1
00:00:01,261 --> 00:00:02,753
Želim da zamislite

2
00:00:02,753 --> 00:00:04,708
kakvo je to otkriće bilo

3
00:00:04,708 --> 00:00:07,136
za žene koje su bile žrtve nasilja

4
00:00:07,136 --> 00:00:09,092
u osamdesetim.

5
00:00:09,092 --> 00:00:12,605
Došle bi u hitnu pomoć

6
00:00:12,605 --> 00:00:16,017
zbog onoga što su policajci nazivali
ljubavnim nesuglasicama

7
00:00:16,017 --> 00:00:19,792
i videla bih tu ženu koja je bila tučena,

8
00:00:19,792 --> 00:00:24,534
videla bih slomljen nos i izvrnut zglob

9
00:00:24,534 --> 00:00:26,295
i natečene oči.

10
00:00:26,295 --> 00:00:30,333
I kao aktivisti, izvadili bismo
naše Polaroid kamere

11
00:00:30,333 --> 00:00:32,890
uslikali bismo je,

12
00:00:32,890 --> 00:00:35,042
sačekali bismo 90 sekundi,

13
00:00:35,042 --> 00:00:38,169
i dali bismo joj fotografiju.

14
00:00:38,169 --> 00:00:40,063
I onda bi ona imala

15
00:00:40,063 --> 00:00:43,290
dokaz koji joj je bio potreban
da ode na sud.

16
00:00:43,290 --> 00:00:47,724
Ono što je bilo nevidljivo
činili smo vidljivim.

17
00:00:47,724 --> 00:00:49,695
Radim to već 30 godina.

18
00:00:49,695 --> 00:00:51,858
Deo sam društvenog pokreta

19
00:00:51,858 --> 00:00:53,821
koji radi na zaustavljanju

20
00:00:53,821 --> 00:00:57,382
nasilja nad ženama i decom.

21
00:00:57,928 --> 00:01:00,817
I tokom svih tih godina,

22
00:01:00,817 --> 00:01:04,781
vodila sam se strastvenim,

23
00:01:05,549 --> 00:01:08,496
a ponekad i nepopularnim mišljenjem

24
00:01:08,496 --> 00:01:11,790
da ovo nasilje nije neizbežno,

25
00:01:11,790 --> 00:01:14,795
da se ono uči, i ako je naučeno,

26
00:01:14,795 --> 00:01:18,860
može da se oduči, i tako da se spreči.

27
00:01:18,860 --> 00:01:26,045
(Aplauz)

28
00:01:26,045 --> 00:01:28,008
Zašto verujem u to?

29
00:01:28,008 --> 00:01:30,221
Jer je istina.

30
00:01:30,221 --> 00:01:32,458
To je čista istina

31
00:01:32,458 --> 00:01:38,014
Između 1993. i 2010. godine

32
00:01:38,014 --> 00:01:41,347
nasilje u porodici nad odraslim ženama

33
00:01:41,347 --> 00:01:42,699
u SAD

34
00:01:42,699 --> 00:01:46,086
smanjilo se za 64 odsto,

35
00:01:46,086 --> 00:01:48,763
i to su sjajne vesti.

36
00:01:48,763 --> 00:01:51,512
(Aplauz)

37
00:01:51,512 --> 00:01:54,615
64 odsto. Kako li smo došli dotle?

38
00:01:54,615 --> 00:01:56,410
Naše oči bile su širom otvorene.

39
00:01:56,410 --> 00:01:58,830
Pre trideset godina, žene su tukli,

40
00:01:58,830 --> 00:02:00,965
pratili ih, silovali,

41
00:02:00,965 --> 00:02:03,506
i niko nije pričao o tome.

42
00:02:03,506 --> 00:02:05,289
Nije bilo pravde.

43
00:02:05,289 --> 00:02:09,913
I kao aktivistkinji,
to mi nije bilo dovoljno.

44
00:02:09,913 --> 00:02:12,384
I zato prvi korak na ovom putovaju

45
00:02:12,384 --> 00:02:14,381
bio je to što smo organizovali,

46
00:02:14,381 --> 00:02:17,015
i kreirali ovu izvanrednu

47
00:02:17,015 --> 00:02:20,007
podzemnu mrežu fantastičnih žena

48
00:02:20,007 --> 00:02:21,874
koje su otvorile skloništa,

49
00:02:21,874 --> 00:02:23,993
a ako nisu otvorile skloništa,

50
00:02:23,993 --> 00:02:25,585
otvorile bi svoj dom

51
00:02:25,585 --> 00:02:28,619
kako bi žene i deca bili sigurni.

