1
00:00:00,000 --> 00:00:02,000
तर सुरक्षितता म्हणजे दोन भिन्न गोष्टी आहेत:

2
00:00:02,000 --> 00:00:04,000
ती एक भावना आहे आणि ते एक वास्तव आहे.

3
00:00:04,000 --> 00:00:06,000
आणि ह्या दोन्ही गोष्टी वेगवेगळ्या आहेत.

4
00:00:06,000 --> 00:00:08,000
तुम्ही सुरक्षित नसला तरी

5
00:00:08,000 --> 00:00:10,000
तुम्हाला सुरक्षित वाटू शकते.

6
00:00:10,000 --> 00:00:12,000
आणि तुम्हाला सुरक्षित वाटले नाही तरी

7
00:00:12,000 --> 00:00:14,000
तुम्ही सुरक्षित असू शकता.

8
00:00:14,000 --> 00:00:16,000
खरोखर, त्या दोन वेगवेगळ्या संकल्पना

9
00:00:16,000 --> 00:00:18,000
एकाच शब्दाशी संबंधित आहेत.

10
00:00:18,000 --> 00:00:20,000
आणि या भाषणाद्वारे मला

11
00:00:20,000 --> 00:00:22,000
त्या दोन्ही तोडायच्या आहेत --

12
00:00:22,000 --> 00:00:24,000
त्या कधी दूर जातात

13
00:00:24,000 --> 00:00:26,000
आणि त्या कधी एकत्र येतात हे समजून घेऊन.

14
00:00:26,000 --> 00:00:28,000
आणि भाषा हा यातील एक खराखुरा अडथळा आहे.

15
00:00:28,000 --> 00:00:30,000
आपण ज्या संकल्पनांबद्दल बोलणार आहोत

16
00:00:30,000 --> 00:00:33,000
त्यांसाठी फारसे योग्य शब्द नाही आहेत.

17
00:00:33,000 --> 00:00:35,000
म्हणून जर तुम्ही सुरक्षिततेकडे

18
00:00:35,000 --> 00:00:37,000
अर्थशास्त्राच्या दृष्टीने पाहिले तर,

19
00:00:37,000 --> 00:00:39,000
ती एक जमा खर्चाचे गणित आहे.

20
00:00:39,000 --> 00:00:41,000
प्रत्येकवेळी तुम्हाला सुरक्षितता मिळत असते

21
00:00:41,000 --> 00:00:43,000
त्यावेळी तुम्ही दुसरे काहीतरी खर्च करत असता.

22
00:00:43,000 --> 00:00:45,000
हा तुमचा व्यक्तिगत निर्णय असेल --

23
00:00:45,000 --> 00:00:47,000
तुम्ही घरी सुरक्षा-गजर लावणार का नाही याबद्दलचा --

24
00:00:47,000 --> 00:00:50,000
किंवा राष्ट्रीय निर्णय असेल -- तुम्ही दुसर्या देशावर आक्रमण करण्यासाठीचा--

25
00:00:50,000 --> 00:00:52,000
तुम्ही कशावर तरी पाणी सोडताय,

26
00:00:52,000 --> 00:00:55,000
पैसा किंवा वेळ, सुविधा, क्षमता,

27
00:00:55,000 --> 00:00:58,000
किंवा मूलभूत स्वातंत्र्यांवर

28
00:00:58,000 --> 00:01:01,000
आणि कोणत्याही सुरक्षेकडे पाहताना विचारायचा प्रश्न

29
00:01:01,000 --> 00:01:04,000
हा नाही की त्यामुळे आपण सुरक्षित होत आहोत की नाही,

30
00:01:04,000 --> 00:01:07,000
पण त्यासाठी मोजलेली किंमत बरोबर आहे की नाही हा आहे.

31
00:01:07,000 --> 00:01:09,000
तुम्ही गेली काही वर्षे ऐकताय,

32
00:01:09,000 --> 00:01:11,000
सद्दाम हुसेन सत्तेवर नाही त्यामुळे जग जास्त सुरक्षित आहे.

33
00:01:11,000 --> 00:01:14,000
ते खरे असेलही, पण ते जास्त महत्त्वाचे नाही आहे.

34
00:01:14,000 --> 00:01:17,000
प्रश्न आहे की त्यासाठी मोजलेली किंमत बरोबर होती की नव्हती.

35
00:01:17,000 --> 00:01:20,000
आणि तुमचा तुम्ही निर्णय घ्या,

36
00:01:20,000 --> 00:01:22,000
आणि तुम्ही ठरवाल की त्यांच्यावर केलेले आक्रमण बरोबर होते की नाही.

37
00:01:22,000 --> 00:01:24,000
असा तुम्ही सुरक्षिततेबद्दल विचार करायचा असतो --

38
00:01:24,000 --> 00:01:26,000
जमा-खर्चाच्या गणिताद्वारे.

39
00:01:26,000 --> 00:01:29,000
आता यात अनेकवेळा चूक किंवा बरोबर असे काहीच नसते.

40
00:01:29,000 --> 00:01:31,000
आपल्यातील काही लोकांच्या घरात सुरक्षागजर प्रणाली असते,

41
00:01:31,000 --> 00:01:33,000
आणि काहींच्यात नसते.

42
00:01:33,000 --> 00:01:35,000
आणि हे सर्व अवलंबून आहे आपण कुठे राहतो,

43
00:01:35,000 --> 00:01:37,000
आपण एकटे राहतो की कुटूंबासोबत,

44
00:01:37,000 --> 00:01:39,000
आपल्याकडे किती मुल्यवान माल आहे,

45
00:01:39,000 --> 00:01:41,000
आणि चोरीच्या धोक्याचा स्विकार

46
00:01:41,000 --> 00:01:43,000
आपण किती करू शकतो यांवर.

47
00:01:43,000 --> 00:01:45,000
राजकारणातही,

48
00:01:45,000 --> 00:01:47,000
बरेच वेगवेगळे पर्याय असतात.

49
00:01:47,000 --> 00:01:49,000
आणि बर्याच वेळेला, हे जमा-खर्च,

50
00:01:49,000 --> 00:01:51,000
फक्त सुरक्षिततेशिवाय इतर गोष्टींबद्दल असतात,

51
00:01:51,000 --> 00:01:53,000
आणि मला वाटते ते खरोखर महत्त्वाचे आहे.

52
00:01:53,000 --> 00:01:55,000
आता लोकांना या जमाखर्चाबद्दल

53
00:01:55,000 --> 00:01:57,000
नैसर्गिक अंतर्ज्ञान असते.

