1
00:00:01,290 --> 00:00:03,000
Yüzünüze dokunmanızı istiyorum.

2
00:00:03,586 --> 00:00:04,857
Devam edin.

3
00:00:05,586 --> 00:00:06,989
Nasıl hissediyorsunuz?

4
00:00:07,013 --> 00:00:08,896
Yumuşak? Süngerimsi?

5
00:00:09,493 --> 00:00:12,103
Sensin, değil mi? 
Sen kendini hissediyor musun?

6
00:00:13,109 --> 00:00:14,812
Tam olarak doğru değil.

7
00:00:15,387 --> 00:00:18,632
Aslında yüzümüzde ve
parmaklarımızda yaşayan binlerce

8
00:00:18,656 --> 00:00:21,197
mikroskopik canlıyı hissediyorsunuz.

9
00:00:22,481 --> 00:00:24,933
Bugün havalandırmadan süzülerek inen

10
00:00:24,933 --> 00:00:27,107
mantarların birazını hissediyorsunuz.

11
00:00:27,131 --> 00:00:29,098
Alerjilerimizi tetikliyor ve

12
00:00:29,122 --> 00:00:30,674
küf kokusunu ortaya çıkarıyor.

13
00:00:32,045 --> 00:00:36,189
Cildimizde yaşayan
100 milyar bakteri hücresinin

14
00:00:36,213 --> 00:00:37,859
bir kısmını hissediyorsunuz.

15
00:00:38,453 --> 00:00:42,359
Cildindeki yağları hapır hupur yiyorlar
ve çoğalıyorlar,

16
00:00:42,383 --> 00:00:44,645
kötü vücut kokusu üretiyorlar.

17
00:00:45,564 --> 00:00:48,479
Muhtemelen en son sifona bastığın zaman
üstüne püsküren

18
00:00:48,503 --> 00:00:51,653
bir fekal bakterisine dokunuyorsun

19
00:00:52,187 --> 00:00:55,311
ya da su borularımızda yaşayan ve

20
00:00:55,335 --> 00:00:57,794
son aldığın duşla
üstüne püsküren bakterilere.

21
00:00:58,666 --> 00:00:59,817
Üzgünüm.

22
00:00:59,841 --> 00:01:01,309
(Gülüşmeler)

23
00:01:01,333 --> 00:01:04,687
Büyük ihtimalle yüzümüzde, 
yüzümüzün hepsinde

24
00:01:04,877 --> 00:01:07,952
yaşayan iki akar türüne 


25
00:01:08,050 --> 00:01:10,338
mikroskobik bir beşlik bile çakıyorsun.

26
00:01:10,877 --> 00:01:13,523
Geceyi senin yüzünde kıpırdayarak

27
00:01:13,547 --> 00:01:16,395
ve burun kemerinde sevişerek geçiriyorlar.

28
00:01:16,419 --> 00:01:19,009
(Gülüşmeler)

29
00:01:19,970 --> 00:01:24,132
Şuan birçoğu mide özlerini
gözeneklerinize boşaltıyor.

30
00:01:24,156 --> 00:01:26,212
(Gülüşmeler)

31
00:01:26,236 --> 00:01:27,700
Şimdi parmağına bak.

32
00:01:28,366 --> 00:01:30,467
Nasıl hissettiriyor? İğrenç?

33
00:01:30,491 --> 00:01:32,871
Sabun ya da çamaşır suyu 
arayışında mısınız?

34
00:01:34,372 --> 00:01:35,986
Şu an böyle hissediyorsunuz

35
00:01:36,010 --> 00:01:38,622
ama gelecekte hissedeceğiniz bu olmayacak.

36
00:01:39,454 --> 00:01:41,379
Son 100 yıldır

37
00:01:41,403 --> 00:01:44,530
bize yakın yaşayan mikroskobik yaşamla

38
00:01:44,550 --> 00:01:46,019
muhalif bir ilişkimiz var.

39
00:01:46,043 --> 00:01:48,165
Size evinizde böcek ya da lavabonuzda

40
00:01:48,189 --> 00:01:49,423
bakteri olduğunu söylesem

41
00:01:49,447 --> 00:01:51,774
ve bunun için insan üretimi bir çözüm var;

42
00:01:51,798 --> 00:01:54,934
kökünü kurutacak, yok edecek, arındıracak

43
00:01:54,958 --> 00:01:56,251
bir ürün.

