Το να ζητάμε βοήθεια είναι δύναμη και όχι αδυναμία

Όλοι αντιμετωπίζουμε προκλήσεις - άλλες φανερές και άλλες όχι, μας λέει η Μισέλ Λ. Σάλιβαν. Σε μια ομιλία σχετικά με την οπτική μας, η Σάλιβαν μοιράζεται ιστορίες γεμάτες χιούμορ και σοφία και μας υπενθυμίζει ότι είμαστε όλοι μέρος του συστήματος στήριξης των άλλων. «Μόνο στη δική μας θέση μπορούμε να βρεθούμε», μας λέει. «Με συμπόνια, κουράγιο και κατανόηση, μπορούμε να προχωρήσουμε μαζί, πλάι πλάι».

Όλοι έχουμε κάποια ορόσημα στη ζωή μας
που τα θυμόμαστε ολοζώντανα.

Η πρώτη τέτοια στιγμή για μένα
ήταν όταν πήγα στο νηπιαγωγείο.

Ο μεγάλος μου αδερφός μου ήταν ήδη
στο σχολείο κι έτσι ήταν η σειρά μου.

Πήγαινα λοιπόν χοροπηδώντας στον διάδρομο.

Ήμουν τόσο ενθουσιασμένη,
που σχεδόν κατουρήθηκα.

Φτάνω ως την πόρτα,

όπου η δασκάλα με υποδέχτηκε με θέρμη

και με πήγε στην τάξη,

μου έδειξε το μικρό μου ντουλαπάκι

-όλοι θυμόμαστε εκείνα
τα ντουλαπάκια, έτσι δεν είναι;-

όπου βάζουμε τα πράγματά μας.

Μετά μου είπε: «Μπες στον κύκλο

και παίξε με τα παιδιά
μέχρι να αρχίσει το μάθημα».

Πήγα λοιπόν και απλώθηκα με άνεση
σαν να ήταν όλος ο χώρος δικός μου,

έπαιζα,

και ξαφνικά ένα αγοράκι δίπλα μου

που φορούσε ένα άσπρο μπλουζάκι
και μπλε σορτς

-το θυμάμαι σαν να ήταν χθες-

ξαφνικά σταμάτησε να παίζει και είπε:

«Γιατί είσαι τόσο κοντή;»

Εγώ συνέχιζα να παίζω,
δεν κατάλαβα ότι μιλούσε σε μένα.

(Γέλια)

Τότε, πιο δυνατά, μου είπε:

«Έι, γιατί είσαι τόσο κοντή;»

Κοίταξα προς τα πάνω και είπα:

«Για ποιο πράγμα μιλάς;
Ας παίξουμε. Είμαστε χαρούμενοι.

Το περίμενα καιρό αυτό».

Παίζαμε λοιπόν,
και περίπου ένα λεπτό αργότερα

το κοριτσάκι δίπλα του
με ένα λευκό μπλουζάκι και ροζ φουστίτσα,

σηκώθηκε πάνω, έβαλε τα χέρια στη μέση

και είπε: «Ναι, γιατί φαίνεσαι
τόσο διαφορετική;»

Εγώ πάλι: «Για ποιο πράγμα μιλάς;

Δεν φαίνομαι διαφορετική. Δεν είμαι κοντή.
Ελάτε πάλι να παίξουμε».

Εκείνη τη στιγμή, κοίταξα
ολόγυρα τον κύκλο στον οποίο ήμουν,

και όλα τα παιδιά σταμάτησαν
να παίζουν και με κοιτούσαν.

Εγώ σκεφτόμουν

στη σύγχρονη γλώσσα κάτι σαν OMG ή WTF.

(Γέλια)

Τι έγινε μόλις τώρα;

Έτσι, όλη η αυτοπεποίθηση
με την οποία μπήκα εκείνο το πρωινό

εξανεμιζόταν σιγά σιγά
καθώς περνούσε η ώρα

και οι ερωτήσεις συνεχίζονταν.

Στο τέλος του πρωινού, πριν πάω σπίτι,

η δασκάλα μάς είχε σε κύκλο

κι εγώ βρέθηκα ξαφνικά έξω από τον κύκλο.

Δεν μπορούσα να κοιτάξω κανέναν.

Δεν μπορούσα να καταλάβω τι είχε συμβεί.

Τα αμέσως επόμενα χρόνια

απεχθανόμουν να βγαίνω έξω.

Ένιωθα κάθε βλέμμα, κάθε γέλιο,

κάθε δάχτυλο που έδειχνε,

όχι το δάχτυλο,

αλλά κάθε δάχτυλο που έδειχνε

και το απεχθανόμουν.

Κρυβόμουν πίσω από τα πόδια των γονιών μου
σα να μην μπορούσε κανείς να με δει.

