1
00:00:00,841 --> 00:00:02,751
मला कबूल करावयाचे आहे.

2
00:00:03,148 --> 00:00:10,443
आणि तुम्हाला ही कबूल करावे लागेल

3
00:00:11,779 --> 00:00:14,533
हात वर करून सांगा गत वर्षी

4
00:00:14,557 --> 00:00:17,947
किती जणांनी थोड्या प्रमाणात ताण सहन केला?

5
00:00:17,971 --> 00:00:20,358
कोणी एकानी?

6
00:00:20,604 --> 00:00:22,879
किती जणांनी मध्यम प्रमाणात ताण सहन केला?

7
00:00:23,840 --> 00:00:26,417
कितीनी खूप प्रमाणात ताण सहन केला ?

8
00:00:26,441 --> 00:00:28,825
मी पण त्यात आहे

9
00:00:28,849 --> 00:00:30,973
पण हा माझ्या कबुलीजबाब नाही

10
00:00:30,997 --> 00:00:32,758
माझा कबुलीजबाब असा आहे.

11
00:00:32,782 --> 00:00:34,779
मी एक आरोग्य मानसशास्त्रज्ञ आहे,

12
00:00:34,779 --> 00:00:38,622
आणि माझे काम लोकांना अधिक आनंदी 
व आरोग्यदायी करणे.

13
00:00:39,809 --> 00:00:42,902
मी गेल्या १० वर्षांपासून जे शिकवत आले आहे.

14
00:00:42,926 --> 00:00:47,230
त्याने चांगले होण्यापेक्षा हानीच अधिक झाली

15
00:00:47,254 --> 00:00:49,084
आणि त्याचा संबंध ताणाशी आहे.

16
00:00:49,826 --> 00:00:52,829
कित्येक वर्षे मी लोकांना सांगत आले आहे 
ताणामुळे आपण आजारी पडतो.

17
00:00:52,853 --> 00:00:55,724
रक्तवाहिन्यासंबंधी रोगांचा 
धोका वाढतो ते

18
00:00:55,748 --> 00:00:57,520
हृद्य विकारांपर्यंत.

19
00:00:58,134 --> 00:01:01,666
मुळात ताण हा शत्रू हा माझा पक्का समज.

20
00:01:02,383 --> 00:01:05,071
पण मी ताण बद्दलचा माझा विचार बदलला

21
00:01:05,095 --> 00:01:08,264
आणि तुमचा ही बदलू इच्छिते.

22
00:01:09,010 --> 00:01:11,366
ताणा बाबत माझ्या दृष्टिकोनाचा फेरविचार

23
00:01:11,390 --> 00:01:13,377
करावयाला लावणाऱ्या प्रयोगाबाबत बोलूया

24
00:01:14,004 --> 00:01:18,639
आठ वर्षे युनायटेड स्टेट्स मध्ये ३००००
प्रौढ अभ्यासले.

25
00:01:18,663 --> 00:01:21,166
प्रत्येकास विचारणा केली,

26
00:01:21,190 --> 00:01:24,382
"मागील वर्षी आपण किती ताण अनुभवला?"

27
00:01:25,088 --> 00:01:26,628
त्यांनी हे पण विचारले कि,

28
00:01:26,652 --> 00:01:30,984
"ताण आरोग्यासाठी हानीकारक आहे
यावर तुमचा विश्वास आहे का?"

29
00:01:32,430 --> 00:01:35,986
त्यांच्यापैकी कोणमृत्यू पावले शोधण्यासाठी
सार्वजनिक मृत्यू रेकॉर्ड वापरले.

30
00:01:36,010 --> 00:01:37,191
(हशा)

31
00:01:37,215 --> 00:01:39,013
ठीक आहे.

32
00:01:39,037 --> 00:01:41,187
प्रथम वाईट बातमी.

33
00:01:41,211 --> 00:01:44,612
ज्यांनी मागील वर्षी खूप ताण अनुभवला

34
00:01:44,636 --> 00:01:47,389
४३ टक्के मृत्युच्या वाढीचा धोका होता.

35
00:01:48,612 --> 00:01:52,371
पण हे अश्या लोकांसाठी फक्त खरे होते.

