Return to Video

Khoa học ảo giác

  • 0:01 - 0:04
    Một hình ảnh còn có giá trị
    hơn ngàn lời nói,
  • 0:04 - 0:07
    vì vậy tôi sẽ bắt đầu buổi nói chuyện
  • 0:07 - 0:09
    bằng cách dừng nói
    và cho các bạn xem một vài hình ảnh
  • 0:09 - 0:12
    mà gần đây tôi đã chụp được.
  • 0:31 - 0:35
    Đến lúc này, bài nói của tôi
    đã dài 6,000 từ,
  • 0:35 - 0:37
    và tôi cảm thấy mình nên dừng tại đây.
  • 0:37 - 0:39
    (cười)
  • 0:39 - 0:41
    Đồng thời, tôi có thể nợ các bạn
  • 0:41 - 0:42
    một số lời giải thích
  • 0:42 - 0:45
    về những hình ảnh
    mà các bạn vừa nhìn thấy.
  • 0:45 - 0:48
    Những gì tôi đang cố gắng làm
    như một nhiếp ảnh gia,
  • 0:48 - 0:50
    như một nghệ sĩ,
    là đưa thế giới
  • 0:50 - 0:54
    của nghệ thuật và khoa học
    lại gần với nhau.
  • 0:54 - 0:56
    Cho dù đó là một hình ảnh
    của một bong bóng xà phòng
  • 0:56 - 0:59
    được chụp vào ngay lúc nó vỡ tung,
  • 0:59 - 1:01
    như các bạn có thể thấy trong hình này,
  • 1:01 - 1:04
    cho dù đó là một vũ trụ
    được làm bằng những hạt sơn dầu
  • 1:04 - 1:07
    nhỏ bé,
  • 1:07 - 1:11
    những chất lỏng lạ
    di chuyển theo những cách rất đặc biệt,
  • 1:11 - 1:15
    hoặc sơn được mô hình hóa
    bằng những lực ly tâm,
  • 1:15 - 1:19
    Tôi luôn luôn cố gắng
    để kết nối hai lĩnh vực này với nhau.
  • 1:19 - 1:21
    Những gì tôi nhận thấy rất hấp dẫn
    về hai lĩnh vực trên là
  • 1:21 - 1:25
    cả hai đều có một điểm chung:
  • 1:25 - 1:28
    Chúng đều phản ứng
    với môi trường xung quanh.
  • 1:28 - 1:31
    Tuy nhiên, chúng làm điều đó
    theo một cách rất khác nhau.
  • 1:31 - 1:34
    Nếu bạn xem xét khoa học
    trên một khía cạnh,
  • 1:34 - 1:37
    khoa học là một phương pháp tiếp cận
    rất hợp lý
  • 1:37 - 1:38
    cho môi trường xung quanh nó,
  • 1:38 - 1:41
    trong khi đó, nghệ thuật
  • 1:41 - 1:45
    thường là một cách tiếp cận cảm xúc
    cho môi trường xung quanh.
  • 1:45 - 1:47
    Những gì tôi đang cố gắng làm
    là cố gắng
  • 1:47 - 1:49
    kết nối hai khía cạnh trên thành một
  • 1:49 - 1:53
    vì thế những hình ảnh của tôi
    không chỉ nói với trái tim người xem
  • 1:53 - 1:57
    mà còn nói với bộ não của họ.
  • 1:57 - 2:01
    Hãy để tôi chứng minh điều này
    dựa trên ba dự án.
  • 2:01 - 2:06
    Dự án đầu tiên
    là làm cho âm thanh có thể nhìn thấy được.
