Κατάδυση ανοικτής θαλάσσης… με αναπηρικό καροτσάκι

Όταν η Σου Όστιν πήρε ένα ηλεκτροκίνητο καροτσάκι πριν από 16 χρόνια, ένιωσε μια τρομερή αίσθηση ελευθερίας -- όμως οι άλλοι την κοιτούσαν σα να είχε χάσει κάτι. Μέσω της τέχνης της στοχεύει να μεταδώσει το δέος που νιώθει όταν κυλάει μέσα στον κόσμο. Η ομιλία περιλαμβάνει συναρπαστικό footage της υποβρύχιας αναπηρικής καρέκλας που της επιτρέπει να εξερευνά τους βυθούς των ωκεανών, περνώντας ανάμεσα από κοπάδια ψαριών, πλέοντας ελεύθερη σε 360 μοίρες. (Η βιντεοσκόπηση είναι από το TEDxWomen.)

Είναι υπέροχο που είμαι εδώ

για να μιλήσω για το ταξίδι μου,

για να μιλήσω για το αναπηρικό καροτσάκι

και την ελευθερία που μου έχει δώσει.

Άρχισα να χρησιμοποιώ αναπηρικό
καροτσάκι πριν από 16 χρόνια

όταν μία εκτεταμένη νόσος

άλλαξε τον τρόπο που είχα πρόσβαση στον κόσμο.

Όταν ξεκίνησα να χρησιμοποιώ το καροτσάκι,

ήταν μια τεράστια νέα ελευθερία.

Είχα δει τη ζωή μου να γλιστρά μέσα
απ' τα χέρια μου και να περιορίζεται.

Ήταν σα να είχα ένα τεράστιο καινούργιο παιχνίδι.

Μπορούσα να κινούμαι γρήγορα και να νιώθω
ξανά τον αέρα στο πρόσωπό μου.

Και μόνο που βρισκόμουν έξω
στο δρόμο ήταν συναρπαστικό.

Αλλά παρόλο που μόλις είχα ανακαλύψει
αυτήν τη χαρά και ελευθερία,

ο τρόπος που αντιδρούσαν οι άλλοι
απέναντί μου είχε αλλάξει τελείως.

Ήταν σα να μην μπορούσαν πλέον να με δουν,

σα να είχε κατέβει ένας αόρατος μανδύας.

Έμοιαζε να με βλέπουν βάσει αυτού που υπέθεταν

για το πώς είναι να είσαι σε αναπηρικό καροτσάκι.

Όταν τους ρωτούσα τους συνειρμούς τους για το καροτσάκι

χρησιμοποιούσαν λέξεις όπως "περιορισμός", "φόβος",

"οίκτος" και "περιστολή".

Συνειδητοποίησα ότι είχα
εσωτερικεύσει αυτές τις αντιδράσεις

και ότι αυτό είχε αλλάξει σε βάθος το ποια ήμουν.

Ένα κομμάτι μου είχε αποξενωθεί από τον εαυτό μου.

Έβλεπα τον εαυτό μου, όχι από τη δική μου οπτική γωνία,

αλλά έντονα και συνεχώς

από την οπτική γωνία των άλλων.

Ως αποτέλεσμα, ήξερα ότι έπρεπε
να φτιάξω τις δικές μου ιστορίες

γι' αυτή την εμπειρία,

καινούργιες αφηγήσεις για να ανακτήσω την ταυτότητά μου.

["Βρίσκοντας την Ελευθερία: Με τη δημιουργία των δικών μας ιστοριών, μαθαίνουμε να παίρνουμε τα κείμενα των ζωών μας τόσο σοβαρά όσο και τις "επίσημες" αφηγήσεις" -- Ντέιβις 2009, TEDxWomen]

Άρχισα να κάνω έργα

που στόχευαν στο να επικοινωνήσουν κάτι

από τη χαρά και την ελευθερία που ένιωθα
όταν χρησιμοποιούσα το καροτσάκι

-ένα ηλεκτροκίνητο καροτσάκι-
για να αντεπεξέλθω στον κόσμο.

Δούλευα για να μεταμορφώσω αυτές
τις αντιδράσεις που είχα εσωτερικεύσει,

για να μεταμορφώσω τις προκαταλήψεις που
είχαν τόσο διαμορφώσει την ταυτότητά μου

όταν άρχισα να χρησιμοποιώ το αναπηρικό καροτσάκι,

δημιουργώντας μη αναμενόμενες εικόνες.

Το καροτσάκι έγινε ένα αντικείμενο
ζωγραφικής και παιχνιδιού.

