Si po përgatitem kur te kem Alzheimer

Kur përballen me një prind që vuan nga Alzheimeri, shumica prej nesh përgjigjen me mohim ("Nuk do të më ndodhë mua") ose përpjekje ekstreme për parandalimin. Por ekspertja globale e shëndetësisë dhe TED Fellow, Alanna Shaikh e sheh ndryshe. Ajo po merr tre hapa konkretë për t'u përgatitur për momentin - nëse duhet të arrijë - kur ajo vetë te kete sëmundjen e Alzheimerit.

Do të doja të flisja për babain tim.

Babai im ka sëmundjen e Alzheimerit.

Simptomat filluan rreth 12 vite më parë,

dhe ai u diagnostikua zyrtarisht në 2005.

Tani ai është shumë i sëmurë,
ka nevojë për ndihmë për të ngrënë,

ka nevojë për ndihmë për tu veshur,
nuk e di se ku është,

ose çfarë kohe është,
është shumë e vështirë.

Babai im ishte heroi im, mentori im
për pjesën më të madhe të jetës sime,

kam kaluar dekadën e fundit
duke parë se ai po humbej.

Babai im nuk është vetëm. Ka rreth
35 milion njerëz në botë me ndonjë

dementia, dhe deri në vitin 2030
pritet të dyfishohet në 70 milion.

Do të thotë shumë njerëz.

Demantia na tremb. Fytyrat konfuze
dhe duart e lëkundura të njerëzve

të cilët kanë dementia, numri i madh
i njerëzve që e marrin atë, na tremb.

Dhe për shkak të kësaj frike,
ne priremi të bëjmë një nga dy gjërat:

Mohojmë "Nuk jam unë, s'ka asnjë lidhje
me mua; s'do të më ndodhë"

Ose, ne vendosim
që do të parandalojmë dementian,

dhe nuk do të na ndodhë kurrë
sepse ne do të bëjmë gjithçka siç duhet

dhe nuk do të vijë dhe të na marrë.
Po kërkoj një mënyrë të tretë:

Unë jam duke u përgatitur
kur të kem sëmundjen e Alzheimerit.

Parandalimi është i mirë,
dhe jam duke bërë gjërat që mund të

bëj për të parandaluar Alzheimer.
Po ha mirë, po ushtroj

po e mbaj mendjen aktive,
ajo që studimi thotë se duhet të bëni.

Por studimi tregon gjithashtu
se nuk ka asgjë që do t'ju mbrojë100%.

Nëse përbindëshi iu do, ai do t'ju marrë.
Kjo ndodhi me babin tim.

Babai im ishte një profesor kolegji
dygjuhësh. Hobi i tij ishte shahu, brixh

dhe shkrimet op-eds. (Të qeshura).

Sidoqoftë, ai e morri dementian.

Nëse përbindëshi iu do, ai do ju marrë.

Sidomos nëse jeni unë, sepse Alzheimer
ka tendencë të përcillet në familje.

Kështu që po përgatitem
për të marrë këtë sëmundje.

Bazuar në atë që kam mësuar
nga kujdesi për babanë tim,

dhe duke hulumtuar se si është të jetosh
me dementia, unë jam duke u

përqëndruar në tre gjëra në
përgatitjen time: Po ndryshoj atë që

bëj për qejf, po punoj për të forcuar
fizikun tim dhe më e vështira

të bërit njeri më i mirë. Le të fillojmë
me hobi. Kur ju merrni dementia,

bëhet më e vështirë dhe më e vështirë
të kënaqeni. Ju nuk mund të

uleni dhe të keni biseda të gjata
me miqtë tuaj të vjetër, sepse nuk dini

kush janë ata. Është konfuze
të shikosh TV dhe shpesh e frikshme.

Dhe leximi pothuajse i pamundur.
Kur kujdeseni për dikë,

me dementia, dhe merrni trajnim,
ju trajnojnë për t'i përfshirë ata në

aktivitete të njohura, të hapura,
më praktike. Me babin, kjo doli të lejoja

të plotësonte formularët. Meqë ishte
profesor, ai e dinte si duket një fletë.