36
00:01:52,395 --> 00:01:56,032
ज्यांचा ताण आपल्या आरोग्यासाठी
हानीकारक आहे असा विश्वास होता.

37
00:01:56,056 --> 00:01:58,816
( हशा)

38
00:01:58,840 --> 00:02:01,116
भरपूर ताण अनुभणारे

39
00:02:01,140 --> 00:02:03,080
पण ताण हानीकारक नाही

40
00:02:03,104 --> 00:02:04,781
अशांमध्ये मृत्यची शक्यता कमी होती.

41
00:02:04,805 --> 00:02:08,348
खरं तर, ते तुलनेने ताण असलेल्यापेक्षा 
हा धोका कमी होता .

42
00:02:08,372 --> 00:02:09,672
///////////

43
00:02:09,696 --> 00:02:12,153
कमी ताण असलेल्या लोकांहून 
44
00:02:12,896 --> 00:02:15,516
आठ वर्षांत अमेरिकनांच्या मृत्यूचा
मागोवा घेतला

44
00:02:15,540 --> 00:02:17,110
//////

45
00:02:17,134 --> 00:02:20,310
हे १८२००० अमेरिकन

46
00:02:20,334 --> 00:02:21,772
केवळ ताणामुळे नव्हे तर

47
00:02:21,796 --> 00:02:24,977
ताण वाईट आहे या विश्वासाने मृत्यू पावले

48
00:02:25,001 --> 00:02:26,233
( हशा)

49
00:02:26,257 --> 00:02:29,299
म्हणजे अंदाजे प्रतीवर्षी 20,000 मृत्यू

50
00:02:29,931 --> 00:02:32,735
हा अंदाज बरोबर असल्यास

51
00:02:32,759 --> 00:02:34,998
ताण वाईट आहे या विश्वासाने

52
00:02:35,022 --> 00:02:39,093
ताण हानिकारक असतो हा विश्वास
मृत्यूचे १५वे मोठे कारण आहे

53
00:02:39,117 --> 00:02:43,100
ही संख्या त्वचा कर्करोग , एचआयव्ही / एड्स 
आणि खून यामुळे होणाऱ्या हून जास्त आहे.

54
00:02:45,172 --> 00:02:47,287
(हशा)

55
00:02:47,311 --> 00:02:50,112
या अभ्यासाने मी भय चकीत झाले

56
00:02:50,136 --> 00:02:54,185
मी लोकांना ताण हानिकारकअसतो

57
00:02:54,209 --> 00:02:56,050
हे सांगण्यात खूप ऊर्जा खर्च केली

58
00:02:57,090 --> 00:02:58,762
या अभ्यासाने मी आश्चर्यचकीत झाले

59
00:02:58,786 --> 00:03:02,858
आपण ताणाबाबत विचार बदलुन आपण
आरोग्य प्राप्त करू शकू काय?

60
00:03:02,882 --> 00:03:04,702
आणि इथे विज्ञान हो म्हणते

61
00:03:04,726 --> 00:03:06,784
९९६ पासून सुरवात करून ७च्या पटीत 
मागे जात अंक मोजा.

62
00:03:06,808 --> 00:03:10,060
आपण ताणासंबधी आपला विचार बदलू तेव्हा
आपल्या शरीराचा प्रतिसादही बदलतो.

63
00:03:10,084 --> 00:03:12,417
हे कसे होते हे पाहण्यासाठी

64
00:03:12,441 --> 00:03:15,298
आता कल्पना करा की ताणाबाबतच्या 
शिबीरात सर्व सहभागी आहात ,

65
00:03:15,322 --> 00:03:17,905
ही सामाजिक ताण विषयी चाचणी आहे

66
00:03:17,929 --> 00:03:20,589
आपणास ताण देण्यास बसविलेली आहे.

67
00:03:20,613 --> 00:03:22,643
चाचणी साठी आपण प्रयोगशाळेत आलोततन

68
00:03:22,667 --> 00:03:24,638
तुम्हाला पाच मिनिटांचे

69
00:03:24,662 --> 00:03:29,277
उत्स्फूर्त भाषण देण्यास सांगितले आहे,

70
00:03:29,301 --> 00:03:32,934
वैयक्तिक दोषाबाबत आणि तेही तुमच्या समोर
बसलेल्या तज्ञ मंडळी समोर.

