Hoe maak je een mummie - Len Bloch
-
0:07 - 0:14Dood en belastingen zijn niet te ontlopen,
maar hoe zit het met ontbinding? -
0:14 - 0:17Zoals iedereen weet,
die ooit een mummie zag, -
0:17 - 0:22namen de Oude Egyptenaren veel moeite
om ontbinding te voorkomen. -
0:22 - 0:26Maar hoe succesvol waren ze?
-
0:26 - 0:29Levende cellen
vernieuwen zichzelf constant. -
0:29 - 0:32Speciale enzymen breken oude structuren af
-
0:32 - 0:36en gebruiken de ruwe materialen
om nieuwe structuren te bouwen. -
0:36 - 0:39Maar wat gebeurt er
wanneer iemand dood gaat? -
0:39 - 0:42Hun dode cellen kunnen zichzelf
niet meer hernieuwen, -
0:42 - 0:45maar de enzymen blijven alles afbreken.
-
0:45 - 0:47Dus iedereen die een lichaam wil behouden,
-
0:47 - 0:52moet die enzymen voor zijn,
voordat het weefsel vergaat. -
0:52 - 0:54Neuronen sterven snel af,
-
0:54 - 0:58dus hersenen waren een verloren zaak
voor de Egyptische mummiemakers. -
0:58 - 1:02Daarom begon het proces,
volgens de Griekse historicus Herodotos, -
1:02 - 1:06met een pen door de schedel te slaan,
-
1:06 - 1:09om de hersenen tot pulp te maken
en door de neus weg te spoelen -
1:09 - 1:15en boomhars in de schedel te gieten
om verdere ontbinding te voorkomen. -
1:15 - 1:21Hersenen vergaan dan wel eerst,
maar rottende ingewanden zijn veel erger. -
1:21 - 1:27De lever, maag en darmen bevatten
spijsverteringsenzymen en bacteriën, -
1:27 - 1:32die na de dood het lichaam
van binnen uit beginnen op te eten. -
1:32 - 1:37Dus de priesters verwijderden eerst
de longen en buikorganen. -
1:37 - 1:40De longen verwijderen zonder
het hart te beschadigen was moeilijk, -
1:40 - 1:43maar omdat het hart werd gezien
als de zetel van de ziel, -
1:43 - 1:46gaven ze het een speciale behandeling.
-
1:46 - 1:48Ze plaatsten de organen uit de buik
-
1:48 - 1:51in potten gevuld met natron,
een natuurlijk zout. -
1:51 - 1:57Net als elk zout, gaat natron bederf tegen
door bacteriën te doden -
1:57 - 2:01en de lichaamseigen enzymen
tegen te werken. -
2:01 - 2:05Maar natron is niet zomaar een zout.
-
2:05 - 2:08Het is voornamelijk een mengsel
tussen twee alkalische zouten: -
2:08 - 2:11soda en zuiveringszout.
-
2:11 - 2:15Alkalische zouten zijn uitermate dodelijk
voor bacteriën. -
2:15 - 2:19Ze zetten vettige membranen om
in een harde zeepachtige substantie, -
2:19 - 2:23waardoor de structuur van het lichaam
wordt behouden. -
2:23 - 2:25Na de interne organen te hebben behandeld,
-
2:25 - 2:29vulden de priesters de lichaamsholte
met meer natron -
2:29 - 2:33en wasten het schoon
om de huid te ontsmetten. -
2:33 - 2:38Daarna werd het lichaam in een bed
van nog meer natron gezet -
2:38 - 2:43gedurende 35 dagen,
om de buitenste huid te behouden. -
2:43 - 2:44Tegen de tijd dat het verwijderd werd,
-
2:44 - 2:48hadden de alkalische zouten
de lichaamsvloeistoffen opgenomen -
2:48 - 2:51en harde bruine klonten gevormd.
-
2:51 - 2:53Het lijk was niet aan het rotten,
-
2:53 - 2:56maar het rook ook niet al te fris.
-
2:56 - 3:00Daarom goten de priester boomhars
over het lichaam om het af te sluiten, -
3:00 - 3:04wreven het in met een
wasachtig mengsel met cederolie -
3:04 - 3:07en pakten het in met linnen.
-
3:07 - 3:11Uiteindelijk werd de mummie in een serie
in elkaar passende kisten gelegd -
3:11 - 3:15en soms zelfs in een stenen sarcofaag.
-
3:15 - 3:20Dus hoe goed waren de Oude Egyptenaren
in het omzeilen van ontbinding? -
3:20 - 3:25Aan de ene kant zijn mummies
zeker geen intacte lichamen. -
3:25 - 3:29Hun hersenen zijn verpulpt en weggespoeld,
-
3:29 - 3:33hun organen zijn verwijderd
en gezouten als salami -
3:33 - 3:37en ongeveer de helft
van hun lichaamsgewicht is weggevloeid. -
3:37 - 3:42Toch is het overblijfsel
verbazingwekkend goed behouden. -
3:42 - 3:44Zelfs na duizenden jaren
-
3:44 - 3:46kan men autopsies uitvoeren op mummies
-
3:46 - 3:49en hun doodsoorzaak vaststellen,
-
3:49 - 3:53of mogelijk zelfs DNA afnemen.
-
3:53 - 3:55Dit geeft ons nieuwe informatie.
-
3:55 - 4:01Zo blijkt dat luchtvervuiling
een groot probleem was in het Oude Egypte, -
4:01 - 4:06waarschijnlijk door binnenshuis
brood te bakken op open vuur. -
4:06 - 4:12Hartziekten waren veelvoorkomend,
net als tuberculose. -
4:12 - 4:16De Oude Egyptenaren waren dus enigszins
succesvol in het omzeilen van bederf. -
4:16 - 4:21Toch, omdat behalve de dood
ook belastingen onvermijdelijk zijn, -
4:21 - 4:27werd op sommige mummies bij vervoer
dezelfde belasting geheven als zoute vis.
- Title:
- Hoe maak je een mummie - Len Bloch
- Description:
-
Bekijk de hele les: http://ed.ted.com/lessons/how-to-make-a-mummy-len-bloch
Zoals iedereen weet die ooit een mummie zag, namen de Oude Egyptenaren veel moeite om ontbinding te omzeilen. Maar hoe succesvol waren ze? Len Block ontleedt het mummificatieproces en onderzoekt het resultaat na duizenden jaren.
Les door Len Bloch, animatie door The Moving Company Animation Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:46
Axel Saffran approved Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Heleen van Maanen accepted Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Heleen van Maanen declined Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Heleen van Maanen edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch | ||
Heleen van Maanen edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch |