Return to Video

မရှင်လင်းတဲ့ စိတ်ခံစားမှုများကို သရုပ်ဖော်ဖို့ လှပတဲ့ စကားလုံးသစ်များ။

  • 0:01 - 0:05
    ဒီနေ့ စကားလုံးတွေရဲ့ အနက်အဓိပ္ပါယ်
    အကြောင်း ကျွန်တော်ပြောချင်တယ်။
  • 0:05 - 0:06
    ကျွန်တော်တို့ အနက်ဖွင့်ပုံ
  • 0:06 - 0:08
    ဒါတွေက ကျွန်တော်တို့ကို ဘယ်လို
    တန်ပြန်လုနီးလောက်
  • 0:08 - 0:09
    အနက်ဖွင့်ကြပုံကိုပါ။
  • 0:09 - 0:13
    အင်္ဂလိပ်ဘာသာစကားဟာ
    အံ့ဖွယ် ရေမြှုပ်တစ်ခုပါ။
  • 0:13 - 0:15
    ကျွန်တော် အင်္ဂလိပ်ဘာသာကို နှစ်သက်တယ်။
    ပြောရတာ ပျော်တယ်။
  • 0:15 - 0:17
    အဲလို မှန်ပေမဲ့
    ဟာပေါက်တွေလည်း အများကြီး။
  • 0:18 - 0:21
    ဂရိမှာ "lachesism" ဆိုတဲ့စကားလုံးရှိတယ်။
  • 0:21 - 0:24
    ဒါက ဘေးအန္တရာယ်ကို ဆာလောင်မှုပါ။
  • 0:25 - 0:28
    မိုးကုတ်စက်ဝိုင်းမှာ မိုးသက်မုန်တိုင်း
    တစ်ခု မြင်တဲ့အခါ သင်ကိုယ်တိုင်
  • 0:28 - 0:31
    မုန်တိုင်းကို အားပေးနေတဲ့
    အဖြစ်သွားရောက်သွားတယ်။
  • 0:32 - 0:34
    မန်ဒရင်းမှာ"yù yī" ဆိုတဲ့ စကားလုံးရှိတယ်
  • 0:34 - 0:36
    ကျွန်တော့ အသံထွက်က မမှန်ပါဘူး။
  • 0:36 - 0:40
    အဓိပ္ပါယ်က ပြင်းပြင်းကြီး ထပ်ခံစားဖို့
    တောင့်တခြင်းတဲ့။
  • 0:40 - 0:42
    ကလေးတုန်းက သင်လုပ်ခဲ့ပုံအတိုင်းပါ။
  • 0:44 - 0:47
    ပိုလန်ဘာသာမှာတော့ "jouska"
    ဆိုတဲ့ စကာလုံးရှိတယ်။
  • 0:47 - 0:50
    ဒါက သင့်ခေါင်းမှာ တသသ ဆင်နွဲနေတဲ့
  • 0:50 - 0:53
    စိတ်ကူးသက်သက် စကားပြောခန်းမျိုးပါ။
  • 0:54 - 0:58
    နောက်ဆုံး ဂျာမန်ဘာသာမှာ ၊
    တကယ်ပဲ ဂျာမန်မှာပါ။
  • 0:58 - 1:00
    သူတို့မှာ "zielschmerz" ဆိုတဲ့
    စကားလုံးရှိတယ်။
  • 1:00 - 1:04
    ဆိုလိုတာက လိုချင်တာရမှာကို
    ပူပန်ခြင်းတဲ့။
  • 1:04 - 1:08
    (ရယ်သံများ)
  • 1:08 - 1:10
    အဆုံး တစ်သက်တာ အိပ်မက်ကို ဖြည့်ဆည်းတာပါ။
  • 1:12 - 1:15
    ကျွန်တော်ကိုယ်တိုင်က ဂျာမန်ဆိုတော့
    ဒါက ဘယ်လိုခံစားရတာ သိတာပေါ့။
  • 1:15 - 1:18
    ကျွန်တော့ နေ့စဉ်ဖြတ်သန်းမှုမှာ
    ဒီစကားလုံးတစ်လုံးလုံးကို
  • 1:18 - 1:19
    ကျွန်တော် သုံး၊ မသုံး မသေချာပေမဲ့