  • 2:06 - 2:07
    Bây giờ, như các bạn đã biết,
  • 2:07 - 2:10
    âm thanh di chuyển bằng bước sóng,
  • 2:10 - 2:12
    vì vậy nếu bạn có một cái loa,
  • 2:12 - 2:14
    một cái loa thật ra không làm gì khác ngoài
  • 2:14 - 2:16
    bắt tín hiệu âm thanh,
  • 2:16 - 2:20
    biến nó thành một rung động,
  • 2:20 - 2:23
    và sau đó truyền đi trong không khí,
  • 2:23 - 2:24
    được tiếp nhận bởi tai của chúng ta,
  • 2:24 - 2:28
    và được chuyển thành một tín hiệu âm thanh
    một lần nữa.
  • 2:28 - 2:30
    Tôi đã nghĩ,
  • 2:30 - 2:34
    làm cách nào để làm cho những sóng âm thanh
    trở nên nhìn thấy được?
  • 2:34 - 2:36
    Vì vậy, tôi đã đưa ra thiết lập sau.
  • 2:36 - 2:40
    Tôi lấy một cái loa, tôi đặt một lá nhựa
  • 2:40 - 2:42
    mỏng lên trên nó,
  • 2:42 - 2:45
    sau đó, bỏ thêm những tinh thể nhỏ
  • 2:45 - 2:47
    lên trên loa.
  • 2:47 - 2:50
    và bây giờ, nếu tôi tạo một âm thanh qua loa,
  • 2:50 - 2:53
    nó sẽ làm cho các tinh thể
    di chuyển lên xuống.
  • 2:53 - 2:56
    Điều này diễn ra rất nhanh,
  • 2:56 - 2:58
    trong nháy mắt,
  • 2:58 - 3:01
    vì thế, cùng với sự hợp tác của LG,
    chúng tôi bắt được những chuyển động này
  • 3:01 - 3:03
    bằng một máy ảnh có thể
  • 3:03 - 3:07
    chụp được hơn 3,000 khung hình mỗi giây.
  • 3:07 - 3:10
    Hãy để tôi cho các bạn thấy
    điều này là như thế nào.
  • 3:10 - 3:15
    (Âm nhạc: "Teardrop" by Massive Attack)
  • 3:51 - 3:57
    (Vỗ tay)
  • 3:57 - 3:58
    Cảm ơn rất nhiều.
  • 3:58 - 4:01
    Tôi đồng ý, điều này có vẻ khá tuyệt vời.
  • 4:01 - 4:04
    Nhưng tôi phải kể cho các bạn nghe
    một câu chuyện vui.
  • 4:04 - 4:06
    Tôi bị bỏng nắng
  • 4:06 - 4:08
    khi chụp hình ở Los Angeles.
  • 4:08 - 4:10
    Bây giờ ở Los Angeles,
    bạn có thể bị cháy nắng nhẹ
  • 4:10 - 4:12
    ở bất kỳ bãi biển nào,
  • 4:12 - 4:14
    nhưng tôi bị bỏng nắng trong nhà
  • 4:14 - 4:16
    và nó xảy ra như thế này,
  • 4:16 - 4:19
    nếu bạn chụp 3,000 khung ảnh một giây,
  • 4:19 - 4:23
    bạn cần phải có rất rất nhiều ánh sáng.
  • 4:23 - 4:26
    Vì vậy, chúng tôi đã đặt cái loa này,
  • 4:26 - 4:27
    và máy ảnh đối diện với nó,
  • 4:27 - 4:31
    và rất nhiều ánh sáng
    chiếu tập trung vào cái loa,
  • 4:31 - 4:32
    và tôi sẽ xếp đặt chiếc loa,
  • 4:32 - 4:35
    đặt các tinh thể nhỏ xíu lên trên đầu loa
  • 4:35 - 4:38
    và chúng tôi đi lặp đi lặp lại điều này
  • 4:38 - 4:41
    cho đến cuối ngày, tôi nhận ra
  • 4:41 - 4:43
    khuôn mặt của tôi bị đỏ lên hoàn toàn
  • 4:43 - 4:46
    bởi vì ánh sáng chiếu thẳng vào loa.