54
00:01:57,000 --> 00:01:59,000
आपण ते दररोज करत असतो --

55
00:01:59,000 --> 00:02:01,000
काल रात्री माझ्या हॉटेलच्या खोलीत,

56
00:02:01,000 --> 00:02:03,000
जेव्हा मी दाराला दोन कुलुपे लावायचे ठरवले त्यावेळी,

57
00:02:03,000 --> 00:02:05,000
किंवा तुम्ही इथे गाडी चालवत आला त्यावेळी

58
00:02:05,000 --> 00:02:07,000
जेव्हा आपण जेवायला जातो त्यावेळी

59
00:02:07,000 --> 00:02:10,000
आपण ठरवतो की जेवण विषारी नाही आहे आणि आपण ते खातो.

60
00:02:10,000 --> 00:02:12,000
आपण हे जमा-खर्चाचे गणित परत परत

61
00:02:12,000 --> 00:02:14,000
दररोज अनेक वेळा करतो.

62
00:02:14,000 --> 00:02:16,000
बहुतांशी आपल्या ध्यानातही ते येत नाहीत.

63
00:02:16,000 --> 00:02:18,000
आपल्या जिवंत असण्याचाच ते एक भाग आहेत; आपण सगळेच ते करतो.

64
00:02:18,000 --> 00:02:21,000
प्रत्येक प्रजाती तसे करते.

65
00:02:21,000 --> 00:02:23,000
समजा शेतात एक ससा गवत खातो आहे,

66
00:02:23,000 --> 00:02:26,000
आणि सश्याला कोल्हा दिसणार आहे.

67
00:02:26,000 --> 00:02:28,000
ससा सुरक्षिततेच्या जमा-खर्चाचे गणित करणार आहे:

68
00:02:28,000 --> 00:02:30,000
"मी थांबू की मी पळून जाऊ?"

69
00:02:30,000 --> 00:02:32,000
आणि तुम्ही त्याबाबत विचार केला,

70
00:02:32,000 --> 00:02:35,000
तर जे ससे ते गणित करण्यात चांगले आहेत

71
00:02:35,000 --> 00:02:37,000
ते जगतील आणि प्रजनन करतील

72
00:02:37,000 --> 00:02:39,000
आणि जे ससे ते करण्यात वाईट असतील

73
00:02:39,000 --> 00:02:41,000
ते भक्ष्य बनतील किंवा उपाशी राहतील.

74
00:02:41,000 --> 00:02:43,000
आणि तुम्हा विचार करता की

75
00:02:43,000 --> 00:02:46,000
आपण, या ग्रहावरील सर्वात यशस्वी प्रजाती --

76
00:02:46,000 --> 00:02:48,000
तुम्ही, मी, सर्वजण --

77
00:02:48,000 --> 00:02:51,000
हे जमा-खर्चाचे गणित करण्यात एकदम पारंगत असू.

78
00:02:51,000 --> 00:02:53,000
तरी परत परत असे दिसून येते

79
00:02:53,000 --> 00:02:56,000
की आपण त्याबाबत अतिशय वाईट आहोत.

80
00:02:56,000 --> 00:02:59,000
आणि मला वाटते की हा मूलतः रोचक प्रश्न आहे.

81
00:02:59,000 --> 00:03:01,000
मी तुम्हाला थोडक्यात उत्तर देईन.

82
00:03:01,000 --> 00:03:03,000
उत्तर आहे की आपण सुरक्षिततेच्या भावनेनुसार वागतो

83
00:03:03,000 --> 00:03:06,000
आणि वास्तवानुसार नाही.

84
00:03:06,000 --> 00:03:09,000
आणि बहुतेक वेळा ते चालते.

85
00:03:10,000 --> 00:03:12,000
बर्याचदा,

86
00:03:12,000 --> 00:03:15,000
भावना आणि वास्तव एकच असतात.

87
00:03:15,000 --> 00:03:17,000
आणि जवळजवळ संपूर्ण मानवी प्रागैतिहासात

88
00:03:17,000 --> 00:03:20,000
ते नक्कीच खरे होते.

89
00:03:20,000 --> 00:03:23,000
आपण ही क्षमता विकसित केली आहे

90
00:03:23,000 --> 00:03:25,000
कारण ती उत्क्रांतीच्या दृष्टीने योग्य होती.

91
00:03:25,000 --> 00:03:27,000
याबद्दल असा विचार करता येईल

92
00:03:27,000 --> 00:03:29,000
की आपण इसपूर्व १,००,००० मध्ये

93
00:03:29,000 --> 00:03:31,000
पूर्व आफ्रिकेतील पर्वतीय प्रदेशात छोट्या कुटूंबातील गटात

94
00:03:31,000 --> 00:03:34,000
राहात असताना नेहमी घ्याव्या लागलेल्या धोक्यांबद्दलच्या

95
00:03:34,000 --> 00:03:37,000
निर्णयांबाबत अतिशय तल्लख आहोत.

96
00:03:37,000 --> 00:03:40,000
२०१० मधल्या न्यूयॉर्कसाठी, फारसे नाही.

97
00:03:41,000 --> 00:03:44,000
धोका समजण्याच्या बाबतीत अनेक चुका होत असतात.

98
00:03:44,000 --> 00:03:46,000
यातील बरेच चांगले प्रयोग केले गेले आहेत.

99
00:03:46,000 --> 00:03:49,000
आणि तुम्हाला काही चुका पुन्हापन्हा होताना दिसू शकतील.

100
00:03:49,000 --> 00:03:51,000
मी त्यातील चार सांगतो.

101
00:03:51,000 --> 00:03:54,000
आपण भव्य-दिव्य आणि असामान्य अशा धोक्यांना अतिरंजित करतो

102
00:03:54,000 --> 00:03:56,000
आणि नेहमीच्या धोक्यांना कमी किंमत देतो --

103
00:03:56,000 --> 00:03:59,000
जसे (विमानातून) उडणे विरूद्ध (गाडी) चालवणे.

104
00:03:59,000 --> 00:04:01,000
अज्ञात गोष्टींना ज्ञात गोष्टींपेक्षा

105
00:04:01,000 --> 00:04:04,000
जास्त धोकादायक समजले जाते.

106
00:04:05,000 --> 00:04:07,000
त्याचे एक उदाहारण असेल,

107
00:04:07,000 --> 00:04:10,000
लोकांना परके लोक अपहरण करतील अशी भीती वाटते,

108
00:04:10,000 --> 00:04:13,000
तर याबाबतीतील माहिती नातेवाईकांनी केलेली अपहरणे जास्त असतात याला आधार देते.

109
00:04:13,000 --> 00:04:15,000
हे आहे मुलांबाबात.

110
00:04:15,000 --> 00:04:18,000
तिसरी, एखाद्या व्यक्तीशी निगडीत अशा धोक्यांना

111
00:04:18,000 --> 00:04:21,000
अनामिक धोक्यांपेक्षा जास्त मोठे समजले जाते.

