Return to Video

Μια σύντομη ιστορία του γκόθικ - Νταν Άνταμς

  • 0:09 - 0:12
    Τι κοινό έχουν οι λάτρεις
    της ατμοσφαιρικής μετά-πανκ μουσικής
  • 0:12 - 0:15
    με τους αρχαίους βάρβαρους;
  • 0:15 - 0:17
    Όχι πολλά.
  • 0:17 - 0:20
    Επομένως γιατί αμφότεροι
    είναι γνωστοί ως γκοθ;
  • 0:20 - 0:22
    Είναι μια περίεργη σύμπτωση
  • 0:22 - 0:25
    ή μια βαθύτερη σύνδεση
    που εκτείνεται μέσα στους αιώνες;
  • 0:26 - 0:28
    Η ιστορία ξεκινά στην Αρχαία Ρώμη.
  • 0:28 - 0:33
    Όσο επεκτεινόταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία,
    αντιμετώπιζε επιθέσεις και εισβολές
  • 0:33 - 0:36
    από ημι-νομαδικούς πληθυσμούς
    κατά μήκος των συνόρων της.
  • 0:37 - 0:42
    Ανάμεσα στους ισχυρότερους συγκαταλεγόταν
    ένας γερμανικός λαός, οι Γότθοι
  • 0:42 - 0:44
    που αποτελούνταν από δύο κλάδους φυλών,
  • 0:44 - 0:45
    τους Βησιγότθους
  • 0:45 - 0:47
    και τους Οστρογότθους.
  • 0:47 - 0:50
    Ενώ ορισμένες από τις γερμανικές φυλές
    παρέμεναν εχθροί της Ρώμης
  • 0:50 - 0:54
    η Αυτοκρατορία ενσωμάτωνε άλλες
    στον αυτοκρατορικό στρατό.
  • 0:55 - 0:58
    Όταν η Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία
    μοιράστηκε στα δύο,
  • 0:58 - 1:02
    αυτοί οι στρατοί φυλών
    έπαιξαν σημαντικό ρόλο στην άμυνά της
  • 1:02 - 1:04
    και τις εσωτερικές διαμάχες εξουσίας.
  • 1:04 - 1:09
    Τον 5ο αιώνα, μια εξέγερση μισθοφόρων
    με επικεφαλής τον στρατιώτη Οντοάισερ
  • 1:09 - 1:13
    αιχμαλώτισε τη Ρώμη
    και εκθρόνισε τον Δυτικό Αυτοκράτορα.
  • 1:13 - 1:16
    Ο Οντοάισερ και ο Οστρογότθος
    διάδοχός του Θιόντερικ
  • 1:16 - 1:19
    παρέμειναν πρακτικά υπό την εξουσία
    του Ανατολικού Αυτοκράτορα
  • 1:19 - 1:22
    και διατήρησαν τις ρωμαϊκές παραδόσεις.
  • 1:22 - 1:26
    Αλλά η Δυτική Αυτοκρατορία
    δεν θα ήταν ποτέ ξανά ενωμένη.
  • 1:26 - 1:30
    Οι επικράτειές της κατακερματίστηκαν
    σε βασίλεια υπό την κυριαρχία των Γότθων
  • 1:30 - 1:31
    και άλλων γερμανικών φυλών
  • 1:31 - 1:34
    οι οποίες αφομοιώθηκαν
    με τοπικούς πολιτισμούς,
  • 1:34 - 1:37
    αν και πολλά από τα τοπωνύμια τους
    βρίσκονται ακόμα στον χάρτη.
  • 1:38 - 1:40
    Αυτό ήταν το τέλος της Κλασσικής Περιόδου
  • 1:40 - 1:43
    και η αρχή γι' αυτό που πολλοί
    αποκαλούν Μεσαίωνα.
  • 1:44 - 1:47
    Παρότι ο ρωμαϊκός πολιτισμός ποτέ
    δεν χάθηκε ολοκληρωτικά,
  • 1:47 - 1:50
    η επιρροή του μειώθηκε
    κι ένα καλλιτεχνικό ύφος αναδύθηκε
  • 1:50 - 1:53
    με επίκεντρο τον θρησκευτικό
    συμβολισμό και την αλληγορία
  • 1:53 - 1:56
    παρά τις αναλογίες και τον ρεαλισμό.
  • 1:57 - 1:59
    Η στροφή αυτή επεκτάθηκε στην αρχιτεκτονική
  • 1:59 - 2:04
    με την κατασκευή του Αβαείου
    του Σαιν–Ντενί στη Γαλλία το 1137.
  • 2:04 - 2:08
