WEBVTT

00:00:06.749 --> 00:00:11.784
Τι θα έκανες αν σκεφτόσουν
ότι η χώρα σου όδευε προς την τυραννία;

00:00:11.784 --> 00:00:16.091
Αν έβλεπες κάποιον να συγκεντρώνει δύναμη,
θα επιχειρούσες να τον σταματήσεις;

00:00:16.091 --> 00:00:20.199
Ακόμα κι αν ήταν ένας από τους καλύτερους
φίλους και συμμάχους σου;

00:00:20.429 --> 00:00:26.911
Αυτά τα ερωτήματα βασάνιζαν τον Ρωμαίο
γερουσιαστή Μάρκο Ιούνιο Βρούτο το 44 π.Χ.

00:00:27.331 --> 00:00:30.774
το έτος που ο Ιούλιος Καίσαρας
θα έπεφτε θύμα δολοφονίας.

00:00:31.524 --> 00:00:35.779
Η εναντίωση στην ανεξέλεγκτη δύναμη
δεν ήταν μόνο πολιτικό θέμα για τον Βρούτο

00:00:35.779 --> 00:00:37.200
αλλά προσωπικό.

00:00:37.470 --> 00:00:40.685
Ισχυριζόταν ότι ήταν απόγονος
του Λούσιου Ιούνιου Βρούτου,

00:00:40.685 --> 00:00:45.130
που είχε βοηθήσει να ανατραπεί
ο τύρρανος Ταρκύνιος ο Υπερήφανος.

00:00:45.675 --> 00:00:47.485
Αντί να πάρει την εξουσία ο ίδιος,

00:00:47.485 --> 00:00:51.135
ο πρεσβύτερος Βρούτος 
έβαλε τον λαό να ορκιστεί

00:00:51.135 --> 00:00:54.777
ότι ποτέ ξανά δεν θα επέτρεπε 
να κυβερνήσει ένας βασιλιάς.

00:00:54.777 --> 00:00:56.373
Η Ρώμη μετατράπηκε σε δημοκρατία

00:00:56.373 --> 00:01:00.069
με βασική αρχή ότι κανένας άνδρας
δεν θα έπρεπε να έχει υπερβολική εξουσία.

00:01:00.239 --> 00:01:04.323
Τώρα, τεσσεράμισι αιώνες αργότερα,
αυτή η αρχή κινδύνευε.

00:01:04.763 --> 00:01:08.384
Η προαγωγή του Ιούλιου Καίσαρα
στο υψηλό αξίωμα του υπάτου

00:01:08.384 --> 00:01:09.840
ήταν δραματική.

00:01:10.080 --> 00:01:14.374
Εξαιτίας των στρατιωτικών επιτυχιών του
ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρώμης.

00:01:14.374 --> 00:01:18.777
Και αφού νίκησε τον Πομπήιο τον Μέγα
σε έναν σκληρό εμφύλιο πόλεμο,

00:01:18.777 --> 00:01:21.190
η δύναμη του είχε κορυφωθεί.

00:01:21.540 --> 00:01:25.301
Οι νίκες και οι πρωτοβουλίες του,
όπως η διανομή γης στου φτωχούς,

00:01:25.301 --> 00:01:27.138
τον έκαναν δημοφιλή,

00:01:27.138 --> 00:01:31.803
και πολλοί γερουσιαστές ήταν υπέρ του,
παραχωρώντας του τίτλους τιμής.

00:01:32.243 --> 00:01:34.832
Του έφτιαξαν αγάλματα,
του αφιερώθηκαν ναοί,

00:01:34.832 --> 00:01:39.757
και πήρε το όνομά του ένας ολόκληρος μήνας
ο οποίος έως σήμερα ονομάζεται Ιούλιος.

00:01:40.197 --> 00:01:42.654
Πιο συγκεκριμένα, ο τίτλος του δικτάτορα,

00:01:42.654 --> 00:01:46.597
που του έδινε προσωρινά έκτακτες εξουσίες
για αντιμετώπιση επειγόντων αναγκών,

00:01:46.597 --> 00:01:50.133
αποδόθηκε στον Καίσαρα
πολλές φορές και συνεχώς.

00:01:50.443 --> 00:01:54.438
Το 44 π.Χ. του απονεμήθηκε ο τίτλος
του ισόβιου δικτάτορα,

00:01:54.438 --> 00:01:58.112
δηλαδή δικτάτορα
με εν δυνάμει απεριόριστη θητεία.