112
00:04:21,000 --> 00:04:24,000
जसं बिन लादेन जास्त भीतीदायक आहे कारण त्याला नाव आहे.

113
00:04:24,000 --> 00:04:26,000
आणि चौथी..

114
00:04:26,000 --> 00:04:28,000
की लोक त्यांचे नियंत्रण असलेल्या परिस्थितीतील

115
00:04:28,000 --> 00:04:30,000
धोक्यांना प्रमाणापेक्षा कमी महत्त्व देतात

116
00:04:30,000 --> 00:04:34,000
आणि ज्या परिस्थितीवर त्यांचे नियत्रण नाही त्यातील धोक्यांना जास्त महत्त्व देतात.

117
00:04:34,000 --> 00:04:37,000
तर एकदा तुम्ही स्कायडायविंग किंवा धुम्रपान करण्यास सुरूवात केली,

118
00:04:37,000 --> 00:04:39,000
की तुम्ही त्यातील धोक्यांने कमी लेखता.

119
00:04:39,000 --> 00:04:42,000
जर धोका तुमच्यावर लादला गेला असेल तर -- दहशतवाद हे चांगले उदाहरण होते --

120
00:04:42,000 --> 00:04:45,000
तुम्ही त्याला जास्त किंमत देता, कारण तुम्हाला ते तुमच्या नियंत्रणाखाली आहे असे वाटत नाही.

121
00:04:47,000 --> 00:04:50,000
अशा आणखीही बर्याच चुका आहेत, आकलनातील चुका,

122
00:04:50,000 --> 00:04:53,000
ज्या आपल्या धोक्यांविषयीच्या निर्णयांवर परिणाम करतात.

123
00:04:53,000 --> 00:04:55,000
त्यातील एक उपलब्धता अनुमान,

124
00:04:55,000 --> 00:04:57,000
ज्याचा अर्थ मूलतः असा आहे की

125
00:04:57,000 --> 00:05:00,000
आपण एखाद्या गोष्टीची शक्यता त्या गोष्टीबद्दलच्या

126
00:05:00,000 --> 00:05:04,000
घटना किती लगेच मनात आणू शकतो यावरून ठरवतो.

127
00:05:04,000 --> 00:05:06,000
तुम्ही विचार करू शकाल ते कसे होते.

128
00:05:06,000 --> 00:05:09,000
तुम्ही जर वाघांच्या हल्ल्यांबाबात बरेच ऐकले असेल तर, आजूबाजूला भरपूर वाघ असणारच.

129
00:05:09,000 --> 00:05:12,000
सिंहाचे हल्ले तुमच्या ऐकिवात नाहीत म्हणजे अजूबाजूला जास्त सिंह नाही आहेत.

130
00:05:12,000 --> 00:05:15,000
हे ठीक आहे जोपर्यंत तुम्ही वर्तमानपत्रांचा शोध लावत नाही.

131
00:05:15,000 --> 00:05:17,000
कारण वर्तमानपत्रे काय करतात की

132
00:05:17,000 --> 00:05:19,000
ती कधीतरी उद्भवणार्या धोक्यांची

133
00:05:19,000 --> 00:05:21,000
वारंवार पुनरूक्ती करतात

134
00:05:21,000 --> 00:05:23,000
मी लोकांना सांगतो, जर एखादी गोष्ट वर्तमानपत्रात असेल तर त्याबद्दल काळजी करू नका.

135
00:05:23,000 --> 00:05:25,000
कारण व्याख्येनुसारच,

136
00:05:25,000 --> 00:05:28,000
बातमी म्हणजे एखादी गोष्ट जी जवळजवळ कधीच घडत नाही.

137
00:05:28,000 --> 00:05:30,000
(हशा)

138
00:05:30,000 --> 00:05:33,000
एखादी गोष्ट सारखीच घडत असेल, तर ती बातमी होऊ शकत नाही --

139
00:05:33,000 --> 00:05:35,000
गाड्यांचे अपघात, घरगुती मारहाण --

140
00:05:35,000 --> 00:05:38,000
त्यागोष्टींबद्दल तुम्ही काळजी घेतली पाहिजे.

141
00:05:38,000 --> 00:05:40,000
आणि आपण एक गोष्टी सागणार्यांची जमात पण आहोत.

142
00:05:40,000 --> 00:05:43,000
आपण माहितीपेक्षा गोष्टींना जास्त महत्त्व देतो.

143
00:05:43,000 --> 00:05:45,000
आणि त्यात थोडा पायाभूत निरंकपणा (अंकांबद्दलचे अज्ञान) आहे.

144
00:05:45,000 --> 00:05:48,000
म्हणजे तो "एक दोन तीन, अनेक" चा विनोद काहीसा बरोबरच आहे.

145
00:05:48,000 --> 00:05:51,000
आपन लहान संख्यांच्या बाबतीत एकदम चांगले आहोत.

146
00:05:51,000 --> 00:05:53,000
एक आंबा, दोन आंबे, तीन आंबे,

147
00:05:53,000 --> 00:05:55,000
१०,००० आंबे, १,००,००० आंबे --

148
00:05:55,000 --> 00:05:58,000
अजुनही नासून जाण्याआधी खाता येतील त्यापेक्षा ते जास्त आंबे आहेत.

149
00:05:58,000 --> 00:06:01,000
तर अर्धा, पाव, एक पंचमांश -- याबाबत आपण चांगले आहोत.

150
00:06:01,000 --> 00:06:03,000
दहा लाखात एक, शंभर कोटीत एक --

151
00:06:03,000 --> 00:06:06,000
ते म्हणजे जवळ जवळ नसल्यासारखेच आहेत.

152
00:06:06,000 --> 00:06:08,000
म्हणूनच आपल्याला सामान्य नसलेले धोके

153
00:06:08,000 --> 00:06:10,000
समजण्यास त्रास होतो.

154
00:06:10,000 --> 00:06:12,000
आणि या आकलनशक्तीतील चुका

155
00:06:12,000 --> 00:06:15,000
आपल्या आणि वास्तवामधील चाळणी बनतात.

156
00:06:15,000 --> 00:06:17,000
आणि त्याचा परिणाम

157
00:06:17,000 --> 00:06:19,000
असा होतो की भावना आणि वास्तव यात काहीच समान राहत नाही,

158
00:06:19,000 --> 00:06:22,000
ते भिन्न बनतात.

159
00:06:22,000 --> 00:06:25,000
आता तुमची एकतर अशी भावना असते की -- तुम्हाला तुम्ही असता त्यापेक्षा जास्त सुरक्षित वाटते.

160
00:06:25,000 --> 00:06:27,000
हीच आहे सुरक्षेची चुकीची समजूत.

