Τι θα έκανες αν σκεφτόσουν
ότι η χώρα σου όδευε προς την τυραννία;

Αν έβλεπες κάποιον να συγκεντρώνει δύναμη,
θα επιχειρούσες να τον σταματήσεις;

Ακόμα κι αν ήταν ένας από τους καλύτερους
φίλους και συμμάχους σου;

Αυτά τα ερωτήματα βασάνιζαν τον Ρωμαίο
γερουσιαστή Μάρκο Ιούνιο Βρούτο το 44 π.Χ.

το έτος που ο Ιούλιος Καίσαρας
θα έπεφτε θύμα δολοφονίας.

Η εναντίωση στην ανεξέλεγκτη δύναμη
δεν ήταν μόνο πολιτικό θέμα για τον Βρούτο

αλλά προσωπικό.

Ισχυριζόταν ότι ήταν απόγονος
του Λούσιου Ιούνιου Βρούτου,

που είχε βοηθήσει να ανατραπεί
ο τύρρανος Ταρκύνιος ο Υπερήφανος.

Αντί να πάρει την εξουσία ο ίδιος,

ο πρεσβύτερος Βρούτος 
έβαλε τον λαό να ορκιστεί

ότι ποτέ ξανά δεν θα επέτρεπε 
να κυβερνήσει ένας βασιλιάς.

Η Ρώμη μετατράπηκε σε δημοκρατία

με βασική αρχή ότι κανένας άνδρας
δεν θα έπρεπε να έχει υπερβολική εξουσία.

Τώρα, τεσσεράμισι αιώνες αργότερα,
αυτή η αρχή κινδύνευε.

Η προαγωγή του Ιούλιου Καίσαρα
στο υψηλό αξίωμα του υπάτου

ήταν δραματική.

Εξαιτίας των στρατιωτικών επιτυχιών του
ήταν ο πλουσιότερος άνθρωπος της Ρώμης.

Και αφού νίκησε τον Πομπήιο τον Μέγα
σε έναν σκληρό εμφύλιο πόλεμο,

η δύναμη του είχε κορυφωθεί.

Οι νίκες και οι πρωτοβουλίες του,
όπως η διανομή γης στου φτωχούς,

τον έκαναν δημοφιλή,

και πολλοί γερουσιαστές ήταν υπέρ του,
παραχωρώντας του τίτλους τιμής.

Του έφτιαξαν αγάλματα,
του αφιερώθηκαν ναοί,

και πήρε το όνομά του ένας ολόκληρος μήνας
ο οποίος έως σήμερα ονομάζεται Ιούλιος.

Πιο συγκεκριμένα, ο τίτλος του δικτάτορα,

που του έδινε προσωρινά έκτακτες εξουσίες
για αντιμετώπιση επειγόντων αναγκών,

αποδόθηκε στον Καίσαρα
πολλές φορές και συνεχώς.

Το 44 π.Χ. του απονεμήθηκε ο τίτλος
του ισόβιου δικτάτορα,

δηλαδή δικτάτορα
με εν δυνάμει απεριόριστη θητεία.

Όλα αυτά δεν μπορούσαν
να τα αποδεχθούν οι γερουσιαστές

που φοβούνταν την επιστροφή στη μοναρχία
την οποία καταπολέμησαν οι πρόγονοι τους,

καθώς και όλοι όσων
οι εξουσίες και φιλοδοξίες απειλούνταν

από τη διακυβέρνηση του Καίσαρα.

Μια ομάδα συνωμοτών
που αυτοαποκαλούνταν απελευθερωτές

άρχισαν να συνωμοτούν μυστικά
σχεδιάζοντας τη δολοφονία του.

Οι αρχηγοί τους ήταν ο γερουσιαστής
Γάιος Κάσσιος Λογγίνος

μαζί με τον Βρούτο, φίλο και κουνιάδο του.

Το να συμμετέχει στην συνωμοσία
δεν ήταν εύκολο για τον Βρούτο.

Αν κι ο Βρούτος είχε ταχθεί με τον Πομπήιο
στον ατυχή εμφύλιο πόλεμο,

ο Καίσαρας διαμεσολάβησε προσωπικά
και του έσωσε την ζωή,

όχι μόνο δίνοντάς του χάρη, αλλά και
τον δέχθηκε ως στενό σύμβουλό του

και του έδωσε σημαντικές θέσεις.

Ο Βρούτος δίσταζε να συνωμοτήσει εναντίον
αυτού που τον μεγάλωσε σαν γιο του,

αλλά στο τέλος επικράτησαν

η επιμονή του Κάσσιου και οι δικοί του
φόβοι για τις φιλοδοξίες του Καίσαρα.

