[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvenlik iki farklı şeydir: Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:04.00,Default,,0000,0000,0000,,hem histir hem de gerçeklik. Dialogue: 0,0:00:04.00,0:00:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bunlar birbirinden farklıdır. Dialogue: 0,0:00:06.00,0:00:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvende olmasanız bile Dialogue: 0,0:00:08.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,güvende hissedebilirsiniz. Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Öyle hissediyor olmasanız bile Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:14.00,Default,,0000,0000,0000,,güvende olabilirsiniz. Dialogue: 0,0:00:14.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Cidden, elimizde iki ayrı kavram var Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ikisi de aynı kelimeyle tanınıyor. Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu konuşmada yapmak istediğim Dialogue: 0,0:00:20.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,bu ikiliyi birbirinden ayırmak -- Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl birbirlerinden ayrılıp Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl birleştiklerini anlatarak. Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve dil aslında burada bir problem. Dialogue: 0,0:00:28.00,0:00:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Bahsedeceğimiz kavramları anlatmak için Dialogue: 0,0:00:30.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,yeterince doğru kelime bulunmuyor. Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvenliğe ekonomik açıdan Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,bakacak olursanız, Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bir değiş tokuş gibidir. Dialogue: 0,0:00:39.00,0:00:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvenliğe ulaştığınız her an, Dialogue: 0,0:00:41.00,0:00:43.00,Default,,0000,0000,0000,,karşılığında birşey verirsiniz. Dialogue: 0,0:00:43.00,0:00:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Şahsi bir karar da olabilir -- Dialogue: 0,0:00:45.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,evinize soygun alarmı taktırmak gibi -- Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,ulusal bir karar da -- yabancı bir ülkede nereyi işgal edeceğiniz gibi -- Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:52.00,Default,,0000,0000,0000,,karşılığında birşeyler verirsiniz, Dialogue: 0,0:00:52.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,para, zaman, kolaylık, yetenek, Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:58.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da temel özgürlüklerinizi. Dialogue: 0,0:00:58.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Br güvenlik alanına bakıp da soracağınız soru Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,bizi daha güvende yapıp yapmayacağı değil, Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,bir değiş tokuşa değip değmeyeceği olur. Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Geçen birkaç yıdır duyuyorsunuz, Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,dünya Saddam Hüseyin artık iktidarda olmadığı için daha güvenli. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Doğru olabilir, ama tamamen alakalı değil. Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Asıl soru şu: buna değdi mi? Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Kendi muhakemenizi yapabilir, Dialogue: 0,0:01:20.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yapılan çıkarmaya değip değmediğine karar verebilirsiniz. Dialogue: 0,0:01:22.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,İşte güvenliği böyle tanımlarsınız -- Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,değiş tokuş esasına dayalı olarak. Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Aslında burada doğru ya da yanlış yoktur. Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Kimimiz evimize soygun alarmı kurdururuz, Dialogue: 0,0:01:31.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,kimimiz gerek görmeyiz. Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Be da nerede yaşadığımıza bağlıdır, Dialogue: 0,0:01:35.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,yalnız mı yoksa ailemizle mi yaşadığımıza, Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar değerli eşyamız olduğuna, Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:41.00,Default,,0000,0000,0000,,soyulma riskini göze alabilmemize Dialogue: 0,0:01:41.00,0:01:43.00,Default,,0000,0000,0000,,bağlıdır. Dialogue: 0,0:01:43.00,0:01:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Poltikada da, Dialogue: 0,0:01:45.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,farklı görüşler vardır. Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir çok defa, bu değiş tokuşlar Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenlikten daha mühimdir. Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bence de bu çok önemlidir. Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, insanların bu değiş tokuşlarla Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,ilgili doğal bir içgüdüleri vardır. Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Hergün bunları yapıyoruz -- Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,dün akşam otel odamda, Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:03.00,Default,,0000,0000,0000,,kapımı iki defa kilitlemeye karar verdiğimde, Dialogue: 0,0:02:03.00,0:02:05.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da siz arabanızla buraya gelirken, Dialogue: 0,0:02:05.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,yemeğe gittiğimizde Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,yemeğin zehirli olmadığına karar verip yediğimizde. Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu değiş tokuşları tekrar tekrar yapıyoruz, Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,günde defalarca. Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazen yaptığımızın farkına bile varmayız. Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Yaşamımızın bir parçası; herkesin yaptığı bir şey. Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Her canlının yaptığı birşey. Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir tavşanı düşünün, tarlada otları yiyor, Dialogue: 0,0:02:23.00,0:02:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ve tavşan bir tilki görür. Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,O tavşan güvenlik değiş tokuşu yapacaktır. Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:30.00,Default,,0000,0000,0000,,"Kalsam mı, yoksa kaçsam mı?" Dialogue: 0,0:02:30.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bunu düşündüğünüzde, Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,bu takası yapabilen tavşanlar yaşamaya Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,ve çoğalmaya devam eder, Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bu takasta başarısız olanlar Dialogue: 0,0:02:39.00,0:02:41.00,Default,,0000,0000,0000,,yem olur ya da açlıktan ölür. Dialogue: 0,0:02:41.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve siz de, bizim Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,gezegendeki başarılı canlı türü olarak -- Dialogue: 0,0:02:46.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,sen, ben, hepimiz -- Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:51.00,Default,,0000,0000,0000,,bu değiş tokuşta ne kadar başarılı olduğumuzu düşünürsünüz. Dialogue: 0,0:02:51.00,0:02:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak, bu konuda tekrar tekrar Dialogue: 0,0:02:53.00,0:02:56.00,Default,,0000,0000,0000,,umutsuzca başarısız oluyoruz. Dialogue: 0,0:02:56.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve ben bunun çok ilginç bir soru olduğunu düşünüyorum. Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Size kısa cevabı vereceğim. Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Cevap, bizim gerçeklik yerine güvenlik duygusuna Dialogue: 0,0:03:03.00,0:03:06.00,Default,,0000,0000,0000,,yanıt vermemiz. Dialogue: 0,0:03:06.00,0:03:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu kez, işe yarar. Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu zaman, Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,hissedilen ve gerçek olan aynıdır. Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Tarihöncesi insanlarının çoğu Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,için kesinlikle doğru. Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Biz bu duyguyu geliştirdik Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:25.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü bize evrimsel olarak mantıklı geldi. Dialogue: 0,0:03:25.00,0:03:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Başka şekilde düşünecek olursak Dialogue: 0,0:03:27.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,biz risk kararlarına Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,bir hayli odaklıyız, Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:34.00,Default,,0000,0000,0000,,bu Doğu Afrika dağlıklarında MÖ 100.000lerde Dialogue: 0,0:03:34.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,küçük aile gruplarında yaşayanlar için çok yaygındı. Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:40.00,Default,,0000,0000,0000,,2010 New York'unda o kadar da değil. Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Risk algısında birçok önyargı vardır. Dialogue: 0,0:03:44.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun üzerine de birçok deney. Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve belli başlı önyargılarla tekrar tekrar karşılaşıldığını görürsünüz. Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Dördünü anlatacağım Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Dikkat çekici ve çok az rastlanan tehlikeleri abartmaya meyilliyiz Dialogue: 0,0:03:54.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,yaygın riskleri de küçük görmeye -- Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,mesela uçağa karşı araba. Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Bilinmeyen, alışkın olduğumuzdan Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,daha tehlikerli olarak algılanır. Dialogue: 0,0:04:05.00,0:04:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna bir örnek, Dialogue: 0,0:04:07.00,0:04:10.00,Default,,0000,0000,0000,,yabancılar tarafından kaçırılmaktan korkan insanlar, Dialogue: 0,0:04:10.00,0:04:13.00,Default,,0000,0000,0000,,veriler tanıdıklar tarafından kaçırılmanın daha yaygın olduğunu söylüyor. Dialogue: 0,0:04:13.00,0:04:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu çocuklar için geçerli. Dialogue: 0,0:04:15.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Üçüncüsü, kişileştirilmiş tehlikeler Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:21.00,Default,,0000,0000,0000,,anonim olanlardan daha büyük algılanırlar. Dialogue: 0,0:04:21.00,0:04:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani Bin Laden ismi olduğu için daha korkutucudur. Dialogue: 0,0:04:24.00,0:04:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Dördüncüsü Dialogue: 0,0:04:26.00,0:04:28.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar kontrol edebildikleri Dialogue: 0,0:04:28.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,durumlardaki tehlikeleri küçümser, Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:34.00,Default,,0000,0000,0000,,kontrollerinde olmayan durumları büyütürler. Dialogue: 0,0:04:34.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Paraşüt atlama ya da sigara içmeye başladığınızda, Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:39.00,Default,,0000,0000,0000,,tehlikeyi küçümsersiniz. Dialogue: 0,0:04:39.00,0:04:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir risk sizi vurduğunda -- terörizm buna iyi bir örnek -- Dialogue: 0,0:04:42.00,0:04:45.00,Default,,0000,0000,0000,,durumu büyütürsünüz, çünkü sizin kontrolünüzde olmadığını hissedersiniz. Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna benzer birkaç tane daha önyargı vardır, kavramsal yargılar, Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:53.00,Default,,0000,0000,0000,,ve risk kararlarımızı etkilerler. Dialogue: 0,0:04:53.00,0:04:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Sezgilerin geçerliliği diye birşey var, Dialogue: 0,0:04:55.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,kısaca birşeylerin ihtimalini Dialogue: 0,0:04:57.00,0:05:00.00,Default,,0000,0000,0000,,örneklerinin akla ne kadar kolay Dialogue: 0,0:05:00.00,0:05:04.00,Default,,0000,0000,0000,,geldiğiyle ölçmemiz anlamına gelir. Dialogue: 0,0:05:04.00,0:05:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunun nasıl işlediğini tahmin edebilirsiniz. Dialogue: 0,0:05:06.