161
00:06:27,000 --> 00:06:29,000
किंवा उलट,

162
00:06:29,000 --> 00:06:31,000
आपण असुरक्षित असल्याची चुकीची भावना.

163
00:06:31,000 --> 00:06:34,000
मी "सुरक्षिततेच्या नाटकासंबंधी" बरेच लिहीतो,

164
00:06:34,000 --> 00:06:37,000
ज्या अशा गोष्टी आहेत ज्यामुळे लोकांना सुरक्षित वाटते,

165
00:06:37,000 --> 00:06:39,000
पण वास्तवात त्यांचा काहीही उपयोग होत नाही.

166
00:06:39,000 --> 00:06:41,000
अशा गोष्टींसाठी कुठलाच शब्द नाही आहे ज्या आपल्याला सुरक्षित करतात,

167
00:06:41,000 --> 00:06:43,000
पण आपल्याला सुरक्षित वाटू देत नाहीत.

168
00:06:43,000 --> 00:06:46,000
बहुतेक ते काम आपल्यासाठी सीआयए करते.

169
00:06:48,000 --> 00:06:50,000
परतूया अर्थशास्त्राकडे.

170
00:06:50,000 --> 00:06:54,000
जर अर्थशास्त्र, किंवा बाजारपेठेच्या पद्धतीने सुरक्षितता चालली तर,

171
00:06:54,000 --> 00:06:56,000
आणि जर लोकांनी जम-खर्चाचे गणित

172
00:06:56,000 --> 00:06:59,000
सुरक्षिततेच्या भावनेवरून केले तर,

173
00:06:59,000 --> 00:07:01,000
पैसा मिळविण्यासाठी कंपन्यांसाठी हुशारीची गोष्ट

174
00:07:01,000 --> 00:07:03,000
म्हणजे लोकांच्यात सुरक्षिततेची भावना वाढवण्यासाठौ

175
00:07:03,000 --> 00:07:06,000
जे काही करावे लागते ते करायचे.

176
00:07:06,000 --> 00:07:09,000
आणि हे दोन रीतीने करता येते.

177
00:07:09,000 --> 00:07:11,000
पहिली, तुम्ही लोकांना खरोखर सुरक्षित करू शकता

178
00:07:11,000 --> 00:07:13,000
आणि ते त्याची नोंद घेतील अशी आशा राखता.

179
00:07:13,000 --> 00:07:16,000
किंवा दुसरी, तुम्ही लोकांना फक्त ते सुरक्षित आहेत असे भासवू शकता

180
00:07:16,000 --> 00:07:19,000
आणि त्यांना ते कळणार नाही अशी आशा राखता.

181
00:07:20,000 --> 00:07:23,000
आणि असे काय आहे की लोकांना नोंद घ्यायला लावते?

182
00:07:23,000 --> 00:07:25,000
त्या आहेत दोन गोष्टी:

183
00:07:25,000 --> 00:07:27,000
सुरक्षितता, धोके, जोखिमी,

184
00:07:27,000 --> 00:07:29,000
त्यांवरचे उपाय, आणि ते कसे काम करतात

185
00:07:29,000 --> 00:07:32,000
याबद्दलची समज.

186
00:07:32,000 --> 00:07:34,000
पण तुम्हाला गोष्टी माहिती असतील,

187
00:07:34,000 --> 00:07:37,000
तर तुमच्या भावना वास्तवाच्या जवळ असण्याची शक्यता जास्त आहे.

188
00:07:37,000 --> 00:07:40,000
पुरेशी व्यवहारातील उदाहारणे मदत करतील.

189
00:07:40,000 --> 00:07:43,000
आता आपल्याला आपल्या आजूबाजूच्या भागातील गुन्ह्यांचे प्रमाण माहिती आहे,

190
00:07:43,000 --> 00:07:46,000
कारण आपण तेथे राहतो, आणि त्याबद्दलची आपली भावना

191
00:07:46,000 --> 00:07:49,000
मूलतः वास्तवाशी एकरूप असते.

192
00:07:49,000 --> 00:07:52,000
सुरक्षिततेचे नाटक तेव्हा उघडे पडते

193
00:07:52,000 --> 00:07:55,000
जेव्हा ते काम करत नाही हे स्पष्ट होते.

194
00:07:55,000 --> 00:07:59,000
ठीक आहे, तर कोणती गोष्ट लोकांना नोंद घ्यावयाला लावते?

195
00:07:59,000 --> 00:08:01,000
ती म्हणजे कमी समज.

196
00:08:01,000 --> 00:08:04,000
जर तुम्हाला धोकयांची समज नसेल तर तुम्हाला त्याच्या किंमतीची समज नसते,

197
00:08:04,000 --> 00:08:06,000
आणि जमखर्चाचे तुमचे गणित चुकीचे होण्याची शक्यता वाढते,

198
00:08:06,000 --> 00:08:09,000
आणि तुमची भावना वास्तवाशी एकरूप नसते.

199
00:08:09,000 --> 00:08:11,000
जास्त उदाहरणे नाही आहेत.

200
00:08:11,000 --> 00:08:13,000
कमी वारंवारतेच्या घटनांबाबत

201
00:08:13,000 --> 00:08:15,000
एक अंतर्भूत प्रश्न असतो.

202
00:08:15,000 --> 00:08:17,000
उदाहरणार्थ, जर

203
00:08:17,000 --> 00:08:19,000
दहशतवाद जवळजवळ होतच नसला तर,

204
00:08:19,000 --> 00:08:21,000
तर दहशतवादविरोधी-उपायांच्या प्रभावांबद्दल

205
00:08:21,000 --> 00:08:24,000
कोणताही निर्णय घेणे अवघड आहे.

206
00:08:25,000 --> 00:08:28,000
अशा कारणांसाठीच तुम्ही कुमारिकांचे बलिदान देत राहता,

207
00:08:28,000 --> 00:08:31,000
आणि तुमचे जादूई घोड्याचे संरक्षण एकदम छान काम करते.

208
00:08:31,000 --> 00:08:34,000
असफलतेची पुरेशी उदाहरणे नाही आहेत.

209
00:08:35,000 --> 00:08:38,000
आणि, भावना ज्या या गोष्टीला धुरकट बनवतायत --

210
00:08:38,000 --> 00:08:40,000
आकलनशक्तीतील चुका, ज्याबद्दल मी आधी बोललो,

211
00:08:40,000 --> 00:08:43,000
भीती, सामजिक श्रद्धा,

212
00:08:43,000 --> 00:08:46,000
किंवा मूलतः वास्तवाचे अपुरे प्रतिरूप.

213
00:08:47,000 --> 00:08:50,000
तर मला गोष्टी अजुनही क्लिष्ट करू द्या.

214
00:08:50,000 --> 00:08:52,000
माझ्याकडे भावना आणि वास्तव आहे.

