[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.100,0:00:04.52,Default,,0000,0000,0000,,Zastanawialiście się kiedyś,\Nco czują i myślą zwierzęta?
Dialogue: 0,0:00:05.02,0:00:06.90,Default,,0000,0000,0000,,Zacznijmy od pytania,
Dialogue: 0,0:00:07.65,0:00:11.77,Default,,0000,0000,0000,,czy mój pies mnie kocha,\Nczy chce tylko dostać smakołyk?
Dialogue: 0,0:00:12.99,0:00:17.96,Default,,0000,0000,0000,,Łatwo dostrzec, że naprawdę nas kocha.
Dialogue: 0,0:00:17.98,0:00:20.06,Default,,0000,0000,0000,,Gołym okiem widać,
Dialogue: 0,0:00:20.09,0:00:23.74,Default,,0000,0000,0000,,co dzieje się w tym małym kudłatym łebku.
Dialogue: 0,0:00:24.59,0:00:25.97,Default,,0000,0000,0000,,Co tam się dzieje?
Dialogue: 0,0:00:27.16,0:00:28.88,Default,,0000,0000,0000,,Coś na pewno musi się dziać.
Dialogue: 0,0:00:29.86,0:00:34.26,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego zawsze pytamy, czy nas kochają?
Dialogue: 0,0:00:34.29,0:00:36.40,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego zawsze chodzi o nas?
Dialogue: 0,0:00:36.42,0:00:39.06,Default,,0000,0000,0000,,Czemu jesteśmy tak egoistyczni?
Dialogue: 0,0:00:40.67,0:00:43.71,Default,,0000,0000,0000,,Wymyśliłem inne pytanie\Ndo zadania zwierzętom.
Dialogue: 0,0:00:45.91,0:00:47.33,Default,,0000,0000,0000,,Kim jesteś?
Dialogue: 0,0:00:49.91,0:00:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Są pewne zdolności umysłowe,
Dialogue: 0,0:00:52.83,0:00:57.69,Default,,0000,0000,0000,,które przypisujemy tylko ludziom.
Dialogue: 0,0:00:58.18,0:00:59.53,Default,,0000,0000,0000,,Ale czy to prawda?
Dialogue: 0,0:01:00.05,0:01:04.02,Default,,0000,0000,0000,,Co inne istoty robią ze swoimi mózgami?
Dialogue: 0,0:01:04.55,0:01:06.91,Default,,0000,0000,0000,,O czym myślą i co czują?
Dialogue: 0,0:01:07.57,0:01:09.20,Default,,0000,0000,0000,,Czy można się tego dowiedzieć?
Dialogue: 0,0:01:09.23,0:01:10.90,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że jest pewien sposób,\N
Dialogue: 0,0:01:10.92,0:01:12.62,Default,,0000,0000,0000,,a nawet kilka.
Dialogue: 0,0:01:12.95,0:01:17.07,Default,,0000,0000,0000,,Możemy obserwować ewolucję,\Nbadać ich mózgi,
Dialogue: 0,0:01:17.10,0:01:19.58,Default,,0000,0000,0000,,obserwować, co robią.
Dialogue: 0,0:01:21.32,0:01:25.26,Default,,0000,0000,0000,,Nie zapominajmy, że nasz mózg \Njest dziedzictwem.
Dialogue: 0,0:01:26.25,0:01:29.96,Default,,0000,0000,0000,,Pierwsze neurony powstały u meduz.
Dialogue: 0,0:01:30.44,0:01:33.28,Default,,0000,0000,0000,,Z meduz powstały pierwsze strunowce,
Dialogue: 0,0:01:33.30,0:01:36.97,Default,,0000,0000,0000,,a one były przodkami pierwszych kręgowców.
Dialogue: 0,0:01:37.28,0:01:39.70,Default,,0000,0000,0000,,Kręgowce wyszły z morza
Dialogue: 0,0:01:39.72,0:01:41.06,Default,,0000,0000,0000,,i oto jesteśmy.
Dialogue: 0,0:01:42.74,0:01:48.33,Default,,0000,0000,0000,,Ale neurony, czyli komórki nerwowe, \N
Dialogue: 0,0:01:48.35,0:01:51.77,Default,,0000,0000,0000,,wciąż wyglądają tak samo\Nu raka, ptaków, jak i u nas.
Dialogue: 0,0:01:52.43,0:01:55.97,Default,,0000,0000,0000,,Co mówi nam to o umyśle raka?
Dialogue: 0,0:01:56.88,0:01:58.44,Default,,0000,0000,0000,,Czy w ogóle coś z tego wynika?
Dialogue: 0,0:01:58.46,0:02:02.49,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, że jeśli poddamy raka
Dialogue: 0,0:02:02.51,0:02:05.17,Default,,0000,0000,0000,,niewielkim wstrząsom elektrycznym
Dialogue: 0,0:02:05.20,0:02:07.49,Default,,0000,0000,0000,,za każdym razem, gdy\Nwychodzi ze swojej norki,
Dialogue: 0,0:02:07.52,0:02:09.70,Default,,0000,0000,0000,,rozwinie się u niego strach.
Dialogue: 0,0:02:11.13,0:02:14.55,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli podamy mu później lek
Dialogue: 0,0:02:14.58,0:02:17.50,Default,,0000,0000,0000,,stosowany w zaburzeniach lękowych u ludzi,
Dialogue: 0,0:02:17.52,0:02:20.60,Default,,0000,0000,0000,,rak rozluźni się i wyjdzie z norki.
Dialogue: 0,0:02:22.31,0:02:25.40,Default,,0000,0000,0000,,Jak bardzo przejmujemy się\Nzaburzeniami lękowymi raków?
Dialogue: 0,0:02:25.90,0:02:27.26,Default,,0000,0000,0000,,Przeważnie... Gotujemy je.
Dialogue: 0,0:02:27.28,0:02:28.60,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:02:30.49,0:02:35.85,Default,,0000,0000,0000,,Ośmiornice używają narzędzi,\Npodobnie jak większość małp,
Dialogue: 0,0:02:35.87,0:02:38.22,Default,,0000,0000,0000,,rozpoznają też ludzkie twarze.