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer çok sık kaplan saldırısı duyuyorsanız, etrafta çok kaplan var demektir. Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Aslan saldırılarını duymuyorsanız, etrafta pek aslan yoktur. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu gazetelerin icadına kadar işe yarıyordu. Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü gazetelerin tüm yaptığı Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,az görülen riskleri tekrar tekrar Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,yazmaktır. Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Her zaman söylerim, eğer haberlerde çıktıysa, korkmayın. Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü tanımı böyle, Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,haberler, neredeyse hiç olmayan şeylerden oluşur. Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer birşey çok yaygınsa, artık haber olmaktan çıkar -- Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:35.00,Default,,0000,0000,0000,,araba kazaları, ev içi şiddeti -- Dialogue: 0,0:05:35.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,endişelendiğiniz riskler bunlar. Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Biz ayrıca hikaye anlatan bir türüz. Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Hikayelere verilerden daha çok önem veriyoruz. Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve olup biten aslında çok basit bir yanlış hesaplama. Dialogue: 0,0:05:45.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani, "Bir, iki, üç, çok fazla" dedikleri çok doğru. Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Küçük rakamlarla aramız iyi. Dialogue: 0,0:05:51.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir mango, iki mango, üç mango, Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,10.000 mango, 100.000 mango-- Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:58.00,Default,,0000,0000,0000,,çürümeden yiyebileceğimizden hala çok fazla. Dialogue: 0,0:05:58.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,O zaman yarım, çeyrek, beşte biri -- işte bunlar daha iyi. Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Milyonda bir, milyarda bir -- Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,ikisi de neredeyse hiç demek. Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani çok yaygın olmayan risklerle Dialogue: 0,0:06:08.00,0:06:10.00,Default,,0000,0000,0000,,hep sorun yaşıyoruz. Dialogue: 0,0:06:10.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu kavramsal önyargıların yaptığı ise Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,bizimle gerçeklik arasında bir perde oluşturmak. Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bunun sonucunda Dialogue: 0,0:06:17.00,0:06:19.00,Default,,0000,0000,0000,,hislerimizle gerçeklik hızla ayrılıp, Dialogue: 0,0:06:19.00,0:06:22.00,Default,,0000,0000,0000,,farklılaşıyorlar. Dialogue: 0,0:06:22.00,0:06:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Artık ya hissediyorsunuzdur -- olduğunuzdan daha güvenli hissediyorsunuzdur. Dialogue: 0,0:06:25.00,0:06:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvende olduğunuza dair yanlış bir hisse kapılırsınız. Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ya da, Dialogue: 0,0:06:29.00,0:06:31.00,Default,,0000,0000,0000,,güvende olmadığınıza dair yanlış hisse kapılırsınız. Dialogue: 0,0:06:31.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,"Güvenlik tiyatroları"yla ilgili çok sık yazarım, Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,insanları güvende hissettiren ancak bu konuda Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,hiç birşey yapmayan ürünler. Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Kendimizi güvende hissettiren anncak güvenliğimizi Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,sağlamayan şeyler için gerçek bir kelimemiz yok. Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Belki de CIA'in yapması gereken şey budur. Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Ekonomiye geri gelelim. Dialogue: 0,0:06:50.00,0:06:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ekonomi, pazar güvenlik sağlarsa, Dialogue: 0,0:06:54.00,0:06:56.00,Default,,0000,0000,0000,,ve insanlar güven hissi için Dialogue: 0,0:06:56.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,değiş-tokuşa devam ederse, Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,akıllı şirketlerin ekonomik teşvik için Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,yapmaları gereken şey Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,insanları güvende hissettirmektir. Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bunu yapmanın iki yolu vardır. Dialogue: 0,0:07:09.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Biri, insanların güvenliğini sağlamak Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,ve farketmelerini ummak. Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Diğeri, insanların sadece güvende hissetmelerini sağlayıp Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,farketmemelerini ummak. Dialogue: 0,0:07:20.00,0:07:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Peki insanların farketmesini ne sağlar? Dialogue: 0,0:07:23.00,0:07:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Bazı şeyler var: Dialogue: 0,0:07:25.00,0:07:27.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenliğin, risklerin ve tehditlerin Dialogue: 0,0:07:27.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,ve alınan önlemlerin ne olduğunu anlamak, Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bunların işleyişini öğrenmek. Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunları biliyorsanız, Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,hislerinizin gerçeklikle uyuşmasını başarmanız daha olasıdır. Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Yeterince gerçek örnekler yardımcı olabilir. Dialogue: 0,0:07:40.00,0:07:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz yaşadığımız yerlerdeki suç oranlarını biliriz, Dialogue: 0,0:07:43.00,0:07:46.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü orada yaşıyoruz ve burayla ilgilli hislerimiz Dialogue: 0,0:07:46.