Każdego dnia funkcjonujesz w systemach władzy stworzonych przez innych. Potrafisz je rozpoznać? Rozumiesz władzę? Wiesz, dlaczego jest ważna? Niewygodnie nam rozmawiać o władzy. Zwłaszcza w życiu obywatelskim, w naszej wspólnocie. W demokracji władza powinna należeć do obywateli i kropka. Dalsze dociekania, kto ją naprawdę posiada, wydają się nieprzyzwoite lub nawet złe. Jednak władza nie jest ani lepsza ani gorsza od ognia lub fizyki. Po prostu jest. Określa sposób działania każdej formy rządu. Decyduje o tym, kto ustala reguły gry. Dzięki wiedzy o tym, jak władza działa, będziemy skuteczni i brani na poważnie, a nie wykorzystywani. W tej lekcji dowiemy się, skąd bierze się władza, jak jest używana, i jak stać się silniejszym obywatelem. Na początek podstawowa definicja. Władza to umiejętność nakłaniania ludzi do robienia tego, co im powiemy. Wykorzystujemy ją w różnych miejscach: w rodzinie, w pracy, w związkach. Skupimy się na arenie obywatelskiej, gdzie władza polega na przekonaniu społeczności do działań i decyzji korzystnych dla nas. Jest sześć głównych źródeł władzy obywatelskiej. Po pierwsze, siła fizyczna i przemoc. Kontrola narzędzi siły, na przykład policji, to najbardziej pierwotna forma władzy. Drugim źródłem jest bogactwo. Dzięki pieniądzom można kupić prawie każdy rodzaj władzy. Trzecie źródło to działanie państwa, rządu. Przez użycie prawa i biurokracji zmusza się ludzi do robienia lub unikania pewnych rzeczy. W demokracji teoretycznie to my, ludzie, dajemy rządowi władzę w wyborach. W dyktaturach władza państwowa bierze się z groźby użycia siły, a nie w wyniku zgody rządzonych. Czwarty rodzaj władzy to normy społeczne, to, co inni uważają za ok. Normy nie mają centralnego ośrodka jak rząd. Działają łagodniej, przez wpływ środowiska. Mogą zmusić ludzi do zmiany zachowania, a nawet prawa. Pomyśl o zmieniających się obecnie normach co do równości małżeństw. Piąty rodzaj władzy to idee, na przykład wolność osobista lub równość rasowa, może być źródłem ogromnej ilości władzy, jeśli zmotywuje dość dużo osób do zmiany myślenia i zachowania. A szóstym źródłem władzy jest duża liczba ludzi. Zjednoczony tłum ludzi tworzy władzę, bo wyraża zbiorowy interes i gwarantuje legalność. Pomyśl o Arabskiej Wiośnie lub powstaniu Partii Herbacianej. Masy się liczą. To sześć głównych rodzajów władzy. A teraz zastanówmy się, jak władza działa. Przyjrzymy się trzem prawom władzy. Prawo numer jeden: władza nie jest statyczna. Zawsze albo się gromadzi albo rozpada na arenie obywatelskiej. Jeśli ty nie działasz, ktoś działa za ciebie. Prawo numer dwa: władza jest jak woda. Płynie jak strumień przez codzienne życie. Polityka polega na kierowaniu tego strumienia w pożądanym kierunku. Programy polityczne są próbą utrzymania pewnego przepływu władzy To władza zamrożona. Prawo numer trzy: władza się potęguje. Władza rodzi więcej władzy, tak samo bezsilność. Mogłoby dojść do tego, że jedna osoba posiada całą władzę, ale pozwala tego uniknąć odpowiednie użycie prawa pierwszego i drugiego. Jakie reguły ustalimy, żeby garstka ludzi nie zgromadziła zbyt dużej władzy i nie mogła chronić swojej pozycji za pomocą prawa? To jest pytanie demokracji. Przykłady tych praw widać w historiach z gazet. Źle opłacani robotnicy żądają wyższych płac. Koncerny naftowe naciskają na budowę ropociągu. Pary gejów i lesbijek żądają prawa do małżeństw. Rodzice zabiegają o dopłaty szkolne. Możesz popierać te dążenia lub nie. To czy osiągniesz cel, zależy od tego, jak sprawnie obchodzisz się z władzą. Zobaczmy, co możesz zrobić, by mieć większy wpływ w życiu publicznym. Masz za zadanie nauczyć się czytać i pisać władzę. Czytanie to zwracanie uwagi na teksty władzy. Nie tylko książki, ale całe społeczeństwo jako zbiór tekstów. Nie podoba ci się sytuacja na kampusie, w mieście albo kraju? Ustal, kto ma jaki rodzaj władzy i w jakie systemy się ona wpisuje. Spróbuj zrozumieć, dlaczego tak jest, kto za tym stoi i kto chce ten stan rzeczy zachować. Przestudiuj strategie używane w takich sytuacjach przez innych: atak wprost albo atak okrężny, koalicja albo charyzmatyczna osobowość. Czytaj, by nauczyć się pisać. Pisanie wymaga wiary w to, że możesz pisać, być autorem zmiany. Możesz. Nauczysz się wyrażać siebie, przemawiać autentycznym głosem. Zorganizuj swoje poglądy, a potem innych ludzi. Przećwicz osiąganie konsensusu. Przećwicz konflikt. Tak jak w pisaniu, liczy się praktyka. Okazja do ćwiczeń zdarza się codziennie w twojej okolicy i poza nią. Wyznaczaj cele, coraz większe. Obserwuj schematy, zauważaj, co się sprawdza. Dostosowuj i powtarzaj. Na tym polega bycie obywatelem. W tej krótkiej lekcji zbadaliśmy źródła władzy obywatelskiej, jak działa i jak można ją stosować. Zostało tylko pytanie "dlaczego". Czy chcesz, by władza służyła wszystkim, czy tylko tobie? Czy twoje cele są pro- czy antyspołeczne? To nie jest pytanie o strategię. To pytanie o charakter i temat na inne lekcje. Zapamiętaj tylko: władza plus charakter równa się wielki obywatel i ty możesz nim być.