  • 1:19 - 1:22
    သူတို့တည်ရှိတာအတွက်တော့ ဝမ်းသာမိတယ်။
  • 1:22 - 1:25
    ဒါပေမဲ့ ဒါတွေတည်ရှိတဲ့ အကြောင်းက
    ဒါတွေကို ဖန်တီးထားလို့ပါ။
  • 1:25 - 1:29
    ကျွန်တော်က "မရှင်းလင်းတဲ့ သောကများ"
    အဘိဓာန်ရဲ့ စာရေးဆရာပါ။
  • 1:29 - 1:32
    ဒါက လွန်ခဲ့တဲ့ ခုနှစ်နှစ်လုံးလုံး
    ကျွန်တော်ရေးနေခဲ့တာပါ။
  • 1:32 - 1:34
    ဒီပရောဂျက်ရဲ့ ရည်မှန်းချက်က
  • 1:34 - 1:39
    စိတ်ခံစားမှု ဘာသာစကားရဲ့
    စာပေါက်တွေကိုရှာပြီး
  • 1:39 - 1:41
    ကြိုးစား ဖြည့်ဖို့ပါ။
  • 1:41 - 1:44
    ဒါနဲ့ ဒီလူသား အြပစ်ဆာနာတွေအားလုံးနဲ့
    ကျွန်တော်တို့ ခံစားရပေမဲ့
  • 1:45 - 1:47
    စကားလုံးတွေမရှိလို့
    ပြောဖို့ မတွေးနိုင်လောက်တဲ့
  • 1:47 - 1:51
    လူသား အခြေအနေရဲ့ ဓလေ့ထူးတွေအကြောင်း
  • 1:51 - 1:54
    ပြောဆိုနည်းတစ်ခုရှိအောင်လို့ပါ။
  • 1:54 - 1:56
    ဒီပရောဂျက်ရဲ့ ခရီးတစ်ဝက်လောက်မှာ
  • 1:56 - 1:58
    "sonder"ကို အနက်ဖွင့်ခဲ့တယ်။
  • 1:58 - 2:01
    ကျွန်တော်တို့အာလုံးဟာ ကိုယ်တိုင်
    ဇာတ်လိုက်ဖြစ်ပြီး
  • 2:01 - 2:04
    ကျန်တဲ့လူတိုင်းက တည်ရှိရုံသက်သက်လို့
    ထင်တဲ့ စိတ်ကူးပါ။
  • 2:04 - 2:07
    ဒါပေမဲ့ တကယ်က ကျွန်တော်တို့
    အားလုံး အဓိက ဇာတ်ဆောင်ဖြစ်ကာ
  • 2:07 - 2:10
    သင်ကိုယ်တိုင်က အခြားသူတစ်ယောက်ရဲ့
    ဇာတ်လမ်းမှာ ဝေလေလေတစ်ယောက်ပါ။
  • 2:11 - 2:14
    ဒီလိုနဲ့ ဒါကို ထုတ်ဝေပြီးပြီးချင်းမှာ
  • 2:14 - 2:16
    လူတွေဆီက တုံ့ပြန်မှု အများကြီးရတယ်။
  • 2:16 - 2:21
    ပြောကြတာက "ကျွန်တော့တစ်သက်လုံး
    ခံစားခဲ့ရပေမဲ့ စကားလုံးမရှိတာတစ်ခုခုအတွက်
  • 2:21 - 2:24
    အသံတစ်သံကို ပေးတဲ့အတွက်
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်"တဲ့။
  • 2:24 - 2:25
    သူတို့ရဲ့ အထီးကျန်မှုကို သက်သာစေတယ်။
  • 2:26 - 2:28
    ဒါက ကျွန်တော်တို့ကို အထီးကျန်မှု
  • 2:29 - 2:32
    သက်သာစေတဲ့ စကားလုံတွေရဲ့ စွမ်းအားပါ။
  • 2:32 - 2:34
    ဒါပြီး သိပ်မကြာခင်မှာပဲ sonder ကို
  • 2:34 - 2:36
    အွန်လိုင်း စကားပြောဆိုမှုမှာ
  • 2:36 - 2:40
    စိတ်အားထက်သန်စွာ သုံးနေကြတာ
