • 10:57 - 10:59
    είναι σκλάβοι στη Λίμνη Βόλτα,
  • 10:59 - 11:04
    τη μεγαλύτερη τεχνητή λίμνη στον κόσμο.
  • 11:04 - 11:07
    Αρχικά όταν φτάσαμε, πήγα να ρίξω μια γρήγορη ματιά.
  • 11:07 - 11:10
    Αυτό που είδα έμοιαζε με μια οικογένεια σε μια βάρκα που ψάρευε,
  • 11:10 - 11:14
    δυο μεγαλύτεροι αδελφοί, κάποια μικρότερα παιδιά, βγάζει νόημα, σωστά;
  • 11:14 - 11:18
    Λάθος. Ήταν όλοι σκλάβοι.
  • 11:18 - 11:21
    Παιδιά απάγονται απ' τις οικογένειές τους,
  • 11:21 - 11:23
    διακινούνται, εξαφανίζονται
  • 11:23 - 11:26
    και αναγκάζονται να δουλεύουν ατελείωτες ώρες σ' αυτές τις βάρκες
  • 11:26 - 11:31
    στη λίμνη, παρόλο που δεν ξέρουν κολύμπι.
  • 11:31 - 11:33
    Αυτό το παιδάκι είναι οκτώ ετών.
  • 11:33 - 11:36
    Έτρεμε όταν πλησίασε η βάρκα μας,
  • 11:36 - 11:39
    φοβούμενο ότι θα συνέτριβε το μικροσκοπικό του κανό.
  • 11:39 - 11:42
    Φοβήθηκε ότι θα έπεφτε στο νερό.
  • 11:42 - 11:45
    Τα πολύ λεπτά κλαδιά των δένδρων που είναι βυθισμένα στη Λίμνη Βόλτα
  • 11:45 - 11:49
    συνήθως μαγκώνουν τα δίχτυα του ψαρέματος, και κουρασμένα,
  • 11:49 - 11:53
    φοβισμένα παιδιά ρίχνονται στο νερό
  • 11:53 - 11:55
    για να τα ξεμπλέξουν.
  • 11:55 - 11:58
    Πολλά απ' αυτά πνίγονται.
  • 11:58 - 12:01
    Όσο θυμάται τον εαυτό του, είναι αναγκασμένος να δουλεύει
  • 12:01 - 12:03
    στη λίμνη.
  • 12:03 - 12:07
    Φοβούμενος τον αφέντη του, δεν θα δραπετεύσει,
  • 12:07 - 12:10
    και καθώς του έχουν φερθεί απάνθρωπα όλη του τη ζωή,
  • 12:10 - 12:13
    φέρεται παρόμοια στους νεότερους σκλάβους
  • 12:13 - 12:16
    που ελέγχει.
  • 12:16 - 12:18
    Συνάντησα αυτά τα παιδιά στις πέντε το πρωί,
  • 12:18 - 12:20
    την ώρα που κουβαλούσαν τα τελευταία τους δίχτυα,
  • 12:20 - 12:23
    αλλά δούλευαν από τη 1 π.μ.
  • 12:23 - 12:27
    μες την κρύα, ανεμώδη νύχτα.
  • 12:27 - 12:30
    Είναι αξιοσημείωτο ότι αυτά τα δίχτυα ζυγίζουν
  • 12:30 - 12:34
    πάνω από τετρακόσια πενηντατέσσερα κιλά όταν είναι γεμάτα ψάρια.
  • 12:34 - 12:39
    Θέλω να σας γνωρίσω τον Κόφι.
  • 12:39 - 12:42
    Ο Κόφι διασώθηκε από ένα ψαροχώρι.
  • 12:42 - 12:45
    Τον γνώρισα σ' ένα καταφύγιο όπου η ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους»
  • 12:45 - 12:49
    αποκαθιστά τα θύματα της σκλαβιάς.