71
00:03:32,958 --> 00:03:34,816
जी न बोलता तुमच्यावर कसा 
दबाव निर्माण होईल हे पाहील.

72
00:03:34,840 --> 00:03:37,787
प्रखर तेजस्वी दिवे आणि कँमेंरा
तुमच्या चेहऱ्यावर आहे तो असा

73
00:03:37,811 --> 00:03:39,270
खच्चीकरण व्हावे यासाठी परीक्षक अशी 
तुम्हाला निराश करणारी देहबोली करतील.

74
00:03:39,294 --> 00:03:40,452
(हशा)

75
00:05:20,736 --> 00:05:26,829
हावर्ड वि्ध्यापिठात परीक्षेस जाण्यापूर्वी 
हा ताण हानिकारक नाही अशी शिकवण देली

76
00:05:26,829 --> 00:05:32,063
त्यांना सामाजिक चाचणी पूर्वी ताण 
हा उपयुक्त असतो हे पटविले होते

77
00:05:32,063 --> 00:05:35,846
ताणामुळे ह्र्दय धडधडते श्वास जलद होतो 
काही हरकत नाही

78
00:05:35,846 --> 00:05:42,340
त्यामुळे तुमच्या मेंदूला 
ऑक्सिजन जास्त मिळतो

79
00:05:42,340 --> 00:05:47,435
ताणाकडे सकारात्मक दृष्टीने पहात असलेल्या
स्पर्धकांनी या चाचणीत चांगले यश मिळविले.

80
00:05:47,435 --> 00:05:50,304
ते आत्मविश्वाशी वाटले त्यांना 
कमी ताण जाणवला

81
00:05:50,304 --> 00:05:54,982
शरीर ताणाचा प्रतिसाद वेगळ्या विचाराने
बदलते मला ही चकित करणारी बाब वाटली

82
00:05:54,982 --> 00:06:04,837
नेहमीच्या ताणअवस्थेत ह्र्यद्याची 
धडधड वाढते रक्त वाहिन्या आकुंचित पावतात

83
00:06:04,837 --> 00:06:10,183
हेच कारण आहे की सततचा ताण ही काही वेळा
हृद्य वा धमन्यांच्या विकाराशी निगडीत असतो

84
00:06:10,183 --> 00:06:14,131
या ताण अवस्थेत सतत राहणे 
आरोग्यास हानिकारक आहे

85
00:06:14,131 --> 00:06:17,768
शिबिरातील ज्यांना ताण हानिकारक 
वाटला नाही

86
00:06:17,768 --> 00:06:20,131
त्यांच्या रक्तवाहिन्या ताण मुक्त 
आढळल्या जरी त्यांचे हृद्य धडधडत होते

87
00:06:20,131 --> 00:06:26,186
हृद्य व धमन्यांची ही स्थिती
आरोग्यदायी आह्रे

88
00:06:26,186 --> 00:06:33,682
आनंदाच्या क्षणी जसे वाटावे
तशी ही स्थिती आहे .

89
00:06:33,682 --> 00:06:36,986
आयुष्याच्या तणाव प्रसंगी

90
00:06:36,986 --> 00:06:43,467
हा जैविक बदल फरक दाखवितो ५०व्या वर्षी 
तणावामुळे आलेला हृद्य विकाराचा झटका

91
00:06:43,467 --> 00:06:46,414
आणि ९० व्या वर्षीचे आरोग्य दायी जीवन

92
00:06:46,414 --> 00:06:53,357
ताणाचे हे नवे शास्त्र तुमचा त्याप्रतीचा 
दृष्टीकोन किती मोलाचा आहे सांगते

93
00:06:53,357 --> 00:06:58,491
मानसशास्त्रज्ञ म्हणून माझे ध्येय बदलले 
ताणापासून तुम्ही दूर जाऊ नये मला वाटते

94
00:06:58,491 --> 00:07:04,054
मला ताणाप्रती तुम्हास सकारात्मक 
करावयाचे आहे यासाठी या प्रयत्न केला

