Hoe technologie ervoor zorgde dat ik kan lezen
-
0:01 - 0:05Ik was drie of vier jaar oud.
-
0:05 - 0:09Ik herinner me dat mijn moeder mij
en mijn twee oudere broers -
0:09 - 0:12een verhaal voorlas.
-
0:12 - 0:14Ik herinner me hoe ik met mijn handen
-
0:14 - 0:16de pagina van het boek voelde
-
0:16 - 0:19om het plaatje te voelen
waar ze over praatten. -
0:19 - 0:22Mijn moeder zei: "Schat,
-
0:22 - 0:24je weet dat je niet kunt zien
-
0:24 - 0:28en het plaatje niet kunt voelen
-
0:28 - 0:30en de tekst op de bladzijde
ook niet." -
0:30 - 0:32Ik dacht:
-
0:32 - 0:34"Maar dat wil ik wel.
-
0:34 - 0:38Ik hou van verhalen.
Ik wil lezen." -
0:38 - 0:40Wist ik veel
-
0:40 - 0:44dat ik een technologische revolutie
zou gaan meemaken -
0:44 - 0:47die mijn droom zou laten uitkomen.
-
0:47 - 0:50Ik werd 10 weken te vroeg geboren,
-
0:50 - 0:55als gevolg waarvan ik blind werd.
Dat was 64 jaar geleden. -
0:55 - 0:58De ziekte heet 'retrolentale fibroplasie'.
-
0:58 - 1:02Het komt in de ontwikkelde wereld
tegenwoordig weinig voor. -
1:02 - 1:05Wist ik veel, daar opgekruld
-
1:05 - 1:09in mijn keurige couveuse in 1948,
-
1:09 - 1:12dat ik op de juiste plaats
-
1:12 - 1:15en op het juiste moment geboren was.
-
1:15 - 1:19Dat ik in een land was geboren
-
1:19 - 1:22waarin ik de technische revolutie
kon meemaken. -
1:22 - 1:27Er zijn 37 miljoen volledig blinde mensen
op onze planeet. -
1:27 - 1:30Degene die de technologische
veranderingen meemaken, -
1:30 - 1:33komen voornamelijk uit
Noord-Amerika, Europa, -
1:33 - 1:37Japan en andere ontwikkelde delen
van de wereld. -
1:38 - 1:41Computers veranderden
de levens van ons hier allemaal -
1:41 - 1:42en over de hele wereld,
-
1:42 - 1:43maar ik denk dat ze het leven
-
1:43 - 1:47van blinden
het meest veranderden. -
1:47 - 1:50En dus wil ik jullie vertellen over de interactie
-
1:50 - 1:54tussen computergebaseerde
adaptieve technologie -
1:54 - 1:58en de vele vrijwilligers
die mij jarenlang hielpen -
1:58 - 2:01om de persoon te worden
die ik vandaag ben. -
2:01 - 2:04Het is een interactie tussen vrijwiliggers,
-
2:04 - 2:07gepassioneerde uitvinders en technologie.
-
2:07 - 2:10Veel blinde mensen
vertellen hetzelfde verhaal. -
2:10 - 2:14Ik wil dat vandaag een beetje toelichten.
-
2:14 - 2:18Toen ik vijf was, ging ik
naar school en leerde ik braille. -
2:18 - 2:21Dat is een geniaal systeem op basis van 6 puntjes
-
2:21 - 2:22die in papier zijn gedrukt.
-
2:22 - 2:25Ik kan ze voelen met mijn vingers.
-
2:25 - 2:29Ik denk dat ze mijn rapport
van de zesde klas hier achter me tonen. -
2:29 - 2:32Ik weet niet waar Julian Morrow het vandaan heeft.
-
2:32 - 2:33(Gelach)
-
2:33 - 2:35Ik was erg goed in lezen
-
2:35 - 2:40maar godsdienst en muziek kon beter.
-
2:40 - 2:41(Gelach)
-
2:41 - 2:43Als je het operagebouw uitloopt,
-
2:43 - 2:47vind je brailletekens in de liften.
-
2:47 - 2:51Let er maar op.
Heb je het gezien? -
2:51 - 2:53Ik wel.
Ik kijk er altijd naar. -
2:53 - 2:55(Gelach)
-
2:55 - 2:58Toen ik op school zat,
-
2:58 - 3:01werden de boeken overgezet naar braille
-
3:01 - 3:04door vrijwilligers
die een puntje per keer drukten, -
3:04 - 3:06zodat ik voldoende te lezen had.
