0:00:01.290,0:00:03.000
Yüzünüze dokunmanızı istiyorum.

0:00:03.586,0:00:04.857
Devam edin.

0:00:05.586,0:00:06.989
Nasıl hissediyorsunuz?

0:00:07.013,0:00:08.896
Yumuşak? Süngerimsi?

0:00:09.493,0:00:12.103
Sensin, değil mi? [br]Sen kendini hissediyor musun?

0:00:13.109,0:00:14.812
Tam olarak doğru değil.

0:00:15.387,0:00:18.632
Aslında yüzümüzde ve[br]parmaklarımızda yaşayan binlerce

0:00:18.656,0:00:21.197
mikroskopik canlıyı hissediyorsunuz.

0:00:22.481,0:00:24.933
Bugün havalandırmadan süzülerek inen

0:00:24.933,0:00:27.107
mantarların birazını hissediyorsunuz.

0:00:27.131,0:00:29.098
Alerjilerimizi tetikliyor ve

0:00:29.122,0:00:30.674
küf kokusunu ortaya çıkarıyor.

0:00:32.045,0:00:36.189
Cildimizde yaşayan[br]100 milyar bakteri hücresinin

0:00:36.213,0:00:37.859
bir kısmını hissediyorsunuz.

0:00:38.453,0:00:42.359
Cildindeki yağları hapır hupur yiyorlar[br]ve çoğalıyorlar,

0:00:42.383,0:00:44.645
kötü vücut kokusu üretiyorlar.

0:00:45.564,0:00:48.479
Muhtemelen en son sifona bastığın zaman[br]üstüne püsküren

0:00:48.503,0:00:51.653
bir fekal bakterisine dokunuyorsun

0:00:52.187,0:00:55.311
ya da su borularımızda yaşayan ve

0:00:55.335,0:00:57.794
son aldığın duşla[br]üstüne püsküren bakterilere.

0:00:58.666,0:00:59.817
Üzgünüm.

0:00:59.841,0:01:01.309
(Gülüşmeler)

0:01:01.333,0:01:04.687
Büyük ihtimalle yüzümüzde, [br]yüzümüzün hepsinde

0:01:04.877,0:01:07.952
yaşayan iki akar türüne [br]

0:01:08.050,0:01:10.338
mikroskobik bir beşlik bile çakıyorsun.

0:01:10.877,0:01:13.523
Geceyi senin yüzünde kıpırdayarak

0:01:13.547,0:01:16.395
ve burun kemerinde sevişerek geçiriyorlar.

0:01:16.419,0:01:19.009
(Gülüşmeler)

0:01:19.970,0:01:24.132
Şuan birçoğu mide özlerini[br]gözeneklerinize boşaltıyor.

0:01:24.156,0:01:26.212
(Gülüşmeler)

0:01:26.236,0:01:27.700
Şimdi parmağına bak.

0:01:28.366,0:01:30.467
Nasıl hissettiriyor? İğrenç?

0:01:30.491,0:01:32.871
Sabun ya da çamaşır suyu [br]arayışında mısınız?

0:01:34.372,0:01:35.986
Şu an böyle hissediyorsunuz

0:01:36.010,0:01:38.622
ama gelecekte hissedeceğiniz bu olmayacak.

0:01:39.454,0:01:41.379
Son 100 yıldır

0:01:41.403,0:01:44.530
bize yakın yaşayan mikroskobik yaşamla

0:01:44.550,0:01:46.019
muhalif bir ilişkimiz var.

0:01:46.043,0:01:48.165
Size evinizde böcek ya da lavabonuzda

0:01:48.189,0:01:49.423
bakteri olduğunu söylesem

0:01:49.447,0:01:51.774
ve bunun için insan üretimi bir çözüm var;

0:01:51.798,0:01:54.934
kökünü kurutacak, yok edecek, arındıracak

0:01:54.958,0:01:56.251
bir ürün.

0:01:56.843,0:02:00.718
Şu an dünyamızdaki mikroskobik hayatın [br]çoğunu ortadan kaldırmak için uğraşırız.

0:02:01.822,0:02:06.515
Ama böyle yaparak bu gezegendeki[br]yeni teknolojinin en iyi kaynağını

0:02:06.539,0:02:07.755
görmezden geliyoruz.

0:02:08.624,0:02:14.270
Geçen 100 yıl, mikrobik sorunlara karşı[br]insan çözümlerini ön plana çıkarıyordu

0:02:14.294,0:02:19.758
ama önümüzdeki 100 yıl, insan sorunlarına[br]karşı mikrobik çözümlere ağırlık verecek.