215
00:08:52,000 --> 00:08:55,000
मला तिसरे मूलतत्त्व त्यात वाढवायचे आहे, मला प्रतिरूप वाढवायचे आहे.

216
00:08:55,000 --> 00:08:57,000
भावना आणि प्रतिरूप आपल्या डोक्यात,

217
00:08:57,000 --> 00:08:59,000
आणि वास्तव बाहेरील जगात असते.

218
00:08:59,000 --> 00:09:02,000
ते बदलत नाही; ते खरे आहे.

219
00:09:02,000 --> 00:09:04,000
तर भावना आपल्या अंतर्ज्ञानावर अवलंबून असते.

220
00:09:04,000 --> 00:09:06,000
प्रतिरूप विचारशक्तीवर अवलंबून असते.

221
00:09:06,000 --> 00:09:09,000
मूलतः तोच फरक आहे.

222
00:09:09,000 --> 00:09:11,000
एका सुलभ आणि प्राचीन जगात,

223
00:09:11,000 --> 00:09:14,000
प्रतिरूप असण्यावे कारणच नाही.

224
00:09:14,000 --> 00:09:17,000
कारण भावना ही वास्तवाशी जवळ आहे.

225
00:09:17,000 --> 00:09:19,000
तुम्हाला प्रतिरूपाची गरजच नाही आहे.

226
00:09:19,000 --> 00:09:21,000
पण आधुनिक व क्लिष्ट जगात,

227
00:09:21,000 --> 00:09:23,000
आपल्याला सामोऱ्या जावे लागलेल्या धोक्यांबाबत

228
00:09:23,000 --> 00:09:26,000
समजून घेण्यासाठी तुम्हाला प्रतिरूपांची गरज असते.

229
00:09:27,000 --> 00:09:29,000
जंतूंविषयी काही भावना नसते.

230
00:09:29,000 --> 00:09:32,000
त्यांना समजण्यासाठी प्रतिरूपाचीच गरज असते.

231
00:09:32,000 --> 00:09:34,000
म्हणजेच हे प्रतिरूप

232
00:09:34,000 --> 00:09:37,000
वास्तवाचे एक हुशारीने केलेले वर्णन असते.

233
00:09:37,000 --> 00:09:40,000
आणि नक्कीच ते विज्ञान आणि तंत्रज्ञानानुसार,

234
00:09:40,000 --> 00:09:42,000
सीमितच असते.

235
00:09:42,000 --> 00:09:45,000
जोपर्यंत सुक्ष्मदर्शीचा शोध लागला नव्हता तोपर्यंत

236
00:09:45,000 --> 00:09:48,000
जंतूजन्य रोगांच्या सिद्धांताबद्दल आपल्याला कळणे शक्यच नव्हते.

237
00:09:49,000 --> 00:09:52,000
आणि ते आपल्या आकलनशक्तीतील तृटींमुळेही सीमित असते.

238
00:09:52,000 --> 00:09:54,000
पण त्यात आपल्या भावनेला उलथण्याची

239
00:09:54,000 --> 00:09:56,000
क्षमता असते.

240
00:09:56,000 --> 00:09:59,000
आणि ही प्रतिरूपे आपल्याला कोठून मिळतात? दुसऱ्या लोकांकडून.

241
00:09:59,000 --> 00:10:02,000
धर्मातून, संस्कृतीतून,

242
00:10:02,000 --> 00:10:04,000
शिक्षकांकडून, वयस्क लोकांकडून.

243
00:10:04,000 --> 00:10:06,000
दोन वर्षांपूर्वी,

244
00:10:06,000 --> 00:10:08,000
मी दक्षिण आफ्रिकेत सफारीसाठी गेलो होतो.

245
00:10:08,000 --> 00:10:11,000
तिथे माझ्याबरोबर असलेला मार्गदर्शक क्रुगर राष्ट्रीय उद्यानात वाढला होता.

246
00:10:11,000 --> 00:10:14,000
कसे टिकून रहायचे याबद्दलची त्याची बरीच क्लिष्ट प्रतिरूपे होती.

247
00:10:14,000 --> 00:10:16,000
आणि ते सर्व तुमच्यावर सिंह किंवा चित्ता किंवा रानगेंडा किंवा हत्ती

248
00:10:16,000 --> 00:10:18,000
यांपैकी कोणी हल्ला केला यावर आणि तुम्हाला कधी पळून जायला लागते,

249
00:10:18,000 --> 00:10:21,000
आणि तुम्हाला झाडावर कधी चढावे लागते --

250
00:10:21,000 --> 00:10:23,000
आणि कधी झाडावर आजिबात चढून चालणार नव्हते यावर अवलंबून होते

251
00:10:23,000 --> 00:10:26,000
मी एका दिवसातच मेलो असतो,

252
00:10:26,000 --> 00:10:28,000
पण तो तिथे जन्मला होता,

253
00:10:28,000 --> 00:10:30,000
आणि कसे टिकून राहायाचे याची त्याला समज होती.

254
00:10:30,000 --> 00:10:32,000
मी न्युयॉर्क शहरात जन्मलो होतो.

255
00:10:32,000 --> 00:10:35,000
मी त्याला न्युयॉर्कला घेऊन गेलो असतो, आणि तो एका दिवासात मेला असता.

256
00:10:35,000 --> 00:10:37,000
(हशा)

257
00:10:37,000 --> 00:10:39,000
कारण आमच्या वेगवेगळ्या अनुभवांनुसार

258
00:10:39,000 --> 00:10:42,000
आमच्याकडील प्रतिरूपे भिन्नभिन्न होती.

259
00:10:43,000 --> 00:10:45,000
प्रतिरूपे माध्यमांकडून येऊ शकतात,

260
00:10:45,000 --> 00:10:48,000
आपल्या निर्वाचित अधिकाऱ्यांकडूनही.

261
00:10:48,000 --> 00:10:51,000
दहशतवादाच्या, बाल अपहरणाच्या,

262
00:10:51,000 --> 00:10:54,000
विमान सुरक्षेच्या, गाडीच्या सुरक्षेच्या

263
00:10:54,000 --> 00:10:56,000
प्रतिरूपांचा विचार करा,

264
00:10:56,000 --> 00:10:59,000
प्रतिरूपे उद्योगांकडून येऊ शकतात.

265
00:10:59,000 --> 00:11:01,000
मी अभ्यास करतो अशी दोन अवेक्षण कॅमेरा आणि

266
00:11:01,000 --> 00:11:03,000
ओळखपत्रांची,

267
00:11:03,000 --> 00:11:06,000
संगणक सुरक्षिततेची बरीच प्रतिरूपे तिकडूनच येतात.

