Return to Video

Proszenie o pomoc to okaz siły, a nie słabości

  • 0:01 - 0:05
    Są takie wydarzenia w życiu,
    które pamiętamy bardzo wyraźnie.
  • 0:05 - 0:09
    Dla mnie był to pierwszy dzień zerówki.
  • 0:09 - 0:12
    Mój starszy brat chodził do szkoły,
    nadszedł czas i na mnie.
  • 0:13 - 0:15
    Biegłam truchcikiem przez korytarz.
  • 0:15 - 0:18
    Byłam tak podekscytowana,
    że prawie się posikałam.
  • 0:19 - 0:20
    Podeszłam do drzwi.
  • 0:20 - 0:23
    Nauczycielka powitała mnie ciepło,
  • 0:23 - 0:25
    zaprowadziła do sali
  • 0:25 - 0:26
    i pokazała moją szafkę.
  • 0:27 - 0:29
    Pamiętacie szafki w przedszkolu,
  • 0:29 - 0:31
    gdzie trzyma się swoje rzeczy?
  • 0:31 - 0:33
    Powiedziała: "Przejdź do kółka
  • 0:33 - 0:36
    i pobaw się z dziećmi przed zajęciami".
  • 0:36 - 0:40
    Poszłam i klapnęłam na podłogę,
    jakby to było moje miejsce,
  • 0:40 - 0:41
    i zaczęłam się bawić.
  • 0:41 - 0:43
    Chłopiec stojący obok,
  • 0:43 - 0:46
    ubrany w białą koszulę
    i niebieskie spodenki,
  • 0:46 - 0:48
    pamiętam, jakby to było wczoraj,
  • 0:49 - 0:51
    nagle przestał się bawić i zapytał,
  • 0:52 - 0:53
    "Dlaczego jesteś taka mała?".
  • 0:54 - 0:57
    Nie przerwałam zabawy,
    bo nie sądziłam, że mówi do mnie.
  • 0:57 - 0:58
    (Śmiech)
  • 0:58 - 1:00
    Po chwili powtórzył głośniej:
  • 1:00 - 1:02
    "Dlaczego jesteś taka mała?".
  • 1:03 - 1:04
    Spojrzałam na niego.
  • 1:04 - 1:08
    "O czym ty mówisz? Bawmy się! Jest fajnie.
  • 1:08 - 1:09
    Czekałam na ten dzień".
  • 1:10 - 1:12
    Zaczęliśmy się bawić, a minutę później
  • 1:12 - 1:16
    dziewczynka stojąca obok niego,
    w białej koszulce i różowej spódniczce,
  • 1:16 - 1:18
    wstała, położyła ręce
    na biodrach i powiedziała,
  • 1:18 - 1:21
    "Dlaczego wyglądasz inaczej niż my?".
  • 1:22 - 1:24
    Spytałam: "Co wy gadacie?
  • 1:24 - 1:28
    Nie wyglądam inaczej.
    Nie jestem mała. Bawmy się!".
  • 1:29 - 1:32
    Popatrzyłam wokół siebie.
  • 1:32 - 1:35
    Dzieci przestały się bawić
    i gapiły się na mnie.
  • 1:36 - 1:38
    Pomyślałam coś w stylu dzisiejszego,
  • 1:38 - 1:41
    OMG [O, mój Boże!]
    czy WTF [Co do cholery?!].
  • 1:42 - 1:44
    (Śmiech)
  • 1:46 - 1:47
    O co chodzi?
  • 1:48 - 1:52
    Pewność siebie, którą miałam
    wchodząc rano do przedszkola,
  • 1:52 - 1:55
    słabła z każdą minutą
  • 1:55 - 1:57
    i z każdym kolejnym pytaniem.
  • 1:58 - 2:00
    Na koniec, zanim poszłam do domu,
  • 2:00 - 2:02
    nauczycielka wzięła wszystkich do koła,
  • 2:02 - 2:05
    a ja zostałam poza nim.
  • 2:05 - 2:06
    Nie mogłam na nich patrzeć.
  • 2:06 - 2:09
    Nie rozumiałam, co się stało.
  • 2:10 - 2:12
    Przez kilka kolejnych lat
  • 2:12 - 2:14
    unikałam spotkań z ludźmi.
