1
00:00:07,725 --> 00:00:09,597
Skąd wiesz, że istniejesz naprawdę?

2
00:00:09,597 --> 00:00:10,943
To niby oczywiste,

3
00:00:10,943 --> 00:00:12,729
dopóki się nad tym nie zastanawiasz,

4
00:00:12,729 --> 00:00:14,375
ale weźmy się za to na poważnie.

5
00:00:14,375 --> 00:00:17,055
Skąd masz pewność, że istniejesz?

6
00:00:17,055 --> 00:00:22,882
W "Medytacjach o filozofii pierwszej"
Kartezjusz próbuje rozwiązać tę kwestię,

7
00:00:22,882 --> 00:00:26,071
pozbywając się wszystkich 
istniejących opinii,

8
00:00:26,071 --> 00:00:29,200
żeby zacząć na nowo, od podstaw.

9
00:00:29,200 --> 00:00:32,329
Cała jego wiedza pochodziła ze zmysłów, 
którymi postrzegał świat.

10
00:00:32,339 --> 00:00:33,744
Tak, jak twoja, prawda?

11
00:00:33,744 --> 00:00:36,834
Wiesz, że oglądasz ten film oczami, 
słyszysz go uszami.

12
00:00:36,834 --> 00:00:39,989
Zmysły pokazują ci świat takim, jaki jest.

13
00:00:40,009 --> 00:00:43,091
Nie oszukują cię,
chyba, że akurat im się zdarzy.

14
00:00:43,091 --> 00:00:46,099
Jeśli ktoś stoi daleko, 
może ci się z kimś pomylić,

15
00:00:46,119 --> 00:00:50,673
albo myślisz, że złapiesz piłkę,
a ona spada ci pod nogi.

16
00:00:50,673 --> 00:00:54,790
Ale hej, tutaj i teraz wiesz, że to,
co masz przed sobą, jest prawdziwe.

17
00:00:54,790 --> 00:00:57,387
Twoje oczy, ręce, ciało. Czyli ty.

18
00:00:57,387 --> 00:01:01,229
Tylko wariat myśli inaczej, a wiesz,
że nie jesteś wariatem.

19
00:01:01,229 --> 00:01:03,786
Jeśli ktoś w to wątpi, to na pewno śni.

20
00:01:03,796 --> 00:01:05,713
Ojej, a jeśli właśnie śnisz?

21
00:01:05,713 --> 00:01:07,838
Sny wydają się rzeczywiste.

22
00:01:07,838 --> 00:01:12,577
Czujesz, że pływasz, latasz
albo gołymi rękami dusisz potwora,

23
00:01:12,577 --> 00:01:15,312
a naprawdę twoje ciało leży w łóżku.

24
00:01:15,312 --> 00:01:18,550
Nie. Na jawie wiesz, że nie śnisz.

25
00:01:18,550 --> 00:01:21,645
Ale kiedy śnisz, nie wiesz, że śnisz,

26
00:01:21,665 --> 00:01:24,126
więc nie możesz dowieść, że nie śnisz.

27
00:01:25,617 --> 00:01:27,979
Może to, co postrzegasz jako własne ciało,

28
00:01:27,979 --> 00:01:30,191
naprawdę nie istnieje?

29
00:01:30,191 --> 00:01:31,994
Może rzeczywistość, 
nawet te abstrakcyjne aspekty,

30
00:01:31,994 --> 00:01:36,148
jak czas, kształt, kolor 
czy liczba są fałszywe,

31
00:01:36,158 --> 00:01:40,826
może to tylko złudzenia wyprodukowane
przez złego geniusza?

32
00:01:40,826 --> 00:01:41,981
Nie, poważnie.

33
00:01:41,981 --> 00:01:46,894
Kartezjusz pyta, czy możesz obalić tezę,
że demon - zły geniusz,

34
00:01:46,894 --> 00:01:50,580
wmówił ci, że rzeczywistość istnieje.

35
00:01:50,580 --> 00:01:53,993
Może ten diaboliczny oszust cię okłamuje.

36
00:01:53,993 --> 00:01:56,793
Świat, wszystkie twoje wrażenia,
nawet twoje ciało.

37
00:01:56,793 --> 00:02:01,234
Nie możesz udowodnić, że nie są zmyślone,
a jak mógłbyś istnieć bez nich?

38
00:02:01,264 --> 00:02:04,019
Wcale! Czyli nie istniejesz.

39
00:02:04,019 --> 00:02:06,298
Życie jest snem,

40
00:02:06,298 --> 00:02:10,317
a twoje pewnie nie wygląda 
w tej chwili kolorowo?

41
00:02:10,317 --> 00:02:11,961
Nie, męczysz się,

42
00:02:11,961 --> 00:02:17,285
jak nieprawdziwy, oszukany 
młotek, którym (nie) jesteś.

43
00:02:17,285 --> 00:02:19,039
Przekonuje cię to?

44
00:02:19,039 --> 00:02:20,309
Wierzysz w to?

45
00:02:20,309 --> 00:02:23,495
Jeśli nie, to dobrze;
jeśli tak - jeszcze lepiej,

46
00:02:23,495 --> 00:02:25,611
bo to, że można cię przekonać,

47
00:02:25,611 --> 00:02:28,947
dowodzi, że jesteś istotą przekonaną.

48
00:02:28,947 --> 00:02:31,653
Nie możesz być niczym, 
jeśli myślisz, że jesteś czymś,

49
00:02:31,653 --> 00:02:34,401
nawet, jeśli to coś wydaje ci się niczym,

50
00:02:34,401 --> 00:02:37,794
bo, cokolwiek myślisz,
jesteś istotą myślącą

51
00:02:37,794 --> 00:02:42,186
albo, jak to ujął Kartezjusz,
"Myślę, więc jestem",

52
00:02:42,186 --> 00:02:44,469
i ty też jesteś. Serio.