  • 12:49 - 12:51
    Εδώ κάνει μπάνιο στο πηγάδι,
  • 12:51 - 12:54
    χύνοντας μεγάλους κουβάδες με νερό στο κεφάλι του,
  • 12:54 - 12:56
    και τα καταπληκτικά νέα είναι,
  • 12:56 - 12:58
    ότι καθώς εσείς κι εγώ καθόμαστε σήμερα εδώ και μιλάμε,
  • 12:58 - 13:01
    ο Κόφι έχει επανενωθεί με την οικογένειά του,
  • 13:01 - 13:04
    κι ακόμη καλύτερα, έχουν δοθεί εργαλεία στην οικογένειά του
  • 13:04 - 13:10
    ώστε να επιβιώσουν και να κρατήσουν τα παιδιά τους ασφαλή.
  • 13:10 - 13:14
    Ο Κόφι είναι η προσωποποίηση της πιθανότητας.
  • 13:14 - 13:19
    Ποιος θα γίνει επειδή κάποιος εξέφρασε τη γνώμη του
  • 13:19 - 13:22
    κι έφερε αλλαγή στη ζωή του;
  • 13:22 - 13:25
    Οδηγώντας σ' έναν δρόμο προς τη Γκάνα
  • 13:25 - 13:27
    με συνεταίρους της ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους»,
  • 13:27 - 13:30
    ένας άλλος αμπολισιονιστής σ' ένα μοτοποδήλατο επιτάχυνε
  • 13:30 - 13:33
    προς το ταχύπλοό μας και χτύπησε ελαφρά το παράθυρο.
  • 13:33 - 13:37
    Μας είπε να τον ακολουθήσουμε προς έναν χωματόδρομο μες τη ζούγκλα.
  • 13:37 - 13:40
    Στο τέλος του δρόμου, μας προέτρεψε να βγούμε απ' το αμάξι,
  • 13:40 - 13:43
    κι είπε στον οδηγό να φύγει γρήγορα.
  • 13:43 - 13:46
    Έπειτα έδειξε προς αυτό το δυσδιάκριτο μονοπάτι,
  • 13:46 - 13:50
    κι είπε, «Αυτό είναι το μονοπάτι, αυτό είναι το μονοπάτι. Πάμε».
  • 13:50 - 13:54
    Καθώς μπήκαμε στο μονοπάτι, κάναμε στην άκρη τα κλήματα
  • 13:54 - 13:58
    που έκλειναν το δρόμο, και περίπου μετά από μια ώρα διαδρομής,
  • 13:58 - 14:03
    ανακαλύψαμε ότι το μονοπάτι είχε πλημμυρίσει από πρόσφατες βροχές,
  • 14:03 - 14:05
    οπότε σήκωσα τον φωτογραφικό εξοπλισμό πάνω απ' το κεφάλι μου
  • 14:05 - 14:10
    καθώς κατεβαίναμε σ' αυτά τα νερά που έφταναν μέχρι το στήθος.
  • 14:10 - 14:13
    Μετά από άλλες δυο ώρες πεζοπορίας, το φιδωτό μονοπάτι
  • 14:13 - 14:18
    τελείωσε ξαφνικά σ' ένα ξέφωτο, και μπροστά μας
  • 14:18 - 14:20
    υπήρχε μια μάζα από τρύπες
  • 14:20 - 14:23
    που μπορούσαν να χωρέσουν σ' ένα γήπεδο ποδοσφαίρου,
  • 14:23 - 14:29
    κι όλες τους ήταν γεμάτες σκλάβους που μοχθούσαν.
  • 14:29 - 14:32
    Πολλές γυναίκες είχαν παιδιά δεμένα στις πλάτες τους
  • 14:32 - 14:34
    ενώ έψαχναν για χρυσό,
  • 14:34 - 14:39
    πλένοντας μέσα σε νερό δηλητηριασμένο με υδράργυρο.
  • 14:39 - 14:43
    Ο υδράργυρος χρησιμοποιείται στη διαδικασία εξόρυξης.
  • 14:43 - 14:47
    Αυτοί οι εξορυκτές είναι φυλακισμένοι σ' ένα ορυχείο
  • 14:47 - 14:50
    σ' ένα άλλο μέρος της Γκάνας.