  • 2:14 - 2:17
    Czułam każde spojrzenie, śmiech,
  • 2:17 - 2:19
    palec wskazujący na mnie,
  • 2:19 - 2:20
    nie ten palec,
  • 2:20 - 2:22
    ale ten wskazujący na mnie.
  • 2:22 - 2:23
    Nienawidziłam tego.
  • 2:23 - 2:26
    Chowałam się za nogami rodziców,
    żeby nikt mnie nie zauważył.
  • 2:27 - 2:30
    Dziecku trudno jest zrozumieć
  • 2:30 - 2:32
    ciekawość innego dziecka
  • 2:32 - 2:34
    i ignorancję dorosłych.
  • 2:35 - 2:39
    Okazało się, że prawdziwy świat
  • 2:39 - 2:43
    nie jest dla osób mojego rozmiaru,
    dosłownie i w przenośni.
  • 2:44 - 2:50
    Nie jestem anonimowa,
  • 2:50 - 2:52
    co widać patrząc na mój rozmiar.
  • 2:52 - 2:55
    Wszyscy podejmujemy
    różne życiowe wyzwania.
  • 2:55 - 2:58
    Niektóre są widoczne, jak moje,
  • 2:58 - 3:00
    ale większość nie jest.
  • 3:00 - 3:05
    Nie widać, że ktoś zmaga się
    z chorobą umysłową,
  • 3:05 - 3:07
    walczy z tożsamością płciową,
  • 3:07 - 3:10
    opiekuje się rodzicem w podeszłym wieku,
  • 3:10 - 3:12
    czy ma kłopoty finansowe.
  • 3:12 - 3:14
    Tego nie widać.
  • 3:15 - 3:16
    Widzicie,
  • 3:16 - 3:19
    że jednym z moich wyzwań jest rozmiar,
  • 3:19 - 3:22
    ale to nie znaczy, że rozumiecie
  • 3:22 - 3:26
    jak się z tym żyje na co dzień,
    przez co muszę przechodzić.
  • 3:26 - 3:29
    Jestem tutaj, żeby obalić mit.
  • 3:29 - 3:33
    Nie wierzę, że można
    wczuć się w czyjeś położenie
  • 3:33 - 3:38
    i dlatego należy pomagać w inny sposób.
  • 3:38 - 3:42
    Nigdy nie dowiem się,
    jak to jest być wami,
  • 3:42 - 3:44
    a wy nigdy nie dowiecie się,
    jak to jest być mną.
  • 3:44 - 3:47
    Ja nie poznam waszych lęków
    i nie dogonię waszych marzeń,
  • 3:47 - 3:49
    a wy moich,
  • 3:49 - 3:52
    ale możemy się wzajemnie wspierać.
  • 3:52 - 3:55
    Zamiast próbować
    wczuć się w czyjąś sytuację,
  • 3:55 - 3:58
    musimy przyjąć inny sposób pomagania.
  • 3:59 - 4:01
    Dość wcześnie nauczyłam się,
  • 4:01 - 4:05
    że pewne rzeczy muszę robić
    inaczej niż większość ludzi,
  • 4:05 - 4:09
    ale nauczyłam się też, że są rzeczy,
    które mogę robić na równi z innymi.
  • 4:09 - 4:11
    Jedną z takich rzeczy była nauka w szkole.
  • 4:11 - 4:13
    He, he, he. Byłam im równa.
  • 4:14 - 4:17
    A nawet przewyższałam ich.
  • 4:17 - 4:20
    To było bardzo ważne,
    gdy kilka lat później odkryłam,
  • 4:21 - 4:24
    że nie będę w stanie pracować fizycznie.
  • 4:24 - 4:26
    Musiałam się uczyć.
  • 4:26 - 4:29
    Poszłam na studia i zdobyłam licencjat,
  • 4:29 - 4:33
    ale czułam, że muszę być
    o krok przed innymi, żeby dostać pracę.
  • 4:33 - 4:36
    Musiałam zdobyć dyplom studiów wyższych
  • 4:36 - 4:38
    i zdobyłam go.
  • 4:38 - 4:40
    Jestem gotowa na rozmowę o pracę.