Ως παιδιά,

δεν μπορούμε να καταλάβουμε
την περιέργεια ενός άλλου παιδιού

ούτε την άγνοια ενός ενηλίκου.

Συνειδητοποίησα ότι ο κόσμος
δεν ήταν φτιαγμένος

για κάποιον στα μέτρα μου,
κυριολεκτικά και μεταφορικά.

Δεν υπάρχει ανωνυμία για μένα,
όπως μπορείτε να φανταστείτε,

κι ενώ μπορείτε να δείτε το μέγεθός μου,

όλοι μας αντιμετωπίζουμε
πολλές προκλήσεις στη ζωή μας.

Μερικές μπορείτε να τις δείτε,
όπως τη δική μου.

Τις περισσότερες όμως δεν μπορείτε.

Δεν μπορείτε να ξέρετε αν κάποιος
έχει μια ψυχική ασθένεια,

ή αν προβληματίζονται
για τη σεξουαλική τους ταυτότητα,

αν φροντίζουν έναν ηλικιωμένο γονέα,

αν έχουν οικονομικά προβλήματα.

Δεν μπορεί κανείς να τα δει αυτά.

Ενώ λοιπόν μπορείτε να δείτε

ότι μία από τις προκλήσεις μου
είναι το μέγεθός μου,

το ότι βλέπετε δεν σημαίνει
ότι καταλαβαίνετε κιόλας

τι σημαίνει στ' αλήθεια να είναι κανείς
στη θέση μου κάθε μέρα ή τι περνάω.

Είμαι εδώ λοιπόν
για να καταρρίψω έναν μύθο.

Δεν πιστεύω ότι μπορεί κανείς
να μπει στη θέση του άλλου

και γι' αυτό πρέπει να υιοθετήσουμε
έναν νέο τρόπο να παρουσιαζόμαστε.

Για να το πω απλά, ποτέ δεν θα μάθω
πώς είναι να είμαι στη θέση σας

κι εσείς ποτέ δεν θα μάθετε
πώς είναι να είστε στη θέση μου.

Δεν μπορώ να νικήσω τους φόβους σας
ή να κυνηγήσω τα όνειρά σας

ούτε εσείς μπορείτε
να το κάνετε αυτό για μένα,

μπορούμε όμως να στηρίξουμε
ο ένας τον άλλο.

Αντί να προσπαθούμε να μπούμε
ο ένας στη θέση του άλλου,

πρέπει να υιοθετήσουμε έναν νέο τρόπο
να παραστεκόμαστε στον πλησίον μας.

Έμαθα πολύ νωρίς

ότι έπρεπε να κάνω ορισμένα πράγματα
με διαφορετικό τρόπο από τους άλλους,

έμαθα όμως ότι υπήρχαν πράγματα
που τα μοιραζόμασταν εξίσου,

κι ένα από αυτά ήταν το σχολείο.

Χεχεχε. Ήμουν ίση.

Μάλιστα, ήμουν άριστη στο σχολείο.

Αυτό ήταν ζωτικής σημασίας,
όπως ανακάλυψα μεγαλώνοντας

και κατάλαβα ότι τα χειρωνακτικά
επαγγέλματα δεν ήταν για μένα.

Είχα ανάγκη να μορφωθώ.

Έτσι συνέχισα και πήρα ένα πτυχίο
από το πανεπιστήμιο,

αλλά ένιωθα ότι για να έχω
ένα προβάδισμα στην αγορά εργασίας

χρειαζόμουν ένα υψηλότερου επιπέδου
πανεπιστημιακό δίπλωμα,

κι έτσι συνέχισα και το απέκτησα.

Τώρα ήμουν έτοιμη για τη συνέντευξή μου.

Θυμάστε την πρώτη σας συνέντευξη;
Τι να φορέσω;

Τι ερωτήσεις θα μου κάνουν;

Και οπωσδήποτε μια γερή χειραψία.

Είχα ακριβώς αυτή την αίσθηση.

Έτσι 24 ώρες πριν τη συνέντευξή μου,

μια φίλη που την ήξερα όλη μου τη ζωή

με πήρε και είπε: «Μισέλ, το κτίριο
στο οποίο θα πας έχει σκάλες».

Ήξερε ότι δεν μπορούσα
να ανέβω τις σκάλες.

Έτσι ξαφνικά, άρχισα να εστιάζω αλλού.

Από τη δική μου οπτική,
ανησυχούσα για το πώς θα φτάσω.

Πήγα λοιπόν νωρίς, βρήκα μια ράμπα,
μπήκα και έδωσα μια τέλεια συνέντευξη.

Δεν είχαν ιδέα τι πέρασα
εκείνη την ημέρα και δεν πειράζει.

Προφανώς θα σκέφτεστε ότι η μεγαλύτερη
πρόκληση εκείνη τη μέρα ήταν η συνέντευξη,

ή το να μπω στο κτίριο.

