1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
ความปลอดภัยแบ่งเป็นสองประเภทนะครับ

2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
คือความรู้สึก และความเป็นจริง

3
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
และมันไม่เหมือนกัน

4
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
คุณรู้สึกถึงความปลอดภัยได้

5
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
แม้ว่าจริงๆไม่ได้เป็นเช่นนั้น

6
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
และคุณก็ปลอดภัยได้

7
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
โดยไม่รู้สึกถึงมัน

8
00:00:14,000 --> 00:00:16,000
จริงๆแล้ว มันเป็นสองแนวคิดที่แยกออกจากกัน

9
00:00:16,000 --> 00:00:18,000
แต่ผนวกอยู่ในคำๆเดียว

10
00:00:18,000 --> 00:00:20,000
และสิ่งที่ผมอยากนำเสนอในวันนี้

11
00:00:20,000 --> 00:00:22,000
ก็คือแยกมันออกจากกัน

12
00:00:22,000 --> 00:00:24,000
เพื่อดูว่าสองอย่างนี้แยกออก

13
00:00:24,000 --> 00:00:26,000
และรวมกันเมื่อไหร่ อย่างไร

14
00:00:26,000 --> 00:00:28,000
โดยในส่วนนี้ภาษาเองเป็นที่ปัญหา

15
00:00:28,000 --> 00:00:30,000
เพราะเรายังไม่มีคำที่สามารถสื่อความหมาย

16
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
สำหรับสิ่งที่เรากำลังจะกล่าวถึงได้ดีนัก

17
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
หากเราพูดถึงความปลอดภัย

18
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
ในทางเศรษฐศาสตร์

19
00:00:37,000 --> 00:00:39,000
มันคือการได้อย่างเสียอย่าง (trade-off)

20
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
ทุกครั้งที่คุณได้มาซึ่งความปลอดภัย

21
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
คุณมักจะแลกมาด้วยสิ่งที่คุณมี

22
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
ตั้งแต่เรื่องการตัดสินใจส่วนตัว

23
00:00:45,000 --> 00:00:47,000
เช่น การที่คุณจะติดตั้งสัญญาณกันขโมยในบ้าน

24
00:00:47,000 --> 00:00:50,000
หรือจะเป็นการตัดสินระดับชาติ ว่าคุณจะรุกรานประเทศใด

25
00:00:50,000 --> 00:00:52,000
ล้วนต้องยอมเสียบางอย่างไปเพื่อแลกมาเสมอ

26
00:00:52,000 --> 00:00:55,000
เงินบ้างล่ะ เวลาบ้างล่ะ ความสะดวกสบาย สมรรถภาพ

27
00:00:55,000 --> 00:00:58,000
หรือเสรีภาพขั้นพื้นฐาน

28
00:00:58,000 --> 00:01:01,000
และคำถามที่จะเกิดขึ้นในประเด็นด้านความปลอดภัย

29
00:01:01,000 --> 00:01:04,000
ไม่ใช่คำถามว่ามันทำให้เราปลอดภัยขึ้นหรือไม่

30
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
แต่กลับเป็นว่า คุ้มไหมที่ยอมเสียไปเพื่อให้ได้มา

31
00:01:07,000 --> 00:01:09,000
คุณคงเคยได้ยินว่าหลายๆปีที่ผ่านมา

32
00:01:09,000 --> 00:01:11,000
โลกของเราปลอดภัยขึ้น เพราะซัดดัม ฮุสเซ็นไม่ได้กุมอำนาจไว้แล้ว

33
00:01:11,000 --> 00:01:14,000
นั่นอาจจะจริง แต่ก็ไม่ได้เกี่ยวโยงกันถึงขั้นนั้น

34
00:01:14,000 --> 00:01:17,000
คำถามคือ คุ้มค่าหรือเปล่า

35
00:01:17,000 --> 00:01:20,000
และคุณสามารถตัดสินใจด้วยตัวเอง

36
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
และคุณก็จะตัดสินว่ามันคุ้มกับการรุกรานหรือเปล่า

37
00:01:22,000 --> 00:01:24,000
นั่นคือวิธีคิดเกี่ยวกับความมั่นคงปลอดภัย

38
00:01:24,000 --> 00:01:26,000
ในบริบทของการได้อย่างเสียอย่าง

39
00:01:26,000 --> 00:01:29,000
เอาล่ะ มันไม่ได้มีอะไรถูกหรือผิด

40
00:01:29,000 --> 00:01:31,000
บางท่านในที่นี้ติดตั้งสัญญาณกันขโมยในบ้าน

41
00:01:31,000 --> 00:01:33,000
บางท่านไม่ติด

42
00:01:33,000 --> 00:01:35,000
ทั้งนี้ขึ้นอยู่กับว่าบ้านคุณตั้งอยู่ที่ไหน

43
00:01:35,000 --> 00:01:37,000
อยู่ตัวคนเดียว หรืออยู่กับครอบครัว

44
00:01:37,000 --> 00:01:39,000
มีของใช้ราคาแพงจำนวนมากน้อยขนาดไหน

45
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
จะยอมรับกับความเสี่ยงที่โจรจะขึ้นบ้าน

46
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
ได้มากน้อยขนาดไหน

47
00:01:43,000 --> 00:01:45,000
ทางการเมืองก็เช่นกัน

48
00:01:45,000 --> 00:01:47,000
มีความคิดเห็นหลากหลาย

49
00:01:47,000 --> 00:01:49,000
และบ่อยครั้งที่การได้อย่างเสียอย่าง

50
00:01:49,000 --> 00:01:51,000
เป็นมากกว่าแค่ความปลอดภัย

51
00:01:51,000 --> 00:01:53,000
และผมเชื่อว่ามันสำคัญมาก

52
00:01:53,000 --> 00:01:55,000
ทุกคนมีสัญชาตญาณ

53
00:01:55,000 --> 00:01:57,000
ในเรื่องการได้อย่างเสียอย่าง

54
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
เพราะเราทำกันทุกวัน

55
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
เช่น ตอนผมออกจากโรงแรมเมื่อคืน

56
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
การที่ผมล็อกประตูสองชั้น

57
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
การที่คุณขับรถมาที่นี่

58
00:02:05,000 --> 00:02:07,000
หรือตอนที่เราไปกินอาหารเที่ยง

59
00:02:07,000 --> 00:02:10,000
เราเชื่อว่าอาหารไม่ได้เป็นพิษ เลยทานมันเข้าไป

60
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
พวกเราแลกบางอย่างมาด้วยการเสียบางอย่างไปซ้ำแล้วซ้ำเล่า

61
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
หลายๆครั้งในหนึ่งวัน

62
00:02:14,000 --> 00:02:16,000
เราไม่ค่อยรู้ตัวกันหรอก

63
00:02:16,000 --> 00:02:18,000
เพราะมันเป็นเพียงส่วนหนึ่งของการใช้ชีวิต ทุกคนเป็นเหมือนกันหมด

64
00:02:18,000 --> 00:02:21,000
รวมไปถึงสัตว์ทุกสายพันธุ์ด้วย

65
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
ลองนึกภาพกระต่ายน้อยกำลังกินหญ้าอยู่ในสวน

66
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
และมันต้องเจอสุนัขจิ้งจอก

67
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
ตอนนั้นแหละที่กระต่ายจำต้องสละบางอย่างเพื่อแลกกับความปลอดภัย

68
00:02:28,000 --> 00:02:30,000
ถามตัวเองว่า "จะกินต่อดี หรือ จะหนีดี?"