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,çoğunlukla gerçeklikle eşleşir. Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvenlik tiyatrolarına Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:55.00,Default,,0000,0000,0000,,işe yaramadığı kesin olduğunda maruz kalırız. Dialogue: 0,0:07:55.00,0:07:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Pekala, insanların farketmemesini ne sağlar? Dialogue: 0,0:07:59.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Tabi ki, az bilgi sahibi olmak. Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer riskleri bilmezseniz, neye malolacağını da anlayamazsınız, Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,bu yüzden doğru takası yapamazsınız, Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,ve hisleriniz gerçeklikle eşleşmez. Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Örnekler yeterli değil. Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Düşük ihtimalli olaylarla ilgili Dialogue: 0,0:08:13.00,0:08:15.00,Default,,0000,0000,0000,,doğal bir problem var. Dialogue: 0,0:08:15.00,0:08:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Mesela, Dialogue: 0,0:08:17.00,0:08:19.00,Default,,0000,0000,0000,,terörizm neredeyse hiç olmasaydı, Dialogue: 0,0:08:19.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,terör karşıtı önlemlerin Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,etkinliğini ölçmek zorlaşırdı. Dialogue: 0,0:08:25.00,0:08:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Bakireleri kurban etmeye devam etmenizin, Dialogue: 0,0:08:28.00,0:08:31.00,Default,,0000,0000,0000,,ve ünikornlardan korunma yönteminizin işe yaramasının asıl sebebi budur. Dialogue: 0,0:08:31.00,0:08:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Yeterince başarısız olma örneğiniz yoktur. Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca, meseleleri gizleyen hisler -- Dialogue: 0,0:08:38.00,0:08:40.00,Default,,0000,0000,0000,,daha önce bahsettiğim kavramsal önyargılar, Dialogue: 0,0:08:40.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,korkular ve halk inanışları, Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:46.00,Default,,0000,0000,0000,,gerçekliğin yetersiz birer modelleridirler. Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:50.00,Default,,0000,0000,0000,,O zaman durumu biraz daha karmaşıklaştıralım. Dialogue: 0,0:08:50.00,0:08:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Elimde hisler ve gerçeklik var. Dialogue: 0,0:08:52.00,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Üçüncü bir element daha ekleyelim: bir model ekleyelim. Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Model ve duygular kafamızda, Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,gerçeklik ise dış dünyada. Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Değişmez; çünkü gerçek. Dialogue: 0,0:09:02.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Hisler içgüdülerimize dayalıdır. Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Model, mantığa. Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Aradaki temel fark budur Dialogue: 0,0:09:09.00,0:09:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Basit ve ilkel bir dünyada, Dialogue: 0,0:09:11.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,bir modele o kadar da ihtiyaç yoktur. Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü hisler gerçekliğe yakındır. Dialogue: 0,0:09:17.00,0:09:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Modele ihtiyaç duymazsınız. Dialogue: 0,0:09:19.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ancak modern ve karmaşık bir dünyada, Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,karşılaştığımız riskleri Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,anlamak için modellerie ihtiyaç duyarız. Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Mikropları hissetmeyiz. Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu nedenle anlamak için modele ihtiyaç duyarız. Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu model de Dialogue: 0,0:09:34.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,gerçeğin iyi uyarlanmış bir temsilidir. Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Tabi ki, bilim ve teknolojinin olanaklarıyla Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:42.00,Default,,0000,0000,0000,,sınırlıdır. Dialogue: 0,0:09:42.00,0:09:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Hastalıkların mikroplarla bağlantılı olma teorisini Dialogue: 0,0:09:45.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,mikroskop icat edilip de onları görmeden bilemezdik. Dialogue: 0,0:09:49.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Kavramsal önyargılarımızla da sınırlıdır. Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu, hislerimizi Dialogue: 0,0:09:54.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,hükümsüz kılabilir. Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu modelleri nasıl ediniriz? Diğerlerinden alarak. Dialogue: 0,0:09:59.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Modelleri dinden, kültürden, öğretmenlerden, Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:04.00,Default,,0000,0000,0000,,büyüklerimizden ediniriz. Dialogue: 0,0:10:04.00,0:10:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir kaç yıl önce Dialogue: 0,0:10:06.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Güney Afrika'da safarideydim. Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Grubumuzun rehberi Kruger Ulusal Parkında büyümüş. Dialogue: 0,0:10:11.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Hayatta kalmak için oldukça karmaşık modeller edinmiş. Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu model, bir aslan ya da leopar yada gergedan Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da fil saldırısana uğramayı -- Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ve kaçmak zorunda oluşunuzu, ve bir ağaca tırmanmayı bilmeseniz bile Dialogue: 0,0:10:21.00,0:10:23.00,Default,,0000,0000,0000,,ağaca tırmanmak zorunda oluşunuzu içeriyor. Dialogue: 0,0:10:23.00,0:10:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Ben orada bir gün içinde ölürdüm, Dialogue: 0,0:10:26.00,0:10:28.00,Default,,0000,0000,0000,,ancak adam orada doğmuş, Dialogue: 0,0:10:28.00,0:10:30.00,Default,,0000,0000,0000,,ve hayatta kalma yollarını öğrenmiş. Dialogue: 0,0:10:30.