Στην πραγματικότητα, η μεγαλύτερη
πρόκληση εκείνη τη μέρα

ήταν να περάσω τη ράμπα φόρτωσης
χωρίς να με ποδοπατήσουν.

Είμαι ιδιαίτερα ευάλωτη
σε ορισμένες συνθήκες:

αεροδρόμια, διαδρόμους, πάρκινγκ,

ράμπες.

Πρέπει λοιπόν να είμαι πολύ προσεκτική.

Πρέπει να είμαι ευέλικτη και σε εγρήγορση

και μερικές φορές να κινούμαι
όσο πιο γρήγορα μπορώ.

Την πήρα τελικά τη δουλειά,

και η θέση μου απαιτεί να ταξιδεύω αρκετά.

Τα ταξίδια είναι πρόκληση
για όλους μας σήμερα.

Προφανώς εσείς πηγαίνετε στο αεροδρόμιο
και τρέχετε από τον έλεγχο ως την πύλη.

Πήρα θέση στον διάδρομο ή στο παράθυρο;
Μου έκαναν αναβάθμιση;

Εγώ, καταρχάς, δεν τρέχω πουθενά.

(Γέλια)

Ακόμη περισσότερο,
δεν τρέχω στους ανιχνευτές

γιατί αναγκάζομαι να υποστώ
τον σωματικό έλεγχο.

Αυτό δεν θα το σχολιάσω.

Μετά, προχωράω ως την πύλη

και με το έμφυτο χάρισμά μου για κουβέντα,
όπως λένε οι γονείς μου,

μιλάω με τον υπάλληλο στην πύλη
και του λέω: «Τόσο ζυγίζει το σκούτερ μου,

έχω μια μπαταρία ξηρών στοιχείων

και μπορώ να το οδηγήσω
μέχρι την είσοδο του αεροπλάνου».

Επίσης, από την προηγούμενη μέρα
τηλεφωνώ στην πόλη όπου ταξιδεύω

για να ξέρω πού να νοικιάσω ένα σκούτερ
σε περίπτωση που χαλάσει το δικό μου.

Στη θέση μου λοιπόν,
τα πράγματα είναι λίγο διαφορετικά.

Όταν επιβιβάζομαι στο αεροπλάνο

μιλάω ευγενικά στην αεροσυνοδό για να μου
ανεβάσει την τσάντα και το κάνει με χαρά.

Προσπαθώ να μην τρώω ή να πίνω
τίποτα στο αεροπλάνο

γιατί δεν θέλω να σηκώνομαι
και να περπατάω στο αεροπλάνο,

αλλά η φύση κάνει τα δικά της,

και πριν από λίγο καιρό με κάλεσε.

Περπάτησα λοιπόν ως το μπροστινό μέρος
του αεροπλάνου,

έπιασα την κουβέντα με την αεροσυνοδό

και είπα: «Μπορείς να προσέχεις την πόρτα;
Δεν μπορώ να φτάσω την κλειδαριά».

Έκανα λοιπόν ό,τι έκανα εκεί μέσα
και η πόρτα ανοίγει διάπλατα.

Ήταν ένας κύριος

με μια έκφραση τρόμου στο πρόσωπο.

Είμαι σίγουρη ότι είχα την ίδια φάτσα.

Όπως βγήκα, πρόσεξα ότι καθόταν
ακριβώς απέναντί μου,

και ήταν όλος ντροπή και αμηχανία.

Πάω λοιπόν ήσυχα ήσυχα και του λέω:

«Θα το θυμάσαι τόσο όσο εγώ;»

(Γέλια)

Και λέει: «Έτσι νομίζω».

(Γέλια)

Εδώ που τα λέμε, εκείνος δεν μιλά
δημοσίως γι' αυτό, εγώ όμως ναι.

(Γέλια)

Αλλά μιλούσαμε σε όλη την υπόλοιπη πτήση,

γνωριστήκαμε, μιλήσαμε για τις
οικογένειές μας, τα σπορ, τη δουλειά,

και όταν προσγειωθήκαμε μου είπε:

«Μισέλ, πρόσεξα ότι κάποιος
σου ανέβασε την τσάντα.

Μπορώ να σου την κατεβάσω;»

Του είπα: «Φυσικά, ευχαριστώ».

Αποχαιρετιστήκαμε

και το πιο σημαντικό πράγμα εκείνη τη μέρα

ήταν πως δεν θα έφευγε
με εκείνο το αίσθημα ντροπής,

εκείνη την ντροπιαστική εμπειρία.

Δεν θα το ξεχάσει, ούτε κι εγώ,

αλλά πιστεύω ότι θα θυμάται περισσότερο

την κουβέντα μας
και τη διαφορετική μας οπτική.

Όταν κάνεις διεθνή ταξίδια

οι προκλήσεις μπορούν
να είναι ακόμη μεγαλύτερες.