52
00:02:28,619 --> 00:02:30,299
I znate li šta smo još uradili?

53
00:02:30,299 --> 00:02:33,764
Organizovali smo prodaju peciva,
pranje automobila,

54
00:02:33,764 --> 00:02:36,298
radili smo sve što je u našoj moći
da prikupimo novac,

55
00:02:36,298 --> 00:02:38,275
i onda smo u jednom momentu rekli

56
00:02:38,275 --> 00:02:40,416
znate, vreme je da odemo

57
00:02:40,416 --> 00:02:42,070
u državnu upravu

58
00:02:42,070 --> 00:02:44,041
i pitamo ih da nam plate

59
00:02:44,041 --> 00:02:48,056
za ove neverovatne usluge
koje spasavaju ljudima živote.

60
00:02:48,056 --> 00:02:50,517
Zar ne?
(Aplauz)

61
00:02:50,517 --> 00:02:53,591
Tako dolazimo do koraka broj dva,

62
00:02:53,591 --> 00:02:55,936
jer znali smo da zakon
mora da se promeni.

63
00:02:55,936 --> 00:02:58,223
I zato smo otišli u Vašington,

64
00:02:58,223 --> 00:03:02,443
i lobirali smo za prvi pravni akt.

65
00:03:03,093 --> 00:03:05,854
Sećam se kako sam išla tim hodnicima

66
00:03:05,854 --> 00:03:08,264
američke prestonice,

67
00:03:08,264 --> 00:03:12,622
bila sam u tridesetim,
i moj život je imao svrhu,

68
00:03:12,622 --> 00:03:14,728
i nisam mogla da zamislim

69
00:03:14,728 --> 00:03:16,855
da će iko ikada probati da ospori

70
00:03:16,855 --> 00:03:18,966
ovaj bitni pravni akt.

71
00:03:18,966 --> 00:03:21,902
Verovatno sam samo bila naivna
tridesetogodišnjakinja.

72
00:03:21,902 --> 00:03:23,984
Ali čula sam za kongresmena

73
00:03:23,984 --> 00:03:26,301
koji je imao vrlo,
vrlo drugačiji stav o tome.

74
00:03:26,301 --> 00:03:28,100
Znate li kako je zvao


75
00:03:28,100 --> 00:03:30,851
taj važni pravni akt?

76
00:03:30,851 --> 00:03:34,338
Zvao ga je
Akt o izbacivanju zabave iz braka.

77
00:03:34,338 --> 00:03:36,517
Akt o izbacivanju zabave iz braka.

78
00:03:36,517 --> 00:03:38,980
Dame i gospodo, to je bilo 1984. godine

79
00:03:38,980 --> 00:03:42,056
u SAD i volela bih
da sam imala Tviter.

80
00:03:42,056 --> 00:03:45,243
(Smeh)

81
00:03:45,243 --> 00:03:48,655
Deset godina kasnije,
nakon puno napornog rada,

82
00:03:48,655 --> 00:03:51,732
konačno je prihvaćen
Akt protiv nasilja nad ženama,

83
00:03:51,732 --> 00:03:53,988
a to je akt koji može da promeni živote

84
00:03:53,988 --> 00:03:56,842
i koji je spasao toliko mnogo života.
(Aplauz)

85
00:03:56,842 --> 00:03:58,272
Hvala vam.

86
00:03:58,272 --> 00:04:01,163
Bila sam ponosna što sam bila deo toga,

87
00:04:01,163 --> 00:04:03,613
a to je dovelo do promene zakona

88
00:04:03,613 --> 00:04:05,253
i milioni dolara uplaćeni su 


89
00:04:05,253 --> 00:04:06,643
lokalnim zajednicama.

90
00:04:06,643 --> 00:04:08,274
Znate li do čega je to još dovelo?


91
00:04:08,274 --> 00:04:09,733
Do skupljanja podataka.

92
00:04:09,733 --> 00:04:11,474
Da znate, podaci su moja strast!

93
00:04:11,474 --> 00:04:14,056
Zapravo, pravi sam štreber po tom pitanju.

94
00:04:14,056 --> 00:04:16,184
Verujem da ovde ima
puno štrebera za podatke.

95
00:04:16,184 --> 00:04:17,429
Ja sam štreber za podatke,

96
00:04:17,429 --> 00:04:20,064
a to je tako jer želim da budem sigurna

97
00:04:20,064 --> 00:04:23,510
da će program raditi
ako potrošimo samo dolar,

98
00:04:23,510 --> 00:04:27,974
a ako ne bude radio,
treba da promenimo plan.