Dialogue: 0,0:02:38.81,0:02:43.59,Default,,0000,0000,0000,,Jak uszanowaliśmy inteligencję\Npodobną do małpy u tego bezkręgowca?
Dialogue: 0,0:02:43.100,0:02:45.45,Default,,0000,0000,0000,,Przeważnie gotując go.
Dialogue: 0,0:02:46.67,0:02:50.98,Default,,0000,0000,0000,,Gdy granik zapędzi rybę \Nw szczelinę koralowca,
Dialogue: 0,0:02:50.100,0:02:55.98,Default,,0000,0000,0000,,czasami uda mu się tam,\Ngdzie wie, że śpi murena
Dialogue: 0,0:02:55.100,0:02:59.57,Default,,0000,0000,0000,,i zasygnalizuje jej "Chodź za mną",
Dialogue: 0,0:02:59.60,0:03:02.14,Default,,0000,0000,0000,,a murena zrozumie ten znak.
Dialogue: 0,0:03:02.82,0:03:05.79,Default,,0000,0000,0000,,Murena może wpłynąć \Nw szczelinę i złapać rybę,
Dialogue: 0,0:03:05.82,0:03:08.48,Default,,0000,0000,0000,,ale ryba może jej zwiać, \Ni wtedy złapie ją granik.
Dialogue: 0,0:03:08.88,0:03:14.91,Default,,0000,0000,0000,,To odwieczne partnerstwo, \Nktóre odkryliśmy dopiero niedawno.
Dialogue: 0,0:03:14.94,0:03:18.02,Default,,0000,0000,0000,,Jak je doceniamy?
Dialogue: 0,0:03:18.04,0:03:19.62,Default,,0000,0000,0000,,Przeważnie smażąc.
Dialogue: 0,0:03:20.92,0:03:24.52,Default,,0000,0000,0000,,Wyłania się schemat, mówiący więcej o nas
Dialogue: 0,0:03:24.54,0:03:26.70,Default,,0000,0000,0000,,niż o nich.
Dialogue: 0,0:03:27.61,0:03:30.02,Default,,0000,0000,0000,,Wydry morskie używają narzędzi,
Dialogue: 0,0:03:30.04,0:03:33.02,Default,,0000,0000,0000,,przeznaczając trochę czasu,
Dialogue: 0,0:03:33.04,0:03:37.18,Default,,0000,0000,0000,,aby pokazać swoim młodym, co robić.\NTo właśnie jest uczenie.
Dialogue: 0,0:03:37.20,0:03:39.88,Default,,0000,0000,0000,,Szympansy nie uczą.
Dialogue: 0,0:03:40.100,0:03:44.81,Default,,0000,0000,0000,,Orki uczą i dzielą się jedzeniem.
Dialogue: 0,0:03:46.88,0:03:48.91,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy ewolucja robi coś nowego,
Dialogue: 0,0:03:48.94,0:03:53.29,Default,,0000,0000,0000,,wykorzystuje to, co już ma w zapasie,
Dialogue: 0,0:03:53.31,0:03:55.78,Default,,0000,0000,0000,,zanim wkroczy na nowe tory.
Dialogue: 0,0:03:55.80,0:03:57.98,Default,,0000,0000,0000,,Nasze mózgi wykształciły się
Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:02.40,Default,,0000,0000,0000,,podczas długiego procesu ewolucji.
Dialogue: 0,0:04:02.42,0:04:06.01,Default,,0000,0000,0000,,Porównując mózg ludzki do szympansa,
Dialogue: 0,0:04:06.04,0:04:09.70,Default,,0000,0000,0000,,widzimy, że właściwie to mamy \Nduży mózg szympansa.
Dialogue: 0,0:04:09.73,0:04:13.67,Default,,0000,0000,0000,,To dobrze że są większe, bo naprawdę \Nbrakuje nam wiary w siebie.
Dialogue: 0,0:04:13.69,0:04:15.75,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:04:15.78,0:04:18.89,Default,,0000,0000,0000,,Ale uwaga, co z delfinem?
Dialogue: 0,0:04:18.92,0:04:21.89,Default,,0000,0000,0000,,Ma większy mózg i więcej zwojów.
Dialogue: 0,0:04:22.78,0:04:25.48,Default,,0000,0000,0000,,Może powiecie, że to tylko mózgi,
Dialogue: 0,0:04:25.51,0:04:27.94,Default,,0000,0000,0000,,co mają wspólnego z umysłem?
Dialogue: 0,0:04:28.35,0:04:32.22,Default,,0000,0000,0000,,Widać jego działanie
Dialogue: 0,0:04:32.24,0:04:33.95,Default,,0000,0000,0000,,w logicznych zachowaniach.
Dialogue: 0,0:04:34.53,0:04:38.16,Default,,0000,0000,0000,,Te słonie, jak widać,
Dialogue: 0,0:04:38.18,0:04:40.78,Default,,0000,0000,0000,,po prostu odpoczywają.
Dialogue: 0,0:04:41.12,0:04:45.48,Default,,0000,0000,0000,,Znalazły skrawek cienia pod palmami,
Dialogue: 0,0:04:45.51,0:04:48.31,Default,,0000,0000,0000,,pozwoliły swoim dzieciom spać,
Dialogue: 0,0:04:48.33,0:04:50.95,Default,,0000,0000,0000,,podczas gdy same drzemią, ale są czujne.
Dialogue: 0,0:04:51.49,0:04:54.34,Default,,0000,0000,0000,,Wyciągamy oczywiste wnioski \Nz tego zachowania,
Dialogue: 0,0:04:54.37,0:04:57.100,Default,,0000,0000,0000,,tak samo jak one \Nwidzą logikę tego, co robią,
Dialogue: 0,0:04:58.02,0:05:01.82,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ pod tym samym słońcem,\Nna tej samej równinie,
Dialogue: 0,0:05:01.85,0:05:05.27,Default,,0000,0000,0000,,słuchając odgłosów\Ntych samych niebezpieczeństw,
Dialogue: 0,0:05:05.30,0:05:09.71,Default,,0000,0000,0000,,stały się tym, kim są,\Na my staliśmy się tym, kim jesteśmy.