69
00:02:30,000 --> 00:02:32,000
และหากคุณลองคิดดูดีๆ

70
00:02:32,000 --> 00:02:35,000
กระต่ายที่ถ่วงดุลแล้วตัดสินใจเลือกทางที่ถูกต้อง

71
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
มีแนวโน้มอยู่รอดและสืบพันธุ์ต่อไป

72
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
ในขณะที่กระต่ายที่ตัดสินใจผิด

73
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
จะถูกกินหรือไม่ก็หิวโซ

74
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
ทีนี้ คุณอาจจะคิดว่า

75
00:02:43,000 --> 00:02:46,000
สายพันธุ์มนุษย์ประเสริฐอย่างพวกเรา

76
00:02:46,000 --> 00:02:48,000
คุณ ผม และคนเราทุกคน

77
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
คงเก่งเรื่องถ่วงดุลการได้อย่างเสียอย่างแบบนี้แน่ๆ

78
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
ดูเหมือนจะเป็นเช่นนั้น แต่ครั้งแล้วครั้งเล่า

79
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
ที่เราทำได้ไม่เข้าท่าเอามากๆ

80
00:02:56,000 --> 00:02:59,000
และผมคิดว่านั่นเป็นปัญหาพื้นฐานที่น่าสนใจทีเดียว

81
00:02:59,000 --> 00:03:01,000
ผมจะตอบสั้นๆนะครับ

82
00:03:01,000 --> 00:03:03,000
จริงๆแล้ว มนุษย์เราตอบสนองกับการรับรู้ถึงความปลอดภัย

83
00:03:03,000 --> 00:03:06,000
ไม่ใช่กับความเป็นจริง

84
00:03:06,000 --> 00:03:09,000
ทั้งนี้ โดยมากแล้วจะไม่เป็นปัญหา

85
00:03:10,000 --> 00:03:12,000
เพราะส่วนใหญ่

86
00:03:12,000 --> 00:03:15,000
ความรู้สึกกับความเป็นจริงมันเป็นไปในทางเดียวกัน

87
00:03:15,000 --> 00:03:17,000
มันเป็นแบบนั้นจริงๆ

88
00:03:17,000 --> 00:03:20,000
สมัยก่อนประวัติศาสตร์มนุษยชาติ

89
00:03:20,000 --> 00:03:23,000
พวกเราล้วนได้พัฒนาศักยภาพนี้

90
00:03:23,000 --> 00:03:25,000
เพราะมันเป็นผลดีกับวิวัฒนาการ

91
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
คิดอีกแบบหนึ่ง

92
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
ได้ว่า การที่เรามีความสามารถตัดสินใจในสถานการณ์เสี่ยงๆ

93
00:03:29,000 --> 00:03:31,000
ก็เพื่อเอื้อกับการดำรงชีวิต

94
00:03:31,000 --> 00:03:34,000
ในสภาพแวดล้อมที่ต้องใช้ชีวิตเป็นกลุ่มชนเล็กๆบนที่ราบสูง

95
00:03:34,000 --> 00:03:37,000
ในทวีปอัฟริกาฝั่งตะวันออกใน 100,000 ปีก่อนคริสต์ศักราช

96
00:03:37,000 --> 00:03:40,000
ซึ่งต่างจากการชีวิตในนครนิวยอร์กในปี 2010 (พ.ศ.2553)

97
00:03:41,000 --> 00:03:44,000
ทีนี้ หลายๆครั้งที่การรับรู้ถึงภัยอันตรายเป็นไปแบบไม่สมเหตุสมผลนัก

98
00:03:44,000 --> 00:03:46,000
จากการทดลองหลายๆครั้ง

99
00:03:46,000 --> 00:03:49,000
แสดงให้เห็นว่าความไม่สมเหตุสมผลเกิดขึ้นครั้งแล้วครั้งเล่า

100
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
ทีนี้ผมจะลองยกความไม่สมเหตุสมผลให้ฟังสัก 4 อย่างนะครับ

101
00:03:51,000 --> 00:03:54,000
พวกเรามักจะมีปฏิกิริยาเกินจริงกับภัยอันตรายที่เป็นเรื่องน่าตื่นเต้นและไม่ค่อยเกิดขึ้น

102
00:03:54,000 --> 00:03:56,000
และลดความสำคัญของภัยอันตรายที่เกิดทุกวัน

103
00:03:56,000 --> 00:03:59,000
เช่นเลือกที่จะบินหรือขับรถ

104
00:03:59,000 --> 00:04:01,000
คนเรามักจะติดภาพว่าสิ่งแปลกปลอม

105
00:04:01,000 --> 00:04:04,000
ทำให้เกิดภัยมากกว่าสิ่งที่คุ้นเคย

106
00:04:05,000 --> 00:04:07,000
ตัวอย่างเช่น

107
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
คนเรากลัวโดนคนแปลกหน้าลักพาตัวเด็กๆ

108
00:04:10,000 --> 00:04:13,000
ทั้งที่สถิติแสดงให้เห็นว่่าอัตราการลักพาตัวจากคนใกล้ชิดนั้นสูงกว่าเสียอีก

109
00:04:13,000 --> 00:04:15,000
ส่วนนี้หมายถึงเด็กๆนะครับ

110
00:04:15,000 --> 00:04:18,000
สาม เราจะรับรู้ภัยที่เกิดจาก

111
00:04:18,000 --> 00:04:21,000
บุคคลที่เป็นรูปธรรมได้มากกว่าภัยอื่นๆที่เกิดจากบุคคลนิรนาม

112
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
ฉะนั้นบิน ลาเด็นก็น่ากลัวกว่าใครๆเพราะมีชื่อเสียงเรียงนาม

113
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
และอย่างที่สี่

114
00:04:26,000 --> 00:04:28,000
ผู้คนมักจะไม่ระวัง

115
00:04:28,000 --> 00:04:30,000
สถานการณ์ที่พวกเขามีอำนาจควบคุม

116
00:04:30,000 --> 00:04:34,000
และประเมินสถานการณ์ที่พวกเขาไม่ได้เป็นคนควบคุมสูงกว่าที่ควรจะเป็น

117
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
เช่น การโดดร่มหรือการสูบบุหรี่

118
00:04:37,000 --> 00:04:39,000
พวกเขาประเมินความเสี่ยงต่ำไป

119
00:04:39,000 --> 00:04:42,000
หากภัยพุ่งเข้าหาคุณ เช่น กรณีก่อการร้าย

120
00:04:42,000 --> 00:04:45,000
คุณจะตอบสนองมากเกินกว่าที่ควร เพราะคุณรู้สึกว่ามันไม่ไ้ด้อยู่ในการควบคุมของคุณ

121
00:04:47,000 --> 00:04:50,000
มีอคติอื่นๆอีกนับไม่ถ้วนที่เป็น อคติทางการคิด (cognitive bias)

122
00:04:50,000 --> 00:04:53,000
ซึ่งมีผลกับการตัดสินใจของเรา

123
00:04:53,000 --> 00:04:55,000
ซึ่งก็มีวิทยการศึกษาสำนึก (heuristic) ที่ใช้ในเรื่องนี้ได้

124
00:04:55,000 --> 00:04:57,000
หมายความว่า

125
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
เราประเมินความเป็นไปได้ของสถานการณ์ใดๆ

126
00:05:00,000 --> 00:05:04,000
โดยการเชื่อมโยงกับเหตุการณ์ที่เรานึกได้

127
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
ลองคิดดูว่ามันเป็นเช่นนั้นไหม

128
00:05:06,000 --> 00:05:09,000
ถ้าวันหนึ่ง คุณได้ยินเรื่องเสือทำร้ายใครเข้าบ่อยๆ คุณย่อมคิดว่ามีเสือหลายตัวป้วนเปี้ยนอยู่รอบๆ

129
00:05:09,000 --> 00:05:12,000
ในขณะที่หากไม่มีข่าวสิงโตทำร้ายใครเข้าหูคุณ คุณก็จะคิดว่าไม่มีสิงโตในแถบที่คุณอยู่

130
00:05:12,000 --> 00:05:15,000
วิธีนี้ใช้การได้จนกระทั่งวันที่เราประดิษฐ์หนังสือพิมพ์ขึ้นมา

131
00:05:15,000 --> 00:05:17,000
เพราะหน้าที่ของหนังสือพิมพ์

132
00:05:17,000 --> 00:05:19,000
คือการบอกเล่าเรื่องเหลือเชื่อที่ไม่ค่อยเกิดขึ้น