44
00:01:56,843 --> 00:02:00,718
Şu an dünyamızdaki mikroskobik hayatın 
çoğunu ortadan kaldırmak için uğraşırız.

45
00:02:01,822 --> 00:02:06,515
Ama böyle yaparak bu gezegendeki
yeni teknolojinin en iyi kaynağını

46
00:02:06,539 --> 00:02:07,755
görmezden geliyoruz.

47
00:02:08,624 --> 00:02:14,270
Geçen 100 yıl, mikrobik sorunlara karşı
insan çözümlerini ön plana çıkarıyordu

48
00:02:14,294 --> 00:02:19,758
ama önümüzdeki 100 yıl, insan sorunlarına
karşı mikrobik çözümlere ağırlık verecek.

49
00:02:20,511 --> 00:02:21,994
Ben bir bilim insanıyım

50
00:02:22,024 --> 00:02:23,944
ve Kuzey Carolina Devlet Üniversitesi


51
00:02:23,964 --> 00:02:26,214
ve Colorado Üniversitesi'ndeki 
araştırmacılarla

52
00:02:26,234 --> 00:02:29,798
bize en yakın olan mikroskobik hayatı
ortaya çıkarmak için çalışıyorum

53
00:02:30,817 --> 00:02:34,685
ve orası sık sık bizim en samimi
ve sıkıcı çevrelerimizdir;

54
00:02:34,709 --> 00:02:37,867
koltuklarımızın altı olsun, arka bahçemiz

55
00:02:37,891 --> 00:02:39,310
ya da göbek deliklerimiz.

56
00:02:40,083 --> 00:02:41,937
Bu işi yapıyorum çünkü
görülen o ki

57
00:02:41,937 --> 00:02:45,838
dibimizdeki mikroskobik yaşam hakkında
çok az şey biliyoruz.

58
00:02:46,281 --> 00:02:49,334
Birkaç yıl öncesine kadar
hiçbir bilim insanı sana evinde

59
00:02:49,334 --> 00:02:51,501
-her yerden daha iyi bildiğin
evinde- yaşayan

60
00:02:52,508 --> 00:02:55,931
böceklerin veya mikroorganizmaların
ne olduğunu söyleyemezdi.

61
00:02:56,607 --> 00:02:58,347
Bu yüzden ben ve diğer ekipler

62
00:02:58,371 --> 00:03:01,054
dibimizde yaşayan mikroskobik yaşamı
açığa çıkarmak için

63
00:03:01,054 --> 00:03:02,614
kulak pamukları, cımbızlarla ve

64
00:03:02,614 --> 00:03:05,260
gelişmiş DNA teknikleriyle donatıldık.

65
00:03:06,222 --> 00:03:09,486
Böyle yaparak ABD'deki evlerinde yaşayan

66
00:03:09,486 --> 00:03:12,206
600'ün üzerinde böcek türü bulduk;

67
00:03:12,230 --> 00:03:14,727
örümcekten, hamam böceğinden

68
00:03:14,751 --> 00:03:17,319
tüylere tutunan küçük
akarlara kadar her şey.

69
00:03:18,090 --> 00:03:22,639
Ve toz yumaklarında yaşayan
100 binin üzerinde

70
00:03:22,639 --> 00:03:25,454
bakteri ve mantar bulduk,

71
00:03:25,478 --> 00:03:29,012
kıyafetlerimizde ve duşlarımızda
yaşayan daha binlercesi var.

72
00:03:30,326 --> 00:03:31,870
Daha da ilerledik

73
00:03:31,894 --> 00:03:33,610
ve evimizdeki böceklerin

74
00:03:33,634 --> 00:03:37,762
her birinin vücutlarının içinde yaşayan 
mikroorganizmalara baktık.

75
00:03:38,508 --> 00:03:41,918
Her böcekte, örneğin bir yaban arısında,

76
00:03:41,942 --> 00:03:46,152
petri kabında mikroskobik ormanın
ortaya çıkışını gördük,

77
00:03:46,176 --> 00:03:49,453
yüzlerce hayat dolu türün dünyası.