Dialogue: 0,0:05:10.54,0:05:12.71,Default,,0000,0000,0000,,Byliśmy sąsiadami bardzo długo.
Dialogue: 0,0:05:12.74,0:05:16.18,Default,,0000,0000,0000,,Nikt nie pomyśli, \Nże te słonie są rozluźnione.
Dialogue: 0,0:05:16.20,0:05:19.12,Default,,0000,0000,0000,,Są wyraźnie bardzo na czymś skupione.
Dialogue: 0,0:05:19.14,0:05:21.12,Default,,0000,0000,0000,,Tylko na czym?
Dialogue: 0,0:05:21.68,0:05:25.32,Default,,0000,0000,0000,,Okazuje się, że gdy nagramy głosy turystów
Dialogue: 0,0:05:25.34,0:05:30.04,Default,,0000,0000,0000,,i odtworzymy je z głośnika \Nukrytego w zaroślach,
Dialogue: 0,0:05:30.06,0:05:33.70,Default,,0000,0000,0000,,słonie zignorują je,\Nponieważ turyści im nie wadzą.
Dialogue: 0,0:05:34.10,0:05:38.84,Default,,0000,0000,0000,,Ale gdy odtworzymy głosy pasterzy,
Dialogue: 0,0:05:38.87,0:05:43.96,Default,,0000,0000,0000,,którzy noszą włócznie i często \Nranią je przy wodopojach,
Dialogue: 0,0:05:43.98,0:05:48.50,Default,,0000,0000,0000,,słonie zbiją się w gromadę, \Npo czym uciekną od głośnika.
Dialogue: 0,0:05:48.70,0:05:52.06,Default,,0000,0000,0000,,Słonie nie tylko wiedzą, że to ludzie,
Dialogue: 0,0:05:52.08,0:05:54.62,Default,,0000,0000,0000,,wiedzą, że są to różne rodzaje ludzi.
Dialogue: 0,0:05:54.64,0:05:58.22,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy są w porządku, \Na inni niebezpieczni.
Dialogue: 0,0:05:58.25,0:06:03.32,Default,,0000,0000,0000,,Obserwowały nas znacznie dłużej \Nniż my to robimy.
Dialogue: 0,0:06:03.34,0:06:05.63,Default,,0000,0000,0000,,Znają nas lepiej niż my je.
Dialogue: 0,0:06:06.27,0:06:09.12,Default,,0000,0000,0000,,Mamy takie same cele:
Dialogue: 0,0:06:09.14,0:06:13.64,Default,,0000,0000,0000,,chronić młode, znaleźć jedzenie, przeżyć.
Dialogue: 0,0:06:14.48,0:06:18.31,Default,,0000,0000,0000,,Czy wyposażamy się na polowanie \Nwśród afrykańskich wzgórz,
Dialogue: 0,0:06:18.33,0:06:22.51,Default,,0000,0000,0000,,czy na morskie nurkowanie,\Njesteśmy w zasadzie tacy sami.
Dialogue: 0,0:06:22.54,0:06:24.52,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy krewnymi pod skórą.
Dialogue: 0,0:06:24.100,0:06:27.40,Default,,0000,0000,0000,,Słonie mają taki sam szkielet,
Dialogue: 0,0:06:27.43,0:06:29.77,Default,,0000,0000,0000,,rekiny mają taki sam szkielet,
Dialogue: 0,0:06:29.79,0:06:31.03,Default,,0000,0000,0000,,jak my.
Dialogue: 0,0:06:33.67,0:06:35.94,Default,,0000,0000,0000,,Pomagamy, jeśli pomoc jest potrzebna.
Dialogue: 0,0:06:36.56,0:06:39.19,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy ciekawi w młodości.
Dialogue: 0,0:06:40.47,0:06:44.07,Default,,0000,0000,0000,,Dbamy o więzi rodzinne.
Dialogue: 0,0:06:45.78,0:06:47.82,Default,,0000,0000,0000,,Rozpoznajemy uczucie: miłość.
Dialogue: 0,0:06:48.52,0:06:50.68,Default,,0000,0000,0000,,Zaloty to zaloty.
Dialogue: 0,0:06:51.100,0:06:54.68,Default,,0000,0000,0000,,I wtedy pytamy: "Czy one są świadome?"
Dialogue: 0,0:06:55.30,0:06:58.20,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli jesteś pod całkowitą\Nnarkozą, jesteś nieświadomy,
Dialogue: 0,0:06:58.22,0:07:01.06,Default,,0000,0000,0000,,co oznacza, że niczego nie doświadczasz.
Dialogue: 0,0:07:01.08,0:07:04.65,Default,,0000,0000,0000,,Świadomość jest po prostu odczuwaniem.
Dialogue: 0,0:07:05.29,0:07:09.44,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli widzisz, czujesz, \Nrozumiesz cokolwiek,
Dialogue: 0,0:07:09.46,0:07:12.52,Default,,0000,0000,0000,,jesteś świadomy, tak jak one.
Dialogue: 0,0:07:15.16,0:07:16.33,Default,,0000,0000,0000,,Niektórzy mówią,
Dialogue: 0,0:07:16.36,0:07:18.96,Default,,0000,0000,0000,,że jest kilka czynników,\Nktóre czynią nas ludźmi,
Dialogue: 0,0:07:18.98,0:07:20.91,Default,,0000,0000,0000,,na przykład empatia.
Dialogue: 0,0:07:20.93,0:07:26.62,Default,,0000,0000,0000,,To umiejętność dostosowywania \Nsię do nastrojów naszych towarzyszy.
Dialogue: 0,0:07:27.44,0:07:29.02,Default,,0000,0000,0000,,Jest bardzo przydatna.
Dialogue: 0,0:07:29.05,0:07:31.21,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli ktoś zaczyna się szybko poruszać,
Dialogue: 0,0:07:31.23,0:07:33.47,Default,,0000,0000,0000,,masz wrażenie, że powinieneś się śpieszyć.