133
00:05:19,000 --> 00:05:21,000
ซ้ำแล้วซ้ำอีก

134
00:05:21,000 --> 00:05:23,000
ผมบอกได้เลยครับ ถ้าเรื่องใดๆเป็นข่าวได้

135
00:05:23,000 --> 00:05:25,000
ก็หมายความว่า

136
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
เหตุการณ์นั้นไม่ค่อยได้เกิดขึ้นหรอกครับ ถึงได้เป็นที่พูดถึง

137
00:05:28,000 --> 00:05:30,000
(เสียงหัวเราะ)

138
00:05:30,000 --> 00:05:33,000
เพราะถ้าเหตุการณ์ไหนธรรมดาไป ก็จะไม่ถูกจัดว่าเป็นข่าว

139
00:05:33,000 --> 00:05:35,000
รถชน ความรุนแรงในประเทศ

140
00:05:35,000 --> 00:05:38,000
เป็นสิ่งที่มักเป็นที่กังวล

141
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
อีกทั้งพวกเราเป็นสายพันธุ์ที่อยู่กับการบอกเล่าเรื่องราว

142
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
พวกเราตอบสนองกับเรื่องราวมากกว่าข้อมูล

143
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
รวมถึงเรื่องของจำนวนตัวเลข

144
00:05:45,000 --> 00:05:48,000
ผมว่ามุขตลกนับเลขที่ว่า "หนึ่ง" "สอง" "สาม" "เยอะแยะ" นั่นน่าจะถูกต้อง

145
00:05:48,000 --> 00:05:51,000
พวกเราตอบสนองกับตัวเลขแค่ไม่กี่หลัก

146
00:05:51,000 --> 00:05:53,000
เช่นมะม่วงหนึ่งลูก มะม่วงสองลูก สามลูก

147
00:05:53,000 --> 00:05:55,000
มะม่วง 10,000 ลูก 100,000 ลูก

148
00:05:55,000 --> 00:05:58,000
ยังมีมะม่วงเหลือไว้ทานอีกเยอะหากมันเน่าไปแล้ว

149
00:05:58,000 --> 00:06:01,000
ไหนจะครึ่งหนึ่ง หนึ่งส่วนสี่ หนึ่งส่วนห้า พวกเราเก่งเรื่องนั้น

150
00:06:01,000 --> 00:06:03,000
แต่หากเป็นหนึ่งในล้าน หรือหนึ่งในพันล้าน

151
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
จำนวนนั้นจะแทบไม่มีตัวตนเลย

152
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
ฉะนั้นเรามีปัญหากับภัยอันตราย

153
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
ที่ไม่ค่อยเกิดขึ้นเป็นประจำ

154
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
อคติทางการคิดพวกนี้

155
00:06:12,000 --> 00:06:15,000
ทำหน้าที่กรองข้อมูลระหว่างเรากับความเป็นจริง

156
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
ผลก็คือ

157
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
ความรู้สึกกับความเป็นจริงก็แยกออก

158
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
กลายเป็นคนละเรื่องกัน

159
00:06:22,000 --> 00:06:25,000
เราอาจจะรู้สึกถึงความปลอดภัยมากกว่าที่เป็นอยู่

160
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
สัมผัสถึงความปลอดภัยที่ไม่ได้มีอยู่จริง

161
00:06:27,000 --> 00:06:29,000
หรืออีกอย่าง

162
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
สัมผัสไม่ถึงอันตรายที่มีอยู่จริง

163
00:06:31,000 --> 00:06:34,000
ผมเขียนเรื่องราวของ "โรงละครความปลอดภัย" มานับไม่ถ้วน

164
00:06:34,000 --> 00:06:37,000
มันคือผลิดภัณฑ์ที่ช่วยให้ผู้คนรู้สึกปลอดภัย

165
00:06:37,000 --> 00:06:39,000
ในขณะที่สิ่งเหล่านั้นแทบไม่ได้ช่วยอะไรเลย

166
00:06:39,000 --> 00:06:41,000
ไม่มีคำใดๆที่จะสื่อถึงสิ่งที่ทำให้เราปลอดภัย

167
00:06:41,000 --> 00:06:43,000
โดยที่ไม่ได้้ทำให้เรารู้สึกว่าเป็นเช่นนั้น

168
00:06:43,000 --> 00:06:46,000
มันอาจจะเป็นสิ่งที่ซีไอเอ (CIA) ควรจะช่วยพวกเรา

169
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
ทีนี้ เรากลับมาพูดถึงประเด็นเศรษฐศาสตร์

170
00:06:50,000 --> 00:06:54,000
ถ้าเศรษฐศาสตร์ ถ้าระบบตลาดเป็นตัวกลางผลักดันความปลอดภัย

171
00:06:54,000 --> 00:06:56,000
หากผู้คนยอมแลกอย่างหนึ่งไปเพื่อให้ได้อีกอย่างมา

172
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
โดยใช้ความรู้สึกปลอดภัยเป็นฐาน

173
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
พวกบริษัทหัวใสก็จะสร้าง

174
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
แรงจูงใจทางเศรษฐศาสตร์

175
00:07:03,000 --> 00:07:06,000
ด้วยการทำให้ผู้คนรู้สึกถึงความปลอดภัย

176
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
ส่วนแนวทางนั้นมีอยู่สองทาง

177
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
อย่างแรก คุณทำให้ลูกค้าปลอดจากภัยอันตรายจริงๆ

178
00:07:11,000 --> 00:07:13,000
และหวังว่าพวกเขาจะรับรู้ได้เอง

179
00:07:13,000 --> 00:07:16,000
หรือสอง คุณเพียงให้ลูกค้าวางใจว่าปลอดภัย

180
00:07:16,000 --> 00:07:19,000
และหวังว่าพวกเขาจะจับไม่ได้

181
00:07:20,000 --> 00:07:23,000
ฉะนั้น ปัจจัยที่จะำให้พวกเขาจับได้

182
00:07:23,000 --> 00:07:25,000
ก็มีอยู่ไม่กี่อย่าง

183
00:07:25,000 --> 00:07:27,000
ความรู้ความเข้าใจในเรื่องความมั่นคงปลอดภัย

184
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
ในเรื่องความเสี่ยง ในเรื่องภัยคุกคาม

185
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
ในเรื่องวิธีการรับมือ ว่าเป็นอย่างไร

186
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
หากเราเข้าใจอย่างถ่องแท้แล้ว

187
00:07:34,000 --> 00:07:37,000
ความรู้สึกที่ปลอดจากภัยนั้นๆก็จะค่อยๆมาควบคู่กับความเป็นจริง

188
00:07:37,000 --> 00:07:40,000
ตัวอย่างเหตุการณ์จริงจำนวนมากพอจะช่วยเสริมสร้างความเข้าใจให้ถูกต้อง

189
00:07:40,000 --> 00:07:43,000
ปัจจุบันเราต่างมีข้อมูลอัตราอาชญากรรมในท้องถิ่นที่เราอาศัย

190
00:07:43,000 --> 00:07:46,000
เพราะเราใช้ชีวิตแถวนั้น และเรารับรู้เรื่องต่างๆมากพอควร

191
00:07:46,000 --> 00:07:49,000
ฉะนั้นความรู้สึกกับความเป็นจริงก็ไปในแนวทางเดียวกัน

192
00:07:49,000 --> 00:07:52,000
โรงละครความปลอดภัยแสดงให้เห็น

193
00:07:52,000 --> 00:07:55,000
ถึงความชัดเจนของเหตุการณ์ที่ไม่เป็นไปตามที่ึควรจะเป็น

194
00:07:55,000 --> 00:07:59,000
เอาล่ะ แล้วอะไรล่ะ ที่ทำให้ผู้คนจับไม่ได้?