99
00:04:27,974 --> 00:04:31,573
Želim da kažem još jednu stvar:

100
00:04:31,573 --> 00:04:33,788
nećemo rešiti ovaj problem

101
00:04:33,788 --> 00:04:36,641
građenjem novih zatvora,

102
00:04:36,641 --> 00:04:38,938
pa čak ni novih skloništa.

103
00:04:38,938 --> 00:04:42,131
Radi se o boljem ekonomskom statusu žena,

104
00:04:42,131 --> 00:04:44,876
o nezi povređene dece,

105
00:04:44,876 --> 00:04:48,336
o prevenciji sa velikim P.

106
00:04:48,336 --> 00:04:52,730
I zato, korak broj tri na ovom putovanju:

107
00:04:52,730 --> 00:04:55,682
znamo da, ako želimo da nastavimo
s ovim napretkom,

108
00:04:55,682 --> 00:04:57,983
moramo da pojačamo zvuk,

109
00:04:57,983 --> 00:05:00,195
moramo da budemo vidljiviji,

110
00:05:00,195 --> 00:05:03,107
i moramo da uključimo javnost.

111
00:05:03,107 --> 00:05:06,517
Znajući to, otišli smo
do Saveta za marketing

112
00:05:06,517 --> 00:05:08,838
i zamolili smo ih da nam pomognu

113
00:05:08,838 --> 00:05:11,428
da napravimo kampanju
za edukaciju javnosti.

114
00:05:11,428 --> 00:05:13,884
Gledali smo kako to rade širom sveta

115
00:05:13,884 --> 00:05:16,526
u Kanadi, Australiji i Brazilu
i delovima Afrike,

116
00:05:16,526 --> 00:05:18,288
i upotrebili smo novo znanje

117
00:05:18,288 --> 00:05:20,781
i napravili prvu nacionalnu

118
00:05:20,781 --> 00:05:22,872
kampanju za edukaciju javnosti

119
00:05:22,872 --> 00:05:25,442
koja se zvala
"Za nasilje u porodici nema izgovora".

120
00:05:25,442 --> 00:05:27,641
Pogledajte jedan naš spot.

121
00:05:27,641 --> 00:05:29,502
(Video)
Muškarac: Gde je večera?

122
00:05:29,502 --> 00:05:33,127
Žena: Pa, mislila sam da ćeš doći kući
pre par sati i sve sam sklonila, pa...

123
00:05:33,127 --> 00:05:34,741
Muškarac: Šta je ovo?
Pica?

124
00:05:34,741 --> 00:05:36,783
Žena: Da si me samo nazvao, znala bih....

125
00:05:36,783 --> 00:05:38,580
Muškarac: Pica za večeru?


126
00:05:38,580 --> 00:05:40,097
Žena: Dragi, nemoj tako glasno.

127
00:05:40,097 --> 00:05:41,446
Molim te nemoj - Pusti me!

128
00:05:41,446 --> 00:05:44,030
Muškarac: Idi u kuhinju!
Žena: Ne! Upomoć!

129
00:05:44,030 --> 00:05:46,385
Muškarac: Hoćeš li da vidiš šta boli?
(Udara ženu)

130
00:05:46,385 --> 00:05:49,803
Ovo boli! Ovo boli!
(Staklo se lomi)

131
00:05:49,803 --> 00:05:52,044
Žena: Molim te!

132
00:05:52,044 --> 00:05:55,463
["Deca moraju da sede i gledaju.
Koji je tvoj izgovor"]

133
00:05:55,463 --> 00:05:57,482
Esra Soler: Dok smo bili u procesu

134
00:05:57,482 --> 00:05:59,144
objavljivanja kampanje

135
00:05:59,144 --> 00:06:01,327
O.Dž. Simpson je bio uhapšen

136
00:06:01,327 --> 00:06:05,461
za ubistvo svoje žene
i njene prijateljice.

137
00:06:05,461 --> 00:06:07,564
Saznali smo da je imao dugu istoriju

138
00:06:07,564 --> 00:06:08,937
nasilja u porodici.

139
00:06:08,937 --> 00:06:11,463
Mediji su postali opsednuti.

140
00:06:11,463 --> 00:06:13,482
Priča o nasilju u porodici

141
00:06:13,482 --> 00:06:14,836
popela se sa poslednje,

142
00:06:14,836 --> 00:06:17,642
zapravo, sa nepostojeće,
na naslovnu stranicu.

143
00:06:17,642 --> 00:06:20,596
Naša reklama je bila svuda u etru,

144
00:06:20,596 --> 00:06:22,946
i žene su, po prvi put,

145
00:06:22,946 --> 00:06:25,067
počele da dele svoje priče.