-
3:06 - 3:08Het werd voornamelijk
door vrouwen gedaan, -
3:08 - 3:11in Australië sinds het einde van de 19e eeuw.
-
3:11 - 3:13Het was de enige manier
waarop ik kon lezen. -
3:14 - 3:16Toen ik op de middelbare school zat,
-
3:16 - 3:19kreeg ik mijn eerste
echte Philips-bandrecorder. -
3:19 - 3:23De bandrecorder werd
mijn 'pre-computer-medium' -
3:23 - 3:25waarmee ik leerde.
-
3:25 - 3:28Vrienden en familie konden mij voorlezen
-
3:28 - 3:33en ik kon het zo vaak afluisteren als ik wilde.
-
3:33 - 3:35Het bracht me in contact
-
3:35 - 3:37met vrijwilligers en maatschappelijk werkers.
-
3:37 - 3:41Toen ik bijvoorbeeld naar de universiteit ging,
-
3:41 - 3:43de Queen's Universiteit in Canada,
-
3:43 - 3:47waren de gevangenen uit
de Collins Bay-gevangenis bereid mij te helpen. -
3:47 - 3:50Ik gaf hen een bandrecorder
en zij spraken in. -
3:50 - 3:52Zoals een van hen tegen me zei:
-
3:52 - 3:55"Ron, we gaan voorlopig even nergens heen."
-
3:55 - 3:57(Gelach)
-
3:57 - 3:59Maar sta hier even bij stil:
Deze mannen, -
3:59 - 4:03die niet dezelfde onderwijsmogelijkheden
hadden gehad als ik, -
4:03 - 4:07hielpen mij een postuniversitaire graad
-
4:07 - 4:11in de rechten te verkrijgen.
-
4:11 - 4:13Ik ging terug en werd academicus
-
4:13 - 4:16aan de Monash-universiteit in Melbourne.
-
4:16 - 4:19Gedurende die 25 jaar
-
4:19 - 4:22draaide mijn leven zo ongeveer om bandrecorders.
-
4:22 - 4:25In 1990 had ik op mijn kantoor
-
4:25 - 4:29bijna 30 kilometer aan tape. (Gelach)
-
4:29 - 4:36Studenten, familie en vrienden
spraken allemaal materiaal in. -
4:36 - 4:37Mevrouw Lois Doery,
-
4:37 - 4:40die ik later mijn tweede moeder ging noemen,
-
4:40 - 4:44las me duizenden uren voor op tape.
-
4:44 - 4:46Een van de redenen voor deze talk vandaag
-
4:46 - 4:49was dat ik hoopte dat Lois hier zou zijn
-
4:49 - 4:53en ik haar aan jullie kon voorstellen
en publiekelijk bedanken. -
4:53 - 4:57Het is verdrietig dat
haar gezondheid het niet toelaat. -
4:57 - 5:01Lois, ik wil je bedanken,
hier vanaf dit podium. -
5:01 - 5:12(Applaus)
-
5:13 - 5:21De eerste Apple-computer kwam mij in 1984 onder ogen.
-
5:21 - 5:22Ik dacht:
-
5:22 - 5:27"Dit ding heeft een glazen scherm,
daar heb ik niet veel aan." -
5:27 - 5:31Ik had het helemaal verkeerd.
-
5:31 - 5:36In 1987, toen onze oudste zoon
Gerard werd geboren, -
5:36 - 5:39kreeg ik mijn eerste blindencomputer
-
5:39 - 5:41en hij staat hier nu.
-
5:41 - 5:43Zien jullie hem daar?
-
5:43 - 5:48Je ziet dat hij geen, hoe heet het ook alweer,
geen scherm heeft. -
5:48 - 5:52(Gelach)
-
5:52 - 5:54Het is een blindencomputer.
-
5:54 - 5:56(Gelach)
-
5:56 - 5:58Het is een 'Keynote Gold 84k'
-
5:58 - 6:03en de 84k staat voor 84 kilobytes geheugen.
-
6:03 - 6:05(Gelach)
-
6:05 - 6:10Lach niet,
hij kostte me toentertijd 4.000 dollar. (Gelach) -
6:10 - 6:15Ik denk dat mijn horloge nu meer geheugen heeft.
-
6:15 - 6:18Het is uitgevonden door
een gepassioneerde uitvinder, Russell Smith -
6:18 - 6:21uit Nieuw-Zeeland,
en hij hielp blinde mensen. -
6:21 - 6:25Helaas is hij in 2005 bij een vliegtuigongeluk
om het leven gekomen. -
6:25 - 6:28Maar de herinnering aan hem
leeft voort in mijn hart. -
6:28 - 6:30Het betekende dat ik voor de eerste keer
-
6:30 - 6:33terug kon lezen wat ik invoerde.