195
00:07:59,000 --> 00:08:01,000
ครับ ก็คือความไม่รู้

196
00:08:01,000 --> 00:08:04,000
หากคุณไม่เข้าใจเรื่องความเสี่ยงภัย คุณก็ย่อมประเมินต้นทุนความเสี่ยงไม่ได้

197
00:08:04,000 --> 00:08:06,000
เลยอาจทำให้คุณยอมเสียไปมากกว่าที่ได้มา

198
00:08:06,000 --> 00:08:09,000
และความรู้สึกกับความเป็นจริงไม่ได้เป็นไปในทิศทางเดียวกัน

199
00:08:09,000 --> 00:08:11,000
ไม่ค่อยมีตัวอย่างเหตุการณ์

200
00:08:11,000 --> 00:08:13,000
มีปัญหาที่เป็นธรรมชาติของ

201
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
เหตุการณ์ที่มีโอกาสเกิดขึ้นน้อย

202
00:08:15,000 --> 00:08:17,000
อย่างเช่น ถ้าหากว่า

203
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
การก่อการร้ายแทบไม่เกิดขึ้นเลย

204
00:08:19,000 --> 00:08:21,000
ฉะนั้นการประเมิน

205
00:08:21,000 --> 00:08:24,000
วิธีรับมือที่ได้ผลก็เป็นไปได้ยาก

206
00:08:25,000 --> 00:08:28,000
เราจึงต้องเสียผู้บริสุทธิ์ไปนับต่อนับ

207
00:08:28,000 --> 00:08:31,000
และเป็นสาเหตุที่การโทษผีสางเทวดาใช้ได้ผล

208
00:08:31,000 --> 00:08:34,000
เพราะไม่ค่อยมีกรณีที่ใช้ไม่ได้ผลให้เห็นมากนัก

209
00:08:35,000 --> 00:08:38,000
บวกกับความรู้สึกที่บดบังความเป็นจริง

210
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
อคติทางการคิดที่ผมพูดไปแล้วก่อนหน้านี้

211
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
ความกลัว ตำนานความเชื่อต่างๆ

212
00:08:43,000 --> 00:08:46,000
เป็นแบบจำลองที่สะท้อนความเป็นจริงไม่ได้ดีนัก

213
00:08:47,000 --> 00:08:50,000
ทีนี้ผมขออธิบายเพิ่มเติม

214
00:08:50,000 --> 00:08:52,000
จากที่พูดไปมีเรื่องของความรู้สึกและความเป็นจริง

215
00:08:52,000 --> 00:08:55,000
ทีนี้ผมอยากจะเพิ่มส่วนที่สามเข้าไป เป็นส่วนของ "แบบจำลอง (model)"

216
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
ความรู้สึกและแบบจำลองจะติดอยู่ในสมองเรา

217
00:08:57,000 --> 00:08:59,000
สภาพความเป็นจริงจะอยู่รอบๆตัวเรา

218
00:08:59,000 --> 00:09:02,000
ส่วนนี้ไม่เปลี่ยนแปลง เพราะมันเป็นของจริง

219
00:09:02,000 --> 00:09:04,000
ฉะนั้นความรู้สึกจะยึดเอาสัญชาติญาณเป็นหลัก

220
00:09:04,000 --> 00:09:06,000
แบบจำลองจะขึ้นอยู่กับเหตุผลเป็นหลัก

221
00:09:06,000 --> 00:09:09,000
ซึ่งค่อนข้างต่างกัน

222
00:09:09,000 --> 00:09:11,000
ในโลกสมัยบรรพกาลที่เรียบง่าย

223
00:09:11,000 --> 00:09:14,000
ไม่มีเหตุผลใดๆที่จะต้องสร้างแบบจำลอง

224
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
เพราะความรู้สึกใกล้เคียงกับความเป็นจริงอยู่แล้ว

225
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
จึงไม่ต้องใช้แบบจำลองใดๆ

226
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
แต่สำหรับโลกสมัยใหม่ที่ซับซ้อนอย่างที่เราอยู่กันนี้

227
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
แบบจำลองเป็นสิ่งจำเป็น

228
00:09:23,000 --> 00:09:26,000
ในการเข้าใจความเสี่ยงภัยที่จะพบเจอ

229
00:09:27,000 --> 00:09:29,000
ลองนึกดูก่อนหน้านี้เราไม่เคยหยั่งรู้ึถึงภัยจากเชื้อโรค

230
00:09:29,000 --> 00:09:32,000
เราจะเข้าใจก็ต่อเมื่อมีแบบจำลอง

231
00:09:32,000 --> 00:09:34,000
ฉะนั้น แบบจำลองที่ว่า

232
00:09:34,000 --> 00:09:37,000
ถือเป็นสื่อนำเสนอความเป็นจริงที่ชาญฉลาด

233
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
ทั้งนี้ จะต้องจำกัดอยู่ในกรอบของวิทยาศาสตร์

234
00:09:40,000 --> 00:09:42,000
และเทคโนโลยี

235
00:09:42,000 --> 00:09:45,000
พวกเราคงไม่รู้จักทฤษฏีการติดเชื้อทำให้เกิดโรค

236
00:09:45,000 --> 00:09:48,000
จนถึงวันที่กล้องจุลทรรศน์ถูกประดิษฐ์ขึ้น

237
00:09:49,000 --> 00:09:52,000
มันถูกจำกัดโดยอคติทางการคิด

238
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
แต่มันมีความสามารถ

239
00:09:54,000 --> 00:09:56,000
เข้าครอบงำความรู้สึก

240
00:09:56,000 --> 00:09:59,000
แล้วเราได้แบบจำลองเหล่านี้มาได้ยังไงน่ะหรือครับ? เราได้จากคนอื่น

241
00:09:59,000 --> 00:10:02,000
จากศาสนา วัฒนธรรม

242
00:10:02,000 --> 00:10:04,000
คุณครู ผู้อาวุโส

243
00:10:04,000 --> 00:10:06,000
เมื่อสองสามปีก่อน

244
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
ผมไปท่องซาฟารีดูสัตว์ที่อัฟริกาใต้

245
00:10:08,000 --> 00:10:11,000
คนแกะรอยที่ไปกับผมเกิดที่อุทยานแห่งชาติครูเกอร์ (Kruger)

246
00:10:11,000 --> 00:10:14,000
เขามีแบบจำลองการเอาตัวรอดที่ซับซ้อนมาก

247
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
ขึ้นอยู่กับว่าคุณโดนสัตว์ชนิดไหนจู่โจม

248
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
เป็นสิงโต เสือดาว แรด หรือช้าง

249
00:10:18,000 --> 00:10:21,000
และเมื่อไหร่ที่คุณรู้ตัวว่าต้องวิ่งหนี ต้องปีนต้นไม้

250
00:10:21,000 --> 00:10:23,000
หรือเมื่อไหร่ที่ไม่ควรปีน

251
00:10:23,000 --> 00:10:26,000
ถ้าเป็นผมคงไม่รอดชีวิตกลับมา

252
00:10:26,000 --> 00:10:28,000
แต่เขาเกิดที่นั่น

253
00:10:28,000 --> 00:10:30,000
เขารู้ว่าจะอยู่รอดได้ด้วยวิธีไหน

254
00:10:30,000 --> 00:10:32,000
ส่วนผมเกิดในนครนิวยอร์ก

255
00:10:32,000 --> 00:10:35,000
ถ้าผมพาเขาไปนิวยอร์กบ้าง เชื่อว่าเขาคงจะตายตั้งแต่วันแรก

256
00:10:35,000 --> 00:10:37,000
(เสียงหัวเราะ)