  • 2:40 - 2:43
    စတင်သတိထားမိတယ်။ ဒါပြီး သိပ်မကြာခင်မှာ
  • 2:43 - 2:47
    ဒါကို ကျွန်တော့ဘေးကပ်ပြီး လူကိုယ်တိုင်
    တကယ့် စကားပြောဆိုတာ ကြားမိတယ်။
  • 2:47 - 2:49
    စကားလုံးတစ်လုံးကို ဖန်တီးထားပြီး
    အပိုင်အဖြစ် စိတ်မှာ
  • 2:49 - 2:53
    မှတ်ယူတာ မြင်ရထာထက်
    ပိုထူးဆန်းတဲ့ ခံစားချက်မရှိပါဘူး။
  • 2:54 - 2:56
    ဒီအတွက် စကားလုံးမရှိသေးပေမဲ့
    ရှိလာလိမ့်မယ်။
  • 2:56 - 2:57
    (ရယ်သံများ)
  • 2:57 - 2:58
    ဒါကို ကျွန်တော်လုပ်နေတယ်။
  • 3:00 - 3:02
    ဘယ်အရာက စကားလုံးတွေကို
    တကယ်ဖြစ်အောင်လုပ်တာကို စတွေးမိတယ်။
  • 3:04 - 3:05
    လူအတော်များများက မေးကြလို့ပါ၊
  • 3:05 - 3:07
    လူတွေဆီကရတဲ့ အမေးဆုံးက
  • 3:07 - 3:11
    "ကောင်းပြီ၊ ဒီစကားလုံးတွေက
    ဖန်တီးထားတာလား၊ တကယ်ကို နားမလည်ဘူးဗျာ။"
  • 3:11 - 3:13
    သူတို့ကို ဘာပြောရမလဲ
    တကယ် နားမလည်ခဲ့ဘူး။
  • 3:13 - 3:15
    အကြောင်းက sonder က စအသုံးတွင်တော့
  • 3:15 - 3:17
    ဘယ်စာလုံးတွေက အစစ်ဟုတ်၊ မဟုတ်
    ဘယ်သူကို ပြောရမှာလဲ။
  • 3:18 - 3:22
    သူ့ရဲ့ အမြင်ဉာဏ်ကို သရုပ်ဖော်ခဲ့တဲ့
    Steve Jobs လိုမျိုး ခံစားမိတယ်၊
  • 3:22 - 3:26
    ကျွန်တော်တို့ အများစုဟာ ဒါနဲ့ နေ့တာကို
    ဖြတ်သန်းသလို သူသဘောပေါက်သလိုပေါ့။
  • 3:26 - 3:29
    ကျွန်တော်တို့ဟာ နံရံတွေကနေ
    အများကြီး ကန်ထွက်တာကို
  • 3:29 - 3:32
    ကြိုးစားရှောင်ပြီးအခြေအနေတွေနဲ့
    အဆင်ပြေအောင် လုပ်တာမျိုးပါ။
  • 3:32 - 3:34
    ဒါပေမဲ့ ဒီကမ္ဘာကြီးဟာ သင့်ထက်
    ဘာမှပိုမတော်တဲ့
  • 3:36 - 3:40
    လူတွေနဲ့ တည်ဆောက်ခဲ့တာလို့
    လူတွေကို နားလည်သွားတာနဲ့
  • 3:40 - 3:42
    ဒီနံရံတွေကို လှမ်းထိနိုင်ပြီး ဒါတွေကနေ
  • 3:42 - 3:44
    သင့်လက် ထည့်နိုင်ကာ ပြောင်းလဲဖို့
  • 3:44 - 3:46
    ကိုယ်မှာ အစွမ်းရှိတာ သဘောပေါက်သွားတယ်။
  • 3:47 - 3:51
    "ဒီစကားလုံးတွေက တကယ်လား"လို့
    လူတွေမေးတဲ့အခါ
  • 3:51 - 3:53
    စမ်းထားတဲ့ အဖြေစုံ ကျွန်တော့မှာ ရှိခဲ့တယ်။
  • 3:53 - 3:55
    တစ်ချို့က အဓိပ္ပါယ်ရှိပြီး
    တစ်ချို့က မရှိဘူး။
  • 3:55 - 3:57