Dialogue: 0,0:07:33.49,0:07:35.22,Default,,0000,0000,0000,,Wszyscy jesteśmy teraz w biegu.
Dialogue: 0,0:07:35.25,0:07:38.73,Default,,0000,0000,0000,,Najstarsza forma empatii \Nto zaraźliwy strach.
Dialogue: 0,0:07:38.76,0:07:41.60,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli twoi towarzysze \Nnagle poderwą się i odlecą,
Dialogue: 0,0:07:41.63,0:07:43.79,Default,,0000,0000,0000,,nie wróży dobrze, jeśli spytasz:
Dialogue: 0,0:07:43.82,0:07:46.72,Default,,0000,0000,0000,,"O rany, a gdzie oni wszyscy poszli?"
Dialogue: 0,0:07:46.74,0:07:48.27,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:07:51.14,0:07:54.98,Default,,0000,0000,0000,,Empatia jest stara, \Nale jak wszystko inne w życiu,
Dialogue: 0,0:07:54.100,0:07:58.91,Default,,0000,0000,0000,,ma wiele rodzajów i jest \Nmisternie złożona.
Dialogue: 0,0:07:58.93,0:08:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Jest podstawowa empatia: ty jesteś\Nsmutny, ja jestem smutny.
Dialogue: 0,0:08:02.68,0:08:04.62,Default,,0000,0000,0000,,Jesteś szczęsliwy, więc i ja jestem.
Dialogue: 0,0:08:05.19,0:08:07.98,Default,,0000,0000,0000,,Później jest coś, co nazywam współczuciem,
Dialogue: 0,0:08:07.100,0:08:09.86,Default,,0000,0000,0000,,o krok dalej:
Dialogue: 0,0:08:10.38,0:08:13.84,Default,,0000,0000,0000,,"Przykro mi, że twoja babcia zmarła.
Dialogue: 0,0:08:13.86,0:08:17.48,Default,,0000,0000,0000,,Nie czuję tego samego żalu, \Nale to rozumiem, wiem, co czujesz,
Dialogue: 0,0:08:17.51,0:08:18.92,Default,,0000,0000,0000,,to mnie martwi".
Dialogue: 0,0:08:18.94,0:08:21.56,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli to współczucie \Nmotywuje nas do działania,
Dialogue: 0,0:08:21.58,0:08:23.39,Default,,0000,0000,0000,,nazywam to miłosierdziem.
Dialogue: 0,0:08:24.06,0:08:27.61,Default,,0000,0000,0000,,Bynajmniej nie coś, co czyni nas ludźmi,
Dialogue: 0,0:08:27.64,0:08:30.98,Default,,0000,0000,0000,,ludzkie współczucie jest\Ndalekie od perfekcji.
Dialogue: 0,0:08:30.100,0:08:36.01,Default,,0000,0000,0000,,Chwytamy wrażliwe istoty, \Nzabijamy je i jemy.
Dialogue: 0,0:08:36.03,0:08:38.90,Default,,0000,0000,0000,,Może teraz powiesz, \Nw porządku, to inne istoty.
Dialogue: 0,0:08:38.92,0:08:42.64,Default,,0000,0000,0000,,To siła przetrwania,\Na ludzie są drapieżnikami.
Dialogue: 0,0:08:42.67,0:08:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Ale także własnego gatunku \Nnie traktujemy zbyt dobrze.
Dialogue: 0,0:08:49.21,0:08:52.37,Default,,0000,0000,0000,,Ci, którzy cokolwiek wiedzą \No zachowaniu zwierząt,
Dialogue: 0,0:08:52.39,0:08:56.36,Default,,0000,0000,0000,,wiedzą, że ludzkich przemyśleń \Ni zachowań nie należy przypisywać
Dialogue: 0,0:08:56.39,0:08:58.19,Default,,0000,0000,0000,,innym gatunkom.
Dialogue: 0,0:08:58.72,0:09:00.54,Default,,0000,0000,0000,,Myślę, że to głupie,
Dialogue: 0,0:09:00.57,0:09:04.69,Default,,0000,0000,0000,,bo owo przypisywanie
Dialogue: 0,0:09:04.71,0:09:08.96,Default,,0000,0000,0000,,nasuwa się jako pierwsza \Nmyśl: co robią, co czują,
Dialogue: 0,0:09:08.99,0:09:12.30,Default,,0000,0000,0000,,ponieważ nasze mózgi są\Nzasadniczo takie same.
Dialogue: 0,0:09:12.33,0:09:14.06,Default,,0000,0000,0000,,Mają taką samą strukturę.
Dialogue: 0,0:09:14.08,0:09:19.13,Default,,0000,0000,0000,,Te same hormony, które nas \Nnastrajają i motywują,
Dialogue: 0,0:09:19.16,0:09:21.41,Default,,0000,0000,0000,,także są w naszych mózgach.
Dialogue: 0,0:09:23.05,0:09:28.12,Default,,0000,0000,0000,,To nienaukowe stwierdzenie,\Nże są głodne kiedy polują
Dialogue: 0,0:09:28.14,0:09:31.09,Default,,0000,0000,0000,,i zmęczone kiedy wywalają jęzory.
Dialogue: 0,0:09:31.12,0:09:33.80,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy się bawią z naszymi dziećmi
Dialogue: 0,0:09:33.83,0:09:35.74,Default,,0000,0000,0000,,są uradowane,
Dialogue: 0,0:09:35.76,0:09:40.55,Default,,0000,0000,0000,,nie mamy pojęcia, czy właściwie\Nsą zdolne do odczuwania.
Dialogue: 0,0:09:40.58,0:09:42.57,Default,,0000,0000,0000,,To nienaukowe.
Dialogue: 0,0:09:43.62,0:09:46.30,Default,,0000,0000,0000,,Tak więc, jak powiedział mi dziennikarz,
Dialogue: 0,0:09:46.33,0:09:50.64,Default,,0000,0000,0000,,"Może, ale skąd wiesz, że \Ninne zwierzęta myślą i czują?"