  • 14:50 - 14:52
    Όταν βγήκαν απ' το μεταλλείο, ήταν μούσκεμα
  • 14:52 - 14:55
    απ' τον ίδιο τους τον ιδρώτα.
  • 14:55 - 14:59
    Θυμάμαι που κοίταζα τα κουρασμένα, κόκκινα μάτια τους,
  • 14:59 - 15:04
    αφού πολλοί απ' αυτούς ήταν κάτω απ' το έδαφος για 72 ώρες.
  • 15:04 - 15:08
    Τα ορυχεία φτάνουν μέχρι και τα 91 μέτρα σε βάθος, και κουβαλούν έξω
  • 15:08 - 15:12
    βαριές τσάντες με πέτρες που αργότερα θα μεταφερθούν
  • 15:12 - 15:15
    σ' άλλη περιοχή, όπου οι πέτρες θα σφυροκοπηθούν
  • 15:15 - 15:19
    ώστε να μπορέσει να εξορυχθεί ο χρυσός.
  • 15:19 - 15:23
    Με μια πρώτη ματιά, ο χώρος του σφυροκοπήματος μοιάζει να είναι γεμάτος
  • 15:23 - 15:28
    ισχυρούς άνδρες, αλλά κοιτώντας πιο προσεκτικά,
  • 15:28 - 15:32
    βλέπουμε κάποιους λιγότερο τυχερούς που δουλεύουν στο περιθώριο,
  • 15:32 - 15:35
    και παιδιά επίσης.
  • 15:35 - 15:42
    Όλοι τους είναι εκτεθειμένοι σε τραυματισμούς, αρρώστιες και στη βία.
  • 15:42 - 15:46
    Στην πραγματικότητα, είναι πολύ πιθανό ότι αυτό το μυώδες άτομο
  • 15:46 - 15:50
    θα καταλήξει σαν κι αυτό εδώ, να βασανίζεται από φυματίωση
  • 15:50 - 15:55
    και δηλητηρίαση από υδράργυρο σε λίγα μόνο χρόνια.
  • 15:55 - 15:59
    Αυτός είναι ο Μανούρου. Όταν πέθανε ο πατέρας του,
  • 15:59 - 16:03
    ο θείος του τον διακινούσε να δουλέψει μαζί του στα ορυχεία.
  • 16:03 - 16:07
    Όταν ο θείος του πέθανε, ο Μανούρου κληρονόμησε το χρέος του θείου του,
  • 16:07 - 16:12
    που τον υποχρέωσε περαιτέρω να είναι σκλαβος στα ορυχεία.
  • 16:12 - 16:15
    Όταν τον γνώρισα, δούλευε στα ορυχεία
  • 16:15 - 16:20
    για 14 χρόνια, κι ο τραυματισμός στο πόδι που βλέπετε εδώ
  • 16:20 - 16:22
    προέρχεται για την ακρίβεια από ατύχημα σε ορυχείο,
  • 16:22 - 16:27
    κι είναι τόσο σοβαρός που οι γιατροί λένε ότι το πόδι θα πρέπει να ακρωτηριαστεί.
  • 16:27 - 16:31
    Σαν να μην έφτανε αυτό, ο Μανούρου έχει φυματίωση,
  • 16:31 - 16:34
    κι όμως είναι ακόμη υποχρεωμένος να δουλεύει κάθε μέρα
  • 16:34 - 16:36
    σ' αυτό το ορυχείο.
  • 16:36 - 16:41
    Εξακολουθεί όμως να ονειρεύεται ότι θα απελευθερωθεί
  • 16:41 - 16:44
    και θα μορφωθεί με τη βοήθεια τοπικών ακτιβιστών
  • 16:44 - 16:47
    όπως η ΜΚΟ «Ελευθερώστε τους Σκλάβους»,
  • 16:47 - 16:49
    κι είναι αυτού του είδους η αποφασιστικότητα,
  • 16:49 - 16:53
    μπροστά στις απίστευτες πιθανότητες,
  • 16:53 - 17:00
    που με γεμίζει ολοκληρωτικά με δέος.
  • 17:00 - 17:04
    Θέλω να ρίξω φως στη σκλαβιά.