0:02:20.511,0:02:21.994
Ben bir bilim insanıyım

0:02:22.024,0:02:23.944
ve Kuzey Carolina Devlet Üniversitesi[br]

0:02:23.964,0:02:26.214
ve Colorado Üniversitesi'ndeki [br]araştırmacılarla

0:02:26.234,0:02:29.798
bize en yakın olan mikroskobik hayatı[br]ortaya çıkarmak için çalışıyorum

0:02:30.817,0:02:34.685
ve orası sık sık bizim en samimi[br]ve sıkıcı çevrelerimizdir;

0:02:34.709,0:02:37.867
koltuklarımızın altı olsun, arka bahçemiz

0:02:37.891,0:02:39.310
ya da göbek deliklerimiz.

0:02:40.083,0:02:41.937
Bu işi yapıyorum çünkü[br]görülen o ki

0:02:41.937,0:02:45.838
dibimizdeki mikroskobik yaşam hakkında[br]çok az şey biliyoruz.

0:02:46.281,0:02:49.334
Birkaç yıl öncesine kadar[br]hiçbir bilim insanı sana evinde

0:02:49.334,0:02:51.501
-her yerden daha iyi bildiğin[br]evinde- yaşayan

0:02:52.508,0:02:55.931
böceklerin veya mikroorganizmaların[br]ne olduğunu söyleyemezdi.

0:02:56.607,0:02:58.347
Bu yüzden ben ve diğer ekipler

0:02:58.371,0:03:01.054
dibimizde yaşayan mikroskobik yaşamı[br]açığa çıkarmak için

0:03:01.054,0:03:02.614
kulak pamukları, cımbızlarla ve

0:03:02.614,0:03:05.260
gelişmiş DNA teknikleriyle donatıldık.

0:03:06.222,0:03:09.486
Böyle yaparak ABD'deki evlerinde yaşayan

0:03:09.486,0:03:12.206
600'ün üzerinde böcek türü bulduk;

0:03:12.230,0:03:14.727
örümcekten, hamam böceğinden

0:03:14.751,0:03:17.319
tüylere tutunan küçük[br]akarlara kadar her şey.

0:03:18.090,0:03:22.639
Ve toz yumaklarında yaşayan[br]100 binin üzerinde

0:03:22.639,0:03:25.454
bakteri ve mantar bulduk,

0:03:25.478,0:03:29.012
kıyafetlerimizde ve duşlarımızda[br]yaşayan daha binlercesi var.

0:03:30.326,0:03:31.870
Daha da ilerledik

0:03:31.894,0:03:33.610
ve evimizdeki böceklerin

0:03:33.634,0:03:37.762
her birinin vücutlarının içinde yaşayan [br]mikroorganizmalara baktık.

0:03:38.508,0:03:41.918
Her böcekte, örneğin bir yaban arısında,

0:03:41.942,0:03:46.152
petri kabında mikroskobik ormanın[br]ortaya çıkışını gördük,

0:03:46.176,0:03:49.453
yüzlerce hayat dolu türün dünyası.

0:03:49.477,0:03:51.930
Biyolojik evrene bakın!

0:03:53.531,0:03:55.960
Bu yüzden şu an baktığınız pek çok türün

0:03:55.984,0:03:57.211
daha isimleri yok.

0:03:57.903,0:04:00.726
Etrafımızdaki pek çok yaşam[br]bilinmezliğini sürdürüyor.

0:04:01.830,0:04:05.333
Yeni bir tür keşfettiğim ve isim verdiğim[br]zamanı hatırlıyorum.

0:04:05.357,0:04:08.851
Kağıt yaban arısı yuvasında[br]yaşayan bir mantardı.

0:04:08.875,0:04:11.100
Beyaz ve kabarık tüylüydü

0:04:11.124,0:04:13.668
ve "mucor nidicola" olarak isimlendirdim,

0:04:13.692,0:04:16.695
Latince'de başka yuvada yaşayan demek.

0:04:17.952,0:04:20.796
Bu bir dinozorda büyüyen[br]bir tanesinin resmi

0:04:20.820,0:04:23.917
çünkü herkes dinozorların havalı[br]olduğunu düşünüyor.

0:04:24.686,0:04:27.002
O zaman yüksek lisans yapıyordum

0:04:27.026,0:04:30.748
ve yeni bir yaşam formu bulduğum için[br]çok heyecanlıydım.

0:04:30.772,0:04:32.548
Babamı aradım ve dedim ki,

0:04:32.572,0:04:35.990
"Baba! Yeni bir mikroorganizma[br]türü keşfettim."

0:04:36.574,0:04:38.075
Güldü ve dedi ki,

0:04:38.099,0:04:41.367
"Harika. Umarım bunun için[br]bir tedavi de bulursun."

0:04:41.391,0:04:42.837
(Gülüşmeler)

0:04:42.861,0:04:44.033
"Tedavi et."