257
00:10:37,000 --> 00:10:39,000
นั่นเป็นเพราะเราโตมาด้วยแบบจำลองที่ต่างกัน

258
00:10:39,000 --> 00:10:42,000
พื้นฐานประสบการณ์ที่ต่างกัน

259
00:10:43,000 --> 00:10:45,000
เราได้รับแบบจำลองมาจากสื่อต่างๆ

260
00:10:45,000 --> 00:10:48,000
จากรัฐบาลที่เราเลือกมา

261
00:10:48,000 --> 00:10:51,000
กลับไปที่แบบจำลองการก่อการร้าย

262
00:10:51,000 --> 00:10:54,000
การลักพาตัวเด็ก

263
00:10:54,000 --> 00:10:56,000
ความปลอดภัยจากการใช้เครื่องบิน ใช้รถ

264
00:10:56,000 --> 00:10:59,000
แบบจำลองอาจมาจากวงการอุตสาหกรรม

265
00:10:59,000 --> 00:11:01,000
สองอย่างที่ผมติดตามคือ วิธีการทำงานของกล้องวงจรปิด

266
00:11:01,000 --> 00:11:03,000
และบัตรประจำตัว

267
00:11:03,000 --> 00:11:06,000
แบบจำลองความปลอดภัยจากการใช้คอมพิวเตอร์ส่วนใหญ่ข้องเกี่ยวกับสองสิ่งนี้

268
00:11:06,000 --> 00:11:09,000
แบบจำลองส่วนมากมาจากวิทยาศาสตร์

269
00:11:09,000 --> 00:11:11,000
ตัวอย่างที่เห็นชัดเจน คือ แบบจำลองด้านสุขภาพ

270
00:11:11,000 --> 00:11:14,000
เช่นมะเร็ง ไข้หวัดนก ไข้หวัดหมู ซาร์ส

271
00:11:14,000 --> 00:11:17,000
ความรู้สึกถึงความปลอดภัย

272
00:11:17,000 --> 00:11:19,000
ของโรคพวกนี้

273
00:11:19,000 --> 00:11:21,000
ล้วนมาจากแบบจำลองทั้งนั้น

274
00:11:21,000 --> 00:11:24,000
ผลงานทางวิทยาศาสตร์ส่งสาห์นมาถึงพวกเราผ่านสื่อ

275
00:11:25,000 --> 00:11:28,000
ทั้งนี้แบบจำลองสามารถเปลี่ยนแปลงได้

276
00:11:28,000 --> 00:11:30,000
ไม่จำเป็นต้องตายตัว

277
00:11:30,000 --> 00:11:33,000
เมื่อเราเริ่มคุ้นชินกับสภาพแวดล้อม

278
00:11:33,000 --> 00:11:37,000
แบบจำลองก็จะยิ่งใกล้เคียงกับสิ่งที่เรารู้สึก

279
00:11:38,000 --> 00:11:40,000
อย่างเช่น

280
00:11:40,000 --> 00:11:42,000
ลองย้อนกลับมาไป 100 ปีที่แล้ว

281
00:11:42,000 --> 00:11:45,000
ช่วงที่เริ่มมีไฟฟ้าใช้แรกๆ

282
00:11:45,000 --> 00:11:47,000
ไม่ค่อยมีใครกล้าเข้าใกล้มันหรอก

283
00:11:47,000 --> 00:11:49,000
ต่างคนต่างกลัวการกดปุ่มกริ่งหน้าบ้าน

284
00:11:49,000 --> 00:11:52,000
กลัวว่าไฟฟ้าที่ฝังอยู่ในนั้นจะทำร้ายตัวเอง

285
00:11:52,000 --> 00:11:55,000
แต่สำหรับคนยุคนี้ เครื่องใช้ไฟฟ้าเป็นอะไรที่ใครๆก็ใช้คล่อง

286
00:11:55,000 --> 00:11:57,000
เราเปลี่ยนหลอดไฟเอง

287
00:11:57,000 --> 00:11:59,000
โดยไม่เกรงกลัวใดๆ

288
00:11:59,000 --> 00:12:03,000
แบบจำลองความปลอดภัยจากการใช้ไฟฟ้า

289
00:12:03,000 --> 00:12:06,000
เป็นสิ่งที่เกิดมาพร้อมๆเรา

290
00:12:06,000 --> 00:12:09,000
ไม่ได้มีการเปลี่ยนแปลงใดๆตลอดช่วงชีวิตเรา

291
00:12:09,000 --> 00:12:12,000
และพวกเราก็คุ้นเคยกับมัน

292
00:12:12,000 --> 00:12:14,000
ส่วนเรื่องความเสี่ยง

293
00:12:14,000 --> 00:12:16,000
บนอินเทอร์เน็ตของชนแต่ละรุ่นก็เช่นกัน

294
00:12:16,000 --> 00:12:18,000
ลองเปรียบเทียบมุมมองด้านความปลอดภัยในอินเทอร์เน็ตของรุ่นพ่อแม่

295
00:12:18,000 --> 00:12:20,000
เทียบกับของรุ่นคุณ

296
00:12:20,000 --> 00:12:23,000
เทียบกับที่รุ่นลูกจะมอง

297
00:12:23,000 --> 00:12:26,000
แบบจำลองของคนแต่ละรุ่นเข้าครอบงำโดยไม่รู้ตัว

298
00:12:27,000 --> 00:12:30,000
กลายเป็นสัญชาตญาณ เป็นความคุ้นชิน

299
00:12:30,000 --> 00:12:32,000
จึงทำให้แบบจำลองเข้าใกล้ความเป็นจริงมากขึ้น

300
00:12:32,000 --> 00:12:34,000
แล้วท้ายสุดมาบรรจบกับความรู้สึก

301
00:12:34,000 --> 00:12:37,000
โดยที่พวกคุณไม่รู้ตัวกัน

302
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
ฉะนั้นผมขอลองยกตัวอย่าง

303
00:12:39,000 --> 00:12:42,000
กรณีไข้หวัดหมูเมื่อปีที่แล้ว

304
00:12:42,000 --> 00:12:44,000
ณ ตอนที่โรคนี้ปรากฏครั้งแรก

305
00:12:44,000 --> 00:12:48,000
ข่าวแรกๆที่ออกจากสื่อทำให้ผู้คนเกิดปฏิกิริยาเกินจริง

306
00:12:48,000 --> 00:12:50,000
พอมีชื่อเรียกโรคนี้เฉพาะ

307
00:12:50,000 --> 00:12:52,000
เลยเป็นเหตุให้มันน่ากลัวกว่าไข้หวัดทั่วๆไป

308
00:12:52,000 --> 00:12:54,000
แม้ว่ามันจะอันตรายกว่าจริงๆก็ตาม

309
00:12:54,000 --> 00:12:58,000
และทุกคนคิดว่าทำไมหมอถึงไม่มีวิธีต่อกรกับมัน

310
00:12:58,000 --> 00:13:00,000
เลยยิ่งทำให้รู้สึกว่าเป็นมันสิ่งที่ควบคุมไม่ได้

311
00:13:00,000 --> 00:13:02,000
และสองสิ่งนั้น

312
00:13:02,000 --> 00:13:04,000
ทำให้มันดูอันตรายมากกว่าที่เป็นจริง

313
00:13:04,000 --> 00:13:07,000
พอความแปลกใหม่เริ่มซาลง ผ่านไปเดือนหนึ่ง

314
00:13:07,000 --> 00:13:09,000
ผู้คนเริ่มยอมรับ

315
00:13:09,000 --> 00:13:11,000
และคุ้นเคยกับโรคนี้

316
00:13:11,000 --> 00:13:14,000
เมื่อไม่มีการประโคมข่่าว ความกลัวก็ค่อยๆลดลง

317
00:13:14,000 --> 00:13:16,000
พอถึงฤดูใบไม้ร่วง

318
00:13:16,000 --> 00:13:18,000
ผู้คนก็คิดว่า

319
00:13:18,000 --> 00:13:20,000
หมอน่าจะมีวิธีรับมือกับโรคนี้แล้ว

320
00:13:20,000 --> 00:13:22,000
ณ ตอนนั้นเราอยู่บนทางแยก

321
00:13:22,000 --> 00:13:24,000
เราต้องเลือก

322
00:13:24,000 --> 00:13:28,000
ระหว่างกลัวต่อไปหรือยอมรับมัน

323
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
จริงๆแล้วคือกลัวต่อไปหรือเพิกเฉย