95
00:07:04,054 --> 00:07:09,461
जर तुम्ही म्हणाला असता गतवर्षी खूप ताण
सोसला तर आम्ही तुमचे जीवन वाचविले असते

96
00:07:09,461 --> 00:07:13,461
पुढील वेळी जेव्हा ताणामुळे 
ह्र्दय धडधड करेल मी आशा करते

97
00:07:13,461 --> 00:07:17,107
तुम्ही आजचे व्याख्यान आठवाल व 
स्वतःशी विचार कराल

98
00:07:17,107 --> 00:07:24,858
हे माझे शरीर मला आलेले आव्हान पेलण्यास 
समर्थ आहे ताणाबाबतच्या या दृष्टीकोनाने

99
00:07:24,858 --> 00:07:29,692
तुमचे शरीर तुमच्या मनावर विश्वास ठेविल 
ताणाबाबत तुमचा विचार आरोग्यदायी राहील

100
00:07:29,692 --> 00:07:36,460
मी म्हणते दशकाच्या मला राक्षशी 
तणावातून सन्मानजनक होण्यासाठी

101
00:07:36,460 --> 00:07:39,437
एक चर्चा करणार आहोत

102
00:07:39,437 --> 00:07:44,304
ताणाच्या प्रतिसादा विषयी सर्वात दुर्लक्षित
वैशिष्टा विषयी मला सांगायचे आहे .

103
00:07:44,304 --> 00:07:49,744
ते हे की ताण तुम्हाला समाजाभिमुख करतो

104
00:07:49,744 --> 00:07:53,901
ताणाची ही बाजू समजण्यासाठी आपल्याला
oxytocin, या हार्मोनची माहिती पाहू .

105
00:07:53,901 --> 00:07:59,372
हार्मोन म्हणून ऑक़सीटोसिनची वाजवीपेक्षा 
जास्त जाहिरात झाली आहे .

106
00:07:59,372 --> 00:08:05,190
त्यास स्वतःचे टोपण नाव आहे cuddle हार्मोन
एखाद्यास आलिंगन देता तव्हा ते स्त्रवते

107
00:08:05,190 --> 00:08:11,979
पण हा या हार्मोन चा लहानसा भाग आहे 
Oxytocin हा न्युरो हार्मोन आहे .

108
00:08:11,979 --> 00:08:21,445
मेंदूतील सामाजिक सहजप्रवृतीशी 
सूक्ष्म जुळवणी करतो .

109
00:08:21,445 --> 00:08:28,461
Oxytocin तुम्हाला कुटुंबातील किवा
मित्रांना स्पर्श करण्यास उद्युक्त करतो.

110
00:08:28,461 --> 00:08:32,688
ते तुम्हास तुम्ही ज्याची काळजी करता 
त्यांना मदत करावयास प्रवृत्त करते.

111
00:08:32,688 --> 00:08:41,273
काहींनी सुचविले oxytocin हुंगायचा 
ज्यायोगे आपणास इतरांबाबत कणव वाटेल

112
00:08:41,273 --> 00:08:51,280
खूप जणांना माहित नसते oxytocin, हे 
ताणा PASUIRMAN होणारे हार्मोन आहे

113
00:08:51,280 --> 00:08:56,330
ताणाला प्रतिसाद म्हणून पियुशिका
ग्रंथीतून बाहेर टाकले जाते.

114
00:08:56,330 --> 00:09:02,443
हे ताणाचा प्रतिसाद म्हणुंन adrenaline
बाहेर पडते त्याने हृद्य धडधडते.

115
00:09:02,443 --> 00:09:07,940
ताणा तून बाहेर पडणारे oxytocin 
तुम्हाला प्रवृत्त करते मदत मिळविण्यास

116
00:09:07,940 --> 00:09:16,315
ताणाचा प्रतिसाद तुम्हास काय वाटते 
ते समजण्यास इतरांना सूचित करितो

117
00:09:16,315 --> 00:09:23,300
तुमच्या आयुष्यातील एक झगडतो आहे
याची जाणीव ताणाच्या प्रतिसादाने मिळते

118
00:09:23,300 --> 00:09:26,586
आणि म्हणून तुम्ही खडतर अवस्थेत 
परस्परांना मदत करता

119
00:09:26,586 --> 00:09:33,606
तुम्ही तुमची काळजी घेणार्यांकडून वेधले
जावे असा या प्रतिसादाचा प्रयत्न असतो.