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Bense New York'ta doğdum. Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Onu da New York'a getirsem, o da bir gün içinde ölürdü. Dialogue: 0,0:10:35.00,0:10:37.00,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:10:37.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Çünkü biz, farklı deneyimlere bağlı Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,farklı modeller edinmişiz. Dialogue: 0,0:10:43.00,0:10:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Modellerimiz medyadan ya da Dialogue: 0,0:10:45.00,0:10:48.00,Default,,0000,0000,0000,,seçilmiş yetkililerimizden gelebilir. Dialogue: 0,0:10:48.00,0:10:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Terörizm modellerini düşünün, Dialogue: 0,0:10:51.00,0:10:54.00,Default,,0000,0000,0000,,çocuk kaçırma, Dialogue: 0,0:10:54.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,havayolu ya da araç güvenliğini. Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Modeller endüstriden gelebilir. Dialogue: 0,0:10:59.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Takip ettiğim iki tanesi gözetim kameraları ve Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,kimlik kartları, Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,bilgisayar güvenlik modellerimizin çoğu bunlardan geliyor. Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu modelse bilimden gelir. Dialogue: 0,0:11:09.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Sağlık modelleri buna iyi bir örnek olur. Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Kanseri bi düşünün, kuş gribi, domuz gribi ve SARS'ı. Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu hastalıklara karşı geliştirdiğimiz Dialogue: 0,0:11:17.00,0:11:19.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenlik hisleri Dialogue: 0,0:11:19.00,0:11:21.00,Default,,0000,0000,0000,,bize verilen Dialogue: 0,0:11:21.00,0:11:24.00,Default,,0000,0000,0000,,medyadın bilimden ayıklayıp sunduğu modellere dayanır. Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani modeller değişebilir. Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Modeller sabit değillerdir. Dialogue: 0,0:11:30.00,0:11:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Çevremizde daha güvende hissetikçe Dialogue: 0,0:11:33.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,modelimiz hislerimize daha çok yaklaşır. Dialogue: 0,0:11:38.00,0:11:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, Dialogue: 0,0:11:40.00,0:11:42.00,Default,,0000,0000,0000,,elektriğin yeni yaygınlaşmaya başladığı Dialogue: 0,0:11:42.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,100 yıl öncesine gidecek olsaydınız Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:47.00,Default,,0000,0000,0000,,elektrikten ne kadar korkulduğunu görürdünüz. Dialogue: 0,0:11:47.00,0:11:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Kapı zilini çalmaktan korkan insanlar vardı, Dialogue: 0,0:11:49.00,0:11:52.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü düğmede elektrik vardı ve bu tehlikeliydi. Dialogue: 0,0:11:52.00,0:11:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Bize gelince, biz elektrik konusunda çok rahatız. Dialogue: 0,0:11:55.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Hiç düşünmeden Dialogue: 0,0:11:57.00,0:11:59.00,Default,,0000,0000,0000,,ampulleri değiştirebiliyoruz. Dialogue: 0,0:11:59.00,0:12:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Elektrik konusunda oluşturduğumuz Dialogue: 0,0:12:03.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,bu güven modeliyle büyüdük. Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu sürede bu hiç değişmedi. Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve hepimiz bunda iyiyiz. Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:14.00,Default,,0000,0000,0000,,İnternet risklerinin Dialogue: 0,0:12:14.00,0:12:16.00,Default,,0000,0000,0000,,nesiller boyunca değişimini düşünün -- Dialogue: 0,0:12:16.00,0:12:18.00,Default,,0000,0000,0000,,anne babanızın internet güvenliğine yaklaşımını, Dialogue: 0,0:12:18.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,sizin yaklaşımınızı, Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,ve çocuklarınızınkini karşılaştırın. Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Modeller zamanla altyapı halini alır. Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Sezgisel, tanıdık anlamına gelen başka bir sözcüktür. Dialogue: 0,0:12:30.00,0:12:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani, modeliniz gerçekliğe ve Dialogue: 0,0:12:32.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,hislerinize yaklaştıkça, Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,orada olduğunu çoğunlukla farketmezsiniz. Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna bir örnek olarak Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:42.00,Default,,0000,0000,0000,,geçen yılki domuz gribini verebiliriz. Dialogue: 0,0:12:42.00,0:12:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Domuz gribi ilk ortaya çıktığında, Dialogue: 0,0:12:44.00,0:12:48.00,Default,,0000,0000,0000,,ilk haberler aşırı bir tepkiye sebep olmuştu. Dialogue: 0,0:12:48.00,0:12:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Artık bir ismi de vardı, Dialogue: 0,0:12:50.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,bu da onu sıradan bir gripten korkutucu kıldı, Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,daha ölümcül olmasına rağmen. Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve insanlar, doktorların buna bir çare bulabilmesi gerektiğini düşündü. Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu da kontrol eksikliği duygusuna sebep oldu. Dialogue: 0,0:13:00.00,0:13:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu iki şey Dialogue: 0,0:13:02.00,0:13:04.00,Default,,0000,0000,0000,,riski olduğundan büyük gösterdi. Dialogue: 0,0:13:04.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Zaman geçip de olay artık eskidiğinde, Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,daha tahammül edilebilir oldu, Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar buna alıştı. Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Yeni bir bilgi yoktu ama daha az korku vardı. Dialogue: 0,0:13:14.00,0:13:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Sonbaharda, Dialogue: 0,0:13:16.