Ai do të nënshkruaj emrin e tij
në çdo rresht, do të kontrollojë të gjitha

kutitë, ai do të vendos numra aty
ku mendon se duhet të ketë.

Por kjo më bëri të mendoja,
çka do të bënin kujdestarët e mi me mua?

Unë jam vajzë e babit. Lexoj, shkruaj,
mendoj shumë për shëndetin global.

A do të më jepnin
revista akademike që të mund të

shkruaja në kufij? A do të më jepnin
tabelat dhe grafikët që mund të

ngjyrosja? Kështu që jam përpjekur
të mësoj të bëj gjëra që janë praktike.

Gjithmonë më ka pëlqyer të vizatoj,
kështu që po e bëj

më shumë edhe pse jam
vërtet shumë e keqe në të. Unë jam duke

mësuar origami themelore. Mund të bëj
një kuti vërtet të shkëlqyeshme.

(Të qeshura)

Dhe po e mësoj veten të thurr,
që tani mund të thur një pjesë të vogël.

(Të qeshura)

Por, ju e dini, nuk ka rëndësi
nëse jam vërtet e mirë në të.

Ajo që ka rëndësi është që duart e mia
e dinë ta bëjnë atë.

Sepse sa më shumë gjëra
që janë të njohura, aq më shumë gjëra

duart dinë të bëjnë,aq më shumë gjëra
që unë mund të jem e lumtur,

dhe e zënë duke bërë kur truri im
nuk po funksionon më mirë.

Thonë se njerëzit që angazhohen
në aktivitete janë më të lumtur,

më të lehtë për përkujdesje
dhe madje mund të ngadalësojnë

përparimin e sëmudjes.
Kjo më duket sikur unë jam duke fituar.

Dua të jem e lumtur aq sa mundem,
për aq kohë sa të mundem.

Shumë njerëz nuk e dinë
që Alzheimeri në të vërtetë ka

simptoma fizike,
si dhe simptoma kognitive.

Ju e humbni ndjenjën tuaj të ekuilibrit,
keni dridhje të muskujve,

dhe kjo ka tendencë t'i çojë njerëzit
të jenë gjithnjë e më pak të

lëvizshëm. Ata frikësohen të shëtisin.
Ata frikësohen të lëvizin.

Kështu që po bëj aktivitete që do
të ndërtojnë sensin tim të ekuilibrit.

Unë jam duke bërë yoga dhe tai chi
për të përmirësuar ekuilibrin tim,

në mënyrë që kur të filloj ta humbas,
do të jem në gjendje të jem

e lëvizshme. Jam duke bërë
ushtrime që mbajnë peshë,

në mënyrë që të kem forcën e muskujve,
kështu që kur të filloj të

dobësohem, do kem më shumë kohë
që akoma mund të lëviz.

Së fundi, gjëja e tretë.

Po mundohem të bëhem një person më i mirë.

Babai im ishte i sjellshëm
dhe i dashur para se të kishte

Alzheimerin, dhe tani është
i sjellshëm dhe i dashur.

Unë e kam parë atë të humbasë
intelektin, sensin e tij të humorit,

aftësitë e tij gjuhësore,
por edhe këtë e kam parë:

Ai më do mua, ai i do djemtë e mi,
ai e do vëllain tim dhe nënën time

dhe kujdestarët e tij. Dhe kjo dashuri
na bën ne të duam të jemi rreth tij,

edhe tani. Edhe kur është kaq e vështirë.

Kur i merrni gjithçka që ka mësuar
ndonjëherë në këtë botë,

zemra e tij ende shkëlqen. Unë nuk kam
qenë e sjellshme dhe e dashur sa babai im.

Ajo që dua është të mësoj të jem ashtu.
Kam nevojë për një zemër të pastër,

edhe nëse zhvishet nga dementia,
ajo do të mbijetojë.

Nuk dua të më prek Alzheimeri.
Dua është shërim në 20 vitet e ardhshme,

mjaft shpejt për të më mbrojtur.
Nëse vjen për mua, unë do jam gati.

Faleminderit.

(Duartrokitje).