  • 4:40 - 4:42
    Pamiętacie swoją pierwszą rozmowę?
    W co mam się ubrać?
  • 4:42 - 4:44
    O co będą pytać?
  • 4:44 - 4:46
    Nie zapomnij o mocnym uścisku ręki!
  • 4:46 - 4:48
    Też przez to przechodziłam.
  • 4:48 - 4:50
    24 godziny przed rozmową
  • 4:50 - 4:52
    przyjaciółka, którą znałam całe życie,
  • 4:52 - 4:57
    zadzwoniła do mnie: "Michele,
    w budynku, do którego idziesz są schody".
  • 4:57 - 4:59
    Wiedziała, że nie wejdę po schodach.
  • 4:59 - 5:01
    Nagle zaprzątnęło mnie coś nowego.
  • 5:01 - 5:04
    Najważniejsze było, jak się tam dostanę.
  • 5:05 - 5:08
    Przyszłam wcześnie,
    znalazłam windę towarową
  • 5:08 - 5:11
    i przeszłam wspaniałą rozmowę.
  • 5:11 - 5:14
    Dobrze, że nie wiedzieli,
    przez co musiałam przejść tego dnia.
  • 5:14 - 5:18
    Myślicie, że największym wyzwaniem
    była dla mnie rozmowa
  • 5:18 - 5:20
    albo dostanie się do budynku.
  • 5:20 - 5:23
    Tak naprawdę, najgorsze było to,
  • 5:23 - 5:25
    żeby wyjść z windy i nie przewrócić się.
  • 5:26 - 5:29
    Moim słabym punktem
  • 5:30 - 5:34
    są lotniska, korytarze, parkingi,
  • 5:34 - 5:36
    windy towarowe.
  • 5:36 - 5:38
    Muszę być bardzo ostrożna.
  • 5:38 - 5:41
    Czasami muszę się dostosować do sytuacji
  • 5:41 - 5:43
    i poruszać jak najszybciej.
  • 5:45 - 5:47
    Dostałam tę pracę.
  • 5:47 - 5:50
    Obecnie sporo podróżuję.
  • 5:50 - 5:53
    Podróż jest wyzwaniem dla nas wszystkich.
  • 5:53 - 5:58
    Pewnie przyjeżdżacie na lotnisko,
    przebiegacie przez kontrolę do bramki.
  • 5:58 - 6:01
    Mam miejsce przy przejściu czy przy oknie?
    Dostałem lepszą klasę?
  • 6:02 - 6:04
    Ja, po pierwsze, nie przebiegam przez nic.
  • 6:04 - 6:06
    (Śmiech)
  • 6:06 - 6:08
    Na pewno nie przebiegam przez kontrolę,
  • 6:08 - 6:11
    bo zazwyczaj mnie biorą na osobistą.
  • 6:12 - 6:13
    Nie będę tego komentować.
  • 6:13 - 6:15
    Potem idę do bramki,
  • 6:15 - 6:19
    a ponieważ według rodziców
    urodziłam się z darem wymowy,
  • 6:19 - 6:24
    zagaduję pracownika:
    "Mój skuter waży tyle i tyle ,
  • 6:24 - 6:25
    jest napędzany suchą baterią,
  • 6:25 - 6:28
    mogę nim zjechać do drzwi samolotu".
  • 6:29 - 6:32
    Dzień wcześniej dzwoniłam też
    do miasta docelowego,
  • 6:32 - 6:37
    żeby się dowiedzieć, gdzie mogę wynająć
    skuter, gdyby mój się zepsuł w drodze.
  • 6:38 - 6:40
    Sprawy wyglądają inaczej
    z mojej perspektywy.
  • 6:40 - 6:42
    Kiedy jestem w samolocie,
  • 6:42 - 6:44
    wykorzystuję to, że mam gadane,
  • 6:44 - 6:47
    żeby poprosić o pomoc
    przy włożeniu bagażu na górną półkę.
  • 6:47 - 6:49
    Staram się nie pić i nie jeść w samolocie,
  • 6:49 - 6:51
    bo nie chcę wstawać i przechodzić,
  • 6:51 - 6:53
    ale natura rządzi się swoimi prawami.
  • 6:53 - 6:56
    Ostatnio zapukała, a ja odpowiedziałam.