  • 4:46 - 4:48
    Điều buồn cười là
  • 4:48 - 4:51
    chỉ có loa bên phải
    là phát ra âm thanh,
  • 4:51 - 4:55
    vì vậy mặt bên phải của tôi
    hoàn toàn bị nóng đỏ
  • 4:55 - 4:56
    và tôi trông giống như
    Phantom of the Opera
  • 4:56 - 4:59
    trong suốt những ngày còn lại trong tuần.
  • 4:59 - 5:01
    Hãy để tôi chuyển sang một dự án khác
  • 5:01 - 5:05
    bao gồm các chất ít độc hại hơn.
  • 5:08 - 5:11
    Có ai trong các bạn
    từng nghe nói đến ferrofluid không?
  • 5:11 - 5:14
    À, một số trong các bạn đã từng nghe về nó.
    Tuyệt vời.
  • 5:14 - 5:16
    Tôi có nên bỏ qua phần đó không nhỉ?
  • 5:16 - 5:17
    (Cười)
  • 5:17 - 5:21
    Ferrofluid có một trạng thái rất kỳ lạ.
  • 5:21 - 5:23
    Đó là một chất lỏng hoàn toàn màu đen.
  • 5:23 - 5:25
    Nó có độ đặc quánh của dầu.
  • 5:25 - 5:29
    Và nó chứa các hạt kim loại nhỏ bé bên trong
  • 5:29 - 5:31
    làm cho nó có từ tính.
  • 5:31 - 5:35
    Vì vậy, nếu bây giờ
    tôi đặt chất lỏng này vào từ trường,
  • 5:35 - 5:37
    nó sẽ thay đổi hình dạng.
  • 5:37 - 5:41
    Bây giờ, tôi có một minh họa trực tiếp
    ở đây
  • 5:41 - 5:44
    để hiển thị cho các bạn xem.
  • 5:48 - 5:50
    Tôi có một máy ảnh chỉ xuống tấm này,
  • 5:50 - 5:54
    và bên dưới tấm đó, là một nam châm.
  • 5:54 - 5:57
    Bây giờ tôi sẽ thêm một ít ferrofluid
  • 5:57 - 6:00
    lên tấm nam châm đó.
  • 6:06 - 6:10
    Chỉ di chuyển nó nhẹ sang bên phải
  • 6:13 - 6:18
    và có thể tập trung vào nó
    nhiều hơn một chút. Tuyệt vời.
  • 6:18 - 6:20
    Vì vậy, những gì bạn có thể thấy bây giờ là
  • 6:20 - 6:23
    ferrofluid đã hình thành các gai.
  • 6:23 - 6:26
    Điều này là do lực hút và lực đẩy
  • 6:26 - 6:30
    của các hạt cơ bản bên trong chất lỏng.
  • 6:30 - 6:32
    Bây giờ nó đã có vẻ khá thú vị,
  • 6:32 - 6:36
    nhưng hãy để tôi
    thêm vào một ít màu nước.
  • 6:36 - 6:38
    Những cái này
    chỉ là màu nước tiêu chuẩn
  • 6:38 - 6:40
    mà các bạn vẫn thường dùng để vẽ.
  • 6:40 - 6:41
    Các bạn sẽ không sơn bằng ống chích,
  • 6:41 - 6:46
    nhưng nó hoạt động giống nhau.
  • 6:59 - 7:01
    Những gì xảy ra bây giờ là,
  • 7:01 - 7:04
    khi màu nước chảy vào trong cấu trúc,
  • 7:04 - 7:08
    các màu nước không trộn lẫn với ferrofluid.
  • 7:08 - 7:10
    Đó là bởi vì
  • 7:10 - 7:12
    ferrofluid kỵ nước.
  • 7:12 - 7:14
    Điều đó có nghĩa
    nó không kết hợp được với nước.