-
6:33 - 6:35Het had een spraaksynthesizer.
-
6:35 - 6:37Ik schreef mijn eerste boek over arbeidsrecht
-
6:37 - 6:42in 1979 op een typemachine,
direct vanuit mijn geheugen. -
6:42 - 6:47Hiermee kon ik teruglezen
wat ik had opgeschreven -
6:47 - 6:49en betrad ik de wereld van computers,
-
6:49 - 6:52ook al had hij maar 84k aan geheugen.
-
6:52 - 6:57In 1974 werkte de geweldige Ray Kurzweil,
een Amerikaanse uitvinder, -
6:57 - 7:00aan een machine die boeken kon scannen
-
7:00 - 7:02en ze middels spraaksynthese voorlas.
-
7:02 - 7:05Optische tekenherkenningsapparaten
-
7:05 - 7:08werkten toentertijd
maar met één lettertype, -
7:08 - 7:12maar door CCD-flatbedscanners
-
7:12 - 7:14en spraaksynthesizers te gebruiken,
-
7:14 - 7:18maakte hij een machine
die elk lettertype kon lezen. -
7:18 - 7:21Zijn machine,
zo groot als een wasmachine, -
7:21 - 7:25kwam op 13 januari 1976 op de markt.
-
7:25 - 7:28De eerste verkrijgbare Kurzweil zag ik
-
7:28 - 7:32in maart 1989 en ik vond hem geweldig.
-
7:32 - 7:34In september 1989,
-
7:34 - 7:37toen mijn lectoraat op de Monash-universiteit
-
7:37 - 7:39werd aangekondigd,
-
7:39 - 7:43kreeg de rechtenfaculteit er één
die ik mocht gebruiken. -
7:43 - 7:46Voor het eerst in mijn leven
kon ik lezen wat ik wilde lezen -
7:46 - 7:49door een boek op de scanner te leggen.
-
7:49 - 7:52Ik hoefde niet meer aardig tegen mensen te zijn!
-
7:52 - 7:54(Gelach)
-
7:54 - 7:56Ik werd niet langer gecensureerd.
-
7:56 - 7:59Ik was toen bijvoorbeeld te verlegen,
-
7:59 - 8:02en dat ben ik eigenlijk nog steeds,
om iemand te vragen -
8:02 - 8:05mij seksueel getint materiaal voor te lezen.
-
8:05 - 8:08(Gelach)
-
8:08 - 8:13Nu kan ik in het midden van de nacht
een boek pakken en... -
8:13 - 8:19(Gelach) (Applaus)
-
8:21 - 8:25De Kurzweil-reader is gewoon
-
8:25 - 8:27een programma op mijn laptop.
-
8:27 - 8:28Zo klein is hij nu.
-
8:28 - 8:30Nu kan ik de nieuwste romans scannen
-
8:30 - 8:33en hoef ik niet meer te wachten
tot het audioboek in de bieb ligt. -
8:33 - 8:36Ik loop niet meer achter op mijn vrienden.
-
8:36 - 8:39Veel mensen hielpen mij in mijn leven
-
8:39 - 8:42en velen van hen heb ik nooit ontmoet.
-
8:42 - 8:45De Amerikaanse uitvinder
Ted Henter is zo'n persoon. -
8:45 - 8:48Ted was motorcoureur.
-
8:48 - 8:52In 1978 kreeg hij een auto-ongeluk
en verloor hij zijn gezichtsvermogen. -
8:52 - 8:56Dat is verschrikkelijk
als je wilt motorrijden. -
8:56 - 8:58Toen werd hij waterskiër
-
8:58 - 9:02en hij werd kampioen bij het waterskiën voor mensen met een beperking.
-
9:02 - 9:05Maar in 1989 ontwikkelde hij
samen met Bill Joyce -
9:05 - 9:09een programma dat tekst op
-
9:09 - 9:11het scherm voorlas:
-
9:11 - 9:13Tekst van het internet of van bestanden.
-
9:13 - 9:17Het heet JAWS: 'Job Access With Speech'
(Toegang tot werk middels spraak) -
9:17 - 9:19en het klinkt zo.
-
9:19 - 9:29(JAWS praat)
-
9:30 - 9:32Langzaam, niet?
-
9:32 - 9:33(Gelach)
-
9:33 - 9:35Als ik zo lees, val ik in slaap.
-
9:35 - 9:37Ik heb hem langzamer gezet voor jullie.