  • 6:56 - 6:58
    Wstałam i podeszłam
    do przedniej części samolotu,
  • 6:58 - 7:00
    zagadałam do stewardessy,
  • 7:00 - 7:03
    "Czy przypilnuje pani drzwi?
    Nie dosięgam do zamka".
  • 7:05 - 7:08
    Jestem w środku i robię swoje,
    a tu drzwi się otwierają.
  • 7:08 - 7:10
    Stoi w nich mężczyzna
  • 7:11 - 7:13
    z przerażoną miną.
  • 7:13 - 7:15
    Pewnie wyglądałam tak samo.
  • 7:16 - 7:20
    Kiedy wyszłam, zauważyłam,
    że siedzi naprzeciwko mnie.
  • 7:22 - 7:24
    Był kompletnie zażenowany.
  • 7:25 - 7:28
    Podeszłam do niego i spytałam,
  • 7:28 - 7:30
    "Czy zapamięta to pan tak samo, jak ja?".
  • 7:30 - 7:33
    (Śmiech)
  • 7:36 - 7:38
    Odpowiedział: "Myślę, że tak".
  • 7:38 - 7:40
    (Śmiech)
  • 7:40 - 7:43
    Jednak on pewnie nie mówi
    o tym publicznie, a ja tak.
  • 7:43 - 7:45
    (Śmiech)
  • 7:45 - 7:48
    Rozmawialiśmy przez resztę lotu
  • 7:48 - 7:52
    o naszych rodzinach, sporcie, pracy.
  • 7:52 - 7:53
    Kiedy wylądowaliśmy powiedział,
  • 7:53 - 7:56
    "Michele, widzę,
    że twój bagaż jest na górze.
  • 7:56 - 7:57
    Mogę go ściągnąć?".
  • 7:57 - 7:59
    Powiedziałam: "Oczywiście, dziękuję".
  • 7:59 - 8:02
    Życzyliśmy sobie wszystkiego dobrego.
  • 8:02 - 8:04
    Tego dnia najważniejsze było to,
  • 8:04 - 8:09
    że on nie odchodzi zawstydzony.
  • 8:10 - 8:12
    Podobnie jak ja, nie zapomni
    tego zażenowania,
  • 8:12 - 8:14
    ale sądzę, że bardziej zapamięta
  • 8:14 - 8:17
    naszą rozmowę i różny punkt widzenia.
  • 8:18 - 8:20
    Podróże międzynarodowe
  • 8:20 - 8:23
    są jeszcze większym wyzwaniem.
  • 8:23 - 8:26
    Kilka lat temu byłam na Zanzibarze.
  • 8:26 - 8:27
    Jadę wózkiem
  • 8:27 - 8:29
    i myślę sobie,
  • 8:29 - 8:34
    niska, biała blondynka na wózku.
  • 8:34 - 8:36
    To pewnie nie jest typowy widok.
  • 8:37 - 8:41
    Podjeżdżam do pracownika
    i wykorzystuję to, że mam gadane.
  • 8:41 - 8:44
    Jest miły, więc pytam go
    o kulturę i takie tam.
  • 8:44 - 8:47
    Zauważam, że nie ma rękawa do samolotu.
  • 8:47 - 8:49
    Musiałam mu powiedzieć:
  • 8:49 - 8:51
    "Nie tylko musi pan podnieść mój wózek,
  • 8:51 - 8:54
    ale też pomóc mi się dostać na górę".
  • 8:54 - 8:58
    Spędziliśmy razem godzinę
    czekając na samolot.
  • 8:58 - 9:00
    To była wspaniała godzina.
  • 9:00 - 9:03
    Nasz punkt widzenia
    uległ zmianie tego dnia.
  • 9:03 - 9:05
    Kiedy wchodziłam na pokład,
  • 9:05 - 9:08
    poklepał mnie po ramieniu
    i życzył mi wszystkiego dobrego,
  • 9:08 - 9:10
    a ja podziękowałam.
  • 9:10 - 9:14
    Pewnie bardziej
    zapamięta to doświadczenie,
  • 9:14 - 9:19
    niż początkową niepewność.
  • 9:19 - 9:22
    Jak widzicie, otrzymuję wiele pomocy.