  • 17:04 - 17:06
    Όταν εργαζόμουν σ' αυτόν τον τομέα,
  • 17:06 - 17:09
    έφερνα πολλά κεριά μαζί μου,
  • 17:09 - 17:11
    και με τη βοήθειά του διερμηνέα μου,
  • 17:11 - 17:14
    γνωστοποίησα στον κόσμο που φωτογράφιζα
  • 17:14 - 17:17
    ότι ήθελα να ρίξω φως στις ιστορίες τους
  • 17:17 - 17:19
    και στη συμφορά τους,
  • 17:19 - 17:22
    οπότε όταν ήταν ασφαλές για εκείνους και για μένα,
  • 17:22 - 17:26
    έβγαλα αυτές τις φωτογραφίες.
  • 17:26 - 17:28
    Ήξεραν ότι η φωτογραφία τους θα είχε αποδέκτες
  • 17:28 - 17:30
    εσάς έξω στον κόσμο.
  • 17:30 - 17:34
    Ήθελα να ξέρουν ότι θα τους υποστηρίξουμε
  • 17:34 - 17:37
    και θα κάνουμε ό,τι μπορούμε
  • 17:37 - 17:42
    ώστε να βοηθήσουμε να αλλάξουν οι ζωές τους.
  • 17:42 - 17:46
    Ειλικρινά πιστεύω, αν θεωρούμε ο ένας τον άλλον
  • 17:46 - 17:50
    συνάνθρωπό μας, τότε είναι πολύ δύσκολο
  • 17:50 - 17:55
    να ανεχτούμε κτηνωδίες όπως η σκλαβιά.
  • 17:55 - 17:59
    Αυτές δεν είναι φωτογραφίες περιοδικών. Είναι ανθρώπων,
  • 17:59 - 18:02
    πραγματικών ανθρώπων, σαν εμάς, που όλοι δικαιούνται
  • 18:02 - 18:06
    τα ίδια δικαιώματα, αξιοπρέπεια και σεβασμό
  • 18:06 - 18:08
    στις ζωές τους.
  • 18:08 - 18:11
    Δεν περνάει μέρα που να μη σκέφτομαι
  • 18:11 - 18:16
    αυτούς τους τόσους όμορφους, κακοποιημένους ανθρώπους
  • 18:16 - 18:21
    που είχα την τεράστια τιμή να γνωρίσω.
  • 18:21 - 18:25
    Ελπίζω αυτές οι φωτογραφίες να ξυπνήσουν μια δύναμη
  • 18:25 - 18:28
    σ' όσους τις κοιτούν, ανθρώπους σαν εσάς,
  • 18:28 - 18:32
    κι ελπίζω αυτή η δύναμη ν' ανάψει μια φωτιά,
  • 18:32 - 18:37
    κι αυτή η φωτιά να ρίξει φως στη σκλαβιά,
  • 18:37 - 18:41
    επειδή χωρίς αυτό το φως, το κτήνος της σκλαβιάς
  • 18:41 - 18:44
    θα εξακολουθεί να ζει στις σκιές.
  • 18:44 - 18:47
    Σας ευχαριστώ πάρα πολύ.
  • 18:47 - 19:00
    (Χειροκρότημα)
Title:
Λίσα Κριστίν: Φωτογραφίες που μαρτυρούν τη σύγχρονη σκλαβιά
Speaker:
Lisa Kristine
Description:

Τα τελευταία δύο χρόνια, η φωτογράφος Λίσα Κριστίν έχει ταξιδέψει ανά τον κόσμο, καταγράφοντας την αβάσταχτα σκληρή πραγματικότητα της σύγχρονης σκλαβιάς. Μοιράζεται βασανιστικά όμορφες φωτογραφίες -- εξορυκτές στο Κονγκό, τουβλάδες στο Νεπάλ -- ρίχνοντας φως στη συμφορά των 27 εκατομμυρίων σκλαβωμένων ψυχών παγκοσμίως. (Γυρίστηκε στο TEDxMaui)

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
19:21

Greek subtitles

Revisions