Μερικά χρόνια πριν ήμουν στη Ζανζιβάρη

όπου πήγα με αμαξίδιο,

και φανταστείτε λίγο την εικόνα.

Μια κοντή, λευκή ξανθιά γυναίκα
σε αμαξίδιο.

Προφανώς δεν συμβαίνει κάθε μέρα.

Σηκώνομαι λοιπόν, και, κατά πώς ξέρω,
πιάνω την κουβέντα με τον υπάλληλο.

Πολύ φιλικός, τον ρωτάω
για την κουλτούρα τους και άλλα τέτοια,

και προσέχω ότι δεν υπήρχε αερογέφυρα.

Έπρεπε λοιπόν, μέσες άκρες, να του πω:

«Όχι μόνο πρέπει να σηκώσεις
το αμαξίδιό μου,

αλλά θα χρειαστώ βοήθεια
να ανέβω και τις σκάλες.

Περάσαμε καμιά ώρα μαζί
όσο περιμέναμε την πτήση,

και ήταν μια καταπληκτική ώρα.

Η οπτική μας για τον κόσμο άλλαξε
και για τους δυο μας εκείνη τη μέρα.

Όταν επιβιβάστηκα για την πτήση μου

με χτύπησε φιλικά στην πλάτη
και μου ευχήθηκε καλή τύχη,

κι εγώ τον ευχαρίστησα με θέρμη.

Και πάλι, νομίζω ότι θα θυμάται
αυτή την εμπειρία περισσότερο

απ' ό,τι όταν πρωτοσυναντηθήκαμε,
όταν υπήρχε μια αμηχανία.

Όπως βλέπετε, λαμβάνω μεγάλη βοήθεια.

Δεν θα βρισκόμουν εδώ που βρίσκομαι σήμερα

αν δεν υπήρχε η οικογένειά μου,
οι φίλοι μου, οι συνάδελφοί μου,

και πάμπολλοι άγνωστοι

που με βοηθούν κάθε μέρα της ζωής μου.

Είναι σημαντικό να έχουμε όλοι
ένα δίκτυο υποστήριξης.

Το να ζητάς βοήθεια είναι δύναμη,

όχι αδυναμία.

(Χειροκρότημα)

Όλοι χρειαζόμαστε βοήθεια στη ζωή μας,

αλλά είναι εξίσου σημαντικό

να είμαστε μέρος του συστήματος
υποστήριξης άλλων ανθρώπων.

Πρέπει να μάθουμε
να ανταποδίδουμε το καλό.

Προφανώς είμαστε οι ίδιοι
υπεύθυνοι για τις επιτυχίες μας,

σκεφτείτε όμως πόσο μπορούμε
να συμβάλλουμε στην επιτυχία των άλλων,

όπως κάνουν οι άνθρωποι για μένα,
κάθε, μα κάθε μέρα.

Είναι ζωτικής σημασίας
να βοηθάμε ο ένας τον άλλο,

γιατί η κοινωνία ολοένα και περισσότερο
βάζει τους ανθρώπους σε κουτάκια

με βάση προκαταλήψεις και ιδεολογίες.

Πρέπει να βλέπουμε πέρα από την επιφάνεια

και να δούμε κατάματα την αλήθεια

ότι κανείς από εμάς δεν είναι
μόνο αυτό που φαίνεται.

Είμαστε κάτι περισσότερο από αυτό,

και όλοι μας αντιμετωπίζουμε πράγματα
που δεν φαίνονται.

Το να ζούμε μια ζωή χωρίς κριτική

επιτρέπει σε όλους μας
να μοιραζόμαστε τις εμπειρίες μας

και να αποκτούμε μια εντελώς
διαφορετική οπτική,

όπως οι άνθρωποι που ανέφερα
προηγουμένως στην αφήγησή μου.

Να θυμάστε λοιπόν ότι η μόνη θέση

στην οποία μπορείτε πραγματικά
να βρεθείτε, είναι η δική σας,

κι εγώ δεν μπορώ να βρεθώ στη δική σας.

Ξέρω ότι δεν μπορείτε να μπείτε
στη θέση μου, γιατί είναι extra small...

(Γέλια)

αλλά μπορείτε να προσπαθήσετε.

Μπορούμε όμως να κάνουμε
κάτι ακόμη καλύτερο.

Με συμπόνια, κουράγιο και κατανόηση,

μπορούμε να προχωρήσουμε πλάι πλάι

και να στηρίξουμε ο ένας τον άλλο,

να σκεφτούμε πώς μπορεί
η κοινωνία να αλλάξει

αν το κάνουμε όλοι αυτό,

αντί να κρίνουμε μόνο
από αυτό που μπορούμε να δούμε.

Ευχαριστώ.

(Χειροκρότημα)

Ευχαριστώ.