Return to Video

Dlaczego należy przemyśleć kapitalizm

  • 0:02 - 0:05
    To historia o kapitalizmie.
  • 0:05 - 0:07
    To system, który kocham
  • 0:07 - 0:11
    za sukcesy i możliwości,
    jakie dał mnie i milionom innych.
  • 0:12 - 0:15
    Mając 20 kilka lat,
    zacząłem od handlu towarami,
  • 0:15 - 0:17
    głównie bawełną, na giełdzie.
  • 0:18 - 0:22
    W warunkach wolnego rynku,
    wszystkie chwyty dozwolone.
  • 0:22 - 0:25
    gdzie faceci w krawatach
    zachowywali się jak gladiatorzy,
  • 0:25 - 0:29
    walczący dosłownie i fizycznie dla zysku.
  • 0:29 - 0:32
    Na szczęście byłem dość dobry
    i mając 30 lat
  • 0:32 - 0:36
    mogłem przejść do bardziej szanowanego
    świata zarządzania finansami,
  • 0:36 - 0:40
    w którym spędziłem kolejne 30 lat,
    jako międzynarodowy makroprzedsiębiorca.
  • 0:40 - 0:44
    Przez ten czas widziałem
    wiele szaleństw rynkowych
  • 0:44 - 0:48
    i w wielu uczestniczyłem.
  • 0:48 - 0:50
    Niestety,
  • 0:50 - 0:53
    z przykrością donoszę,
    że jesteśmy chyba w kleszczach
  • 0:53 - 0:57
    jednej z najtragiczniejszych manii,
    przynajmniej w mojej karierze,
  • 0:57 - 1:00
    a manie nigdy nie kończą się dobrze.
  • 1:01 - 1:04
    Przez ostatnie 50 lat
  • 1:04 - 1:09
    jako społeczeństwo
    postrzegamy firmy i korporacje
  • 1:09 - 1:14
    w wąski niemal maniakalny sposób
  • 1:15 - 1:18
    jeśli chodzi o nadawanie im wartości.
  • 1:18 - 1:22
    Przywiązujemy wielką wagę do zysków,
  • 1:22 - 1:25
    kwartalnych dochodów i cen akcji
  • 1:25 - 1:28
    pomijając przy tym wszystko inne.
  • 1:28 - 1:32
    To tak jakbyśmy wydarli firmom ludzkość.
  • 1:32 - 1:34
    Normalnie tego nie robimy,
  • 1:34 - 1:37
    nie redukujemy celowo rzeczy
    do zbioru liczb,
  • 1:37 - 1:40
    które można układać jak klocki Lego.
  • 1:40 - 1:42
    Nie robimy tego w życiu osobistym.
  • 1:42 - 1:45
    Nie wartościujemy nikogo
  • 1:45 - 1:49
    według wysokości pensji
    albo wydolności kredytowej.
  • 1:49 - 1:51
    Stosujemy jednak podwójne standardy,
  • 1:51 - 1:54
    gdy chodzi o ocenę przedsiębiorstw.
  • 1:54 - 1:55
    I wiecie co?
  • 1:55 - 1:58
    To zagraża fundamentom
    naszego społeczeństwa.
  • 1:58 - 2:00
    Zaraz wyjaśnię.
  • 2:00 - 2:04
    Wykres przedstawia marże zysku firm
    przez ostatnie 40 lat,
  • 2:04 - 2:06
    w stosunku do osiągniętych przychodów.
  • 2:06 - 2:11
    Jak widać, osiągnęliśmy rekordowe 12,5%.
  • 2:11 - 2:14
    Udziałowcy mogą krzyknąć "Hurra!",
  • 2:14 - 2:19
    ale przeciętny pracownik w USA
  • 2:19 - 2:21
    nie dostrzeże tu nic pozytywnego.
  • 2:21 - 2:23
    [Procent dochodów
    przeznaczonych na wynagrodzenia
  • 2:23 - 2:26
    a różnica w pensjach
    pracowniczych i dyrektorskich]
  • 2:26 - 2:29
    Wyższe marże zysków
    nie dają wzrostu dobrobytu,
  • 2:29 - 2:34
    lecz zwiększają nierówności dochodowe.