268
00:11:06,000 --> 00:11:09,000
बरीच प्रतिरूपे विज्ञानाकडून येतात.

269
00:11:09,000 --> 00:11:11,000
आरोग्यासंबंधीची प्रतिरूपे चांगली उदाहरणे आहेत.

270
00:11:11,000 --> 00:11:14,000
कर्करोग, बर्ड फ्लू, स्वाईन फ्लू, सार्सचा विचार करा.

271
00:11:14,000 --> 00:11:17,000
या रोगासंबंधीच्या सुरक्षिततेच्या

272
00:11:17,000 --> 00:11:19,000
आपल्या सर्व भावना

273
00:11:19,000 --> 00:11:21,000
खरेतर विज्ञानाने दिलेल्या आणि माध्यमातून गाळून आलेल्या

274
00:11:21,000 --> 00:11:24,000
प्रतिरूपांवरून येतात.

275
00:11:25,000 --> 00:11:28,000
तर प्रतिरूपे बदलू शकतात.

276
00:11:28,000 --> 00:11:30,000
प्रतिरूपे स्थिर नसतात.

277
00:11:30,000 --> 00:11:33,000
जसे आपण आपल्या पर्यावरणात जसे जास्त रूळत जातो,

278
00:11:33,000 --> 00:11:37,000
आपली प्रतिरूपे आपल्या भावनेच्या जवळ जाऊ शकतात.

279
00:11:38,000 --> 00:11:40,000
तर एक उदाहरण कदाचित,

280
00:11:40,000 --> 00:11:42,000
जर तुम्ही १०० वर्षापुर्वी पाहिले,

281
00:11:42,000 --> 00:11:45,000
जेव्हा वीज पाहिल्यांदा रोजच्या व्यवहारात येत होती,

282
00:11:45,000 --> 00:11:47,000
तिच्या संबंधी भरपूर भीती होती.

283
00:11:47,000 --> 00:11:49,000
मला म्हणायचे आहे की, असे लोक होते जे दरवाजावरील घंटेची कळ दाबायला घाबरत होते,

284
00:11:49,000 --> 00:11:52,000
कारण त्यात वीज होती आणि ती धोकादायक होती.

285
00:11:52,000 --> 00:11:55,000
आपल्यासाठी, आपण वीजेबरोबर अगदीच सहजतेने राहतो.

286
00:11:55,000 --> 00:11:57,000
आपण विद्य़ुत दिवे बदलतो

287
00:11:57,000 --> 00:11:59,000
त्याबद्दल अगदी काहीही विचार न करता.

288
00:11:59,000 --> 00:12:03,000
वीजेच्या सुरक्षिततेचे आपले प्रतिरूप

289
00:12:03,000 --> 00:12:06,000
आपण जन्मलो तेव्हापासूनचे आहे.

290
00:12:06,000 --> 00:12:09,000
आपण वाढत असताना ते बदललेले नाही.

291
00:12:09,000 --> 00:12:12,000
आणि आपण त्यात चांगले आहोत.

292
00:12:12,000 --> 00:12:14,000
किंवा विचार करा

293
00:12:14,000 --> 00:12:16,000
विविध पिढ्यांमधील इंटरनेटवरील धोक्यांचा

294
00:12:16,000 --> 00:12:18,000
तुमच्या पालकांचा इंटरनेट सुरक्षिततेबद्दल काय दृष्टिकोन आहे,

295
00:12:18,000 --> 00:12:20,000
विरूद्ध तुमचा काय आहे,

296
00:12:20,000 --> 00:12:23,000
विरूद्ध आपल्या मुलांचा काय असेल.

297
00:12:23,000 --> 00:12:26,000
प्रतिरूपे सरतेशेवटी पृष्ठभूमीत विरून जातात.

298
00:12:27,000 --> 00:12:30,000
अंतर्ज्ञान हा फक्त परिचित साठीचा दुसरा शब्द आहे.

299
00:12:30,000 --> 00:12:32,000
तर जसे जसे तुमचे प्रतिरूप वास्तवाच्या जवळ जाते,

300
00:12:32,000 --> 00:12:34,000
आणि तुमच्या भावनेत मिसळत जाते,

301
00:12:34,000 --> 00:12:37,000
तुम्हाला त्याचे अस्तित्वच कळत नाही.

302
00:12:37,000 --> 00:12:39,000
याचे एक सुरेख उदाहरण मागच्या वर्षी

303
00:12:39,000 --> 00:12:42,000
स्वाईन फ्लू संबंधीचे आहे.

304
00:12:42,000 --> 00:12:44,000
जेव्हा स्वाईन फ्लू पाहिल्यांदा उद्भवला,

305
00:12:44,000 --> 00:12:48,000
सुरूवातीच्या बातमीमुळे प्रमाणपेक्षा जास्त प्रतिक्रिया आल्या.

306
00:12:48,000 --> 00:12:50,000
आता याला नाव होते,

307
00:12:50,000 --> 00:12:52,000
त्यामुळे नेहेमीच्या तापापेक्षा तो जास्त भीतीदायक झाला,

308
00:12:52,000 --> 00:12:54,000
जरी साधा फ्लू त्यापेक्षा जास्त प्राणघातक होता.

309
00:12:54,000 --> 00:12:58,000
आणि लोकांना वाटत होते की डॉक्टरांना त्याच्याशी सामना करता आला पाहिजे.

310
00:12:58,000 --> 00:13:00,000
त्यामुळे परिस्थिती नियंत्रणाखाली नसल्याची भावना निर्माण झाली.

311
00:13:00,000 --> 00:13:02,000
आणि त्या दोन गोष्टींनी

312
00:13:02,000 --> 00:13:04,000
धोक्याला वास्तवापेक्षा जास्त बनविले.

313
00:13:04,000 --> 00:13:07,000
जसे नाविन्य कमी होऊ लागले, महिने सरले,

314
00:13:07,000 --> 00:13:09,000
थोडी सहनशिलता तयार झाली,

315
00:13:09,000 --> 00:13:11,000
लोकांना त्याची सवय झाली.

316
00:13:11,000 --> 00:13:14,000
नवीन माहिती काहीच नव्हती पण भीती कमी झाली.

317
00:13:14,000 --> 00:13:16,000
शरद ऋतूपर्यंत,

318
00:13:16,000 --> 00:13:18,000
लोकांना वाटू लागले

319
00:13:18,000 --> 00:13:20,000
डॉक्टरांनी यावर तोडगा शोधून काढला असावा.

320
00:13:20,000 --> 00:13:22,000
आणि लोकांना एक प्रकराचे --

321
00:13:22,000 --> 00:13:24,000
विभाजन निवडायचे होते

322
00:13:24,000 --> 00:13:28,000
भिती आणि स्विकृतीमध्ये --

323
00:13:28,000 --> 00:13:30,000
खरेतर भिती आणि उदासिनतेमध्ये --

324
00:13:30,000 --> 00:13:33,000
आणि त्यांनी एक प्रकारचा संशय निवडला.