    Έντονες καμάρες, επίστεγες αντηρίδες
    και μεγάλα παράθυρα
  • 2:08 - 2:11
    καθιστούσαν τη δομή
    πιο σκελετική και περίτεχνη.
  • 2:11 - 2:14
    Αυτό τόνιζε το ανοικτό
    και φωτεινό εσωτερικό
  • 2:14 - 2:19
    κι όχι τους γερούς τοίχους και τις στήλες,
    όπως συνέβαινε στα κλασσικά κτίσματα.
  • 2:20 - 2:21
    Μέσα στους επόμενους αιώνες,
  • 2:21 - 2:25
    αυτό έγινε ένα πρότυπο για
    τους Καθεδρικούς ναούς σ' όλη την Ευρώπη.
  • 2:25 - 2:26
    Αλλά η μόδα αλλάζει.
  • 2:26 - 2:30
    Με τον ανανεωμένο θαυμασμό
    της Ιταλικής Αναγέννησης
  • 2:30 - 2:31
    για την Αρχαία Ελλάδα και τη Ρώμη,
  • 2:31 - 2:36
    το τελευταίο στυλ άρχισε να φαντάζει
    συγκριτικά χοντροκομμένο και κατώτερο.
  • 2:37 - 2:40
    Στο βιβλίο που έγραψε το 1550
    με τίτλο «Οι Ζωές των Καλλιτεχνών»,
  • 2:40 - 2:45
    ο Τζόρτσιο Βασάρι έγινε ο πρώτος
    που το περιέγραψε ως Γοτθικό,
  • 2:45 - 2:48
    μια μειωτική αναφορά στους βαρβάρους
  • 2:48 - 2:51
    που θεωρούνταν ότι κατέστρεψαν
    τον κλασσικό πολιτισμό.
  • 2:51 - 2:55
    Η ονομασία έμεινε και σύντομα άρχισε
    να περιγράφει τη Μεσαιωνική περίοδο,
  • 2:55 - 3:00
    και τις συνδέσεις της με τον σκοταδισμό,
    τις δεισιδαιμονίες και τη λιτότητα.
  • 3:01 - 3:06
    Αλλά ο χρόνος πέρασε
    όπως κι ό,τι θεωρούνταν μοντέρνο.
  • 3:06 - 3:09
    Στα 1700, αναδύθηκε η περίοδος
    του λεγόμενου Διαφωτισμού,
  • 3:09 - 3:12
    η οποία εκτιμούσε τον επιστημονικό
    λόγο όσο τίποτα άλλο.
  • 3:13 - 3:17
    Αντιδρώντας σ' αυτό, Ρομαντικοί συγγραφείς
    όπως ο Γκαίτε και Μπάιρον
  • 3:17 - 3:21
    επιδίωκαν να εξιδανικεύσουν οράματα
    του παρελθόντος με φυσικά τοπία
  • 3:21 - 3:24
    και μυστηριώδεις πνευματικές δυνάμεις.
  • 3:24 - 3:28
    Εδώ, η λέξη Γοτθικό τέθηκε ξανά σε χρήση
  • 3:28 - 3:29
    για να περιγράψει ένα λογοτεχνικό είδος
  • 3:29 - 3:33
    που αναδύθηκε ως ένα
    σκοτεινότερο σκέλος του Ρομαντισμού.
  • 3:33 - 3:36
    Ο όρος πρωτοχρησιμοποιήθηκε
    από τον Οράτιο Γουόλπολ
  • 3:36 - 3:40
    στο μυθιστόρημα που έγραψε το 1764,
    το «Το Κάστρο του Οτράντο»
  • 3:40 - 3:44
    ως αναφορά στην πλοκή
    και τη γενική ατμόσφαιρα.
  • 3:44 - 3:48
    Πολλά από τα στοιχεία του μυθιστορήματος
    μετατράπηκαν σε στοιχεία του είδους
  • 3:48 - 3:51
    εμπνέοντας κλασσικά έργα
    και τις αναρίθμητες ταινίες που προέκυψαν.
  • 3:52 - 3:56
    Ο χαρακτηρισμός γκόθικ ανήκε
    στη λογοτεχνία και τον κινηματογράφο
  • 3:56 - 3:57
    έως τη δεκαετία του '70
  • 3:57 - 3:59
    όταν αναδείχθηκε μια νέα μουσική σκηνή.
  • 3:59 - 4:03
    Με στοιχεία από καλλιτέχνες όπως
    οι Doors και οι Velvet Underground,
  • 4:03 - 4:05
    τα βρετανικά μετά-πανκ συγκροτήματα
  • 4:05 - 4:06
    όπως οι Joy Division,
  • 4:06 - 4:07