78
00:03:49,477 --> 00:03:51,930
Biyolojik evrene bakın!

79
00:03:53,531 --> 00:03:55,960
Bu yüzden şu an baktığınız pek çok türün

80
00:03:55,984 --> 00:03:57,211
daha isimleri yok.

81
00:03:57,903 --> 00:04:00,726
Etrafımızdaki pek çok yaşam
bilinmezliğini sürdürüyor.

82
00:04:01,830 --> 00:04:05,333
Yeni bir tür keşfettiğim ve isim verdiğim
zamanı hatırlıyorum.

83
00:04:05,357 --> 00:04:08,851
Kağıt yaban arısı yuvasında
yaşayan bir mantardı.

84
00:04:08,875 --> 00:04:11,100
Beyaz ve kabarık tüylüydü

85
00:04:11,124 --> 00:04:13,668
ve "mucor nidicola" olarak isimlendirdim,

86
00:04:13,692 --> 00:04:16,695
Latince'de başka yuvada yaşayan demek.

87
00:04:17,952 --> 00:04:20,796
Bu bir dinozorda büyüyen
bir tanesinin resmi

88
00:04:20,820 --> 00:04:23,917
çünkü herkes dinozorların havalı
olduğunu düşünüyor.

89
00:04:24,686 --> 00:04:27,002
O zaman yüksek lisans yapıyordum

90
00:04:27,026 --> 00:04:30,748
ve yeni bir yaşam formu bulduğum için
çok heyecanlıydım.

91
00:04:30,772 --> 00:04:32,548
Babamı aradım ve dedim ki,

92
00:04:32,572 --> 00:04:35,990
"Baba! Yeni bir mikroorganizma
türü keşfettim."

93
00:04:36,574 --> 00:04:38,075
Güldü ve dedi ki,

94
00:04:38,099 --> 00:04:41,367
"Harika. Umarım bunun için
bir tedavi de bulursun."

95
00:04:41,391 --> 00:04:42,837
(Gülüşmeler)

96
00:04:42,861 --> 00:04:44,033
"Tedavi et."

97
00:04:45,202 --> 00:04:47,909
Şu an babam en büyük hayranım,

98
00:04:47,933 --> 00:04:52,303
ve yeni küçük yaşam formumu
öldürmek istediği o kırılma anında

99
00:04:52,327 --> 00:04:54,873
farkettim ki aslında onu yüzüstü bıraktım,

100
00:04:54,897 --> 00:04:57,058
hem bir kız hem de bilim insanı olarak.

101
00:04:57,082 --> 00:05:01,008
Laboratuvarlarda ve insanların arka 
bahçelerinde çalışıp çabaladığım yıllarda,

102
00:05:01,032 --> 00:05:04,712
etrafımızdaki mikroskobik yaşamı 
incelerken ve sınıflandırırken

103
00:05:04,736 --> 00:05:07,272
gerçek hedefimi ona hiç açıklamadım.

104
00:05:08,444 --> 00:05:10,360
Amacım etrafımızdaki mikroskobik yaşamı

105
00:05:10,384 --> 00:05:12,784
öldürecek teknolojiyi bulmak değil.


106
00:05:13,315 --> 00:05:17,447
Amacım bizi kurtarmaya yardım edecek 
bu yaşamdan yeni teknolojiyi bulmak.

107
00:05:19,495 --> 00:05:25,247
Evimizdeki yaşam çeşitliliği 
100 binlik yeni tür listesinden daha çok.

108
00:05:25,271 --> 00:05:29,239
Bu insan sorunlarına 
100 bin yeni çözüm kaynağıdır.

109
00:05:30,448 --> 00:05:33,149
Biliyorum çok küçük ya da
bir hücreli olan şeyin

110
00:05:33,173 --> 00:05:34,331
güçlü bir şey yapmasına

111
00:05:34,355 --> 00:05:35,674
inanması zor,

112
00:05:35,698 --> 00:05:37,035
ama yapabilirler.

113
00:05:37,059 --> 00:05:39,904
Bu yaratıklar mikroskobik simyagerler,

114
00:05:39,928 --> 00:05:42,786
kimyasal cephanelikleriyle

115
00:05:42,810 --> 00:05:45,129
çevrelerini değiştirme
yeteneğine sahipler.