325
00:13:33,000 --> 00:13:36,000
आणि मागच्या हिवाळ्यात ज्यावेळी लस निघाली,

326
00:13:36,000 --> 00:13:39,000
असे बरेच लोक होते -- आश्चर्यकारकरित्या जास्त --

327
00:13:39,000 --> 00:13:42,000
ज्यांनी लस घेण्यास नकार दिला --

328
00:13:43,000 --> 00:13:45,000
हे चांगले उदाहरण आहे

329
00:13:45,000 --> 00:13:48,000
लोकांच्या सुरक्षिततेविषयीच्या भावना कशा बदलतात, त्यांचे प्रतिरूप कसे बदलते,

330
00:13:48,000 --> 00:13:50,000
एकदम मोठ्या प्रमाणात

331
00:13:50,000 --> 00:13:52,000
कोणत्याही नवीन माहितीशिवाय

332
00:13:52,000 --> 00:13:54,000
कोणत्याही नवीन गोष्टीशिवाय.

333
00:13:54,000 --> 00:13:57,000
आणि हे काहीसे बऱ्याच वेळा घडते.

334
00:13:57,000 --> 00:14:00,000
मी आणखी एक गुंत्याबद्दल बोलणार आहे.

335
00:14:00,000 --> 00:14:03,000
आपल्याकडे भावना, प्रतिरूप आणि वास्तव आहे.

336
00:14:03,000 --> 00:14:05,000
माझी सुरक्षिततेविषयी दृष्टी सापेक्षतावादी आहे.

337
00:14:05,000 --> 00:14:08,000
मला वाटते ती बघणाऱ्यावर अवलंबून असते.

338
00:14:08,000 --> 00:14:10,000
आणि बरेच सुरक्षिततेबसद्दलचे निर्णय घेताना

339
00:14:10,000 --> 00:14:14,000
विविध लोक सामील होतात.

340
00:14:14,000 --> 00:14:16,000
आणि ज्या लोकांचा थेट नफा-तोटा

341
00:14:16,000 --> 00:14:19,000
होणार असतो

342
00:14:19,000 --> 00:14:21,000
ते निर्णयावर दबाव टाकायचा प्रयत्न करतात.

343
00:14:21,000 --> 00:14:23,000
आणि मी त्याला त्यांची कार्ययोजना मानतो.

344
00:14:23,000 --> 00:14:25,000
आणि तुम्हाला माहिती आहे कार्ययोजाना --

345
00:14:25,000 --> 00:14:28,000
म्हणजे असते विपणन, ते राजकारण असते --

346
00:14:28,000 --> 00:14:31,000
तुम्हाला एका प्रतिरूपापासून दुसऱ्याकडे नेण्यासाठी

347
00:14:31,000 --> 00:14:33,000
तुमचे प्रतिरूप सोडून तुमच्या भावनांवर

348
00:14:33,000 --> 00:14:36,000
विश्वास ठेवायला परावृत्त करण्यासाठी,

349
00:14:36,000 --> 00:14:39,000
तुम्हाला आवडत नसलेले प्रतिरूप मानणाऱ्या लोकांना एकटे पाडण्यासाठी.

350
00:14:39,000 --> 00:14:42,000
हे काही असाधारण नाही आहे.

351
00:14:42,000 --> 00:14:45,000
एक उदाहरण, मोठे उदाहरण, धुम्रपानाच्या धोक्याबद्दल आहे.

352
00:14:46,000 --> 00:14:49,000
गेल्या ५० वर्षांच्या इतिहासात, प्रतिरूप कशी बदलतात हे

353
00:14:49,000 --> 00:14:51,000
धुम्रपानाचा धोका दाखवतो,

354
00:14:51,000 --> 00:14:54,000
आणि तो हेही दाखवतो की उद्योग कसे लढतात

355
00:14:54,000 --> 00:14:56,000
त्यांच्या नावडत्या प्रतिरूपांविरूद्ध.

356
00:14:56,000 --> 00:14:59,000
ह्याची तुलना करा दुसऱ्याच्या -धुम्रपानामुळे होणाऱ्या धोक्याच्या चर्चेबद्दल --

357
00:14:59,000 --> 00:15:02,000
जी अजुनही २० वर्षे मागे आहे.

358
00:15:02,000 --> 00:15:04,000
खुर्चीच्या सुरक्षापट्ट्यांचा विचार करा.

359
00:15:04,000 --> 00:15:06,000
मी ज्यावेळी लहान होतो, कोणीच खुर्चीचे सुरक्षापट्टे वापरत नव्हते.

360
00:15:06,000 --> 00:15:08,000
हल्ली, तुम्ही सुरक्षापट्टा बांधला नाही तर

361
00:15:08,000 --> 00:15:10,000
कोणीही मुले तुम्हाला चालवू देणार नाहीत.

362
00:15:11,000 --> 00:15:13,000
त्याची तुलना करा एअरबॅगच्या चर्चेशी --

363
00:15:13,000 --> 00:15:16,000
बहुतेक ती ३० वर्षे मागे आहे.

364
00:15:16,000 --> 00:15:19,000
प्रतिरूपांची सर्व उदाहरणे बदलत आहेत.

365
00:15:21,000 --> 00:15:24,000
आपण शिकतोय की प्रतिरूपे बदलणे कठीण आहे.

366
00:15:24,000 --> 00:15:26,000
प्रतिरूपांना हटवणे कठीण आहे.

367
00:15:26,000 --> 00:15:28,000
आणि ती तुमच्या भावनेशी एकरूप असतील तर,

368
00:15:28,000 --> 00:15:31,000
तुम्हाला माहितीही नसते की ते एक प्रतिरूप आहे.

369
00:15:31,000 --> 00:15:33,000
आणि आकलनक्षमतेत आणखीही एक चूक आहे.

370
00:15:33,000 --> 00:15:35,000
मी तिला म्हणेन पुष्टीकरण चूक,

371
00:15:35,000 --> 00:15:38,000
ज्यात आपण आपल्या विश्वासांचे

372
00:15:38,000 --> 00:15:40,000
पुष्टीकरण करणारी माहिती लगेच स्विकारतो

373
00:15:40,000 --> 00:15:43,000
आणि त्यांचे खंडन करणारी माहिती धुडकावून लावतो.

374
00:15:44,000 --> 00:15:46,000
म्हणून आपल्या प्रतिरूपाविरुद्धचा पुरावा,

375
00:15:46,000 --> 00:15:49,000
जरी ठोस असला तरी आपण तो उपेक्षित करण्याची शक्यता असते.