Dialogue: 0,0:09:50.66,0:09:53.72,Default,,0000,0000,0000,,Więc zacząłem przeszukiwać setki
Dialogue: 0,0:09:53.74,0:09:56.24,Default,,0000,0000,0000,,dowodów naukowych, które \Numieściłem w mojej książce
Dialogue: 0,0:09:56.26,0:09:59.50,Default,,0000,0000,0000,,i zdałem sobie sprawę,\Nże odpowiedź jest tak blisko.
Dialogue: 0,0:09:59.53,0:10:03.28,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy mój pies schodzi ze\Nswojego dywanika, przychodzi do mnie,
Dialogue: 0,0:10:03.30,0:10:05.06,Default,,0000,0000,0000,,nie na kanapę, do mnie,
Dialogue: 0,0:10:05.09,0:10:09.27,Default,,0000,0000,0000,,i przewraca się na grzbiet, \Nwypinając swój brzuch,
Dialogue: 0,0:10:09.29,0:10:12.16,Default,,0000,0000,0000,,myśli sobie: "Chciałbym, żeby \Nmnie pomasowano po brzuchu.
Dialogue: 0,0:10:14.56,0:10:17.10,Default,,0000,0000,0000,,Wiem, że mogę pójść do Carla,
Dialogue: 0,0:10:17.12,0:10:19.44,Default,,0000,0000,0000,,zrozumie moje potrzeby.
Dialogue: 0,0:10:20.08,0:10:22.58,Default,,0000,0000,0000,,Wiem, że mogę mu zaufać, \Nbo jesteśmy rodziną.
Dialogue: 0,0:10:23.41,0:10:26.12,Default,,0000,0000,0000,,Zrobi to najlepiej i będzie dobrze."
Dialogue: 0,0:10:26.14,0:10:28.03,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:10:28.06,0:10:31.38,Default,,0000,0000,0000,,Pomyślała i poczuła,
Dialogue: 0,0:10:31.41,0:10:34.07,Default,,0000,0000,0000,,to wcale nie jest bardziej skomplikowane.
Dialogue: 0,0:10:34.10,0:10:38.71,Default,,0000,0000,0000,,Ale widzimy inne zwierzęta i mówimy:
Dialogue: 0,0:10:38.73,0:10:41.14,Default,,0000,0000,0000,,"Spójrz orka, wilki, słonie:
Dialogue: 0,0:10:41.17,0:10:42.78,Default,,0000,0000,0000,,one widzą to inaczej."
Dialogue: 0,0:10:43.71,0:10:48.01,Default,,0000,0000,0000,,Ten grzbieto-płetwy samiec to L41.
Dialogue: 0,0:10:48.03,0:10:50.08,Default,,0000,0000,0000,,Ma 38 lat.
Dialogue: 0,0:10:50.10,0:10:53.58,Default,,0000,0000,0000,,Kobieta z jego lewej strony to L22.
Dialogue: 0,0:10:53.90,0:10:55.45,Default,,0000,0000,0000,,Ma 44 lata.
Dialogue: 0,0:10:55.48,0:10:58.11,Default,,0000,0000,0000,,Znają się od lat.
Dialogue: 0,0:10:58.65,0:11:00.62,Default,,0000,0000,0000,,Doskonale się znają.
Dialogue: 0,0:11:00.65,0:11:02.20,Default,,0000,0000,0000,,Znają swoich przyjaciół.
Dialogue: 0,0:11:02.22,0:11:03.92,Default,,0000,0000,0000,,Znają swoich wrogów.
Dialogue: 0,0:11:03.94,0:11:06.06,Default,,0000,0000,0000,,Ich życie podąża swoim biegiem.
Dialogue: 0,0:11:06.80,0:11:09.04,Default,,0000,0000,0000,,Zawsze wiedzą, gdzie są.
Dialogue: 0,0:11:10.86,0:11:13.24,Default,,0000,0000,0000,,To słoń zwany Philo.
Dialogue: 0,0:11:13.67,0:11:15.50,Default,,0000,0000,0000,,Był młodym samcem.
Dialogue: 0,0:11:15.52,0:11:17.34,Default,,0000,0000,0000,,To on 4 dni później.
Dialogue: 0,0:11:18.100,0:11:24.33,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie mogą odczuwać więcej \Nniż smutek, to my to spowodowaliśmy.
Dialogue: 0,0:11:26.65,0:11:28.96,Default,,0000,0000,0000,,Chcemy wydłubać jego zęby.
Dialogue: 0,0:11:30.15,0:11:33.46,Default,,0000,0000,0000,,Dlaczego nie możemy \Nzaczekać na ich śmierć?
Dialogue: 0,0:11:35.100,0:11:39.47,Default,,0000,0000,0000,,Słonie wyruszyły z wybrzeża\NMorza Śródziemnego
Dialogue: 0,0:11:39.49,0:11:41.56,Default,,0000,0000,0000,,i idą na południe do Przylądka Nadziei.
Dialogue: 0,0:11:41.59,0:11:44.98,Default,,0000,0000,0000,,W 1980 była duża kolonia słoni
Dialogue: 0,0:11:44.100,0:11:47.19,Default,,0000,0000,0000,,w środkowej i wschodniej Afryce.
Dialogue: 0,0:11:47.21,0:11:51.55,Default,,0000,0000,0000,,Teraz ich populacja jest rozproszona.
Dialogue: 0,0:11:51.57,0:11:56.25,Default,,0000,0000,0000,,To jest geografia występowania \Nzwierzęcia, które przez nas wymiera,
Dialogue: 0,0:11:56.28,0:12:00.12,Default,,0000,0000,0000,,istota żywa, najwspanialsza \Nistota ziemska.
Dialogue: 0,0:12:01.29,0:12:05.32,Default,,0000,0000,0000,,Oczywiście, znacznie bardziej\Ndbamy o przyrodę w USA.
Dialogue: 0,0:12:05.68,0:12:09.92,Default,,0000,0000,0000,,W Parku Narodowym Yellowstone, \Nzabiliśmy każdego wilka.