00:01:59.176 --> 00:02:01.772
Όλα αυτά δεν μπορούσαν
να τα αποδεχθούν οι γερουσιαστές

00:02:01.772 --> 00:02:06.628
που φοβούνταν την επιστροφή στη μοναρχία
την οποία καταπολέμησαν οι πρόγονοι τους,

00:02:06.628 --> 00:02:09.924
καθώς και όλοι όσων
οι εξουσίες και φιλοδοξίες απειλούνταν

00:02:09.924 --> 00:02:11.756
από τη διακυβέρνηση του Καίσαρα.

00:02:12.486 --> 00:02:15.786
Μια ομάδα συνωμοτών
που αυτοαποκαλούνταν απελευθερωτές

00:02:15.786 --> 00:02:19.758
άρχισαν να συνωμοτούν μυστικά
σχεδιάζοντας τη δολοφονία του.

00:02:20.018 --> 00:02:23.451
Οι αρχηγοί τους ήταν ο γερουσιαστής
Γάιος Κάσσιος Λογγίνος

00:02:23.451 --> 00:02:26.468
μαζί με τον Βρούτο, φίλο και κουνιάδο του.

00:02:26.928 --> 00:02:30.616
Το να συμμετέχει στην συνωμοσία
δεν ήταν εύκολο για τον Βρούτο.

00:02:30.616 --> 00:02:34.432
Αν κι ο Βρούτος είχε ταχθεί με τον Πομπήιο
στον ατυχή εμφύλιο πόλεμο,

00:02:34.432 --> 00:02:38.502
ο Καίσαρας διαμεσολάβησε προσωπικά
και του έσωσε την ζωή,

00:02:38.502 --> 00:02:42.890
όχι μόνο δίνοντάς του χάρη, αλλά και
τον δέχθηκε ως στενό σύμβουλό του

00:02:42.890 --> 00:02:45.468
και του έδωσε σημαντικές θέσεις.

00:02:45.708 --> 00:02:50.399
Ο Βρούτος δίσταζε να συνωμοτήσει εναντίον
αυτού που τον μεγάλωσε σαν γιο του,

00:02:50.399 --> 00:02:53.032
αλλά στο τέλος επικράτησαν

00:02:53.032 --> 00:02:57.545
η επιμονή του Κάσσιου και οι δικοί του
φόβοι για τις φιλοδοξίες του Καίσαρα.

00:02:58.185 --> 00:03:01.407
Η στιγμή που περίμεναν
ήρθε στις 15 Μαρτίου.

00:03:01.707 --> 00:03:04.550
Σε μια συνάντηση
των γερουσιαστών με τον Καίσαρα,

00:03:04.550 --> 00:03:07.166
λίγο πριν αναχωρήσει
για την επόμενη εκστρατεία του,

00:03:07.166 --> 00:03:10.377
περίπου 60 συνωμότες τον περικύκλωσαν,

00:03:10.377 --> 00:03:15.376
έβγαλαν στιλέτα από τους τηβέννους τους
και τον μαχαίρωσαν από όλες τις πλευρές.

00:03:15.546 --> 00:03:17.468
Όπως λέει η ιστορία,

00:03:17.468 --> 00:03:21.287
ο Καίσαρας αγωνίστηκε σφοδρά,
μέχρι που είδε τον Βρούτο.

00:03:21.627 --> 00:03:25.533
Εκτός από την διάσημη φράση που γράφτηκε
από τον Σαίξπηρ «Κι εσύ, τέκνον Βρούτε;»

00:03:25.533 --> 00:03:28.289
δεν ξέρουμε τα πραγματικά
τελευταία λόγια του Καίσαρα.

00:03:28.509 --> 00:03:31.077
Μερικές αρχαίες πηγές
αναφέρουν ότι δεν είπε τίποτα,

00:03:31.077 --> 00:03:33.852
ενώ άλλες πηγές αναφέρουν την φράση,
«Και εσύ, παιδί μου;»

00:03:33.852 --> 00:03:39.132
πυροδοτώντας τις υποθέσεις ότι ο Βρούτος
μπορεί να ήταν μη νόμιμο τέκνο του.

00:03:39.522 --> 00:03:43.362
Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι, όταν είδε
τον Βρούτο μαζί με τους επιτιθέμενους,

00:03:43.362 --> 00:03:46.739
ο Καίσαρας κάλυψε το πρόσωπό του
και σταμάτησε να αντιστέκεται,

00:03:46.739 --> 00:03:50.681
πέφτοντας στο έδαφος με 23 μαχαιριές.