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,insanlar artık Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:20.00,Default,,0000,0000,0000,,doktorların bu işi çözdüklerini düşündüler. Dialogue: 0,0:13:20.00,0:13:22.00,Default,,0000,0000,0000,,İnsanların korku ve kabullenme arasında Dialogue: 0,0:13:22.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,aslında korku ve umursamazlık arasında Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:28.00,Default,,0000,0000,0000,,seçmesi gereken Dialogue: 0,0:13:28.00,0:13:30.00,Default,,0000,0000,0000,,bir çeşit yol ayrımı vardır -- Dialogue: 0,0:13:30.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,ve çoğunlukla şüpheyi seçerler. Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve geçen kış aşı geliştirildiğinde, Dialogue: 0,0:13:36.00,0:13:39.00,Default,,0000,0000,0000,,bir çok insan --şaşırtıcı bir sayıda-- Dialogue: 0,0:13:39.00,0:13:42.00,Default,,0000,0000,0000,,aşılanmayı reddetti. Dialogue: 0,0:13:43.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,bu da insanların Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenlik duygularının ve modellerinin nasıl değiştiğine dair iyi bir örnek, Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:50.00,Default,,0000,0000,0000,,çok sert bir şekilde Dialogue: 0,0:13:50.00,0:13:52.00,Default,,0000,0000,0000,,ve yeni bilgi almaksızın, Dialogue: 0,0:13:52.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,yeni bir şey öğrenmeksizin. Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Böyle şeyler sık sık olur. Dialogue: 0,0:13:57.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir karmaşadan daha bahsedeceğim. Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Hissettiklerimiz, model ve gerçekliğimiz var. Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Benim güvenliğe bakış açım oldukça gerçekçi. Dialogue: 0,0:14:05.00,0:14:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu yüzden de bunun gözlemciye bağlı olduğunu düşünüğyorum. Dialogue: 0,0:14:08.00,0:14:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve çoğu güvenlik kararları Dialogue: 0,0:14:10.00,0:14:14.00,Default,,0000,0000,0000,,çok farklı insanları içerir. Dialogue: 0,0:14:14.00,0:14:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu insanlar Dialogue: 0,0:14:16.00,0:14:19.00,Default,,0000,0000,0000,,özel değiş-tokuşlarıyla Dialogue: 0,0:14:19.00,0:14:21.00,Default,,0000,0000,0000,,kararı etkilemeyi deneyecekler. Dialogue: 0,0:14:21.00,0:14:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna onların amacı diyelim. Dialogue: 0,0:14:23.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve amaçlarını anlıyorsunuz -- Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:28.00,Default,,0000,0000,0000,,bu pazarlama, bu politika -- Dialogue: 0,0:14:28.00,0:14:31.00,Default,,0000,0000,0000,,sizi bir model yerine diğeri için ikna etmeye çalışıyorlar, Dialogue: 0,0:14:31.00,0:14:33.00,Default,,0000,0000,0000,,bir modeli görmezden gelmeniz ve hislerinize Dialogue: 0,0:14:33.00,0:14:36.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenmeniz için ikna ediyorlar, Dialogue: 0,0:14:36.00,0:14:39.00,Default,,0000,0000,0000,,beğenmediğiniz modelleri insanlarla sınırlayarak hem de. Dialogue: 0,0:14:39.00,0:14:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu çok sık olur. Dialogue: 0,0:14:42.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Örneğin, harika bir örnek, sigara içmenin tehlikeleri. Dialogue: 0,0:14:46.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Geçen 50 yıl içinde, sigaranın tehlikeleri Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,bir modelin nasıl değiştiğini gösterir, Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:54.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bir endüstrinin beğenmedikleri modelle Dialogue: 0,0:14:54.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,nasıl savaştığına örnektir. Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu daha önce yapılmış sigara tartışmalarıyla kıyaslayın -- Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:02.00,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen 20 yıl geride kalmıştır. Dialogue: 0,0:15:02.00,0:15:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Emniyet kemerlerini düşünün. Dialogue: 0,0:15:04.00,0:15:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ben çocukken, hiçkimse emniyet kemeri takmazdı. Dialogue: 0,0:15:06.00,0:15:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi ise, emniyet kemerinizi takmadıysanız Dialogue: 0,0:15:08.00,0:15:10.00,Default,,0000,0000,0000,,hiçbir çocuk arabayı sürmenize izin vermez. Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunu hava yastığı tartışmalarıyla kıyaslayın, Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen 30 yıl öncesinde kalmıştır. Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepsi model değişimine örnektir. Dialogue: 0,0:15:21.00,0:15:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Öğrendiğimiz model değişiminin zor olduğudur. Dialogue: 0,0:15:24.00,0:15:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Modelleri yerinden oynatmak güçtür. Dialogue: 0,0:15:26.00,0:15:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Eğer hislerinize eşitlerse, Dialogue: 0,0:15:28.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,bir modeliniz olduğunun farkına varmazsınız. Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve başka bir kavramsal önyargı da var ki, Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,ben buna onay yargısı diyeceğim. Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:38.00,Default,,0000,0000,0000,,İnançlarımızı onaylayan bilgileri Dialogue: 0,0:15:38.00,0:15:40.00,Default,,0000,0000,0000,,kabul etmeye meyilliyizdir ancak Dialogue: 0,0:15:40.00,0:15:43.00,Default,,0000,0000,0000,,inançlarımızla çatışan bilgileri reddederiz. Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Modelimize karşı olan bir kanıtı Dialogue: 0,0:15:46.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,ne kadar ciddi olursa olsun görmezden geliriz. Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Dikkatimizi çekmek için daha da ciddileşmesi gerekir. Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Uzun zamana yayılan yeni modeller de zorlayıcıdır. Dialogue: 0,0:15:55.