Dialogue: 0,0:12:09.94,0:12:13.39,Default,,0000,0000,0000,,Zabiliśmy co do jednego\Nna południe od granicy z Kanadą.
Dialogue: 0,0:12:13.41,0:12:17.81,Default,,0000,0000,0000,,Ale w parku strażnicy\Nzrobili to w 1920 roku
Dialogue: 0,0:12:17.83,0:12:20.42,Default,,0000,0000,0000,,i 60 lat później musieli je przywrócić,
Dialogue: 0,0:12:20.44,0:12:23.35,Default,,0000,0000,0000,,gdyż liczba łosi wymknęła\Nsię spod kontroli.
Dialogue: 0,0:12:24.51,0:12:25.78,Default,,0000,0000,0000,,A później przyszli ludzie.
Dialogue: 0,0:12:25.81,0:12:29.53,Default,,0000,0000,0000,,Ludzie przybyli tysiącami, \Nżeby zobaczyć wilki,
Dialogue: 0,0:12:29.56,0:12:33.05,Default,,0000,0000,0000,,najbardziej możliwe \Ndo obserwowania wilki na świecie.
Dialogue: 0,0:12:33.51,0:12:36.76,Default,,0000,0000,0000,,Ja też tam poszedłem. Widziałem tę\Nniesamowitą rodzinę wilków.
Dialogue: 0,0:12:36.79,0:12:38.24,Default,,0000,0000,0000,,Wataha to rodzina.
Dialogue: 0,0:12:38.26,0:12:41.84,Default,,0000,0000,0000,,Karmiący rodzice i młode z kilku pokoleń.
Dialogue: 0,0:12:43.16,0:12:47.77,Default,,0000,0000,0000,,Widziałem najsłynniejsze, najbardziej\Nstabilne stado w Parku Yellowstone.
Dialogue: 0,0:12:48.37,0:12:51.50,Default,,0000,0000,0000,,Później, zaraz po przekroczeniu granicy,
Dialogue: 0,0:12:51.52,0:12:54.20,Default,,0000,0000,0000,,dwójka dorosłych została zabita,
Dialogue: 0,0:12:54.23,0:12:56.48,Default,,0000,0000,0000,,włączając matkę,
Dialogue: 0,0:12:56.51,0:12:58.68,Default,,0000,0000,0000,,którą czasem nazywamy samicą alfa.
Dialogue: 0,0:12:59.50,0:13:03.74,Default,,0000,0000,0000,,Reszta rodziny natychmiast \Nweszła w siostrzaną rywalizację.
Dialogue: 0,0:13:04.87,0:13:07.11,Default,,0000,0000,0000,,Siostry pozbywały się sióstr.
Dialogue: 0,0:13:07.56,0:13:11.05,Default,,0000,0000,0000,,Ta po lewej próbowała \Nkilka dni wrócić do rodziny.
Dialogue: 0,0:13:11.07,0:13:13.76,Default,,0000,0000,0000,,Nie pozwolili jej, \Nbo byli o nią zazdrośni.
Dialogue: 0,0:13:13.79,0:13:16.60,Default,,0000,0000,0000,,Przyciągała za dużą uwagę \Ndwóch nowych samców
Dialogue: 0,0:13:16.62,0:13:18.64,Default,,0000,0000,0000,,i była przedwcześnie rozwinięta.
Dialogue: 0,0:13:18.66,0:13:20.32,Default,,0000,0000,0000,,Tego było już za dużo.
Dialogue: 0,0:13:20.34,0:13:23.07,Default,,0000,0000,0000,,Zraniła się wędrując poza\Nparkiem i została zabita.
Dialogue: 0,0:13:24.46,0:13:27.87,Default,,0000,0000,0000,,Samiec alfa zranił się,\Nbędąc wyrzuconym ze swojej rodziny.
Dialogue: 0,0:13:28.44,0:13:30.44,Default,,0000,0000,0000,,Nadchodziła zima,
Dialogue: 0,0:13:30.46,0:13:34.21,Default,,0000,0000,0000,,stracił terytorium, wspólników polowań,
Dialogue: 0,0:13:34.24,0:13:36.71,Default,,0000,0000,0000,,członków rodziny i partnera.
Dialogue: 0,0:13:38.88,0:13:42.51,Default,,0000,0000,0000,,Sprawiamy im tyle bólu.
Dialogue: 0,0:13:43.66,0:13:48.62,Default,,0000,0000,0000,,Zagadką jest, dlaczego nie\Nranią nas bardziej?
Dialogue: 0,0:13:49.86,0:13:53.05,Default,,0000,0000,0000,,Ta orka właśnie skończyła\Njeść kawałek pływacza szarego
Dialogue: 0,0:13:53.08,0:13:55.66,Default,,0000,0000,0000,,ze swoimi towarzyszami, którzy go zabili.
Dialogue: 0,0:13:55.68,0:13:58.76,Default,,0000,0000,0000,,Tamci ludzie na łódce nie \Nmieli się czego obawiać.
Dialogue: 0,0:13:59.100,0:14:01.99,Default,,0000,0000,0000,,Ta orka to T20.
Dialogue: 0,0:14:02.49,0:14:06.74,Default,,0000,0000,0000,,Właśnie skończyła rozrywać fokę \Nna trzy kawałki z dwoma kolegami.
Dialogue: 0,0:14:07.17,0:14:09.86,Default,,0000,0000,0000,,Foka ważyła mniej więcej \Ntyle, co ludzie na łódce.
Dialogue: 0,0:14:09.88,0:14:11.39,Default,,0000,0000,0000,,Nie mieli się czego obawiać.
Dialogue: 0,0:14:12.19,0:14:13.61,Default,,0000,0000,0000,,Jedzą foki.
Dialogue: 0,0:14:14.70,0:14:16.38,Default,,0000,0000,0000,,Czemu nie jedzą nas?
Dialogue: 0,0:14:18.82,0:14:22.58,Default,,0000,0000,0000,,Czemu możemy im powierzyć\Nw opiece nasze dzieci?