146
00:06:25,067 --> 00:06:28,420
Pokreti nastaju zbog momenata

147
00:06:28,420 --> 00:06:31,014
i mi smo ugrabili taj momenat.

148
00:06:31,014 --> 00:06:33,353
Dopustite mi da vas upoznam
sa širim kontekstom.

149
00:06:33,353 --> 00:06:36,489
Imate li ideju koliko je članaka
pre 1980.

150
00:06:36,489 --> 00:06:39,774
objavljeno u Njujork tajmsu

151
00:06:39,774 --> 00:06:42,787
o nasilju u porodici?

152
00:06:42,787 --> 00:06:46,451
Reći ću vam: 158.

153
00:06:46,451 --> 00:06:50,962
A u godinama nakon 2000. preko 7000.

154
00:06:50,962 --> 00:06:53,997
Bilo je očigledno da smo pravili razliku.

155
00:06:53,997 --> 00:06:56,743
Ali i dalje nam je falio
najvažniji element.

156
00:06:56,743 --> 00:07:02,258
Dakle, četvrti korak:
morali smo da uključimo muškarce.

157
00:07:02,258 --> 00:07:04,201
Nismo mogli da rešimo ovaj problem

158
00:07:04,201 --> 00:07:07,318
dok 50 odsto populacije stoji sa strane.

159
00:07:07,318 --> 00:07:09,538
Već sam vam rekla
da sam štreber za podatke.

160
00:07:09,538 --> 00:07:13,161
Rezultati nacionalne ankete pokazali su
da su se muškarci osećali optuženim,

161
00:07:13,161 --> 00:07:15,660
a ne pozvanim u ovu konverzaciju.

162
00:07:15,660 --> 00:07:19,376
Zato smo se upitali
kako da uključimo i muškarce?

163
00:07:19,376 --> 00:07:21,495
Kako da nateramo muškarce da govore

164
00:07:21,495 --> 00:07:24,239
o nasilju nad ženama i devojčicama?

165
00:07:24,239 --> 00:07:26,893
Jedan muški prijatelj
me je sklonio u stranu

166
00:07:26,893 --> 00:07:30,269
i rekao:
"Želiš da muškarci pričaju o nasilju

167
00:07:30,269 --> 00:07:33,186
nad ženama i devojčicama.
Muškarci ne pričaju."

168
00:07:33,186 --> 00:07:34,902
(Smeh)

169
00:07:34,902 --> 00:07:37,178
Izvinjavam se muškarcima u publici.

170
00:07:37,178 --> 00:07:38,652
Znam da vi pričate.

171
00:07:38,652 --> 00:07:40,706
Ali onda mi je rekao:
"Znaš li šta oni rade?

172
00:07:40,706 --> 00:07:42,385
Oni pričaju sa svojom decom.

173
00:07:42,385 --> 00:07:45,902
Pričaju sa svojom decom kao roditelji,
kao treneri."

174
00:07:45,902 --> 00:07:47,546
I upravo to smo uradili.

175
00:07:47,546 --> 00:07:49,320
Našli smo se na njihovom terenu

176
00:07:49,320 --> 00:07:50,859
i napravili smo program.

177
00:07:50,859 --> 00:07:52,638
Onda smo imali jedan događaj

178
00:07:52,638 --> 00:07:54,713
koji će zauvek ostati u mom srcu

179
00:07:54,713 --> 00:07:57,298
kada je jedan trener košarke

180
00:07:57,298 --> 00:08:01,220
govorio u prostoriji punoj sportista

181
00:08:01,220 --> 00:08:03,801
i muškaraca koji vode različite živote.

182
00:08:03,801 --> 00:08:05,704
Pričao je o važnosti

183
00:08:05,704 --> 00:08:07,433
obrazovanja dečaka u muškarce

184
00:08:07,433 --> 00:08:09,471
i promeni kulture ponašanja u svlačionici

185
00:08:09,471 --> 00:08:12,370
i o davanju uslova muškarcima
za stvaranje zdravih veza.

186
00:08:12,370 --> 00:08:15,298
I odjednom je pogledao
u drugi kraj prostorije

187
00:08:15,298 --> 00:08:17,010
i video svoju ćerku

188
00:08:17,010 --> 00:08:19,572
i kazao njeno ime, Mihaela,

189
00:08:19,572 --> 00:08:21,431
i rekao: "Mihaela dođi ovde."