00:03:51.681 --> 00:03:53.314
Δυστυχώς για τον Βρούτο,

00:03:53.314 --> 00:03:55.868
αυτός και υπόλοιποι συνωμότες
δεν είχαν λάβει υπόψη

00:03:55.868 --> 00:03:58.856
τη μεγάλη αγάπη που έτρεφαν
στον Καίσαρα οι κάτοικοι της Ρώμης

00:03:58.856 --> 00:04:01.654
πολλοί από τους οποίους
τον θεωρούσαν αποτελεσματικό ηγέτη,

00:04:01.654 --> 00:04:04.491
και τη Γερουσία
ως μια διεφθαρμένη αριστοκρατία.

00:04:04.621 --> 00:04:08.764
Αμέσως μετά τη δολοφονία του Καίσαρα,
η Ρώμη βρέθηκε σε πανικό.

00:04:08.764 --> 00:04:11.264
Οι περισσότεροι γερουσιαστές το έσκασαν,

00:04:11.264 --> 00:04:14.823
ενώ οι δολοφόνοι κλείστηκαν
στον Λόφο του Καπιτωλίου.

00:04:15.233 --> 00:04:17.895
Ο επίσης ύπατος Μάρκος Αντώνιος,
και φίλος του Καίσαρα,

00:04:17.895 --> 00:04:20.498
βρήκε την ευκαιρία να λάβει την εξουσία,

00:04:20.498 --> 00:04:24.250
δίνοντας στην κηδεία του Καίσαρα
έναν παθιασμένο επικήδειο λόγο

00:04:24.250 --> 00:04:28.019
που έκανε τον λαό
να παραληρεί από θυμό και λύπη.

00:04:28.229 --> 00:04:31.564
Ως αποτέλεσμα, οι απελευθερωτές
εκδιώχθηκαν από τη Ρώμη.

00:04:31.564 --> 00:04:35.287
Η κενή θέση εξουσίας οδήγησε
σε μια σειρά εμφύλιων πολέμων,

00:04:35.287 --> 00:04:40.309
κατά την διάρκεια των οποίων ο Βρούτος,
βλέποντας σίγουρη ήττα, αυτοκτόνησε.

00:04:40.629 --> 00:04:42.639
Ειρωνικά, το τελικό αποτέλεσμα

00:04:42.639 --> 00:04:45.994
ήταν το αντίθετο από αυτό
που ήθελαν να επιτύχουν οι συνωμότες -

00:04:45.994 --> 00:04:47.750
το τέλος της δημοκρατίας

00:04:47.750 --> 00:04:51.468
και την συγκέντρωση εξουσιών
υπό τον Αυτοκράτορα.

00:04:51.648 --> 00:04:54.095
Οι γνώμες για τη δολοφονία του Καίσαρα

00:04:54.095 --> 00:04:57.108
ήταν από την αρχή
και παραμένουν διχασμένες.

00:04:57.388 --> 00:04:58.845
Όσο για τον ίδιο τον Βρούτο,

00:04:58.845 --> 00:05:02.991
λίγες ιστορικές προσωπικότητες έχουν
αφήσει τόσο αμφιλεγόμενη υστεροφημία.

00:05:02.991 --> 00:05:06.990
Στην «Κόλαση» του Δάντη, ο Βρούτος
βρίσκεται στο κέντρο της κόλασης

00:05:06.990 --> 00:05:12.018
και ο Σατανάς ο ίδιος τον μάσαγε αιωνίως
για το έγκλημα της προδοσίας του.

00:05:12.138 --> 00:05:14.748
Αλλά στο βιβλίο του Σουίφτ
«Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ»

00:05:14.748 --> 00:05:18.522
περιγράφεται ως ο πιο αγαθός
και ενάρετος άνθρωπος που έχει ζήσει ποτέ.

00:05:18.862 --> 00:05:21.074
Στον Βρούτο αποδίδονταν εναλλάξ οι τίτλοι,

00:05:21.074 --> 00:05:24.731
είτε του αγωνιστή κατά της δικτατορίας
ή του καιροσκόπου προδότη,

00:05:24.731 --> 00:05:28.378
ανάλογα με τις κατά καιρούς ισχύουσες
τάσεις στην ιστορία και την πολιτική.

00:05:28.378 --> 00:05:31.330
Αλλά ακόμα και σήμερα,
πάνω από 2.000 χρόνια αργότερα,

00:05:31.330 --> 00:05:33.748
ερωτήματα για το τίμημα της ελευθερίας,

00:05:33.748 --> 00:05:37.646
τη σύγκρουση ανάμεσα στην προσωπική
αφοσίωση και τις παγκόσμιες αξίες,

00:05:37.646 --> 00:05:39.633
και τις μη εσκεμμένες συνέπειες,

00:05:39.764 --> 00:05:42.294
παραμένουν πιο επίκαιρα από ποτέ.