Węgorz Eli: Tajemnicza migracja - James Prosek

Zobacz całą lekcję: http://ed.ted.com/lessons/eli-the-eel-a-mysterious-migration-james-prosek

Są śliskie i oślizgłe. I pomimo że wyglądem całkowicie przypominają podwodne węże, węgorze to w zasadzie niesamowite ryby, posiadające umiejętność oddychania przez skórę, a nawet zdolność przetrwania poza wodą. James Prasek śledzi życie Eli, węgorza europejskiego, podczas jej (tak, jej), tajemniczej cyklicznej podróży, od morza w górę rzeki i z powrotem.

Lekcja: James Prosek, animacja: Cinematic.

Jest długi, oślizły

i niezbyt kolorowy.

Jednak na swój sposób piękny.

Jego wijące się ruchy

podczas nocnej aktywności

potrafią zahipnotyzować.

Mimo iż przypomina podwodnego węża,

węgorz to bardzo interesująca ryba.

Pomijając podłużny kształt
i brak członków,

wiele cech odróżnia go od reszty ryb.

Po pierwsze,

węgorz potrafi oddychać przez skórę.

Niektóre gatunki
potrafią nawet wyjść z wody

i poruszać się po krótko po lądzie.

Inaczej niż większość
ryb wędrownych,

przykładowo łosoś,

składający ikrę w wodzie słodkiej,

a większość życia
spędzający w słonej,

węgorz europejski

robi dokładnie na odwrót.

Ikrę składa w oceanach i morzach,

lecz większość czasu

spędza w wodzie słodkiej.

Życie takiego węgorza

rozpoczyna się

w wodach Oceanu Atlantyckiego,

około 1600 km na wschód od Bermudów.

Tak zwane Morze Sargassowe

tworzy zachodnią część

podzwrotnikowego prądu,

ogromnego wiru na środku oceanu.

Taki węgorz, nazwijmy go Eli,

pochodzi z 10-20 milionów jajeczek

złożonych przez samicę węgorza.

Wygląda jak przeźroczysty liść

i jeszcze nie przypomina węgorza.

Następnie, węgorz Eli

płynie z prądami, w tym Golfsztromem,

w stronę Europy lub Ameryki Północnej,

zależnie od konkretnego gatunku.

W momencie dotarcia do brzegu,

Eli ma około 5 cm długości

i wygląda coraz bardziej węgorzowato.

W obecnej fazie nazywany
"węgorzem szklistym".

Po kilku dniach w słodkiej wodzie,

skóra Eli zabarwia się
na brązowo-czarny kolor,

wygląda niemalże jak dorosły osobnik.

Zapewne zauważyłeś,

że nic nie wspomniano

na temat płci Eli.

Można ją poznać dopiero,

gdy węgorz dotrze do słodkiej wody.

Nikt nie wie, dlaczego tak się dzieje.

Większość węgorzy żyjących
przy ujściach rzek

oraz w wodach słonawych to samce,

a te płynące w górę rzeki to samice,

które potrafią być 2-3 razy większe

niż ich przyszli partnerzy.

W naszym przypadku,

okazuje się, że Eli to skrót od Elaine.

Tak więc samica Elaine

podczas podróży w górę rzeki

spędza większość życia samotnie,

zjadając wszystko, co wpadnie do wody,

koniki polne, świerszcze, małe ryby,

larwy robaków, żaby, pisklęta,

prawie wszystko, co znajdzie.

Dzięki temu dość sporo rośnie,

nawet do 120 cm

i waży prawie 6 kg.

Nie do końca wiadomo,

skąd słodkowodne węgorze wiedzą,

kiedy nadchodzi czas,

by wrócić do oceanu,

jednak coś daje im znać.

Ich jesienna migracja

jest jedną z największych

niewidocznych migracji na Ziemi.

Gdy Elaine wpływa do oceanu,

przechodzi niesamowitą metamorfozę.

Jej oczy powiększają się 10-krotnie,

jej skóra grubieje,

a płetwy stają się większe.

To prawdopodobnie
przygotowanie się

do podróży przez ocean.

Elaine gładko przechodzi metamorfozę

przejścia z wody słodkiej do słonej,

u wielu innych ryb
skończyłoby się to śmiercią.

Kiedy Elaine opuszcza słodkie wody,

zupełnie znika z pola widzenia człowieka.

Nikt jeszcze nie był świadkiem

ani nie śledził węgorza

w czasie jego migracji.

Nie wiadomo, jak głęboko składają ikrę.

Przypuszcza się, że podążają
za jakimiś znakami,

które są w stanie wykryć.

Może to bariera cieplna
prądów morskich

lub poziom zasolenia wody,

które pozwalają wrócić im
w to samo miejsce,

w którym się narodziły.

Ponieważ nie do końca wiadomo,

co dzieje się podczas migracji,

można jedynie zgadywać,
jak wygląda rozmnażanie.

Przypuszcza się,

że Elaine wraz z tysiącami

czy nawet setkami tysięcy

innych węgorzy,

tworzą ogromną, splecioną masę,

wypuszczają jajeczka oraz mleczko,

podczas orgii znanej jako "panmiksja".

Kilka dni po tym fakcie,

wykluwają się młode

i cały cykl zaczyna się od nowa.

A ponieważ nigdy nie widziano

dorosłych osobników płynących
z powrotem w górę rzeki,

przypuszcza się,

że po zakończeniu długiej drogi.

te niesamowite i tajemnicze stworzenia,

umierają w tym samym miejscu,

w którym się narodziły.

Żegnaj Elaine!

Miło było cię poznać.