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Global ısınma buna iyi bir örnektir. Dialogue: 0,0:15:57.00,0:15:59.00,Default,,0000,0000,0000,,80 yılı kapsayan Dialogue: 0,0:15:59.00,0:16:01.00,Default,,0000,0000,0000,,modelleri anlamakta çok başarısızız. Dialogue: 0,0:16:01.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Bir sonraki hasatı yapabiliriz. Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Çocuklarımızı yetiştirebiliriz. Dialogue: 0,0:16:06.00,0:16:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama 80 yıl, işte bunda iyi değiliz. Dialogue: 0,0:16:09.00,0:16:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu nedenle de kabul etmesi zor bir modeldir. Dialogue: 0,0:16:12.00,0:16:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Her iki modeli de aynı anda aklımızda tutabiliriz, Dialogue: 0,0:16:16.00,0:16:19.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da iki farklı inancı Dialogue: 0,0:16:19.00,0:16:22.00,Default,,0000,0000,0000,,barındırmamız gibi bir problemi, Dialogue: 0,0:16:22.00,0:16:24.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da kavramsal uyumsuzlukları. Dialogue: 0,0:16:24.00,0:16:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Sonunda, Dialogue: 0,0:16:26.00,0:16:29.00,Default,,0000,0000,0000,,yeni model eskisinin yerini alacaktır. Dialogue: 0,0:16:29.00,0:16:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Güçlü duygular yeni bir model oluşturabilir. Dialogue: 0,0:16:32.00,0:16:35.00,Default,,0000,0000,0000,,11 Eylül bir çok insanın kafasında yeni bir Dialogue: 0,0:16:35.00,0:16:37.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenlik modeli oluşturdu. Dialogue: 0,0:16:37.00,0:16:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Suçlarla olan kişisel deneyimlerimiz de bunu yapabilir, Dialogue: 0,0:16:40.00,0:16:42.00,Default,,0000,0000,0000,,kişisel sağlık endişeleri, Dialogue: 0,0:16:42.00,0:16:44.00,Default,,0000,0000,0000,,ya da haberlerdeki sağlık sorunları. Dialogue: 0,0:16:44.00,0:16:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Psikiyatristlerin buna flaş lambası etkisi Dialogue: 0,0:16:46.00,0:16:48.00,Default,,0000,0000,0000,,dediğini görürsünüz. Dialogue: 0,0:16:48.00,0:16:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar anında bir model yaratabilirler, Dialogue: 0,0:16:51.00,0:16:54.00,Default,,0000,0000,0000,,çünkü duygulara dokunurlar. Dialogue: 0,0:16:54.00,0:16:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani teknolojik dünyada, Dialogue: 0,0:16:56.00,0:16:58.00,Default,,0000,0000,0000,,modelleri yargılamaya yetecek Dialogue: 0,0:16:58.00,0:17:00.00,Default,,0000,0000,0000,,deneyimlerimiz yok. Dialogue: 0,0:17:00.00,0:17:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Böylece diğerlerine, yakınlarımıza inanıyoruz. Dialogue: 0,0:17:02.00,0:17:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu da diğerleri haklı olduğu sürece işe yarıyor. Dialogue: 0,0:17:06.00,0:17:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Bize hangi ilaçların güvenli olduğunu Dialogue: 0,0:17:08.00,0:17:13.00,Default,,0000,0000,0000,,söyleyen devlet kurumlarına inanıyoruz. Dialogue: 0,0:17:13.00,0:17:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Buraya dün uçtum. Dialogue: 0,0:17:15.00,0:17:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Uçağı kontrol etmedim. Dialogue: 0,0:17:17.00,0:17:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Bindiğim uçağın güvenliğini Dialogue: 0,0:17:19.00,0:17:22.00,Default,,0000,0000,0000,,kontrol eden başka bir gruba inandım. Dialogue: 0,0:17:22.00,0:17:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Hepimiz burada, tavanın üstümüze çökmesinden korkmadan oturuyoruz, Dialogue: 0,0:17:25.00,0:17:28.00,Default,,0000,0000,0000,,kontrol ettiğimiz için değil, Dialogue: 0,0:17:28.00,0:17:30.00,Default,,0000,0000,0000,,buradaki binaların Dialogue: 0,0:17:30.00,0:17:33.00,Default,,0000,0000,0000,,sağlamlığından emin olduğumuz için. Dialogue: 0,0:17:33.00,0:17:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu, inanç sayesinde Dialogue: 0,0:17:35.00,0:17:37.00,Default,,0000,0000,0000,,kabul ettiğimiz bir model. Dialogue: 0,0:17:37.00,0:17:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bu sorun değil. Dialogue: 0,0:17:42.00,0:17:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi istediğimiz, Dialogue: 0,0:17:44.00,0:17:46.00,Default,,0000,0000,0000,,insanların daha iyi modelleri Dialogue: 0,0:17:46.00,0:17:48.00,Default,,0000,0000,0000,,yeterince tanıyabilmesi -- Dialogue: 0,0:17:48.00,0:17:50.00,Default,,0000,0000,0000,,bunu hislerinde yansıtabilmesi -- Dialogue: 0,0:17:50.00,0:17:54.00,Default,,0000,0000,0000,,bu sayede doğru değiş-tokuşları yapabilmeleri. Dialogue: 0,0:17:54.00,0:17:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlar olmadığında ise Dialogue: 0,0:17:56.00,0:17:58.00,Default,,0000,0000,0000,,iki seçeneğiniz vardır. Dialogue: 0,0:17:58.00,0:18:00.00,Default,,0000,0000,0000,,İlki, insanların hislerini onarabilirsiniz, Dialogue: 0,0:18:00.00,0:18:02.00,Default,,0000,0000,0000,,doğrudan hislere odaklanırsınız. Dialogue: 0,0:18:02.00,0:18:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna hile denir, ama işe yarayabilir. Dialogue: 0,0:18:05.00,0:18:07.00,Default,,0000,0000,0000,,İkincisi, daha dürüst bir şekilde, Dialogue: 0,0:18:07.00,0:18:10.00,Default,,0000,0000,0000,,gerçekten modeli tamir edersiniz. Dialogue: 0,0:18:11.00,0:18:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Değişim zamanla olur. Dialogue: 0,0:18:13.00,0:18:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Sigara tartışması 40 yıl sürdü, Dialogue: 0,0:18:16.00,0:18:19.