120
00:09:33,606 --> 00:09:37,952
ताणसंबंधी ही बाजू तुम्हाला 
आरोग्यदायी कशी करते ?

121
00:09:37,952 --> 00:09:42,448
oxytocin हा मेंदुवरच नव्हे तर
शरीरावर ही कार्य करतो

122
00:09:42,448 --> 00:09:50,359
ताणा पासून हृद्य व धमन्यांचे रक्षण 
करणे हे याचे मुख्य कार्य आहे

123
00:09:50,359 --> 00:09:56,109
हे नैसर्गिक दाह प्रतिरोधक आहे
रक्तवाहिन्यांना त्यामुळे आराम मिळतो

124
00:09:56,109 --> 00:09:59,782
पण माझा आवडता परिणाम म्हणजे 
ह्र्यदयावर याचा होणारा परिणाम

125
00:09:59,782 --> 00:10:03,662
हे हार्मोन ग्रहण करणारे सवेद्के
हृदयात असतात .

126
00:10:03,662 --> 00:10:18,059
ताणामुळे आहत झालेल्या पेशींना पुनर्जीवीत 
करण्याचे काम oxytocin करतो

127
00:10:18,059 --> 00:10:20,413
हे हार्मोन हृद्य मजबूत करतो

128
00:10:20,413 --> 00:10:22,858
आकर्षणाची बाब ही आहे की oxytocin 
हे फायदे सामाजिक संपर्काने

129
00:10:22,858 --> 00:10:26,609
आणि सामाजिक पाठींब्याने वाढतात त्यामुळेच 
तुम्ही संकटात असलेल्या कडे धावता

130
00:10:26,609 --> 00:10:32,336
इतरांची मदत घेण्यास किवा देण्यास

131
00:10:32,336 --> 00:10:36,986
ताणाप्रती तुमचा प्रतिसाद आरोग्यदायी होतो 
ताणाने झालेल्या हानीतून लवकर बरे होता

132
00:10:36,986 --> 00:10:46,331
ताणमुक्तीची यंत्रणा ताणाच्या प्रतिसादात
मुळात समाविष्ट आहे याने मी चकित झाले

133
00:10:46,331 --> 00:10:51,544
ती यंत्रणा म्हणजे मानवी संपर्क

134
00:10:51,544 --> 00:10:54,652
आणखी एका अभ्यासाबद्दल सांगून संपविते

135
00:10:54,652 --> 00:10:58,454
ऐका ,या अभ्यासाने जीवन वाचू शकते

136
00:10:58,454 --> 00:11:02,296
अमेरिकेतील तील 1000 प्रौढांचा 
मागोवा घेण्यात आला.

137
00:11:02,296 --> 00:11:08,285
सर्व 34 ते 93 या वयोगटातील होते. 
प्रयोगाची सुरवात प्रश्न विचरून झाली

138
00:11:08,285 --> 00:11:12,791
"गतवर्षी किती ताण सहन केला ?"

139
00:11:12,791 --> 00:11:22,616
तुम्ही किती वेळ दिला मित्र शेजारी
व समाजातील लोकांना मदत करण्यास

140
00:11:22,616 --> 00:11:28,108
त्यानंतर त्यांनी पुढील पाच वर्षात कितींचा 
मृत्यू झाला हे मृत्यू नोंद वहीतून पाहिले

141
00:11:28,108 --> 00:11:30,495
वाईट बातमी प्रथम

142
00:11:30,495 --> 00:11:36,259
आयुष्यातील मोठ्या ताण देणाऱ्या घटना जसे 
कौटुंबिक संकट आर्थिक संकट

143
00:11:36,259 --> 00:11:40,735
यामुळे मृत्यूचे प्रमाण ३० % वाढले

144
00:11:40,735 --> 00:11:46,894
पण हे सर्वांसाठी खरे नाही

145
00:11:46,894 --> 00:11:57,151
इतरांची काळजी घेण्यात ज्यांनी वेळ दिला 
त्यांच्यात मृत्यूची वाढ शून्य होती .