0:04:45.202,0:04:47.909
Şu an babam en büyük hayranım,

0:04:47.933,0:04:52.303
ve yeni küçük yaşam formumu[br]öldürmek istediği o kırılma anında

0:04:52.327,0:04:54.873
farkettim ki aslında onu yüzüstü bıraktım,

0:04:54.897,0:04:57.058
hem bir kız hem de bilim insanı olarak.

0:04:57.082,0:05:01.008
Laboratuvarlarda ve insanların arka [br]bahçelerinde çalışıp çabaladığım yıllarda,

0:05:01.032,0:05:04.712
etrafımızdaki mikroskobik yaşamı [br]incelerken ve sınıflandırırken

0:05:04.736,0:05:07.272
gerçek hedefimi ona hiç açıklamadım.

0:05:08.444,0:05:10.360
Amacım etrafımızdaki mikroskobik yaşamı

0:05:10.384,0:05:12.784
öldürecek teknolojiyi bulmak değil.[br]

0:05:13.315,0:05:17.447
Amacım bizi kurtarmaya yardım edecek [br]bu yaşamdan yeni teknolojiyi bulmak.

0:05:19.495,0:05:25.247
Evimizdeki yaşam çeşitliliği [br]100 binlik yeni tür listesinden daha çok.

0:05:25.271,0:05:29.239
Bu insan sorunlarına [br]100 bin yeni çözüm kaynağıdır.

0:05:30.448,0:05:33.149
Biliyorum çok küçük ya da[br]bir hücreli olan şeyin

0:05:33.173,0:05:34.331
güçlü bir şey yapmasına

0:05:34.355,0:05:35.674
inanması zor,

0:05:35.698,0:05:37.035
ama yapabilirler.

0:05:37.059,0:05:39.904
Bu yaratıklar mikroskobik simyagerler,

0:05:39.928,0:05:42.786
kimyasal cephanelikleriyle

0:05:42.810,0:05:45.129
çevrelerini değiştirme[br]yeteneğine sahipler.

0:05:45.895,0:05:48.908
Bu da gezegendeki herhangi bir[br]yerde yaşayabilirler demek oluyor

0:05:48.932,0:05:51.319
ve etraflarındaki ne olursa olsun [br]yiyebilirler.

0:05:52.342,0:05:56.861
Yani zehirli atıktan plastiğe kadar[br]her şeyi yiyebilirler.

0:05:58.075,0:06:02.590
Ve yağ ve batarya gücü gibi[br]atık madde üretebilirler,

0:06:02.614,0:06:05.456
hatta minik gerçek altın külçesi bile.

0:06:06.729,0:06:10.290
Yenilemeyenleri besin maddesine [br]dönüştürür.

0:06:10.747,0:06:13.129
Şekerden alkol yapar.

0:06:13.926,0:06:15.839
Çikolatalara tat verir

0:06:15.863,0:06:17.599
ve toprağa büyümesi için güç verir.

0:06:18.453,0:06:19.364
Önümüzdeki 100 yıl,

0:06:19.364,0:06:22.264
bu mikroskobik yaratıkların[br]problemlerimizin çoğunun çözümünde

0:06:22.294,0:06:23.215
rol alacağını

0:06:23.245,0:06:24.530
söylemek için buradayım.

0:06:24.960,0:06:27.233
Seçmek için pek çok sorunumuz var.

0:06:27.762,0:06:31.689
Sıradan şeyler var: kötü kokan kıyafetler[br]ve yavan yiyecekler.

0:06:32.464,0:06:34.501
Devasa şeyler var:

0:06:34.525,0:06:37.826
hastalık, kirlilik, savaş.

0:06:39.326,0:06:41.010
Ve bu benim görevim:

0:06:41.034,0:06:44.264
etrafımızdaki mikroskobik yaşamı[br]sadece sınıflandırmak değil

0:06:44.288,0:06:47.537
aynı zamanda bize yardım etmeye[br]eşsiz olarak uygun şeyi bulmak.

0:06:48.681,0:06:50.046
Burada bir örnek var.

0:06:50.070,0:06:51.702
Zararlı bir böcek ile başladık,

0:06:51.726,0:06:54.074
pek çoğumuzun evinde yaşayan[br]bir yaban arısı.

0:06:54.707,0:06:59.634
Bu yaban arısının içinden az bilinen[br]eşsiz yetenekli bir mikroorganizma

0:06:59.658,0:07:01.047
çıkardık:

0:07:01.775,0:07:03.010
bira yapabilir.

0:07:03.886,0:07:07.411
Bu sadece bir kaç türün [br]sahip olduğu bir yetenek.