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bu aslında kolay olandı. Dialogue: 0,0:18:19.00,0:18:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Bunlardan bazıları zordur. Dialogue: 0,0:18:21.00,0:18:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani cidden zor, Dialogue: 0,0:18:23.00,0:18:25.00,Default,,0000,0000,0000,,bilgi tek umudumuz gibi görünür. Dialogue: 0,0:18:25.00,0:18:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve size yalan söyledim. Dialogue: 0,0:18:27.00,0:18:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Hisler, model, gerçeklik dediğimi hatırlıyor musunuz? Dialogue: 0,0:18:29.00,0:18:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Gerçeklik değişmez demiştim. Aslında değişir. Dialogue: 0,0:18:32.00,0:18:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Teknolojik bir dünyada yaşıyoruz; Dialogue: 0,0:18:34.00,0:18:37.00,Default,,0000,0000,0000,,gerçeklik devamlı değişiyor. Dialogue: 0,0:18:37.00,0:18:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani karşımızdaki durum şöyle -- türümüzde ilk defa-- Dialogue: 0,0:18:40.00,0:18:43.00,Default,,0000,0000,0000,,hisler modeli takip eder, model gerçekliği, ve gerçeklik hareket halindedir -- Dialogue: 0,0:18:43.00,0:18:46.00,Default,,0000,0000,0000,,asla yakalayamayabilirsiniz. Dialogue: 0,0:18:47.00,0:18:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Bilemeyiz. Dialogue: 0,0:18:49.00,0:18:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama uzun sürede, Dialogue: 0,0:18:51.00,0:18:54.00,Default,,0000,0000,0000,,hisler ve gerçeklik mühimdir. Dialogue: 0,0:18:54.00,0:18:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve bunu örneklemek için iki kısa hikayeyle bitireceğim. Dialogue: 0,0:18:57.00,0:18:59.00,Default,,0000,0000,0000,,1982'de -- insanların bunu hatırlayacaklarından emin değilim -- Dialogue: 0,0:18:59.00,0:19:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Amerika'da Tylenol zehirlenmesinden Dialogue: 0,0:19:02.00,0:19:04.00,Default,,0000,0000,0000,,dolayı kısa süreli bir salgın vardı. Dialogue: 0,0:19:04.00,0:19:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Korkunç bir hikaye. Birileri bir şişe Tylenol alıyor, Dialogue: 0,0:19:07.00,0:19:10.00,Default,,0000,0000,0000,,içini zehir doldurup, rafa geri koyuyor. Dialogue: 0,0:19:10.00,0:19:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Başka biri bunu satın alıyor ve ölüyor. Dialogue: 0,0:19:12.00,0:19:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Bu insanları korkuttu. Dialogue: 0,0:19:14.00,0:19:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Buna benzer bir kaç tane daha vaka oldu. Dialogue: 0,0:19:16.00,0:19:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek bir risk hiç olmadı ama insanlar korktular. Dialogue: 0,0:19:19.00,0:19:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ve böylece Dialogue: 0,0:19:21.00,0:19:23.00,Default,,0000,0000,0000,,açılma güvenlikli ilaç endüstrisi oluştu. Dialogue: 0,0:19:23.00,0:19:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Vu güvenlikli kapaklar burdan ortaya çıktı. Dialogue: 0,0:19:25.00,0:19:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Gerçek bir "güvenlik tiyatrosu". Dialogue: 0,0:19:27.00,0:19:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ev ödevi olarak, bundan kurtulmanın 10 yolunu düşünün. Dialogue: 0,0:19:29.00,0:19:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Her birinize bir şırınga vereceğim. Dialogue: 0,0:19:32.00,0:19:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu insanların daha iyi hissetmesini sağladı. Dialogue: 0,0:19:35.00,0:19:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Güvenlik hissinin gerçeklikle Dialogue: 0,0:19:37.00,0:19:39.00,Default,,0000,0000,0000,,daha çok örtüşmesini sağladı. Dialogue: 0,0:19:39.00,0:19:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Son hikaye, bir kaç yıl önce, bir arkadaşım doğum yaptı. Dialogue: 0,0:19:42.00,0:19:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Hastanede ziyaretine gittim. Dialogue: 0,0:19:44.00,0:19:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Farkettim ki, şimdi doğan bebeklere Dialogue: 0,0:19:46.00,0:19:48.00,Default,,0000,0000,0000,,annelerininkiyle uyuşan Dialogue: 0,0:19:48.00,0:19:50.00,Default,,0000,0000,0000,,alarmlı dijital bir güvenlik bilekliği takıyorlar, Dialogue: 0,0:19:50.00,0:19:52.00,Default,,0000,0000,0000,,yane, annesi hariç biri bebeği yeni doğan bölümünden çıkarırsa, Dialogue: 0,0:19:52.00,0:19:54.00,Default,,0000,0000,0000,,alarm çalıyor. Dialogue: 0,0:19:54.00,0:19:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ben de "Oldukça iyiymiş" dedim. Dialogue: 0,0:19:56.00,0:19:58.00,Default,,0000,0000,0000,,"Hastaneden bebek kaçırma ne kadar yaygın Dialogue: 0,0:19:58.00,0:20:00.00,Default,,0000,0000,0000,,merak ediyorum." Dialogue: 0,0:20:00.00,0:20:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Eve gittim, araştırdım. Dialogue: 0,0:20:02.00,0:20:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Neredeyse hiç olmuyormuş. Dialogue: 0,0:20:04.00,0:20:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ama düşündüğünüzde, Dialogue: 0,0:20:06.00,0:20:08.00,Default,,0000,0000,0000,,hastanedeyseniz, Dialogue: 0,0:20:08.00,0:20:10.00,Default,,0000,0000,0000,,ve bebeği annesinden ayırıp bazı testler yaptırmak için Dialogue: 0,0:20:10.00,0:20:12.00,Default,,0000,0000,0000,,odadan çıkarmanız gerekiyorsa, Dialogue: 0,0:20:12.00,0:20:14.00,Default,,0000,0000,0000,,sağlam bir güvenlik tiyatrosu düzenleseniz iyi olur, Dialogue: 0,0:20:14.00,0:20:16.00,Default,,0000,0000,0000,,yoksa annesi kolunuzu koparabilir. Dialogue: 0,0:20:16.00,0:20:18.00,Default,,0000,0000,0000,,(Kahkahalar) Dialogue: 0,0:20:18.00,0:20:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Yani bizler için bu çok önemli, Dialogue: 0,0:20:20.00,0:20:22.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenlik tasarımcıları için, Dialogue: 0,0:20:22.00,0:20:25.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenlik politikalarına bakanlar için, Dialogue: 0,0:20:25.00,0:20:27.00,Default,,0000,0000,0000,,hatta kamu politikalarının Dialogue: 0,0:20:27.00,0:20:29.00,Default,,0000,0000,0000,,güvenliği etkileyen alanlarına bakanlar için. Dialogue: 0,0:20:29.00,0:20:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Olay sadece gerçeklikte değil, hisle ve gerçeklikte. Dialogue: 0,0:20:32.00,0:20:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Önemli olan Dialogue: 0,0:20:34.00,0:20:36.00,Default,,0000,0000,0000,,her ikisinin örtüşmesi. Dialogue: 0,0:20:36.00,0:20:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Hislerimiz ver gerçeklik örtüştüğü sürece, Dialogue: 0,0:20:38.00,0:20:40.00,Default,,0000,0000,0000,,daha iyi güvenlik değiş-tokuşları yapıyoruz. Dialogue: 0,0:20:40.00,0:20:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler. Dialogue: 0,0:20:42.00,0:20:44.00,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)