  • 2:34 - 2:36
    To niedobrze.
  • 2:36 - 2:39
    Tak na wyczucie to ma ręce i nogi, prawda?
  • 2:39 - 2:42
    Jeżeli 10% amerykańskich rodzin
  • 2:42 - 2:45
    posiada 90% akcji,
  • 2:45 - 2:48
    to zabierają większość zysku
    wypracowanego przez firmy,
  • 2:48 - 2:52
    i zostawiają mniej majątku
    dla reszty społeczeństwa.
  • 2:52 - 2:54
    Nierówności dochodowe
    to niedobra rzecz.
  • 2:54 - 2:57
    Kolejny wykres,
    autorstwa The Equality Trust,
  • 2:57 - 2:59
    przedstawia sytuację 21 krajów
  • 2:59 - 3:02
    od Austrii przez Japonię po Nową Zelandię.
  • 3:02 - 3:05
    Pozioma oś wskazuje skalę
    nierówności w dochodach.
  • 3:05 - 3:08
    Im bardziej na prawo, tym
    ta różnica się zwiększa.
  • 3:08 - 3:11
    Pionowa oś wskazuje
    problemy społeczne i zdrowotne.
  • 3:11 - 3:14
    W tym przypadku im wyżej, tym gorzej.
  • 3:14 - 3:19
    Wskaźniki obejmują średnią długość życia,
    ryzyko ciąży nastolatek,
  • 3:19 - 3:22
    umiejętność czytania i pisania,
    swoboda przemieszczania i inne.
  • 3:22 - 3:25
    Amerykanie zastanawiają się zapewne,
  • 3:25 - 3:28
    gdzie w tym rankingu są Stany Zjednoczone?
  • 3:28 - 3:30
    Gdzie jesteśmy na tym wykresie?
  • 3:30 - 3:31
    Wiecie, co?
  • 3:31 - 3:33
    Jesteśmy dosłownie poza wykresem.
  • 3:34 - 3:36
    Tak, to my,
  • 3:36 - 3:38
    z największymi różnicami zarobkowymi
  • 3:38 - 3:42
    i największymi problemami społecznymi.
  • 3:42 - 3:45
    Można przeprowadzić proste
    prognozy makroekonomiczne,
  • 3:45 - 3:48
    by przewidzieć, że różnica między
    najbogatszymi i najbiedniejszymi
  • 3:48 - 3:50
    zostanie zniwelowana.
  • 3:50 - 3:52
    W historii tak się zawsze dzieje.
  • 3:52 - 3:56
    Dzieje się to zwykle w wyniku
    jednego z trzech wydarzeń:
  • 3:56 - 4:00
    rewolucji, wzrostu podatków albo wojen.
  • 4:00 - 4:03
    Na żadną z nich nie mam ochoty.
  • 4:03 - 4:04
    (Śmiech)
  • 4:04 - 4:06
    Jest sposób, by to osiągnąć
  • 4:06 - 4:10
    przez wdrożenie uczciwych zachowań
    w przedsiębiorstwach.
  • 4:10 - 4:13
    Wadliwy model obecnego funkcjonowania,
  • 4:13 - 4:17
    będzie wymagał
    ogromniej zmiany w zachowaniu.
  • 4:17 - 4:21
    Podobnie jak przy wychodzeniu z nałogu,
  • 4:21 - 4:24
    musimy najpierw przyznać, że mamy problem.
  • 4:24 - 4:28
    Mania na punkcie zysków
  • 4:28 - 4:31
    jest tak mocno ugruntowana,
  • 4:31 - 4:33
    że nie już dostrzegamy,
    jak krzywdzimy społeczeństwo.
  • 4:33 - 4:37
    Oto drobny, ale wstrząsający przykład.
  • 4:37 - 4:40
    Ten wykres przedstawia
    wkład korporacji w akcje dobroczynne
  • 4:40 - 4:44
    a procent zysków, nie z dochodów,
  • 4:44 - 4:46
    z ostatnich 30 lat.