324
00:13:30,000 --> 00:13:33,000
แต่สุดท้ายพวกเขาเลือกที่จะสงสัย

325
00:13:33,000 --> 00:13:36,000
และเมื่อวัคซีนปรากฏเมื่อฤดูหนาวปีที่แล้ว

326
00:13:36,000 --> 00:13:39,000
คนจำนวนไม่น้อย จำนวนที่คาดไม่ถึงเลยล่ะ

327
00:13:39,000 --> 00:13:42,000
ปฏิเสธที่จะใช้มัน

328
00:13:43,000 --> 00:13:45,000
เป็นตัวอย่างที่ดี

329
00:13:45,000 --> 00:13:48,000
ที่ความรู้สึกปลอดภัยของผู้คนเปลี่ยนไปได้อย่างไร แบบจำลองเปลี่ยนไปได้อย่างไร

330
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
ราวหน้ามือเป็นหลังมือ

331
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
ทั้งๆที่ไม่มีข้อมูลอะไรใหม่ๆเลย

332
00:13:52,000 --> 00:13:54,000
และไม่มีอะไรใหม่ๆเพิ่มเข้ามาด้วย

333
00:13:54,000 --> 00:13:57,000
เหตุการณ์แบบนี้เกิดขึ้นบ่อยมาก

334
00:13:57,000 --> 00:14:00,000
ผมอยากจะบวกปัจจัยเพิ่มอีกอย่าง

335
00:14:00,000 --> 00:14:03,000
พวกเรามีความรู้สึก แบบจำลอง และสภาพความเป็นจริง

336
00:14:03,000 --> 00:14:05,000
ผมคิดว่าความปลอดภัยเป็นสิ่งที่

337
00:14:05,000 --> 00:14:08,000
ขึ้นอยู่กับผู้ที่สังเกตการณ์

338
00:14:08,000 --> 00:14:10,000
การตัดสินใจว่าด้วยความปลอดภัยส่วนใหญ่

339
00:14:10,000 --> 00:14:14,000
มาจากกลุ่มคนที่มีความหลากหลาย

340
00:14:14,000 --> 00:14:16,000
ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย

341
00:14:16,000 --> 00:14:19,000
ที่คิดไว้แล้วว่าจะยอมได้ยอมเสียอะไรบ้าง

342
00:14:19,000 --> 00:14:21,000
จะพยายามโน้มน้าวผลักดันการตัดสิน

343
00:14:21,000 --> 00:14:23,000
และผมขอเรียกว่า "ระเบียบวาระ" ของพวกเขาก็แล้วกัน

344
00:14:23,000 --> 00:14:25,000
และคุณจะเห็นว่าระเบียบวาระ

345
00:14:25,000 --> 00:14:28,000
จะมาในรูปแบบการตลาดบ้างล่ะ การเมืองบ้างล่ะ

346
00:14:28,000 --> 00:14:31,000
พยายามโน้มน้าวคุณให้เลือกแบบจำลองหนึ่งแทนอีกแบบหนึ่ง

347
00:14:31,000 --> 00:14:33,000
พยายามโน้มน้าวให้คุณเลิกใส่ใจกับแบบจำลอง

348
00:14:33,000 --> 00:14:36,000
และให้คุณเชื่อความรู้สึกของคุณแทน

349
00:14:36,000 --> 00:14:39,000
ทำให้ผู้คนหันมาเห็นด้วยกับแบบจำลองที่คุณไม่ชอบ

350
00:14:39,000 --> 00:14:42,000
ไม่ได้เป็นเรื่องแปลกนะครับ

351
00:14:42,000 --> 00:14:45,000
ตัวอย่าง เป็นตัวอย่างที่ดีมากครับ คือความเสี่ยงภัยจากการสูบบุหรี่

352
00:14:46,000 --> 00:14:49,000
50 ปีที่ผ่านมา ความเสี่ยงภัยจากการสูบบุหรี่

353
00:14:49,000 --> 00:14:51,000
แสดงให้เห็นว่าแบบจำลองได้เปลี่ยนไปอย่างไร

354
00:14:51,000 --> 00:14:54,000
และแสดงให้เห็นว่าอุตสาหกรรมมีวิธีต่อสู้กับ

355
00:14:54,000 --> 00:14:56,000
แบบจำลองที่ไม่เอื้อประโยชน์พวกเขาอย่างไร

356
00:14:56,000 --> 00:14:59,000
เปรียบเทียบกับการโต้ประเด็นผู้สูบบุหรี่มือสอง

357
00:14:59,000 --> 00:15:02,000
ซึ่งน่าจะตามหลังมาจากนั้นอีก 20 ปี

358
00:15:02,000 --> 00:15:04,000
เรื่องเข็มขัดนิรภัยก็เช่นกัน

359
00:15:04,000 --> 00:15:06,000
ตอนผมเด็กๆ ไม่มีใครคาดเข็มขัดนิรภัยหรอกครับ

360
00:15:06,000 --> 00:15:08,000
แต่ทุกวันนี้ ไม่มีเด็กคนไหนที่ยอมให้คุณออกรถ

361
00:15:08,000 --> 00:15:10,000
ถ้าคุณไม่คาดเข็มขัดนิรภัยก่อน

362
00:15:11,000 --> 00:15:13,000
ลองเปรียบเทียบกับการโต้ประเด็นถุงลมนิรภัย

363
00:15:13,000 --> 00:15:16,000
ซึ่งน่าจะตามหลังมาจากนั้นอีก 30 ปี

364
00:15:16,000 --> 00:15:19,000
ตัวอย่างแบบจำลองทั้งหมดได้เปลี่ยนแปลงไป

365
00:15:21,000 --> 00:15:24,000
ทีนี้เราสรุปได้ว่า การเปลี่ยนแปลงแบบจำลองเป็นเรื่องยากทีเดียว

366
00:15:24,000 --> 00:15:26,000
เพราะแบบจำลองจะตรึงอยู่ในความคิด

367
00:15:26,000 --> 00:15:28,000
ถ้ามันเป็นไปในแนวทางเดียวกันกับความรู้สึก

368
00:15:28,000 --> 00:15:31,000
คุณจะไม่รู้ตัวด้วยซ้ำว่าคุณถูกแบบจำลองครอบงำอยู่

369
00:15:31,000 --> 00:15:33,000
และอคติทางการคิดอีกรูปแบบหนึ่ง

370
00:15:33,000 --> 00:15:35,000
คือสิ่งที่ผมเรียกว่า อคติแบบยืนยันความเชื่อ (confirmation bias)

371
00:15:35,000 --> 00:15:38,000
พวกเรามักจะเลือกรับข้อมูล

372
00:15:38,000 --> 00:15:40,000
ที่ตรงกับความเชื่อของเราเอง

373
00:15:40,000 --> 00:15:43,000
และปฏิเสธรับข้อมูลที่ขัดกับความเชื่อ

374
00:15:44,000 --> 00:15:46,000
ดังนั้นแม้ว่าหลักฐานที่มีจะขัดแย้งกับแบบจำลองของเรา

375
00:15:46,000 --> 00:15:49,000
พวกเราก็มักจะเพิกเฉย แม้ว่าหลักฐานนั้นจะแจ่มแจ้ง

376
00:15:49,000 --> 00:15:52,000
ฉะนั้นหลักฐานจะต้องแจ่มแจ้งน่าเชื่อถือมากถึงมากที่สุด พวกเราถึงจะยอมสนใจ

377
00:15:53,000 --> 00:15:55,000
แบบจำลองใหม่ๆที่กินเวลานานก็จะยิ่งยาก

378
00:15:55,000 --> 00:15:57,000
โลกร้อนเป็นตัวอย่างที่ดีทีเดียว

379
00:15:57,000 --> 00:15:59,000
เราไม่ตอบรับกันเลย

380
00:15:59,000 --> 00:16:01,000
กับแบบจำลองที่ครอบคลุมช่วงเวลา 80 ปี

381
00:16:01,000 --> 00:16:03,000
เราไม่มีปัญหาเลยกับระยะเวลานานเท่ากับการรอเก็บเกี่ยวงวดหน้า