0:07:07.435,0:07:10.296
Aslında içtiğiniz bütün [br]ticari üretilen biralar

0:07:10.320,0:07:13.823
çoğunlukla sadece üç mikroorganizma [br]türünün birinden yapılıyor.

0:07:14.729,0:07:18.811
Evet, bizim türlerimiz birayı [br]bal gibi tatlı yapabilir

0:07:19.596,0:07:22.238
ve lezzetli keskin bir bira da yapabilir.

0:07:23.043,0:07:26.876
Aslında bir yaban arısının karnında[br]yaşayan bu mikroorganizma türü

0:07:27.607,0:07:29.904
bu gezegendeki diğer türlerden daha iyi,

0:07:29.928,0:07:33.387
değerli ekşi bira da yapabilir.

0:07:34.676,0:07:37.800
Şu an ticari bira üreten dört tür var.

0:07:39.197,0:07:41.512
Zararlı bir böcek gördüğün yerde

0:07:41.536,0:07:44.473
şimdi gelecekteki[br]gözde biranı tattığını düşün.

0:07:45.925,0:07:47.454
İkinci bir örnek olarak,

0:07:47.478,0:07:50.834
insanların arka bahçelerinde [br]toprağı kazan araştırmacılarla çalıştım.

0:07:51.493,0:07:55.550
Orada yeni kuşak antibiyotikler yapan[br]bir mikroorganizma keşfettik,

0:07:55.574,0:07:58.707
dünyanın en kötü süper böceklerini[br]öldürebilen antibiyotikler.

0:07:59.690,0:08:02.899
Olağanüstü bir şeydi

0:08:02.923,0:08:04.301
ama işte sırrı:

0:08:05.164,0:08:07.084
geçen 60 yıldır

0:08:07.108,0:08:09.397
piyasadaki antibiyotiklerin çoğu

0:08:09.421,0:08:11.630
benzer toprak bakterisinden yapılmaktadır.

0:08:12.269,0:08:15.294
Her gün sen, ben ve herkes bu odadaki

0:08:15.318,0:08:17.060
ve bu gezegendeki

0:08:17.084,0:08:21.503
antibiyotiklerimizin çoğunu üreten benzer[br]toprak bakterisi tarafından kurtarılıyoruz.

0:08:23.225,0:08:24.898
Toprağı gördüğünüzde

0:08:24.922,0:08:26.853
ilaç tedavisini düşünün.

0:08:28.402,0:08:31.048
Belki de favori örneğim,

0:08:31.072,0:08:33.968
üzücü olarak ilk bulunduğu[br]sığır pisliğinin adı verilen

0:08:33.992,0:08:37.611
yosun tabakası mikroorganizmasını[br]çalışan arkadaşlarımdan geliyor.

0:08:38.388,0:08:42.346
Bu çok önemsiz ve tartışmaya değer değil

0:08:42.370,0:08:45.892
fakat araştırmacılar,[br]bunun farelere verildiğinde

0:08:45.916,0:08:47.967
TSSB'ye karşı aşılandıklarını buldu.

0:08:49.842,0:08:51.746
Korkuya karşı aşılanıyor.

0:08:53.418,0:08:56.640
Yosun tabakası gördüğün yerde[br]artık umudu düşün.

0:08:58.077,0:09:00.481
Bugün konuşmak için fırsat bulamadığım

0:09:00.505,0:09:02.649
daha pek çok mikrobik örnek var.

0:09:03.122,0:09:08.506
Size üç türden elde edilen[br]çözüm örneklerini verdim

0:09:08.530,0:09:12.250
ama toz yumaklarınızdaki [br]100 bin diğer türün

0:09:12.250,0:09:14.073
neler yapabileceğini hayal edin.

0:09:14.751,0:09:18.079
Gelecekte sizi daha seksi yapabilir

0:09:18.758,0:09:20.065
ya da daha zeki

0:09:21.035,0:09:22.912
ya da belki de daha uzun yaşatabilir.

0:09:24.483,0:09:26.635
Parmağınıza tekrar bakmanızı istiyorum.

0:09:27.185,0:09:29.471
Bütün bilinmeyen mikroskobik yaratıkları

0:09:29.495,0:09:30.942
düşünün.

0:09:30.966,0:09:33.971
Gelecekte neler yapabileceğini

0:09:33.995,0:09:35.168
ya da sağlayabileceğini

0:09:35.708,0:09:37.854
ya da kurtarabilecekleri[br]hayatları düşünün.

0:09:39.071,0:09:40.874
Parmağın şimdi nasıl hissediyor?

0:09:41.502,0:09:43.007
Biraz daha mı güçlü?

0:09:44.564,0:09:46.591
Evet çünkü geleceği hissediyorsun.

0:09:47.210,0:09:48.372
Teşekkür ederim.

0:09:48.372,0:09:52.993
(Alkışlar)