Όταν άρχισα κυριολεκτικά να αφήνω

ίχνη χαράς και ελευθερίας,

ήταν συναρπαστικό να βλέπεις

τις γεμάτες ενδιαφέρον και έκπληξη
αντιδράσεις των ανθρώπων.

Έμοιαζε να ανοίγει νέες προοπτικές,

και εκεί έγκειται η αλλαγή αντίληψης.

Έδειξε ότι η Τέχνη

μπορεί να αναδιαμορφώσει την ταυτότητα κάποιου

και να μεταμορφώσει τις προκαταλήψεις
αναθεωρώντας το οικείο.

Όταν λοιπόν, το 2005, ξεκίνησα τις καταδύσεις,

συνειδητοποίησα ότι ο εξοπλισμός καταδύσεων
διευρύνει την γκάμα δραστηριοτήτων σου

όπως ακριβώς το κάνει κι ένα αναπηρικό καροτσάκι,

αλλά οι συνειρμοί που συνδέονται
με τον εξοπλισμό καταδύσεων,

είναι ενθουσιασμού και περιπέτειας,

και είναι εντελώς διαφορετικοί από τις αντιδράσεις
των ανθρώπων για το καροτσάκι.

Κι έτσι σκέφτηκα, "Άραγε τι θα συμβεί

αν τα βάλω και τα δύο μαζί;"(Γέλια) (Χειροκρότημα)

Και το υποβρύχιο καροτσάκι που προέκυψε

με οδήγησε στο πιο απίστευτο ταξίδι

τα τελευταία εφτά χρόνια.

Για να σας δώσω λοιπόν μια ιδέα του πώς είναι,

θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας ένα από τα αποτελέσματα

από τη δημιουργία αυτού του θεάματος,

και να σας δείξω τι απίστευτο ταξίδι μού έχει προσφέρει.

(Μουσική)

(Χειροκρότημα)

Είναι η πιο απίστευτη εμπειρία,

πέρα από τα περισσότερα πράγματα
που έχω βιώσει στη ζωή μου.

Έχω κυριολεκτικά την ελευθερία να κινηθώ

σε 360 μοίρες

και να νιώσω την εκπληκτική αίσθηση χαράς και ελευθερίας.

Και το πιο αναπάντεχο είναι

ότι φαίνεται να το βλέπουν και να το νιώθουν και οι άλλοι.

Τα μάτια τους κυριολεκτικά φωτίζονται,

και λένε πράγματα όπως, "Θέλω κι εγώ ένα τέτοιο",

ή "Αν εσύ μπορείς να κάνεις αυτό,
εγώ μπορώ να κάνω το οτιδήποτε".

Και σκέφτομαι, είναι επειδή εκείνη τη στιγμή

που βλέπουν ένα αντικείμενο

για το οποίο δεν έχουν κανένα πλαίσιο αναφοράς,

ή το οποίο ξεπερνά τα πλαίσια αναφοράς

που έχουν για το αναπηρικό καροτσάκι,

πρέπει να σκεφτούν με έναν τελείως καινούργιο τρόπο.

Και πιστεύω ότι αυτή η στιγμή
της τελείως καινούργιας σκέψης,

ίσως δημιουργεί μια ελευθερία

που εξαπλώνεται στο υπόλοιπο της ζωής τους.

Για 'μένα, αυτό σημαίνει ότι βλέπουν

την αξία της διαφορετικότητας,

τη χαρά που παίρνουμε,

όταν αντί να εστιάζουμε στην απώλεια ή στους περιορισμούς,

βλέπουμε και ανακαλύπτουμε τη δύναμη και τη χαρά

του να βλέπουμε τον κόσμο
μέσα από νέες συναρπαστικές οπτικές.

Για 'μένα, το καροτσάκι γίνεται

ένα μέσο μεταμόρφωσης.

Όντως, πλέον αποκαλώ το υποβρύχιο καροτσάκι "Πύλη",

γιατί κυριολεκτικά με ώθησε

σ' ένα νέο τρόπο ύπαρξης,

σε νέες διαστάσεις και σ' ένα νέο επίπεδο συναίσθησης.

Και το άλλο είναι,

ότι επειδή κανένας δεν έχει ξαναδεί ή ξανακούσει

για κάποιο υποβρύχιο καροτσάκι,

και η δημιουργία αυτού του θεάματος
έχει να κάνει με τη δημιουργία

καινούργιων τρόπων αντίληψης, ύπαρξης και γνώσης,

τώρα που έχετε υπόψη σας αυτό,

είστε κι όλοι εσείς μέρος του έργου τέχνης.

(Χειροκρότημα)