  • 4:46 - 4:51
    Zestawcie to z poprzednim
    wykresem marży zysków firm,
  • 4:51 - 4:56
    a ja tylko zadam pytanie:
    czy to jest w porządku?
  • 4:57 - 5:00
    Przygotowując tę prelekcję pomyślałem:
  • 5:00 - 5:02
    "A co robi moja firma, co robi Tudor?".
  • 5:02 - 5:07
    Uzmysłowiłem sobie, że co roku
    przekazuję 1% zysków firmy
  • 5:07 - 5:09
    na organizacje dobroczynne.
  • 5:09 - 5:13
    I ja się mam za filantropa?
  • 5:13 - 5:20
    Kiedy sobie to uświadomiłem,
    miałem ochotę zwymiotować.
  • 5:20 - 5:22
    Sęk w tym, że ta mania
    jest tak zakorzeniona,
  • 5:22 - 5:27
    że nawet ludzie z dobrymi intencjami,
    nie wiedzą, że są jej częścią.
  • 5:28 - 5:30
    Nie zmienimy modelu zachowań
    w przedsiębiorstwach
  • 5:30 - 5:36
    przez samą korporacyjną filantropię
    czy datki dobroczynne.
  • 5:36 - 5:39
    Przy okazji - od tamtej pory
    dajemy cztery razy więcej.
  • 5:39 - 5:40
    (Brawa)
  • 5:40 - 5:43
    Dajcie spokój.
  • 5:43 - 5:47
    Da się to jednak zrobić przez promowanie
    sprawiedliwego zachowania.
  • 5:47 - 5:51
    Można na przykład zaufać systemowi,
  • 5:51 - 5:54
    który nas tutaj przywiódł,
    czyli wolnemu rynkowi.
  • 5:54 - 5:57
    Jakiś rok temu wraz z kolegami założyłem
  • 5:57 - 6:00
    fundację non-profit Just Capital.
  • 6:00 - 6:01
    Ma bardzo proste zadanie:
  • 6:01 - 6:04
    pomagać firmom i korporacjom
  • 6:04 - 6:08
    w opracowaniu
    sprawiedliwego funkcjonowania
  • 6:08 - 6:10
    przez stosowanie publicznego udziału
  • 6:10 - 6:16
    w określaniu kryteriów
    właściwych zachowań firm.
  • 6:16 - 6:18
    Nie ma dziś ogólnie przyjętego standardu,
  • 6:18 - 6:21
    którym firma czy korporacja
    może się kierować.
  • 6:21 - 6:25
    Tu wkracza Just Capital,
    który przez następne lata
  • 6:25 - 6:29
    będziemy przeprowadzać krajową ankietę
  • 6:29 - 6:32
    na reprezentatywnej grupie
    20 000 Amerykanów,
  • 6:32 - 6:35
    by zbadać dokładnie, jakie ich zdaniem,
  • 6:35 - 6:39
    są kryteria określające
    słuszne zachowania.
  • 6:39 - 6:42
    Model, który będzie stosowany w USA,
  • 6:42 - 6:44
    można rozpowszechnić na cały świat.
  • 6:44 - 6:47
    Być może okaże się,
  • 6:47 - 6:51
    że najważniejsze jest
    tworzenie miejsc pracy,
  • 6:51 - 6:53
    które zapewnią utrzymanie,
  • 6:53 - 6:54
    albo tworzenie zdrowych produktów
  • 6:54 - 6:58
    albo pomaganie,
    a nie szkodzenie środowisku.
  • 6:58 - 7:02
    Nasza firma nie wie, co jest potrzebne
    i to nie my mamy decydować.
  • 7:02 - 7:04
    Jesteśmy jedynie posłańcami,
  • 7:04 - 7:08
    ale mamy całkowitą pewność i wiarę,
    że amerykańskie społeczeństwo
  • 7:08 - 7:10
    da sobie z tym radę.
  • 7:10 - 7:13
    We wrześniu pierwszy raz
    opublikujemy nasze dane,
  • 7:13 - 7:16
    a za rok znowu przeprowadzimy badanie.