382
00:16:03,000 --> 00:16:06,000
เราไม่ค่อยมีปัญหากับระยะเวลานานเท่ากับที่รอลูกๆเราโต

383
00:16:06,000 --> 00:16:09,000
แต่ทว่า 80 ปีนั้นยาวนานเกินไปสำหรับเรา

384
00:16:09,000 --> 00:16:12,000
เพราะฉะนั้นมันจึงเป็นแบบจำลองที่ยอมรับได้ยากมาก

385
00:16:12,000 --> 00:16:16,000
เราก็ยังสามารถยอมรับแบบจำลองสองแบบในเวลาเดียวกันได้ด้วย

386
00:16:16,000 --> 00:16:19,000
เป็นปัญหาประเภทเดียวกับ

387
00:16:19,000 --> 00:16:22,000
ที่เราเห็นด้วยกับสองมุมมองที่ขัดแย้ง

388
00:16:22,000 --> 00:16:24,000
หรือ ความไม่ลงรอยกันของการรู้ (cognitive dissonance)

389
00:16:24,000 --> 00:16:26,000
และท้ายที่สุด

390
00:16:26,000 --> 00:16:29,000
แบบจำลองใหม่ก็จะแทนที่แบบจำลองที่มีอยู่เดิม

391
00:16:29,000 --> 00:16:32,000
และความรู้สึกที่แรงกล้าก็ทำให้เกิดเป็นแบบจำลองได้

392
00:16:32,000 --> 00:16:35,000
เหตุการณ์ 11 กันยาก็ทำให้เกิดแบบจำลองเรื่องความปลอดภัย

393
00:16:35,000 --> 00:16:37,000
ในหัวของคนมากมาย

394
00:16:37,000 --> 00:16:40,000
อาชญากรรมที่เจอกับตัวเองก็เช่นกัน

395
00:16:40,000 --> 00:16:42,000
ความกลัวเรื่องสุขภาพ

396
00:16:42,000 --> 00:16:44,000
หรือเรื่องโรคต่างๆที่ตกเป็นข่าว

397
00:16:44,000 --> 00:16:46,000
จิตแพทย์เรียกเหตุการณ์แบบนั้นว่า

398
00:16:46,000 --> 00:16:48,000
อุบัติการณ์ภาพความทรงจำเสมือน (flashbulb event)

399
00:16:48,000 --> 00:16:51,000
มันสามารถสร้างภาพจำลองขึ้นมาได้ทันที

400
00:16:51,000 --> 00:16:54,000
เพราะมันเป็นเหตุการณ์ที่เร่งเร้าสะเทือนอารมณ์อย่างยิ่ง

401
00:16:54,000 --> 00:16:56,000
ฉะนั้นในโลกแห่งเทคโนโลยีแบบนี้

402
00:16:56,000 --> 00:16:58,000
พวกเราไม่มีประสบการณ์

403
00:16:58,000 --> 00:17:00,000
ไปประเมินแบบจำลองใดๆได้

404
00:17:00,000 --> 00:17:02,000
เราพึ่งพาผู้อื่น พึ่งพาตัวแทน

405
00:17:02,000 --> 00:17:06,000
เพียงแค่ตัวแทนระบุสิ่งที่ถูกหรือไม่ถูกต้องได้ก็ใช้ได้แล้ว

406
00:17:06,000 --> 00:17:08,000
พวกเราพึ่งพาหน่วยงานของรัฐ

407
00:17:08,000 --> 00:17:13,000
เพื่อรับรองว่ายาประเภทไหนปลอดภัย

408
00:17:13,000 --> 00:17:15,000
ที่ผมบินมาที่นี่เมื่อวานนี้

409
00:17:15,000 --> 00:17:17,000
ผมไม่ได้เป็นคนตรวจเครื่องบินเอง

410
00:17:17,000 --> 00:17:19,000
ผมพึ่งคนอื่นๆ

411
00:17:19,000 --> 00:17:22,000
ในการตรวจสอบเครื่องบินว่าปลอดภัย

412
00:17:22,000 --> 00:17:25,000
หรือที่พวกเราไม่ได้ระแวงว่าหลังคาจะถล่มใส่หัวเราเมื่อไหร่

413
00:17:25,000 --> 00:17:28,000
ไม่ได้เป็นเพราะพวกเราตรวจสอบเอง

414
00:17:28,000 --> 00:17:30,000
แต่พวกเราค่อนข้างมั่นใจ

415
00:17:30,000 --> 00:17:33,000
ว่าโครงสร้างอาคารได้มาตรฐาน

416
00:17:33,000 --> 00:17:35,000
มันเป็นแบบจำลองที่เรายอมรับ

417
00:17:35,000 --> 00:17:37,000
และเชื่อว่ามันเป็นเช่นนั้นจริงๆ

418
00:17:37,000 --> 00:17:40,000
และค่อนข้างดีทีเดียว

419
00:17:42,000 --> 00:17:44,000
ตอนนี้ สิ่งที่พวกเราต้องการคือ

420
00:17:44,000 --> 00:17:46,000
ให้ผู้คนทำความคุ้นเคยกับแบบจำลองที่ดีกว่า

421
00:17:46,000 --> 00:17:48,000
ให้มากกว่านี้

422
00:17:48,000 --> 00:17:50,000
ทำให้มันสะท้อนอยู่ในความรู้สึกพวกเขา

423
00:17:50,000 --> 00:17:54,000
ให้พวกเขาใช้เพื่อตัดสินใจยอมเสียบางอย่างเพื่อแลกกับความปลอดภัย

424
00:17:54,000 --> 00:17:56,000
และเมื่ออะไรไม่เป็นไปอย่างที่ควรเป็น

425
00:17:56,000 --> 00:17:58,000
จะมี 2 ทางให้คุณเลือก

426
00:17:58,000 --> 00:18:00,000
ตัวเลือกแรก คือ แก้ที่ความรู้สึกผู้คน

427
00:18:00,000 --> 00:18:02,000
แก้ที่ความรู้สึกโดยตรง

428
00:18:02,000 --> 00:18:05,000
มันเป็นการปรับเปลี่ยนยักย้าย แต่ก็อาจจะเห็นผลสักวันหนึ่ง

429
00:18:05,000 --> 00:18:07,000
ตัวเลือกที่สอง เอาตรงๆนะ

430
00:18:07,000 --> 00:18:10,000
ก็คือแก้ที่ตัวแบบจำลอง

431
00:18:11,000 --> 00:18:13,000
การเปลี่ยนแปลงค่อยๆเกิดขึ้น

432
00:18:13,000 --> 00:18:16,000
ประเด็นสูบบุหรี่ใช้เวลา 40 ปี

433
00:18:16,000 --> 00:18:19,000
และนั่นไม่ได้ยากเท่าไหร่

434
00:18:19,000 --> 00:18:21,000
ในขณะที่บางสิ่งในที่นี้แก้ยาก

435
00:18:21,000 --> 00:18:23,000
แก้ลำบากมาก

436
00:18:23,000 --> 00:18:25,000
ข้อมูลดูเหมือนจะเป็นความหวังที่ดีที่สุดของเรา

437
00:18:25,000 --> 00:18:27,000
และผมโกหก

438
00:18:27,000 --> 00:18:29,000
ที่ผมพูดไว้ว่า "ความรู้สึก" "แบบจำลอง" และ"สภาพความเป็นจริง"

439
00:18:29,000 --> 00:18:32,000
ที่ว่าสภาพความเป็นจริงจะไม่เปลี่ยนแปลง แต่จริงๆมันเปลี่ยนได้

440
00:18:32,000 --> 00:18:34,000
พวกเราอยู่ในโลกของเทคโนโลยี

441
00:18:34,000 --> 00:18:37,000
ความเป็นจริงเปลี่ยนแปลงตลอดเวลา

442
00:18:37,000 --> 00:18:40,000
ฉะนั้น อาจจะมีครั้งแรกในสายพันธุ์มนุษย์ของเรา

443
00:18:40,000 --> 00:18:43,000
ที่ความรู้สึกไล่ตามแบบจำลอง แบบจำลองไล่ตามสภาพความเป็นจริง และความเป็นจริงก็เปลี่ยนแปลงไปเรื่อยๆ

444
00:18:43,000 --> 00:18:46,000
แม้อาจจะตามกันไม่ทัน

445
00:18:47,000 --> 00:18:49,000
แต่ใครจะรู้ล่ะ?