  • 9:22 - 9:24
    Nie byłabym tu, gdzie jestem teraz,
  • 9:24 - 9:28
    gdyby nie rodzina,
    przyjaciele, współpracownicy
  • 9:28 - 9:30
    i wielu nieznajomych,
  • 9:30 - 9:33
    którzy pomagają mi każdego dnia.
  • 9:34 - 9:38
    Ważne jest, żebyśmy się
    wzajemnie wspierali.
  • 9:38 - 9:40
    Proszenie o pomoc jest oznaką siły,
  • 9:41 - 9:42
    a nie słabości.
  • 9:42 - 9:43
    (Brawa)
  • 9:49 - 9:52
    Wszyscy potrzebujemy pomocy,
  • 9:52 - 9:54
    ale ważne jest również,
  • 9:54 - 9:58
    żebyśmy byli wsparciem dla innych.
  • 9:58 - 10:01
    Musimy odwdzięczać się za pomoc.
  • 10:01 - 10:05
    Wszyscy odgrywamy jakąś rolę,
    dążąc do własnego sukcesu,
  • 10:06 - 10:09
    ale pomyślcie o swojej roli
    w osiąganiu sukcesu przez innych.
  • 10:09 - 10:13
    Tak, jak ludzie robią to
    dla mnie każdego dnia.
  • 10:14 - 10:18
    To bardzo ważne, żebyśmy sobie pomagali,
  • 10:18 - 10:23
    bo społeczeństwo
    coraz częściej szufladkuje ludzi
  • 10:24 - 10:27
    na podstawie stereotypów
    i wyrażanych ideologii.
  • 10:28 - 10:30
    Nie możemy oceniać ludzi po pozorach.
  • 10:31 - 10:33
    Musimy zmierzyć się z prawdą,
  • 10:33 - 10:36
    że to, co widać, to nie wszystko.
  • 10:36 - 10:38
    Poza wyglądem jest coś więcej.
  • 10:38 - 10:42
    Wszyscy zmagamy się
    z rzeczami, których nie widać.
  • 10:43 - 10:46
    Życie wolne od osądzania
  • 10:46 - 10:51
    pozwala nam dzielić się
    tym doświadczeniem,
  • 10:51 - 10:54
    przy zachowaniu różnych punktów widzenia,
  • 10:54 - 10:57
    tak jak w przypadku osób,
    o których wspominałam.
  • 10:59 - 11:05
    Pamiętajcie, że można
    wczuć się tylko w swoją sytuację.
  • 11:05 - 11:07
    Ja nie wejdę w wasze buty,
  • 11:07 - 11:10
    a wy w moje, bo to rozmiar 32.
  • 11:10 - 11:11
    (Śmiech)
  • 11:11 - 11:13
    Ale możecie spróbować.
  • 11:14 - 11:16
    Możemy zrobić coś lepszego.
  • 11:17 - 11:21
    Ze współczuciem, odwagą i zrozumieniem
  • 11:21 - 11:23
    możemy iść razem,
  • 11:24 - 11:26
    wspierając się wzajemnie,
  • 11:26 - 11:28
    myśląc, jak zmieniłoby się społeczeństwo,
  • 11:28 - 11:30
    gdybyśmy wszyscy tak postępowali,
  • 11:30 - 11:33
    a nie osądzali innych po wyglądzie.
  • 11:34 - 11:35
    Dziękuję.
  • 11:35 - 11:41
    (Brawa)
  • 11:41 - 11:42
    Dziękuję.
Title:
Proszenie o pomoc to okaz siły, a nie słabości
Speaker:
Michele L. Sullivan
Description:

Wszyscy podejmujemy różne życiowe wyzwania. Niektóre są widoczne, większość nie jest, mówi Michele L. Sullivan. Mówiąc o różnych punktach widzenia, Sullivan dzieli się historiami pełnymi dowcipu i mądrości, przypominając nam, że jesteśmy częścią systemu wzajemnego wspierania się. „Pamiętajcie, że możecie wczuć się tylko w swoją sytuację”, mówi Sullivan. „Ze współczuciem, odwagą i zrozumieniem możemy iść razem”.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
11:55

Polish subtitles

Revisions