  • 7:16 - 7:18
    Wtedy uczynimy dodatkowy krok
  • 7:18 - 7:22
    i zrobimy ranking
    1000 największych firm w USA,
  • 7:22 - 7:26
    od numeru 1 po 1000.
  • 7:26 - 7:29
    Nazywamy to Indeksem Sprawiedliwości.
  • 7:29 - 7:35
    Jesteśmy niezależni, bezstronni,
    nie działamy dla zysku
  • 7:35 - 7:39
    i damy społeczeństwu USA
    platformę do wyrażenia opinii.
  • 7:39 - 7:43
    Być może za jakiś czas,
    kiedy ludzie dowiedzą się,
  • 7:43 - 7:45
    które firmy są najsprawiedliwsze,
  • 7:45 - 7:49
    zasoby ludzkie i ekonomiczne
    zaczną do się nich garnąć,
  • 7:49 - 7:51
    tym samym zwiększając ich zyski
  • 7:51 - 7:54
    i zysk dla całego kraju.
  • 7:55 - 7:59
    Kapitalizm przyczynił się
    do najważniejszych innowacji,
  • 7:59 - 8:04
    dzięki którym świat
    jest inspirujący i wspaniały.
  • 8:05 - 8:07
    Kapitalizm musi opierać się
    o zasadę sprawiedliwości
  • 8:07 - 8:10
    i szczególnie dzisiaj, gdy spogląda się
  • 8:10 - 8:13
    na rosnące każdego dnia
    podziały ekonomiczne.
  • 8:13 - 8:16
    Oblicza się, że 47% pracowników w USA
  • 8:16 - 8:20
    może stracić pracę przez następne 20 lat.
  • 8:20 - 8:22
    Nie jestem przeciwnikiem postępu.
  • 8:22 - 8:27
    Też chcę mieć samojezdny samochód
    i plecak odrzutowy.
  • 8:27 - 8:29
    Ale apeluję o przyjęcie zasady,
  • 8:29 - 8:32
    że w parze ze wzrostem bogactwa i zysków,
  • 8:32 - 8:35
    musi iść
  • 8:35 - 8:38
    większa odpowiedzialność
    społeczna przedsiębiorstw.
  • 8:38 - 8:41
    Adam Smith ojciec kapitalizmu powiedział:
  • 8:41 - 8:44
    "Jeśli zapomnimy o sprawiedliwości
  • 8:44 - 8:47
    wspaniała i ogromna
    struktura społeczeństwa,
  • 8:47 - 8:52
    w jednej chwili rozpadnie się na atomy".
  • 8:54 - 8:57
    Kiedy byłem mały
    i pojawiał się jakiś problem,
  • 8:57 - 9:02
    mama zwykła wzdychać, kręcąc głową:
  • 9:02 - 9:06
    "Trochę litości, trochę litości."
  • 9:06 - 9:10
    To nie pora na okazywanie nikomu litości.
  • 9:10 - 9:13
    Nadszedł czas, by pokazać uczciwość.
  • 9:13 - 9:16
    Możemy to zrobić, ja i wy,
  • 9:16 - 9:21
    zaczynając od naszych miejsc pracy.
  • 9:21 - 9:24
    Jeśli potraktujemy uczciwość
    na równi z zyskiem,
  • 9:24 - 9:28
    osiągniemy najpiękniejszą
    rzecz na świecie.
  • 9:28 - 9:32
    Odzyskamy nasze człowieczeństwo.
  • 9:32 - 9:34
    Dziękuję.
  • 9:34 - 9:38
    (Brawa)
Title:
Dlaczego należy przemyśleć kapitalizm
Speaker:
Paul Tudor Jones
Description:

Paul Tudor Jones II umiłował sobie kapitalizm. Jest to system, który przyniósł mu wiele korzyści przez ostatnie kilkadziesiąt lat. Jednakże, jako menadżer funduszu hedgingowego i filantrop, obawia się, że skupianie się wyłącznie na zyskach „zagraża fundamentom naszego społeczeństwa”. W tej przemyślanej i pasjonującej prelekcji nakreśla plan kontrofensywy, który koncentruje się na zagadnieniu „uczciwości”.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:51

Polish subtitles

Revisions