446
00:18:49,000 --> 00:18:51,000
แต่ในระยะยาว

447
00:18:51,000 --> 00:18:54,000
ความรู้สึกและสภาพความเป็นจริงเป็นสิ่งสำคัญ

448
00:18:54,000 --> 00:18:57,000
และผมอยากจบการอภิปรายครั้งนี้ด้วยสองเรื่องสั้นๆเพื่อให้เห็นภาพมากขึ้น

449
00:18:57,000 --> 00:18:59,000
ปี 1982 (พ.ศ.2525) ผมไม่แน่ใจว่าใครจำเรื่องนี้ได้หรือเปล่า

450
00:18:59,000 --> 00:19:02,000
มีเหตุโรคระบาดที่เกิดขึ้นในช่วงสั้น

451
00:19:02,000 --> 00:19:04,000
ของไทลินอลเป็นพิษในสหรัฐฯ

452
00:19:04,000 --> 00:19:07,000
เป็นเหตุการณ์ที่น่ากลัวทีเดียว ซึ่งเกิดจากใครสักคน

453
00:19:07,000 --> 00:19:10,000
ใส่ยาพิษลงในขวดยาแล้วปิดฝาวางไว้ที่เดิม

454
00:19:10,000 --> 00:19:12,000
ไม่นานก็มีคนซื้อไป

455
00:19:12,000 --> 00:19:14,000
คนๆนี้ทำให้

456
00:19:14,000 --> 00:19:16,000
เกิดพฤติกรรมเลียนแบบในสังคมตามมาอีกหลายๆครั้ง

457
00:19:16,000 --> 00:19:19,000
ทั้งที่อาจไม่มีภัยนั้นจริง แต่ผู้คนก็ยังกลัวกันอยู่ดี

458
00:19:19,000 --> 00:19:21,000
และนี่เป็นแหล่งกำเนิด

459
00:19:21,000 --> 00:19:23,000
นวัตกรรมผนึกขวดในอุตสาหกรรมยา

460
00:19:23,000 --> 00:19:25,000
ฝาผนึกขวดที่เห็นทุกวันนี้มาจากเหตุการณ์นั้นเอง

461
00:19:25,000 --> 00:19:27,000
นับว่าเข้ากับโรงละครความปลอดภัยเต็มรูปแบบ

462
00:19:27,000 --> 00:19:29,000
ผบขอให้ทุกท่านลองไปคิดดูเป็นการบ้านนะครับ ว่าถ้าเป็นคุณจะแก้ไขอย่างไร ซัก 10 วิธีนะครับ

463
00:19:29,000 --> 00:19:32,000
สำหรับผม ใช้หลอดฉีดยาก็ไม่เลวนะ

464
00:19:32,000 --> 00:19:35,000
น่าจะทำให้ผู้คนรู้สึกปลอดภัยมากขึ้น

465
00:19:35,000 --> 00:19:37,000
มันทำให้พวกเขาวางใจว่าปลอดภัย

466
00:19:37,000 --> 00:19:39,000
ใช้ได้ในสภาพความเป็นจริง

467
00:19:39,000 --> 00:19:42,000
และเรื่องสุดท้าย เมื่อไม่กี่ปีที่ผ่านมาเพื่อนผมเพิ่งคลอดลูก

468
00:19:42,000 --> 00:19:44,000
ผมมีโอกาสได้ไปเยี่ยมเธอที่โรงพยาบาล

469
00:19:44,000 --> 00:19:46,000
ผมสังเกตเห็นว่า ทุกวันนี้เด็กที่คลอด

470
00:19:46,000 --> 00:19:48,000
ต้องใส่กำไลข้อมือประจำตัวแบบเทคโนโลยีคลื่นความถี่ (RFID)

471
00:19:48,000 --> 00:19:50,000
พร้อมทั้งใส่อีกอันหนึ่งให้คุณแม่

472
00:19:50,000 --> 00:19:52,000
ทั้งนี้ ถ้ามีใครสักคนที่ไม่ใช่คุณแม่ของเด็กอุ้มตัวเด็กออกจากเขตที่ตั้งไว้

473
00:19:52,000 --> 00:19:54,000
เสียงเตือนจะดังขึ้นทันที

474
00:19:54,000 --> 00:19:56,000
ผมขอบอกว่า "มันดูเหมือนจะใช้ได้นะ

475
00:19:56,000 --> 00:19:58,000
แต่ผมสงสัยว่า พวกลักพาตัวเด็ก

476
00:19:58,000 --> 00:20:00,000
หนีออกจากโรงพยาบาลได้อย่างไร?"

477
00:20:00,000 --> 00:20:02,000
ผมลองมาสืบค้นข้อมูล

478
00:20:02,000 --> 00:20:04,000
ได้ความว่า เหตุการณ์แบบนี้แทบไม่เกิดขึ้นเลย

479
00:20:04,000 --> 00:20:06,000
แต่คุณลองคิดดู

480
00:20:06,000 --> 00:20:08,000
ถ้าคุณเป็นเจ้าหน้าที่ในโรงพยาบาล

481
00:20:08,000 --> 00:20:10,000
แล้วเกิดต้องพาตัวเด็กไปจากแม่

482
00:20:10,000 --> 00:20:12,000
เพื่อไปตรวจอะไรซักอย่าง

483
00:20:12,000 --> 00:20:14,000
คุณควรจะมี "โรงละครปลอดภัย" ที่ดี

484
00:20:14,000 --> 00:20:16,000
มิฉะนั้นแม่ของเด็กคนนั้นคงเอาคุณตายแน่ๆ

485
00:20:16,000 --> 00:20:18,000
(เสียงหัวเราะ)

486
00:20:18,000 --> 00:20:20,000
ฉะนั้นมันสำคัญกับพวกเรา

487
00:20:20,000 --> 00:20:22,000
กับกลุ่มคนที่ออกแบบวิธีรักษาความปลอดภัยทั้งหลาย

488
00:20:22,000 --> 00:20:25,000
กลุ่มคนที่วางนโยบายความปลอดภัย

489
00:20:25,000 --> 00:20:27,000
หรือกระทั่งกลุ่มคนที่วางนโยบายสาธารณะ

490
00:20:27,000 --> 00:20:29,000
ที่จะมีผลกระทบกับความปลอดภัย

491
00:20:29,000 --> 00:20:32,000
ไม่ใช่เพียงสภาพความเป็นจริง แต่เป็นความรู้สึกและความเป็นจริงผนวกเข้าด้วยกัน

492
00:20:32,000 --> 00:20:34,000
สิ่งที่สำคัญคือ

493
00:20:34,000 --> 00:20:36,000
สองอย่างนี้คล้ายๆกัน

494
00:20:36,000 --> 00:20:38,000
และเมื่อความรู้สึกและความเป็นจริงไปในแนวทางเดียวแล้ว

495
00:20:38,000 --> 00:20:40,000
ก็จะทำให้เราเลือกที่จะเสียบางอย่างไปเพื่อแลกกับความปลอดภัยได้ดีขึ้น

496
00:20:40,000 --> 00:20:42,000
ขอบคุณมากครับ

497
00:20:42,000 --> 00:20:44,000
(เสียงปรบมือ)