116
00:05:45,895 --> 00:05:48,908
Bu da gezegendeki herhangi bir
yerde yaşayabilirler demek oluyor

117
00:05:48,932 --> 00:05:51,319
ve etraflarındaki ne olursa olsun 
yiyebilirler.

118
00:05:52,342 --> 00:05:56,861
Yani zehirli atıktan plastiğe kadar
her şeyi yiyebilirler.

119
00:05:58,075 --> 00:06:02,590
Ve yağ ve batarya gücü gibi
atık madde üretebilirler,

120
00:06:02,614 --> 00:06:05,456
hatta minik gerçek altın külçesi bile.

121
00:06:06,729 --> 00:06:10,290
Yenilemeyenleri besin maddesine 
dönüştürür.

122
00:06:10,747 --> 00:06:13,129
Şekerden alkol yapar.

123
00:06:13,926 --> 00:06:15,839
Çikolatalara tat verir

124
00:06:15,863 --> 00:06:17,599
ve toprağa büyümesi için güç verir.

125
00:06:18,453 --> 00:06:19,364
Önümüzdeki 100 yıl,

126
00:06:19,364 --> 00:06:22,264
bu mikroskobik yaratıkların
problemlerimizin çoğunun çözümünde

127
00:06:22,294 --> 00:06:23,215
rol alacağını

128
00:06:23,245 --> 00:06:24,530
söylemek için buradayım.

129
00:06:24,960 --> 00:06:27,233
Seçmek için pek çok sorunumuz var.

130
00:06:27,762 --> 00:06:31,689
Sıradan şeyler var: kötü kokan kıyafetler
ve yavan yiyecekler.

131
00:06:32,464 --> 00:06:34,501
Devasa şeyler var:

132
00:06:34,525 --> 00:06:37,826
hastalık, kirlilik, savaş.

133
00:06:39,326 --> 00:06:41,010
Ve bu benim görevim:

134
00:06:41,034 --> 00:06:44,264
etrafımızdaki mikroskobik yaşamı
sadece sınıflandırmak değil

135
00:06:44,288 --> 00:06:47,537
aynı zamanda bize yardım etmeye
eşsiz olarak uygun şeyi bulmak.

136
00:06:48,681 --> 00:06:50,046
Burada bir örnek var.

137
00:06:50,070 --> 00:06:51,702
Zararlı bir böcek ile başladık,

138
00:06:51,726 --> 00:06:54,074
pek çoğumuzun evinde yaşayan
bir yaban arısı.

139
00:06:54,707 --> 00:06:59,634
Bu yaban arısının içinden az bilinen
eşsiz yetenekli bir mikroorganizma

140
00:06:59,658 --> 00:07:01,047
çıkardık:

141
00:07:01,775 --> 00:07:03,010
bira yapabilir.

142
00:07:03,886 --> 00:07:07,411
Bu sadece bir kaç türün 
sahip olduğu bir yetenek.

143
00:07:07,435 --> 00:07:10,296
Aslında içtiğiniz bütün 
ticari üretilen biralar

144
00:07:10,320 --> 00:07:13,823
çoğunlukla sadece üç mikroorganizma 
türünün birinden yapılıyor.

145
00:07:14,729 --> 00:07:18,811
Evet, bizim türlerimiz birayı 
bal gibi tatlı yapabilir

146
00:07:19,596 --> 00:07:22,238
ve lezzetli keskin bir bira da yapabilir.

147
00:07:23,043 --> 00:07:26,876
Aslında bir yaban arısının karnında
yaşayan bu mikroorganizma türü

148
00:07:27,607 --> 00:07:29,904
bu gezegendeki diğer türlerden daha iyi,

149
00:07:29,928 --> 00:07:33,387
değerli ekşi bira da yapabilir.

150
00:07:34,676 --> 00:07:37,800
Şu an ticari bira üreten dört tür var.

151
00:07:39,197 --> 00:07:41,512
Zararlı bir böcek gördüğün yerde

152
00:07:41,536 --> 00:07:44,473
şimdi gelecekteki
gözde biranı tattığını düşün.