Dialogue: 0,0:14:24.49,0:14:30.39,Default,,0000,0000,0000,,Czemu te orki wróciły \Ndo badaczy zagubionych we mgle
Dialogue: 0,0:14:30.41,0:14:33.74,Default,,0000,0000,0000,,i prowadziły ich, zanim \Nnie rozrzedziła się mgła,
Dialogue: 0,0:14:33.77,0:14:36.93,Default,,0000,0000,0000,,a dom naukowców był zaraz na wybrzeżu?
Dialogue: 0,0:14:36.96,0:14:38.97,Default,,0000,0000,0000,,To zdarzyło się kilka razy.
Dialogue: 0,0:14:41.17,0:14:43.75,Default,,0000,0000,0000,,Na Bahamach jest kobieta, Denise Herzing,
Dialogue: 0,0:14:43.77,0:14:47.09,Default,,0000,0000,0000,,która bada cętkowane delfiny\Ni one ją znają.
Dialogue: 0,0:14:47.12,0:14:49.72,Default,,0000,0000,0000,,Ona zna je bardzo dobrze i wie, kim są,
Dialogue: 0,0:14:49.74,0:14:52.00,Default,,0000,0000,0000,,One również. Rozpoznają \Njej badawczą łódkę.
Dialogue: 0,0:14:52.03,0:14:54.26,Default,,0000,0000,0000,,Jej pojawienie się \Nto szczęśliwe spotkanie.
Dialogue: 0,0:14:54.28,0:14:57.60,Default,,0000,0000,0000,,Poza jednym razem, kiedy \Nnie chciały podejść do łódki
Dialogue: 0,0:14:57.62,0:14:59.69,Default,,0000,0000,0000,,i to było bardzo dziwe.
Dialogue: 0,0:14:59.72,0:15:01.88,Default,,0000,0000,0000,,Nie mogli się domyślić, o co chodzi,
Dialogue: 0,0:15:01.90,0:15:03.40,Default,,0000,0000,0000,,aż ktoś nie zszedł z pokładu
Dialogue: 0,0:15:03.43,0:15:06.06,Default,,0000,0000,0000,,i nie oznajmił, że członek załogi zmarł
Dialogue: 0,0:15:06.09,0:15:07.86,Default,,0000,0000,0000,,podczas drzemki w koi.
Dialogue: 0,0:15:08.74,0:15:12.67,Default,,0000,0000,0000,,Skąd delfiny wiedziały,
Dialogue: 0,0:15:12.69,0:15:14.16,Default,,0000,0000,0000,,że czyjeś serce stanęło?
Dialogue: 0,0:15:14.82,0:15:17.11,Default,,0000,0000,0000,,Czemu się przejęły?
Dialogue: 0,0:15:17.13,0:15:19.32,Default,,0000,0000,0000,,Czemu je to wystraszyło?
Dialogue: 0,0:15:21.11,0:15:26.41,Default,,0000,0000,0000,,Te zagadkowe rzeczy, zaledwie \Nnapomknięte pośród innych
Dialogue: 0,0:15:26.43,0:15:29.18,Default,,0000,0000,0000,,dziejących się w mózgach \Nnaszych ziemskich towarzyszy,
Dialogue: 0,0:15:29.20,0:15:33.43,Default,,0000,0000,0000,,nad którymi tak rzadko się zastanawiamy.
Dialogue: 0,0:15:34.26,0:15:36.43,Default,,0000,0000,0000,,W akwarium w Afryce Południowej
Dialogue: 0,0:15:36.45,0:15:39.68,Default,,0000,0000,0000,,był mały butlonos zwany Dolly.\N
Dialogue: 0,0:15:40.18,0:15:46.32,Default,,0000,0000,0000,,Pewnego razu opiekun poszedł na papierosa
Dialogue: 0,0:15:46.35,0:15:50.45,Default,,0000,0000,0000,,i patrząc przez okno basenu, palił.
Dialogue: 0,0:15:50.48,0:15:52.85,Default,,0000,0000,0000,,Dolly przypłynęła i spojrzała na niego,
Dialogue: 0,0:15:52.88,0:15:56.75,Default,,0000,0000,0000,,wróciła do mamy, szybko nakarmiona
Dialogue: 0,0:15:56.78,0:15:58.58,Default,,0000,0000,0000,,wróciła do okna
Dialogue: 0,0:15:58.60,0:16:04.27,Default,,0000,0000,0000,,i wypuściła chmurę mleka, która \Notoczyła jej pysk niczym dym papierosowy.
Dialogue: 0,0:16:04.29,0:16:07.40,Default,,0000,0000,0000,,Jakimś cudem, ten mały butlonos
Dialogue: 0,0:16:07.42,0:16:11.71,Default,,0000,0000,0000,,wpadł na pomysł użycia mleka\Ndo przedstawienia dymu.
Dialogue: 0,0:16:12.21,0:16:14.98,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy ludzie używają jednej rzeczy
Dialogue: 0,0:16:14.98,0:16:17.75,Default,,0000,0000,0000,,do przedstawienia innej,\Nnazywamy to sztuką.
Dialogue: 0,0:16:17.75,0:16:19.66,Default,,0000,0000,0000,,(Śmiech)
Dialogue: 0,0:16:19.68,0:16:21.21,Default,,0000,0000,0000,,To, co czyni nas ludźmi,
Dialogue: 0,0:16:21.23,0:16:24.31,Default,,0000,0000,0000,,to nie to, co myślimy, że nas tworzy.
Dialogue: 0,0:16:24.78,0:16:27.10,Default,,0000,0000,0000,,To, co czyni nas ludźmi,
Dialogue: 0,0:16:27.13,0:16:30.26,Default,,0000,0000,0000,,ze wszystkiego co posiadają \Nnasze i ich mózgi,
Dialogue: 0,0:16:30.29,0:16:32.53,Default,,0000,0000,0000,,to to, że jesteśmy najbardziej skrajni.
