WEBVTT 00:00:07.605 --> 00:00:09.817 Hoe weet je dat je bestaat? 00:00:09.817 --> 00:00:12.956 De vraag is duidelijk, tot je ze probeert te beantwoorden. 00:00:12.956 --> 00:00:14.575 Even serieus: 00:00:14.575 --> 00:00:17.215 hoe weet je dat je echt bestaat? 00:00:17.215 --> 00:00:22.832 In 'Meditaties over de eerste filosofie' probeert René Descartes antwoord te geven 00:00:22.832 --> 00:00:26.061 door alle vooroordelen en meningen te slopen 00:00:26.061 --> 00:00:28.940 en van voren af aan te beginnen. 00:00:28.940 --> 00:00:32.329 Al zijn kennis kwam via zijn eigen waarneming van de wereld. 00:00:32.329 --> 00:00:33.564 Net als bij jou, toch? 00:00:33.564 --> 00:00:37.368 Je weet dat je dit filmpje ziet en hoort met je ogen en oren. 00:00:37.368 --> 00:00:39.989 Je zintuigen laten je de wereld zien zoals hij is. 00:00:39.989 --> 00:00:43.141 Ze bedriegen je niet, maar soms toch wel. 00:00:43.141 --> 00:00:46.059 Je ziet iemand in de verte voor een ander aan. 00:00:46.059 --> 00:00:50.533 Of je weet zeker dat je een bal vangt maar hij valt toch op de grond. 00:00:50.533 --> 00:00:54.570 Hier en nu weet je dat het echt is wat voor je staat. 00:00:54.570 --> 00:00:57.157 Je ogen en handen, je lichaam. Dat ben jij. 00:00:57.157 --> 00:01:00.859 Alleen gekken zeggen van niet en je weet dat je niet gek bent. 00:01:00.859 --> 00:01:04.106 Iedereen die dat ontkent zit te dromen. 00:01:04.106 --> 00:01:06.343 Maar als je droomt? 00:01:06.343 --> 00:01:07.868 Dromen lijken echt. 00:01:07.868 --> 00:01:12.307 Je denkt dat je zwemt, vliegt of met blote handen een monster verslaat 00:01:12.307 --> 00:01:15.152 terwijl je echte lichaam in bed ligt. 00:01:15.152 --> 00:01:18.430 Als je wakker bent weet je dat je wakker bent. 00:01:18.430 --> 00:01:21.785 Maar als je dat niet bent weet je niet dat je niet wakker bent. 00:01:21.785 --> 00:01:25.027 dus kan je niet bewijzen dat je niet droomt. 00:01:25.027 --> 00:01:28.679 Misschien is het lichaam dat van jezelf lijkt, er niet echt. 00:01:28.679 --> 00:01:31.278 Misschien is elke realiteit bedrog, , 00:01:31.278 --> 00:01:36.118 zelfs abstracte dingen als tijd, vorm, kleur en getallen. 00:01:36.118 --> 00:01:40.396 Allemaal misleidingen bedacht door een foute genie. 00:01:40.396 --> 00:01:41.731 Nee, echt. 00:01:41.731 --> 00:01:44.527 Descartes vraagt zich af of je kan weerleggen 00:01:44.527 --> 00:01:46.853 dat een foute geniale duivel 00:01:46.853 --> 00:01:50.240 je doet geloven dat de werkelijkheid echt is. 00:01:50.240 --> 00:01:53.703 Misschien heeft die duivelse verleider je bedrogen. 00:01:53.703 --> 00:01:56.493 De wereld, je perceptie ervan, je eigen lichaam. 00:01:56.493 --> 00:01:59.651 Je kan niet bewijzen dat ze niet bestaan 00:01:59.651 --> 00:02:01.689 en hoe kan je zonder ze bestaan? 00:02:01.689 --> 00:02:04.289 Dat kan je niet! Dus dat doe je niet! 00:02:04.289 --> 00:02:09.441 Is het leven maar een droom en roei je lekker met de stroom mee? 00:02:09.441 --> 00:02:12.086 Of roei je mee, maar weet je wel beter 00:02:12.086 --> 00:02:17.321 en ben je iemand die zich wel/niet dom voordoet. 00:02:17.321 --> 00:02:18.487 Vind je dat overtuigend? 00:02:18.487 --> 00:02:19.859 Ben je overtuigd? 00:02:19.859 --> 00:02:23.119 Prima als je dat niet bent, nog beter als je het wel bent 00:02:23.119 --> 00:02:28.495 want als je overtuigd bent, bewijst dat dat je een overtuigd iemand bent. 00:02:28.495 --> 00:02:31.583 Je kan niet niets zijn als je denkt dat je iets bent, 00:02:31.583 --> 00:02:33.973 zelfs als je denkt dat iets niets is, 00:02:33.973 --> 00:02:37.191 wat je ook denkt, je bent een denkend ding. 00:02:37.191 --> 00:02:41.304 Zoals Descartes het zegt: Ík denk, dus ik ben. 00:02:41.304 --> 00:02:44.076 En jij dus ook!