    ဒါပေမဲ့ စမ်းထားတဲ့တစ်ခုက
  • 3:57 - 4:00
    "ကဲ၊ စကားလုံးတစ်လုံးဟာ သင်တကယ်
    ဖြစ်ချင်ရင် တကယ်ဖြစ်ပါတယ်။"
  • 4:00 - 4:04
    ဒီလမ်းကြောင်းတကယ်ဖြစ်တာက
    လူတွေက ဒါကို အဲဒီမှာ တကယ်ဖြစ်ချင်လို့ပါ။
  • 4:04 - 4:06
    (ရယ်သံများ)
  • 4:06 - 4:08
    ကောလိပ်ကျောင်းဝင်းတွေမှာ
    တစ်ချိန်လုံးဖြစ်တယ်။
  • 4:08 - 4:10
    "အာသီသ လမ်းလေး" လို့ခေါ်တယ်
  • 4:10 - 4:11
    (ရယ်သံများ)
  • 4:11 - 4:13
    ဒါပေမဲ့ နောက် ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်၊
    လူတွေတကယ် မေးနေတာက
  • 4:13 - 4:16
    စကာလုံးတစ်လုံးဟာ တကယ်လားလို့
    မေးတဲ့အခါ သူတို့ တကယ်မေးနေတာပါ။
  • 4:16 - 4:20
    "ကဲ ဦးနှောက်က ဘယ်နှစ်ခု
    ကျွန်တော့ကို ဝင်ခွင့်ပေးမလဲ၊"
  • 4:21 - 4:24
    ကျွန်တော်တို့ အများအပြားက ဘာသာစကား
    ကြည့်ပုံလို့ ထင်တယ်။
  • 4:24 - 4:27
    စကားလုံးတစ်လုံးဟာ လူတစ်ချို့ရဲ့
  • 4:27 - 4:30
    ခေါင်းတွေထဲရောက်ဖို့ မရှိမဖြစ် အခရာပါ။
  • 4:30 - 4:32
    ဒါက ကျွန်တော်တို့ကို ဦးနှောက်
    တစ်လုံးထဲ ရောက်ရင်
  • 4:33 - 4:34
    ဒါက မတန်ပါဘူး။
  • 4:34 - 4:35
    တကယ်ကို သိရတာ မတန်ပါဘူး။
  • 4:35 - 4:38
    ဦးနှောက်နှစ်လုံး၊ ဘယ်သူဆိုတာတော့
    မူတည်တာပေါ့၊
  • 4:38 - 4:40
    သန်းချီတဲ့ ဦးနှောက်တွေ၊ အိုကေ၊
    အခုပြောနေတာပါ။
  • 4:41 - 4:47
    တကယ့်စကားလုံးက တတ်နိုင်သလောက် ဦးနှောက်
    အများအပြားဆီ သင့်ကို ရောက်စေတဲ့ဟာပါ။
  • 4:47 - 4:51
    ဒါက သိထိုက်တဲ့ စကားလုံး
    ဖြစ်အောင် လုပ်တာပါ။
  • 4:51 - 4:54
    စကားမစပ် ဒီတိုင်းတာမှကနေ အစစ်မှန်ဆုံး
    စကားလုံးက ဒါပါ။
  • 4:54 - 4:57
    [O.K]
  • 4:57 - 4:58
    ဒါပါပဲ။
  • 4:58 - 4:59
    ကျွန်တော်တို့မှာ ရှိတဲ့
  • 4:59 - 5:02
    အစစ်ဆုံး၊၊ အနီးစပ်ဆုံး
    အရာအတွက် သော့တူပါ။
  • 5:02 - 5:04
    ဒါက ကမ္ဘာကြီးထဲမှာ ဘယ်အရာမှာဖြစ်ဖြစ်
    အများအားဖြင့်
  • 5:04 - 5:06
    နားလည်တဲ့ စကားလုံးပါ။
  • 5:06 - 5:07
    ဒါနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ ပြဿနာက
  • 5:07 - 5:10
    ဒီစာလုံးနှစ်လုံးက ဘာကို ကိုယ်စားပြုတာ