Dialogue: 0,0:16:34.35,0:16:36.64,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy najbardziej współczujacymi,
Dialogue: 0,0:16:36.66,0:16:39.68,Default,,0000,0000,0000,,najbardziej brutalnymi, \Nnajbardziej twórczymi
Dialogue: 0,0:16:39.70,0:16:44.36,Default,,0000,0000,0000,,i najbardziej szkodliwymi \Nzwierzętami na tej planecie.
Dialogue: 0,0:16:44.38,0:16:48.11,Default,,0000,0000,0000,,Jesteśmy mieszanką tego wszystkiego.
Dialogue: 0,0:16:49.34,0:16:53.58,Default,,0000,0000,0000,,Ale to nie miłość czyni nas ludźmi.
Dialogue: 0,0:16:54.24,0:16:56.59,Default,,0000,0000,0000,,Nie jest charakterystyczna dla nas.
Dialogue: 0,0:16:57.67,0:17:01.64,Default,,0000,0000,0000,,Nie tylko my troszczymy się o partnerów.
Dialogue: 0,0:17:01.67,0:17:05.01,Default,,0000,0000,0000,,Nie tylko my troszczymy \Nsię o nasze dzieci.
Dialogue: 0,0:17:06.90,0:17:11.87,Default,,0000,0000,0000,,Albatrosy często latają dziesięć,\Nczasem kilkanaście tysięcy kilometrów
Dialogue: 0,0:17:11.90,0:17:16.38,Default,,0000,0000,0000,,przez kilka miesięcy, \Nby dostarczyć jeden duży posiłek
Dialogue: 0,0:17:16.41,0:17:18.38,Default,,0000,0000,0000,,pisklęciu, które na nie czeka.
Dialogue: 0,0:17:18.84,0:17:23.23,Default,,0000,0000,0000,,Budują gniazda na najbardziej \Noddalonych wyspach na oceanach
Dialogue: 0,0:17:23.26,0:17:25.63,Default,,0000,0000,0000,,i tak to wygląda.
Dialogue: 0,0:17:27.37,0:17:30.13,Default,,0000,0000,0000,,Przekazywanie życia \Nz pokolenia na pokolenie,
Dialogue: 0,0:17:30.19,0:17:32.33,Default,,0000,0000,0000,,chroni gatunek od wymarcia.\N
Dialogue: 0,0:17:32.33,0:17:34.98,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli to przerwiemy, wszystko się skończy.
Dialogue: 0,0:17:34.98,0:17:37.97,Default,,0000,0000,0000,,Jeśli coś jest święte, to właśnie to.
Dialogue: 0,0:17:37.97,0:17:42.48,Default,,0000,0000,0000,,Te święte relacje zaburzają nasze śmieci.
Dialogue: 0,0:17:42.50,0:17:45.19,Default,,0000,0000,0000,,Wszystkie te ptaki mają w sobie plastiki.
Dialogue: 0,0:17:45.99,0:17:50.64,Default,,0000,0000,0000,,To jest sześciomiesięczny \Nalbatros gotowy do opierzania...
Dialogue: 0,0:17:50.66,0:17:54.67,Default,,0000,0000,0000,,zmarł, wypchany czerwonymi zapalniczkami.
Dialogue: 0,0:17:54.69,0:17:57.98,Default,,0000,0000,0000,,Nie taką relację powinniśmy mieć
Dialogue: 0,0:17:57.100,0:17:59.58,Default,,0000,0000,0000,,z resztą świata.
Dialogue: 0,0:17:59.61,0:18:02.93,Default,,0000,0000,0000,,Ale my, którzy nazywamy \Nsię istotami rozumnymi,
Dialogue: 0,0:18:04.20,0:18:07.58,Default,,0000,0000,0000,,nigdy nie myślimy o konsekwencjach.
Dialogue: 0,0:18:09.04,0:18:12.16,Default,,0000,0000,0000,,Kiedy witamy nowe życie na Ziemi,
Dialogue: 0,0:18:12.18,0:18:16.69,Default,,0000,0000,0000,,witamy nasze dzieci w towarzystwie innych.
Dialogue: 0,0:18:16.71,0:18:18.80,Default,,0000,0000,0000,,Malujemy zwierzęta na ścianach.
Dialogue: 0,0:18:18.83,0:18:20.66,Default,,0000,0000,0000,,Nie malujemy telefonów komórkowych
Dialogue: 0,0:18:20.68,0:18:22.82,Default,,0000,0000,0000,,ani boksów pracowniczych.
Dialogue: 0,0:18:22.85,0:18:26.75,Default,,0000,0000,0000,,Malujemy zwierzęta, żeby im\Npokazać, że nie jesteśmy sami,
Dialogue: 0,0:18:27.32,0:18:29.06,Default,,0000,0000,0000,,że mamy towarzystwo.
Dialogue: 0,0:18:30.53,0:18:35.27,Default,,0000,0000,0000,,Każde z tych zwierząt, \Nna każdym obrazie arki Noego
Dialogue: 0,0:18:35.29,0:18:39.63,Default,,0000,0000,0000,,uznane za warte ocalenia, teraz jest \Nw śmiertelnym niebezpieczeństwie,
Dialogue: 0,0:18:39.66,0:18:41.91,Default,,0000,0000,0000,,a ich potopem jesteśmy my.
Dialogue: 0,0:18:43.70,0:18:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Więc zaczęliśmy od pytania,
Dialogue: 0,0:18:46.03,0:18:47.89,Default,,0000,0000,0000,,Czy nas kochają?
Dialogue: 0,0:18:49.100,0:18:52.05,Default,,0000,0000,0000,,Postawmy inne pytanie.
Dialogue: 0,0:18:52.100,0:18:56.61,Default,,0000,0000,0000,,Czy jesteśmy zdolni do \Nwykorzystania dostępnych nam
Dialogue: 0,0:18:57.92,0:19:02.09,Default,,0000,0000,0000,,środków do opieki nad \Nnimi i ich przetrwania?
Dialogue: 0,0:19:04.72,0:19:06.07,Default,,0000,0000,0000,,Bardzo dziękuję.
Dialogue: 0,0:19:06.09,0:19:11.73,Default,,0000,0000,0000,,(Brawa)