Return to Video

Hoe maak je een mummie - Len Bloch

  • 0:07 - 0:14
    Dood en belastingen zijn niet te ontlopen,
    maar hoe zit het met ontbinding?
  • 0:14 - 0:17
    Zoals iedereen weet,
    die ooit een mummie zag,
  • 0:17 - 0:22
    namen de Oude Egyptenaren veel moeite
    om ontbinding te voorkomen.
  • 0:22 - 0:26
    Maar hoe succesvol waren ze?
  • 0:26 - 0:29
    Levende cellen
    vernieuwen zichzelf constant.
  • 0:29 - 0:32
    Speciale enzymen breken oude structuren af
  • 0:32 - 0:36
    en gebruiken de ruwe materialen
    om nieuwe structuren te bouwen.
  • 0:36 - 0:39
    Maar wat gebeurt er
    wanneer iemand dood gaat?
  • 0:39 - 0:42
    Hun dode cellen kunnen zichzelf
    niet meer hernieuwen,
  • 0:42 - 0:45
    maar de enzymen blijven alles afbreken.
  • 0:45 - 0:47
    Dus iedereen die een lichaam wil behouden,
  • 0:47 - 0:52
    moet die enzymen voor zijn,
    voordat het weefsel vergaat.
  • 0:52 - 0:54
    Neuronen sterven snel af,
  • 0:54 - 0:58
    dus hersenen waren een verloren zaak
    voor de Egyptische mummiemakers.
  • 0:58 - 1:02
    Daarom begon het proces,
    volgens de Griekse historicus Herodotos,
  • 1:02 - 1:06
    met een pen door de schedel te slaan,
  • 1:06 - 1:09
    om de hersenen tot pulp te maken
    en door de neus weg te spoelen
  • 1:09 - 1:15
    en boomhars in de schedel te gieten
    om verdere ontbinding te voorkomen.
  • 1:15 - 1:21
    Hersenen vergaan dan wel eerst,
    maar rottende ingewanden zijn veel erger.
  • 1:21 - 1:27
    De lever, maag en darmen bevatten
    spijsverteringsenzymen en bacteriën,
  • 1:27 - 1:32
    die na de dood het lichaam
    van binnen uit beginnen op te eten.
  • 1:32 - 1:37
    Dus de priesters verwijderden eerst
    de longen en buikorganen.
  • 1:37 - 1:40
    De longen verwijderen zonder
    het hart te beschadigen was moeilijk,
  • 1:40 - 1:43
    maar omdat het hart werd gezien
    als de zetel van de ziel,
  • 1:43 - 1:46
    gaven ze het een speciale behandeling.
  • 1:46 - 1:48
    Ze plaatsten de organen uit de buik
  • 1:48 - 1:51
    in potten gevuld met natron,
    een natuurlijk zout.
  • 1:51 - 1:57
    Net als elk zout, gaat natron bederf tegen
    door bacteriën te doden
  • 1:57 - 2:01
    en de lichaamseigen enzymen
    tegen te werken.
  • 2:01 - 2:05
    Maar natron is niet zomaar een zout.
  • 2:05 - 2:08
    Het is voornamelijk een mengsel
    tussen twee alkalische zouten:
  • 2:08 - 2:11
    soda en zuiveringszout.
  • 2:11 - 2:15
    Alkalische zouten zijn uitermate dodelijk
    voor bacteriën.
  • 2:15 - 2:19
    Ze zetten vettige membranen om
    in een harde zeepachtige substantie,
  • 2:19 - 2:23
    waardoor de structuur van het lichaam
    wordt behouden.
  • 2:23 - 2:25
    Na de interne organen te hebben behandeld,
  • 2:25 - 2:29
    vulden de priesters de lichaamsholte
    met meer natron
  • 2:29 - 2:33
    en wasten het schoon
    om de huid te ontsmetten.
  • 2:33 - 2:38
    Daarna werd het lichaam in een bed
    van nog meer natron gezet
  • 2:38 - 2:43
    gedurende 35 dagen,
    om de buitenste huid te behouden.
  • 2:43 - 2:44
    Tegen de tijd dat het verwijderd werd,
  • 2:44 - 2:48
    hadden de alkalische zouten
    de lichaamsvloeistoffen opgenomen
  • 2:48 - 2:51
    en harde bruine klonten gevormd.
  • 2:51 - 2:53
    Het lijk was niet aan het rotten,
  • 2:53 - 2:56
    maar het rook ook niet al te fris.
  • 2:56 - 3:00
    Daarom goten de priester boomhars
    over het lichaam om het af te sluiten,
  • 3:00 - 3:04
    wreven het in met een
    wasachtig mengsel met cederolie
  • 3:04 - 3:07
    en pakten het in met linnen.
  • 3:07 - 3:11
    Uiteindelijk werd de mummie in een serie
    in elkaar passende kisten gelegd
  • 3:11 - 3:15
    en soms zelfs in een stenen sarcofaag.
  • 3:15 - 3:20
    Dus hoe goed waren de Oude Egyptenaren
    in het omzeilen van ontbinding?
  • 3:20 - 3:25
    Aan de ene kant zijn mummies
    zeker geen intacte lichamen.
  • 3:25 - 3:29
    Hun hersenen zijn verpulpt en weggespoeld,
  • 3:29 - 3:33
    hun organen zijn verwijderd
    en gezouten als salami
  • 3:33 - 3:37
    en ongeveer de helft
    van hun lichaamsgewicht is weggevloeid.
  • 3:37 - 3:42
    Toch is het overblijfsel
    verbazingwekkend goed behouden.
  • 3:42 - 3:44
    Zelfs na duizenden jaren
  • 3:44 - 3:46
    kan men autopsies uitvoeren op mummies
  • 3:46 - 3:49
    en hun doodsoorzaak vaststellen,
  • 3:49 - 3:53
    of mogelijk zelfs DNA afnemen.
  • 3:53 - 3:55
    Dit geeft ons nieuwe informatie.
  • 3:55 - 4:01
    Zo blijkt dat luchtvervuiling
    een groot probleem was in het Oude Egypte,
  • 4:01 - 4:06
    waarschijnlijk door binnenshuis
    brood te bakken op open vuur.
  • 4:06 - 4:12
    Hartziekten waren veelvoorkomend,
    net als tuberculose.
  • 4:12 - 4:16
    De Oude Egyptenaren waren dus enigszins
    succesvol in het omzeilen van bederf.
  • 4:16 - 4:21
    Toch, omdat behalve de dood
    ook belastingen onvermijdelijk zijn,
  • 4:21 - 4:27
    werd op sommige mummies bij vervoer
    dezelfde belasting geheven als zoute vis.
Title:
Hoe maak je een mummie - Len Bloch
Description:

Bekijk de hele les: http://ed.ted.com/lessons/how-to-make-a-mummy-len-bloch

Zoals iedereen weet die ooit een mummie zag, namen de Oude Egyptenaren veel moeite om ontbinding te omzeilen. Maar hoe succesvol waren ze? Len Block ontleedt het mummificatieproces en onderzoekt het resultaat na duizenden jaren.

Les door Len Bloch, animatie door The Moving Company Animation Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
04:46
Axel Saffran approved Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Axel Saffran edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Heleen van Maanen accepted Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Heleen van Maanen declined Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Heleen van Maanen edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Heleen van Maanen edited Dutch subtitles for How to make a mummy - Len Bloch
Show all

Dutch subtitles

Revisions