    ဘယ်သူမှ သိပုံမရတာပါ
  • 5:10 - 5:12
    (ရယ်သံများ)
  • 5:12 - 5:14
    တော်တော်ကြောင်တဲ့ စကားလုံးမျိုးပါ။
  • 5:14 - 5:17
    ဆိုလိုတာက "all correct" ဆိုတာကို
    စာလုံးပေါင်းမှားတာလို့ ထင်တယ်။
  • 5:17 - 5:19
    (သို့) "old kinderhook"ပါ
  • 5:19 - 5:23
    တကယ်က ဘယ်သူမှ မသိကြပုံပါ။
    ဒါပေမဲ့ တကယ့်အချက်က စကားလုံးတွေကို
  • 5:23 - 5:26
    ဘယ်လို အဓိပ္ပါယ်ထည့်သွင်းလို့
    ပြောတာက အရေးမပါပါဘူး။
  • 5:26 - 5:29
    အဓိပ္ပါယ်ဆိုတာက စကားလုံးတွေ
    ကိုယ်၌မှာ ကို မဟုတ်ဘူး။
  • 5:30 - 5:33
    ကျွန်တော်တို့က ဒီအထဲကို
    ကိုယ်တိုင်ကို သွန်းလောင်းသူတွေပါ။
  • 5:33 - 5:37
    ထင်မိတာက ကျွန်တော်တို့ ဘဝတွေမှာ
    အားလုံးဟာ အဓိပ္ပါယ်ကိုရှာနေတဲ့အခါ၊
  • 5:38 - 5:40
    ဘဝအဓိပ္ပါယ်ကို ရှာဖွေနေတဲ့အခါ၊
  • 5:40 - 5:43
    စကားလုံးတွေမှာ ဒါနဲ့ဆိုင်တဲ့ တစ်ခုခု
    ရှိတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
  • 5:44 - 5:47
    အဓိပ္ပါယ် တစ်ခုခုကို သင်ရှာတယ်ဆိုရင်
    အဘိဓာန်ဟာ
  • 5:47 - 5:49
    စတင်ဖို့ ကောင်းမွန်တဲ့ နေရာလို့ ထင်ပါတယ်။
  • 5:50 - 5:52
    ဒါက ပရမ်းပတာဖြစ်တဲ့ ဒီလောကကြီးဆီ
  • 5:52 - 5:54
    အစီအစဉ်ကျတဲ့ အနက်ကို ယူလာပါတယ်။
  • 5:55 - 5:57
    အကြောင်းအရာတွေရဲ့ ကျွန်တော်တို့အမြင်က

  • 5:58 - 6:00
    အဆင်တွေနဲ့ အတိုကောက်တွေ
    စိတ်ကူးပေါက်ဖို့လိုကာ
  • 6:00 - 6:03
    ဒါကို အနက်ကောက်ဖို့ နည်းလမ်း
    ကြိုးစား မှန်းဆရကာ
  • 6:03 - 6:05
    ကိုယ်နဲ့ အဆင်ပြေနိုင်အောင် ကန့်သတ်တယ်
  • 6:05 - 6:09
    ကျွန်တော်တို့ပါဖို့၊ ကိုယ့်ကိုယ်ကို
    အနက်ဖွင့်ဖို့ စကားလုံးတွေလိုတယ်။
  • 6:09 - 6:11
    အမျာအပြားဟာ သုံးတဲ့ စကားလုံးတွေရဲ့
  • 6:12 - 6:14
    ဘောင်ခတ်တာ ခံနေရတယ်လို့ ထင်ပါတယ်။
  • 6:14 - 6:16
    စကားလုံးတွေဟာ ဖန်တီးထားတာဆိုတာကို
    မေ့နေကြတယ်။
  • 6:16 - 6:19
    ကျွန်တော့ စကားလုံးတွေသာမက
    အားလုံး ဖန်တီးထားပေမဲ့
  • 6:19 - 6:21
    အားလုံးတော့ အနက်တစ်ခုခု မဆောင်ပါ။
  • 6:22 - 6:26
    ကျွန်တော်တို့အားလုံးဟာ
    ကျွန်တော်တို့လို မဟုတ်တဲ့ လူတွေနဲ့
  • 6:26 - 6:31
    သေချာပေါက် အညမည မဖြစ်တဲ့
    ကိုယ့်အဘိဓာန်တွေထဲမှာ ပိတ်မိနေတာမျိုးပါ။
  • 6:31 - 6:35
    ဒီတော့ ထင်မိတာက စကားလုံးတွေကို
    ပိုအလေးအနက်ထားလေ နှစ်တိုင်း
  • 6:35 - 6:37
    နည်းနည် ပိုလွင့်မျောနေတယ်လို့ ခံစားမိတယ်။
  • 6:40 - 6:43
    အကြောင်းက သတိတော့ရပါ၊ စကားလုံးတွေဟာ
    အစစ်မဟုတ်ဘူး၊ သူတို့မှာ
  • 6:44 - 6:46
    အဓိပ္ပါယ်မရှိဘူး၊ ကျွန်တော်တို့မှာရှိတယ်။
  • 6:46 - 6:49
    ကျွန်တော် အနှစ်သက်ဆုံး ဒဿနပညာရှင်
    တွေထဲက တစ်ဦးဆီက
  • 6:50 - 6:52
    ဖတ်မိတာလေးတစ်ခုကို ချန်ထားခဲ့ချင်ပါတယ်။
  • 6:52 - 6:55
    "Calvin and Hobbes" ကိုဖန်တီးသူ
    Bill Watterson 
ပါ။
  • 6:55 - 6:56
    သူပြောတာက
  • 6:57 - 7:01
    "သင့်တန်ဖိုးတွေကို ရောင်ပြန်ဟပ်ပြီး သင့်
    စိတ်ကို ကျေနပ်စေတဲ့ ဘဝကို ဖန်တီးမှုဟာ
  • 7:01 - 7:03
    ရှားပါးတဲ့ အောင်မြင်မှုပါ။
  • 7:03 - 7:05
    သင့်ကိုယ်ပိုင်ဘဝရဲ့ အဓိပ္ပါယ်ကို
    ဖန်တီးဖို့ဆိုတာ
  • 7:05 - 7:07
    မလွယ်ဘူးဆိုပေမဲ့
  • 7:07 - 7:08
    လုပ်ခွင့်တော့ ရှိပါသေးတယ်၊
  • 7:08 - 7:11
    ဒီဒုက္ခအတွက် သင် ပိုပျော်မယ်လို့
    ထင်မိပါတယ်။"
  • 7:11 - 7:13
    ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
  • 7:13 - 7:15
    (လက်ခုပ်သံများ)
Title:
မရှင်လင်းတဲ့ စိတ်ခံစားမှုများကို သရုပ်ဖော်ဖို့ လှပတဲ့ စကားလုံးသစ်များ။
Speaker:
John Koenig
Description:

John Koenig ဟာ ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ မရှင်းလင်းတဲ့ ခံစားချက်တွေကို ဖော်ပြတဲ့ စကားလုံးတွေကို ရှာဖွေရတာနှစ်သက်ပါတယ်၊ ဥမမာ "lachesism" ကပ်ဘေး ဆာလောင်မှု၊ "sonder"၊ အြခားသူတိုင်းရဲ့ ဘဝတွေဟာ ကျွန်ုပ်တို့ကိုယ်ပိုင်ဘဝတွေလိုပဲ ရှုပ်ထွေးလှပြီး မသိနိုင်တာကို နားလည်သိမြင်ခြင်းပါ။ ဒီမှာတော့ သူကနေ ကျွန်ုပ်တို့ သတ်မှတ်လိုက်တဲ့ စကားလုံး အနက်အဓိပ္ပါယ်နဲ့ ဒီအဓိပ္ပါယ်တွေက ကျွန်ုပ်တို့ကို ဘယ်ပုံစွဲသွားစေတယ်ဆိုတာကို တွေးခေါ်သုံးသပ်ထားပါတယ်။

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
07:28

Burmese subtitles

Revisions