190
00:08:21,431 --> 00:08:23,758
Imala je devet godina
i bila je pomalo stidljiva,

191
00:08:23,758 --> 00:08:24,999
ali otišla je tamo,

192
00:08:24,999 --> 00:08:27,605
a on je rekao: "Sedi pored mene."

193
00:08:27,605 --> 00:08:29,728
Sela je tačno pored njega.

194
00:08:29,728 --> 00:08:32,536
Snažno ju je zagrlio i rekao:

195
00:08:32,536 --> 00:08:35,788
"Ljudi me pitaju zašto radim ovaj posao.

196
00:08:35,788 --> 00:08:38,535
Radim ovo jer sam ja njen tata,

197
00:08:38,535 --> 00:08:42,230
i ne želim da je iko ikada povredi."

198
00:08:42,230 --> 00:08:45,582
Kao roditelj, razumem ga.

199
00:08:45,582 --> 00:08:47,738
Razumem jer znam 


200
00:08:47,738 --> 00:08:50,621
da se seksualni napadi prečesto dešavaju


201
00:08:50,621 --> 00:08:52,489
u studentskim kampusima

202
00:08:52,489 --> 00:08:56,029
oni su toliko česti,
a toliko ih je malo prijavljenih.

203
00:08:56,029 --> 00:08:58,134
Učinili smo puno toga za odrasle žene.

204
00:08:58,134 --> 00:09:01,201
Moramo uraditi bolji posao za našu decu.

205
00:09:01,201 --> 00:09:04,391
Jednostavno je tako. Moramo.
(Aplauz)

206
00:09:04,391 --> 00:09:06,461
Prešli smo veliki put

207
00:09:06,461 --> 00:09:09,472
od dana kada smo koristili polaroide.

208
00:09:09,472 --> 00:09:12,625
Tehnologija je bila naš prijatelj.

209
00:09:12,625 --> 00:09:16,684
Mobilni telefon je potpuno preokrenuo igru

210
00:09:16,684 --> 00:09:18,647
i žene su postale sažnije,

211
00:09:18,647 --> 00:09:22,852
a Fejsbuk, Tviter, Gugl i Jutjub

212
00:09:22,852 --> 00:09:26,657
i svi društveni mediji
pomogli su nam da osmislimo

213
00:09:26,657 --> 00:09:30,108
i ispričamo našu priču na moćan način.

214
00:09:30,108 --> 00:09:32,606
I zato svima vama iz publike

215
00:09:32,606 --> 00:09:34,857
koji ste učestvovali u stvaranju
tih aplikacija

216
00:09:34,857 --> 00:09:36,808
i tih platformi, kao organizator

217
00:09:36,808 --> 00:09:39,218
želim da vam kažem veliko hvala.

218
00:09:39,218 --> 00:09:41,293
Zaista, aplaudiram vam.

219
00:09:41,293 --> 00:09:44,274
(Aplauz)

220
00:09:44,274 --> 00:09:47,021
Moj otac je čovek koji se

221
00:09:47,021 --> 00:09:49,292
za života učlanio u samo jedan klub

222
00:09:49,292 --> 00:09:52,966
Klub optimista.

223
00:09:52,966 --> 00:09:55,728
Ne možete to da izmislite.

224
00:09:55,728 --> 00:09:59,278
Njegov duh i njegov optimizam

225
00:09:59,278 --> 00:10:01,188
su u mojim genima.

226
00:10:01,188 --> 00:10:03,050
Bavim se ovim radom

227
00:10:03,050 --> 00:10:05,204
preko trideset godina,

228
00:10:05,204 --> 00:10:07,901
i ubeđena sam, sad više nego ikad,

229
00:10:07,901 --> 00:10:11,574
u to da su ljudi spremni na promenu.

230
00:10:11,574 --> 00:10:15,113
Verujem da možemo
da usmerimo tok ljudske istorije

231
00:10:15,113 --> 00:10:18,131
prema samilosti i jednakosti,

232
00:10:18,131 --> 00:10:20,949
i takođe duboko verujem

233
00:10:20,949 --> 00:10:22,987
i strastveno verujem

234
00:10:22,987 --> 00:10:26,117
u to da nasilje ne mora da bude

235
00:10:26,117 --> 00:10:27,942
deo čovečnosti.

236
00:10:27,942 --> 00:10:31,295
Zato vas molim da budete uz nas

237
00:10:31,295 --> 00:10:35,110
dok stvaramo budućnost bez nasilja

238
00:10:35,110 --> 00:10:39,530
za žene i devojčice
i muškarce i dečake širom sveta.

239
00:10:39,530 --> 00:10:41,692
Mnogo vam hvala.

240
00:10:41,692 --> 00:10:47,803
(Aplauz)