-
9:37 - 9:40Ik heb ook een fragment met mijn leessnelheid meegenomen.
-
9:40 - 9:42Kunnen we deze afspelen?
-
9:42 - 9:54(JAWS praat)
-
9:56 - 9:58(Gelach)
-
9:58 - 10:00Als je essays van studenten nakijkt,
-
10:00 - 10:02wil je er wel snel doorheen.
-
10:02 - 10:09(Gelach) (Applaus)
-
10:11 - 10:15Die technologie die mij in 1987 zo fascineerde,
-
10:15 - 10:18staat nu op mijn iPhone
en ook op die van jou. -
10:18 - 10:22Ik vind lezen met behulp van machines
-
10:22 - 10:24maar een eenzaam proces.
-
10:24 - 10:29Ik groeide op met familie
en vrienden die mij voorlazen. -
10:29 - 10:32Ik mis de warmte, de ademhaling
-
10:32 - 10:35en de nabijheid van de mensen
die me voorlazen. -
10:35 - 10:37Hou jij ervan om voorgelezen te worden?
-
10:37 - 10:40In één van mijn meest dierbare herinneringen
-
10:40 - 10:45las Mary mij en de kinderen voor
aan het strand vlakbij Manly Beach. -
10:45 - 10:48Dit was in 1999.
-
10:48 - 10:51"Harry Potter en de Steen der Wijzen."
-
10:51 - 10:53Dat is toch een geweldig boek?
-
10:53 - 10:56Ik vind het nog steeds fijn
om te worden voorgelezen. -
10:56 - 10:58Ik zou de technologie niet afserveren,
-
10:58 - 11:03want het heeft me
een mooi leven gebracht. -
11:03 - 11:06Audioboeken zijn natuurlijk al veel langer toegankelijk
-
11:06 - 11:08dan al deze nieuwe technologieën.
-
11:08 - 11:12De langspeelplaat werd immers
begin jaren 30 ontwikkeld. -
11:12 - 11:15Nu zetten we audioboeken op cd's
-
11:15 - 11:21en gebruiken we het digitale toegangssysteem 'DAISY'.
-
11:21 - 11:24Maar als ik met behulp van spraaksynthese lees,
-
11:24 - 11:27vind ik het erg fijn om thuis
een pikante roman te lezen -
11:27 - 11:31met behulp van een echte stem.
-
11:31 - 11:33Mensen met een beperking lopen echter nog steeds
-
11:33 - 11:35tegen problemen aan.
-
11:35 - 11:38We kunnen veel websites niet lezen met JAWS
-
11:38 - 11:39en andere technologieën.
-
11:39 - 11:41Websites zijn vaak heel visueel.
-
11:41 - 11:43Er zijn veel soorten diagrammen
-
11:43 - 11:45en knopjes niet voorzien van labels.
-
11:45 - 11:49Daarom ontwikkelde het
'World Wide Web Consortium 3', -
11:49 - 11:54beter bekend als 'W3C',
internationale protocollen -
11:54 - 11:56voor het internet.
-
11:56 - 12:02Wij willen dat alle internetgebruikers
of beheerders van websites -
12:02 - 12:04hun sites compatible maken,
-
12:04 - 12:09zodat wij blinden niet benadeeld zijn
ten opzichte van mensen met zicht. -
12:09 - 12:13Onze wetten zorgden weer voor andere problemen.
-
12:13 - 12:15Australië kent bijvoorbeeld,
-
12:15 - 12:18net als een derde van alle andere landen,
-
12:18 - 12:22uitzonderingen op auteursrechten
waar het braille- of audioboeken betreft. -
12:22 - 12:26Deze boeken mogen worden uitgebracht
in het land van vervaardiging, -
12:26 - 12:28maar mogen het land niet verlaten.
-
12:28 - 12:30In Spanje hebben we bijvoorbeeld toegang
-
12:30 - 12:32tot 100.000 Spaanstalige boeken.
-
12:32 - 12:35In Argentinië tot 50.000.
-
12:35 - 12:37In geen ander Latijns-Amerikaans land
-
12:37 - 12:39zijn er meer dan een paar duizend.
-
12:39 - 12:41Maar het is illegaal om boeken
-
12:41 - 12:44te van Spanje naar Latijns-Amerika te vervoeren.
-
12:44 - 12:46Er zijn honderdduizenden boeken beschikbaar
-
12:46 - 12:49in de VS, Groot-Brittannië,
Canada en Australië, -
12:49 - 12:52maar deze mogen niet worden vervoerd
naar de 60 landen -
12:52 - 12:55waar Engels de eerste en tweede taal is.