  • 7:14 - 7:17
    Và đồng thời, nó sẽ cố gắng
    duy trì vị trí của mình
  • 7:17 - 7:19
    trên tấm nam châm,
  • 7:19 - 7:22
    và do đó, nó tạo ra những hình ảnh tuyệt vời
  • 7:22 - 7:25
    cấu trúc các kênh và ao
    nhỏ bé và đầy màu sắc
  • 7:25 - 7:28
    của sơn nước .
  • 7:28 - 7:30
    Đó là dự án thứ hai.
  • 7:30 - 7:32
    Bây giờ tôi chuyển sang dự án cuối cùng,
  • 7:32 - 7:37
    bao gồm
  • 7:37 - 7:39
    thức uống truyền thống của Scotland.
  • 7:39 - 7:41
    (Cười)
  • 7:41 - 7:45
    Hình ảnh này, và hình này nữa,
  • 7:45 - 7:48
    được tạo ra bằng cách sử dụng whiskey.
  • 7:48 - 7:50
    Bây giờ bạn có thể tự hỏi mình,
  • 7:50 - 7:51
    anh ấy đã làm điều đó như thế nào?
  • 7:51 - 7:53
    Anh ấy uống một nửa chai whiskey
  • 7:53 - 7:55
    và sau đó vẽ ra ảo giác của mình
  • 7:55 - 7:59
    lên giấy?
  • 7:59 - 8:01
    Tôi có thể đảm bảo với bạn
    tôi hoàn toàn có ý thức
  • 8:01 - 8:04
    trong khi chụp những bức ảnh này.
  • 8:04 - 8:08
    Whisky chứa 40 phần trăm cồn,
  • 8:08 - 8:13
    và cồn có một số đặc tính rất thú vị
  • 8:13 - 8:14
    Có lẽ bạn đã từng trải nghiệm
  • 8:14 - 8:17
    một số những đặc tính này trước đây,
  • 8:17 - 8:19
    nhưng tôi đang nói về các tính chất vật lý,
  • 8:19 - 8:22
    chứ không phải những đặc tính khác.
  • 8:22 - 8:26
    Vì vậy, khi tôi mở chai,
    các phân tử rượu
  • 8:26 - 8:27
    sẽ phát tán trong không khí,
  • 8:27 - 8:31
    và đó là bởi vì
    rượu là một chất rất dễ bay hơi.
  • 8:31 - 8:36
    Và đồng thời, rất dễ cháy.
  • 8:36 - 8:38
    Và với hai thuộc tính này,
  • 8:38 - 8:41
    tôi đã có thể tạo ra những hình ảnh
  • 8:41 - 8:43
    mà các bạn sẽ nhìn thấy
    ngay bây giờ.
  • 8:43 - 8:46
    Hãy để tôi chứng minh điều này tại đây.
  • 8:53 - 8:56
    Và những gì tôi có ở đây
    là một bình thủy tinh rỗng.
  • 8:56 - 8:57
    Không có gì bên trong.
  • 8:57 - 9:01
    Và bây giờ tôi sẽ bơm khí oxy
  • 9:01 - 9:04
    và whiskey vào bình.
  • 9:20 - 9:23
    Thêm một ít nữa.
  • 9:26 - 9:28
    Bây giờ, chúng ta chỉ cần chờ một vài giây
  • 9:28 - 9:31
    để cho các phân tử phát tán bên trong chai.
  • 9:31 - 9:34
    Và bây giờ, ta châm lửa.
  • 9:34 - 9:38
    (Cười)
  • 9:52 - 9:53
    Và đó là tất cả những gì diễn ra.
  • 9:53 - 9:56
    Nó diễn ra thật nhanh
    và không có gì ấn tượng.
  • 9:56 - 9:59
    Tôi có thể làm lại một lần nữa,
  • 9:59 - 10:02
    nhưng một số người sẽ cho rằng
    điều này là hoàn toàn lãng phí
  • 10:02 - 10:06
    whiskey, và tôi nên uống nó thì hơn.