146
00:11:57,151 --> 00:12:00,904
इतरांची काळजी घेतल्याने ताणापासून 
आपला बचाव होतो

147
00:12:00,904 --> 00:12:06,822
पुन्हा आपण पहिले की ताणाचा दुष्परिणाम 
टाळता येतो .

148
00:12:06,822 --> 00:12:13,252
तुम्ही कसा विचार करता व कशी कृती करता 
यावर ताणाचे समायोजन ठरते

149
00:12:13,252 --> 00:12:20,333
ताणाकडे सकारात्मकतेने तुम्ही पहाता
तेव्हा एक जैविक धैर्य निर्माण होते.

150
00:12:20,333 --> 00:12:27,610
ताणाच्या स्थितीतील लोकांशी संपर्क करतांना
आपणच आपला त्यापासून बचाव करतो

151
00:12:27,610 --> 00:12:35,493
यापुढे मी आयुष्यतील तणावग्रस्त प्रसंगाचा 
विचार करणार नाही .

152
00:12:35,493 --> 00:12:41,833
या विज्ञानाने ताणा विषयी
नवा अर्थ मला समजला

153
00:12:41,833 --> 00:12:46,219
ताण आपणास हृदयाकडे नेतो

154
00:12:46,219 --> 00:12:51,370
आपले अनुकंपा निर्माण करणारे हृद्य इतरांशी
संपर्क करता तेव्हा आयुष्याचा अर्थ शोधते.

155
00:12:51,370 --> 00:13:00,292
आणि तुमचे हे जोरात धडधड करणारे हृद्य
तुम्हाला सामर्थ्य व शक्ती देते

156
00:13:00,292 --> 00:13:06,024
या सकारात्मक रीतीने तुम्ही ताणावाकडे 
पाहिल्यास केवळ त्यापासून मुक्त होणार नाही

157
00:13:06,024 --> 00:13:09,982
तर म्हणाल

158
00:13:09,982 --> 00:13:16,365
मी आयुष्यातील तणाव प्रसंग हाताळू शकतो .

159
00:13:16,365 --> 00:13:22,158
आणि तुम्हाला आठवेल आपण एकटेच नाही

160
00:13:22,158 --> 00:13:23,641
आभारी

161
00:13:23,641 --> 00:13:33,427
(टाळ्या )

162
00:13:33,427 --> 00:13:36,718
Chris Anderson: तुम्ही सांगितले ते चकीत 
करणारे आहे तुम्ही आम्हास सांगत आहात

163
00:13:36,718 --> 00:13:43,458
ताणा विषयी विचरत बदल करून आयुष्य 
वाढते हे आश्चर्य कारक आहे .

164
00:13:43,458 --> 00:13:48,705
काय सल्ला द्याल जर जीवनशैली 
निवडायची असेल

165
00:13:48,705 --> 00:13:55,010
तणावपूर्ण काम व तणावविरहित
काम स्वीकारण्यात

166
00:13:55,010 --> 00:14:00,260
तुम्ही जोपर्यंत तणाव हाताळता तोपर्यंत 
ते काम करा

167
00:14:00,260 --> 00:14:01,822
Kelly McGoniga होय

168
00:14:01,822 --> 00:14:06,700
तणाव स्थिती टाळण्या पेक्षा त्याचा अर्थ
जाणणे आरोग्यास हितकारक आहे

169
00:14:06,700 --> 00:14:09,580
निर्णय घेण्यासाठी हाच उत्तम मार्ग आहे

170
00:14:09,580 --> 00:14:14,828
ज्या कामामुळे जीवनास अर्थ मिळेल व
ताण हाताळण्याचा विश्वास मिळेल

171
00:14:14,828 --> 00:14:21,535
Chris Anderson: खूप खूप आभारी आहे केली
खूपच चांगले मार्गदर्शन मिळाले

172
00:14:21,535 --> 00:14:24,104
(टाळ्या )