Waar komt ons water vandaan? - Zachary Metz

Bekijk de volledige les: http://ed.ted.com/lessons/where-did-earth-s-water-come-from-zachary-metz

Water bedekt meer dan 70% van de aarde, gaande in een kringloop vanuit de oceanen en rivieren naar de wolken en weer terug. Het beslaat ongeveer 60% van onze lichamen. Maar in de rest van ons zonnestelsel is vloeibaar water bijna onmogelijk te vinden. Hoe is er dan zoveel van die substantie op onze aarde terechtgekomen? En waar komt het vandaan? Zachary Metz schetst de oeroude geschiedenis van het water op aarde.

Les door Zachary Metz, animatie door The Moving Company Animation Studio.

Het heeft geen smaak, kleur of geur,
en we kijken er vaak recht doorheen.

Het bedekt meer dan 70% van de aarde,

in een kringloop vanuit de oceanen
en rivieren tot in de wolken en terug.

Het vormt zelfs ongeveer
60% van onze lichamen.

Met al dat water
rondom ons en binnenin ons

is het makkelijk om het
als vanzelfsprekend te zien.

Maar in de rest van het zonnestelsel
is vloeibaar water bijna onvindbaar.

Hoe komt het dan dat
onze planeet er zoveel van heeft

en waar komt het vandaan?

Zoals je waarschijnlijk weet,

bestaat een watermolecule
uit twee delen.

Waterstof, het eenvoudigste
van alle elementen,

bestaat al bijna zo lang als het heelal.

Zuurstof ontstond enkele
honderden miljoenen jaren later,

nadat sterren zich begonnen te vormen.

De enorme druk op het centrum
van die vuurhaarden was zo groot

dat waterstofatomen fuseerden tot helium.

Helium fuseerde op zijn beurt
om zwaardere elementen te vormen,

zoals beryllium, koolstof en zuurstof,

in een proces gekend als nucleosynthese.

Toen sterren uiteindelijk ineenstortten
en ontploften als supernova's,

werden die nieuwe elementen
het heelal ingeslingerd

en gecombineerd tot nieuwe verbindingen,
zoals het ons nu bekende H2O.

Deze watermoleculen
bevonden zich in de stofwolk

die ons zonnestelsel vormde

en nadat onze planeet gevormd was,
botsten er nog meer watermoleculen op.

Maar op één belangrijke vraag
hebben we geen antwoord:

hoeveel water heeft
de aarde bereikt, en wanneer?

Als, zoals één theorie luidt,

een beetje water al aanwezig was
op aarde toen het gesteente zich vormde,

zouden de hoge temperaturen en
het gebrek aan een omringende atmosfeer

het terug naar de ruimte
hebben doen verdampen.

Water had niet op de planeet
kunnen blijven

tot honderden miljoenen jaren later,

toen onze eerste atmosfeer gevormd werd
door een proces genaamd uitgassen.

Dat gebeurde toen
gesmolten gesteente in de aardkern

vulkanische gassen naar
het oppervlak liet ontsnappen,

wat een laag vormde
die de waterdamp kon opvangen.

Hoe is het water dan terug
op de planeet geraakt?

Wetenschappers hebben lang gedacht

dat veel ervan in de vorm van ijs
werd aangebracht door kometen,

of veeleer door asteroïden die de aarde
miljoenen jaren gebombardeerd hebben.

Recent onderzoek
heeft die theorie betwist.

Door koolstofrijke chondriete
meteorieten te bestuderen

die kort na de geboorte van
ons zonnestelsel gevormd werden,

hebben wetenschappers ontdekt
dat ze niet alleen water bevatten,

maar dat hun anorganische
chemische compositie

overeenkwam met die van gesteente op aarde

en van stalen van een asteroïde
die even oud is als onze planeet.

Dat wijst erop dat de aarde in het begin

een substantiële hoeveelheid water
opgehoopt zou kunnen hebben,

die niet verdwenen is,
ondanks het gebrek aan een atmosfeer,

hoewel asteroïden doorheen de tijd
meer aangebracht zouden kunnen hebben.

Als dit waar blijkt te zijn,

kan het leven op aarde veel vroeger
ontstaan zijn dan we voorheen dachten.

Dus we weten nog niet met zekerheid
of het water op aarde

tijdens de aanvankelijke creatie ontstond,

of door latere invloeden,

of een combinatie van beiden.

Hoe dan ook, het water dat uit onze
douches, drinkfonteinen en kranen stroomt,

is niet iets dat simpelweg van
een nabijgelegen meer of rivier komt,

maar dat een kosmische en chaotische weg
heeft afgelegd om bij ons te geraken.