    οι Bauhaus,
  • 4:07 - 4:08
    και οι Cure
  • 4:08 - 4:10
    συνδύαζαν ζοφερούς στίχους
    και τη δυσαρμονία του πανκ
  • 4:10 - 4:14
    με εικόνες εμπνευσμένες
    απ' τη Βικτωριανή Εποχή,
  • 4:14 - 4:15
    τον κλασσικό τρόμο
  • 4:15 - 4:17
    και την ανδρόγυνη μόδα glam.
  • 4:18 - 4:22
    Στις αρχές της δεκαετίας του 1980,
    παρόμοιες μπάντες περιγράφονταν συνεχώς
  • 4:22 - 4:24
    από τον μουσικό τύπο ως γκόθικ ροκ
  • 4:24 - 4:28
    και η ευρεία αποδοχή του το έβγαλε
    απ' τα μισοσκότεινα κλαμπ
  • 4:28 - 4:31
    σε μεγάλες δισκογραφικές και στο MTV.
  • 4:31 - 4:36
    Σήμερα, παρά την περιστασιακά αρνητική
    στάση των ΜΜΕ και τα στερεότυπα,
  • 4:36 - 4:41
    η γκόθικ μουσική και μόδα συνεχίζουν
    ως ένα ισχυρό αντεργκράουντ φαινόμενο.
  • 4:41 - 4:43
    Επίσης έχει διαχωριστεί σε υπο-είδη,
  • 4:43 - 4:44
    όπως είναι το κυβερνο-γκόθ,
  • 4:44 - 4:45
    γκοθαμπίλι,
  • 4:45 - 4:46
    γκόθικ μέταλ
  • 4:46 - 4:48
    κι ακόμα ατμοπάνκ.
  • 4:49 - 4:51
    Η ιστορία της λέξης γοτθικός έχει ρίζες
  • 4:51 - 4:55
    σε χιλιάδες έτη
    αντικομφορμιστικών κινημάτων,
  • 4:55 - 4:58
    από ξένους εισβολείς που έγιναν βασιλιάδες
  • 4:58 - 5:01
    ως επιβλητικούς πυργίσκους
    που αντικατέστησαν συμπαγείς κολώνες.
  • 5:01 - 5:05
    και καλλιτέχνες που βρήκαν
    ομορφιά στο σκοτάδι.
  • 5:05 - 5:07
    Κάθε βήμα συνδυάστηκε
    και με κάποιου είδους επανάσταση
  • 5:07 - 5:11
    καθώς και με μια τάση του πολιτισμού
    ν' ανατρέχει στο παρελθόν του
  • 5:11 - 5:13
    προκειμένου να διαφοροποιήσει
    το παρόν του.
Title:
Μια σύντομη ιστορία του γκόθικ - Νταν Άνταμς
Speaker:
Dan Adams
Description:

Παρακολουθήστε ολόκληρο το μάθημα εδώ: http://ed.ted.com/lessons/a-brief-history-of-goths-dan-adams

Τι κοινό έχουν οι λάτρεις της ατμοσφαιρικής μετα-πανκ μουσικής με τους αρχαίους βάρβαρους; Όχι πολλά...επομένως γιατί είναι αμφότεροι γνωστοί ως «γκοθ»; Είναι μια περίεργη σύμπτωση - ή υπάρχει μια βαθύτερη σύνδεση που επεκτείνεται μέσα στους αιώνες; Ο Νταν Άνταμς το διερευνά.

Μάθημα από τον Νταν Άνταμς, κινούμενη εικόνα από την Globizco.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:31
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for A brief history of goths
Chryssa R. Takahashi accepted Greek subtitles for A brief history of goths
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for A brief history of goths
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for A brief history of goths
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for A brief history of goths
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for A brief history of goths
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for A brief history of goths

Greek subtitles

Revisions