153
00:07:45,925 --> 00:07:47,454
İkinci bir örnek olarak,

154
00:07:47,478 --> 00:07:50,834
insanların arka bahçelerinde 
toprağı kazan araştırmacılarla çalıştım.

155
00:07:51,493 --> 00:07:55,550
Orada yeni kuşak antibiyotikler yapan
bir mikroorganizma keşfettik,

156
00:07:55,574 --> 00:07:58,707
dünyanın en kötü süper böceklerini
öldürebilen antibiyotikler.

157
00:07:59,690 --> 00:08:02,899
Olağanüstü bir şeydi

158
00:08:02,923 --> 00:08:04,301
ama işte sırrı:

159
00:08:05,164 --> 00:08:07,084
geçen 60 yıldır

160
00:08:07,108 --> 00:08:09,397
piyasadaki antibiyotiklerin çoğu

161
00:08:09,421 --> 00:08:11,630
benzer toprak bakterisinden yapılmaktadır.

162
00:08:12,269 --> 00:08:15,294
Her gün sen, ben ve herkes bu odadaki

163
00:08:15,318 --> 00:08:17,060
ve bu gezegendeki

164
00:08:17,084 --> 00:08:21,503
antibiyotiklerimizin çoğunu üreten benzer
toprak bakterisi tarafından kurtarılıyoruz.

165
00:08:23,225 --> 00:08:24,898
Toprağı gördüğünüzde

166
00:08:24,922 --> 00:08:26,853
ilaç tedavisini düşünün.

167
00:08:28,402 --> 00:08:31,048
Belki de favori örneğim,

168
00:08:31,072 --> 00:08:33,968
üzücü olarak ilk bulunduğu
sığır pisliğinin adı verilen

169
00:08:33,992 --> 00:08:37,611
yosun tabakası mikroorganizmasını
çalışan arkadaşlarımdan geliyor.

170
00:08:38,388 --> 00:08:42,346
Bu çok önemsiz ve tartışmaya değer değil

171
00:08:42,370 --> 00:08:45,892
fakat araştırmacılar,
bunun farelere verildiğinde

172
00:08:45,916 --> 00:08:47,967
TSSB'ye karşı aşılandıklarını buldu.

173
00:08:49,842 --> 00:08:51,746
Korkuya karşı aşılanıyor.

174
00:08:53,418 --> 00:08:56,640
Yosun tabakası gördüğün yerde
artık umudu düşün.

175
00:08:58,077 --> 00:09:00,481
Bugün konuşmak için fırsat bulamadığım

176
00:09:00,505 --> 00:09:02,649
daha pek çok mikrobik örnek var.

177
00:09:03,122 --> 00:09:08,506
Size üç türden elde edilen
çözüm örneklerini verdim

178
00:09:08,530 --> 00:09:12,250
ama toz yumaklarınızdaki 
100 bin diğer türün

179
00:09:12,250 --> 00:09:14,073
neler yapabileceğini hayal edin.

180
00:09:14,751 --> 00:09:18,079
Gelecekte sizi daha seksi yapabilir

181
00:09:18,758 --> 00:09:20,065
ya da daha zeki

182
00:09:21,035 --> 00:09:22,912
ya da belki de daha uzun yaşatabilir.

183
00:09:24,483 --> 00:09:26,635
Parmağınıza tekrar bakmanızı istiyorum.

184
00:09:27,185 --> 00:09:29,471
Bütün bilinmeyen mikroskobik yaratıkları

185
00:09:29,495 --> 00:09:30,942
düşünün.

186
00:09:30,966 --> 00:09:33,971
Gelecekte neler yapabileceğini

187
00:09:33,995 --> 00:09:35,168
ya da sağlayabileceğini

188
00:09:35,708 --> 00:09:37,854
ya da kurtarabilecekleri
hayatları düşünün.

189
00:09:39,071 --> 00:09:40,874
Parmağın şimdi nasıl hissediyor?

190
00:09:41,502 --> 00:09:43,007
Biraz daha mı güçlü?

191
00:09:44,564 --> 00:09:46,591
Evet çünkü geleceği hissediyorsun.

192
00:09:47,210 --> 00:09:48,372
Teşekkür ederim.

193
00:09:48,372 --> 00:09:52,993
(Alkışlar)