  • 10:06 - 10:08
    Nhưng hãy để tôi cho các bạn thấy
    một chuyển động chậm
  • 10:08 - 10:09
    trong một căn phòng hoàn toàn tối
  • 10:09 - 10:15
    về những gì các bạn vừa xem
    trong minh họa trực tiếp này.
  • 10:22 - 10:24
    Vì vậy, những gì xảy ra là ngọn lửa
  • 10:24 - 10:28
    di chuyển trong bình thủy tinh
    từ trên xuống dưới
  • 10:28 - 10:31
    đốt cháy hỗn hợp các phân tử không khí
  • 10:31 - 10:33
    và rượu.
  • 10:33 - 10:36
    Vì vậy, những hình ảnh
    mà các bạn nhìn thấy ngay từ đầu,
  • 10:36 - 10:40
    chúng thực ra là một ngọn lửa
    được dập tắt đúng thời điểm
  • 10:40 - 10:43
    trong khi nó đang di chuyển bên trong chai
  • 10:43 - 10:44
    và các bạn phải tưởng tượng
  • 10:44 - 10:48
    nó đã được lật ngược 180 độ.
  • 10:48 - 10:50
    Vì vậy, đó là cách
    mà những hình ảnh đã được tạo ra.
  • 10:50 - 10:54
    (Vỗ tay)
  • 10:54 - 10:57
    Xin cảm ơn
  • 10:57 - 11:00
    Vì vậy, bây giờ tôi đã cho các bạn xem
    ba dự án,
  • 11:00 - 11:03
    và các bạn có thể tự hỏi mình,
    điều đó để làm gì?
  • 11:03 - 11:04
    Ý tưởng đằng sau chúng là gì?
  • 11:04 - 11:06
    Chỉ là một sự lãng phí whiskey ư?
  • 11:06 - 11:10
    Hay chỉ là những nguyên liệu kỳ lạ?
  • 11:10 - 11:13
    Ba dự án này,
    dựa trên những hiện tượng khoa học
  • 11:13 - 11:14
    rất đơn giản,
  • 11:14 - 11:17
    chẳng hạn như từ tính, sóng âm thanh,
  • 11:17 - 11:21
    hoặc các tính chất vật lý của một chất,
  • 11:21 - 11:23
    và những gì tôi đang cố gắng làm
  • 11:23 - 11:26
    là cố gắng dùng những hiện tượng
  • 11:26 - 11:29
    and hiển thị chúng
    một cách thi vị và vô hình,
  • 11:29 - 11:32
    và do đó mời gọi người xem
  • 11:32 - 11:34
    tạm dừng một lúc
  • 11:34 - 11:36
    và nghĩ về tất cả các vẻ đẹp
  • 11:36 - 11:40
    xung quanh mình.
  • 11:40 - 11:42
    Cảm ơn các bạn rất nhiều.
  • 11:42 - 11:46
    (Vỗ tay)
Title:
Khoa học ảo giác
Speaker:
Fabian Oefner
Description:

Nghệ sĩ và nhiếp ảnh gia người Thụy Sĩ Fabian Oefner tạo ra hình ảnh nghệ thuật bắt mắt từ khoa học thường thức. Trong bài nói chuyện cuốn hút này, anh trình diễn một số hình ảnh ảo giác, bao gồm hình ảnh các tinh thể khi tiếp xúc với sóng âm thanh. Và, trong một thử nghiệm trực tiếp, anh cho thấy những gì thực sự xảy ra khi kết hợp sơn với chất lỏng có từ tính - hay khi đốt rượu whisky.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:05
Nhu PHAM approved Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Son Huynh accepted Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Son Huynh edited Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Son Huynh edited Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Son Huynh edited Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Uyen Le Nguyen Tuong edited Vietnamese subtitles for Psychedelic science
Show all

Vietnamese subtitles

Revisions