Η στιγμή που περίμεναν
ήρθε στις 15 Μαρτίου.

Σε μια συνάντηση
των γερουσιαστών με τον Καίσαρα,

λίγο πριν αναχωρήσει
για την επόμενη εκστρατεία του,

περίπου 60 συνωμότες τον περικύκλωσαν,

έβγαλαν στιλέτα από τους τηβέννους τους
και τον μαχαίρωσαν από όλες τις πλευρές.

Όπως λέει η ιστορία,

ο Καίσαρας αγωνίστηκε σφοδρά,
μέχρι που είδε τον Βρούτο.

Εκτός από την διάσημη φράση που γράφτηκε
από τον Σαίξπηρ «Κι εσύ, τέκνον Βρούτε;»

δεν ξέρουμε τα πραγματικά
τελευταία λόγια του Καίσαρα.

Μερικές αρχαίες πηγές
αναφέρουν ότι δεν είπε τίποτα,

ενώ άλλες πηγές αναφέρουν την φράση,
«Και εσύ, παιδί μου;»

πυροδοτώντας τις υποθέσεις ότι ο Βρούτος
μπορεί να ήταν μη νόμιμο τέκνο του.

Ωστόσο, όλοι συμφωνούν ότι, όταν είδε
τον Βρούτο μαζί με τους επιτιθέμενους,

ο Καίσαρας κάλυψε το πρόσωπό του
και σταμάτησε να αντιστέκεται,

πέφτοντας στο έδαφος με 23 μαχαιριές.

Δυστυχώς για τον Βρούτο,

αυτός και υπόλοιποι συνωμότες
δεν είχαν λάβει υπόψη

τη μεγάλη αγάπη που έτρεφαν
στον Καίσαρα οι κάτοικοι της Ρώμης

πολλοί από τους οποίους
τον θεωρούσαν αποτελεσματικό ηγέτη,

και τη Γερουσία
ως μια διεφθαρμένη αριστοκρατία.

Αμέσως μετά τη δολοφονία του Καίσαρα,
η Ρώμη βρέθηκε σε πανικό.

Οι περισσότεροι γερουσιαστές το έσκασαν,

ενώ οι δολοφόνοι κλείστηκαν
στον Λόφο του Καπιτωλίου.

Ο επίσης ύπατος Μάρκος Αντώνιος,
και φίλος του Καίσαρα,

βρήκε την ευκαιρία να λάβει την εξουσία,

δίνοντας στην κηδεία του Καίσαρα
έναν παθιασμένο επικήδειο λόγο

που έκανε τον λαό
να παραληρεί από θυμό και λύπη.

Ως αποτέλεσμα, οι απελευθερωτές
εκδιώχθηκαν από τη Ρώμη.

Η κενή θέση εξουσίας οδήγησε
σε μια σειρά εμφύλιων πολέμων,

κατά την διάρκεια των οποίων ο Βρούτος,
βλέποντας σίγουρη ήττα, αυτοκτόνησε.

Ειρωνικά, το τελικό αποτέλεσμα

ήταν το αντίθετο από αυτό
που ήθελαν να επιτύχουν οι συνωμότες -

το τέλος της δημοκρατίας

και την συγκέντρωση εξουσιών
υπό τον Αυτοκράτορα.

Οι γνώμες για τη δολοφονία του Καίσαρα

ήταν από την αρχή
και παραμένουν διχασμένες.

Όσο για τον ίδιο τον Βρούτο,

λίγες ιστορικές προσωπικότητες έχουν
αφήσει τόσο αμφιλεγόμενη υστεροφημία.

Στην «Κόλαση» του Δάντη, ο Βρούτος
βρίσκεται στο κέντρο της κόλασης

και ο Σατανάς ο ίδιος τον μάσαγε αιωνίως
για το έγκλημα της προδοσίας του.

Αλλά στο βιβλίο του Σουίφτ
«Τα ταξίδια του Γκιούλιβερ»

περιγράφεται ως ο πιο αγαθός
και ενάρετος άνθρωπος που έχει ζήσει ποτέ.

Στον Βρούτο αποδίδονταν εναλλάξ οι τίτλοι,

είτε του αγωνιστή κατά της δικτατορίας
ή του καιροσκόπου προδότη,

ανάλογα με τις κατά καιρούς ισχύουσες
τάσεις στην ιστορία και την πολιτική.

Αλλά ακόμα και σήμερα,
πάνω από 2.000 χρόνια αργότερα,

ερωτήματα για το τίμημα της ελευθερίας,

τη σύγκρουση ανάμεσα στην προσωπική
αφοσίωση και τις παγκόσμιες αξίες,

και τις μη εσκεμμένες συνέπειες,

παραμένουν πιο επίκαιρα από ποτέ.