-
12:55 - 12:58Weet je nog dat ik het over Harry Potter had?
-
12:58 - 13:01Omdat boeken de grens niet over mogen,
-
13:01 - 13:03werden in alle Engelssprekende landen
-
13:03 - 13:06verschillende versies ingesproken:
-
13:06 - 13:09Groot-Brittannië, de VS, Canada, Australië
-
13:09 - 13:11en Nieuw-Zeeland hebben stuk voor stuk
-
13:11 - 13:14een andere uitgave van Harry Potter.
-
13:14 - 13:17Daarom is er volgende maand in Marokko
-
13:17 - 13:20een vergadering van alle landen.
-
13:20 - 13:23Een groep landen pleit samen met
de Wereldvereniging voor Blinden -
13:23 - 13:26voor een grensoverschrijdend verdrag.
-
13:26 - 13:29Als in één land een uitzondering
op het auteursrecht geldt -
13:29 - 13:31en in een ander land ook,
-
13:31 - 13:33kunnen deze boeken onderling gedeeld worden.
-
13:33 - 13:37Vooral in ontwikkelingslanden
krijgen blinden daardoor -
13:37 - 13:40toegang tot boeken en ontwikkeling.
-
13:40 - 13:43Ik wil dat dat gebeurt.
-
13:43 - 13:51(Applaus)
-
13:51 - 13:54Ik heb een buitengewoon gezegend leven.
-
13:54 - 13:57Ik ben getrouwd en heb kinderen.
-
13:57 - 13:59Ik heb interessant werk.
-
13:59 - 14:02Voorheen aan de rechtenfaculteit
van de universiteit in Sydney -
14:02 - 14:04waar ik decaan was.
-
14:04 - 14:07Nu zit ik in het comité
van de Verenigde Naties -
14:07 - 14:10en vertegenwoordig
de rechten van gehandicapten in Genève. -
14:10 - 14:15Ik ben inderdaad een bevoorrecht mens.
-
14:15 - 14:18Ik ben benieuwd naar wat
de toekomst ons gaat brengen. -
14:18 - 14:22De technologie zal zich verder ontwikkelen.
-
14:22 - 14:26Ik kan me nog steeds herinneren
dat mijn moeder 60 jaar geleden zei: -
14:26 - 14:27"Vergeet niet, schat,
-
14:27 - 14:32dat je de tekst nooit
met je vingers zal kunnen lezen." -
14:32 - 14:37Ik ben zo blij dat de interactie tussen
degenen die tekst omzetten naar braille, -
14:37 - 14:40vrijwillige lezers en gepassioneerde uitvinders
-
14:40 - 14:43mijn droom en de droom van alle blinden
-
14:43 - 14:46ter wereld heeft laten uitkomen.
-
14:46 - 14:50Ik wil mijn onderzoeker
Hannah Martin bedanken. -
14:50 - 14:52Zij heeft de plaatjes aangeklikt,
-
14:52 - 14:57en mijn vrouw professor Mary Crock,
die het licht van mijn leven is -
14:57 - 14:58en mij nu op komt halen.
-
14:58 - 14:59Ik bedank haar ook.
-
14:59 - 15:01Ik denk dat ik het nu moet afronden.
-
15:01 - 15:03Het allerbeste en hartelijk bedankt!
-
15:03 - 15:21(Applaus)
-
15:21 - 15:27Oké. Oké.
(Applaus)
- Title:
- Hoe technologie ervoor zorgde dat ik kan lezen
- Speaker:
- Ron McCallum
- Description:
-
In 1948 werd Ron McCallum een paar maanden na zijn geboorte blind. In deze innemende, ontroerende presentatie laat hij zien hoe hij kan lezen en prijst hij de vooruitgang de van handige hulpmiddelen en adaptieve computertechnologieën die dit mogelijk maken. Met behulp daarvan en dankzij genereuze vrijwilligers is hij jurist, geleerde, maar bovenal een gulzige lezer geworden. Welkom tot de leesrevolutie van de blinden. (Gefilmd op TEDxSydney)
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 15:44
Axel Saffran approved Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran commented on Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How technology allowed me to read | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How technology allowed me to read |
Maaike van Veen
Good translation of subtitles, needed just a few small tweaks, mainly towards the end.
Axel Saffran
Desiree, Maaike, in approval stage I made a few small changes in the text, in order to increase readability within the given time. In a few instances there just wasn't enough time to read the subs. Also made some timing adjustments, for the same reason. In case you disagree with any changes, feel free to let me know. (It is possible to edit after publication) Best regards, Axel