376
00:15:49,000 --> 00:15:52,000
आपले लक्ष्य वेधण्यासाठी तो अतिशय ठोस असायला हवा.

377
00:15:53,000 --> 00:15:55,000
लांब कालांतरावर पसरलेली नवी प्रतिरूपे कठीण असतात.

378
00:15:55,000 --> 00:15:57,000
वैश्विक तापमानवाढ हे मोठे उदाहरण आहे.

379
00:15:57,000 --> 00:15:59,000
८० वर्षांपेक्षा जास्त काळात पसरलेले

380
00:15:59,000 --> 00:16:01,000
प्रतिरूप समजण्याबाबत आपण अती वाईट आहोत.

381
00:16:01,000 --> 00:16:03,000
आपण पुढचे पीक काढू शकतो.

382
00:16:03,000 --> 00:16:06,000
आपण मुले वाढेपर्यंतच्या काळापर्यंत विचार करू शकतो.

383
00:16:06,000 --> 00:16:09,000
पण ८० वर्षाच्या काळासाठी आपण जराही चांगले नाही.

384
00:16:09,000 --> 00:16:12,000
म्हणून ते स्विकार करण्यासाठी कठीण प्रतिरूप आहे.

385
00:16:12,000 --> 00:16:16,000
एकाचवेळी आपल्या डोक्यात दोन प्रतिरूपे असू शकतात,

386
00:16:16,000 --> 00:16:19,000
किंवा अशा पद्धतीची जटीलता ज्यात

387
00:16:19,000 --> 00:16:22,000
आपण एकाच वेळी दोन गोष्टींवर विश्वास ठेवतो,

388
00:16:22,000 --> 00:16:24,000
किंवा आकलनक्षमतेतील विसंवाद.

389
00:16:24,000 --> 00:16:26,000
सरतेशेवटी,

390
00:16:26,000 --> 00:16:29,000
नवे प्रतिरूप जुन्या प्रतिरूपाची जागा घेईल.

391
00:16:29,000 --> 00:16:32,000
ठोस विश्वास प्रतिरूप तयार करू शकते.

392
00:16:32,000 --> 00:16:35,000
११ सप्टेंबर मुळे बऱ्यच लोकांच्या डोक्यात

393
00:16:35,000 --> 00:16:37,000
सुरक्षिततेचे एक नवे प्रतिरूप तयार झाले.

394
00:16:37,000 --> 00:16:40,000
परत, आपराधाचा स्वतःला आलेला अनुभव तसे करू शकतो,

395
00:16:40,000 --> 00:16:42,000
स्वतःच्या आरोग्याबद्दलचे प्रश्न,

396
00:16:42,000 --> 00:16:44,000
बातमीत असलेले रोग.

397
00:16:44,000 --> 00:16:46,000
तुम्ही पाहाल की मनोरोगतज्ञ या घटनांना

398
00:16:46,000 --> 00:16:48,000
चमकदार दिव्यांच्या घटना म्हणतात.

399
00:16:48,000 --> 00:16:51,000
त्या एका क्षणात नवे प्रतिरूप तयार करू शकतात,

400
00:16:51,000 --> 00:16:54,000
कारण त्या लोकांना भावनाकूल बनवतात.

401
00:16:54,000 --> 00:16:56,000
तर तांत्रिक जगात,

402
00:16:56,000 --> 00:16:58,000
प्रतिरुपांबाबत निर्णय घेण्याचा

403
00:16:58,000 --> 00:17:00,000
आपल्याला अनुभव नाही.

404
00:17:00,000 --> 00:17:02,000
आपण दुसऱ्यांवर अवलंबून राहतो, आपण मध्यस्थांवर अवलंबून असतो.

405
00:17:02,000 --> 00:17:06,000
मला म्हणायचे आहे की हे दुसरे लोक बरोबर असेपर्यंतच चालू शकते.

406
00:17:06,000 --> 00:17:08,000
कोणती औषधे सुरक्षित आहेत हे ठरवण्यासाठी

407
00:17:08,000 --> 00:17:13,000
आपण सरकारी यंत्रणेवर अवलंबून असतो.

408
00:17:13,000 --> 00:17:15,000
मी येथे काल उडून आलो.

409
00:17:15,000 --> 00:17:17,000
मी स्वतः विमानाची पाहणी केली नाही.

410
00:17:17,000 --> 00:17:19,000
माझे विमान सुरक्षित आहे की नाही ठरवण्यासाठी

411
00:17:19,000 --> 00:17:22,000
मी दुसऱ्या गटावर विश्वास ठेवला.

412
00:17:22,000 --> 00:17:25,000
आपण येथे आहोत, आणि हे छप्पर आपल्यावर कोसळेल याची कोणालाच भिती वाटत नाही,

413
00:17:25,000 --> 00:17:28,000
आपण स्वतः चाचपणी केली म्हणून नाही,

414
00:17:28,000 --> 00:17:30,000
पण आपल्याला माहिती आहे की बांधकामाचे इथले नियम

415
00:17:30,000 --> 00:17:33,000
चांगले आहेत म्हणून

416
00:17:33,000 --> 00:17:35,000
हे एक असे प्रतिरूप आहे जे आपण

417
00:17:35,000 --> 00:17:37,000
फक्त श्रद्धेने स्विकारले आहे.

418
00:17:37,000 --> 00:17:40,000
आणि ते ठीकही आहे.

419
00:17:42,000 --> 00:17:44,000
आता, आपल्याला गरज आहे ती

420
00:17:44,000 --> 00:17:46,000
लोकांनी चांगल्या प्रतिरूपांबद्दल

421
00:17:46,000 --> 00:17:48,000
पुरेशी माहिती समजून घेण्याची --

422
00:17:48,000 --> 00:17:50,000
आणि ती त्यांच्या भावनेत प्रतिबिंबित करण्याची --

423
00:17:50,000 --> 00:17:54,000
ज्यातून त्याने सुरक्षिततेच्या जमा-खर्चाचे गणित करता येईल.

424
00:17:54,000 --> 00:17:56,000
जर भावना आणि प्रतिरूप परस्परविरोधी असले,

425
00:17:56,000 --> 00:17:58,000
तर तुमच्याकडे दोन पर्याय आहेत.

426
00:17:58,000 --> 00:18:00,000
एक तुम्ही लोकांच्या भावना सुधारू शकता,

427
00:18:00,000 --> 00:18:02,000
थेट त्यांच्या भावनेला हात घालून.

428
00:18:02,000 --> 00:18:05,000
ती एकप्रकारची फसवणूक आहे, पण ती काम करेल.

429
00:18:05,000 --> 00:18:07,000
दुसरी जास्त प्रामाणिक पद्धत आहे

430
00:18:07,000 --> 00:18:10,000
प्रतिरूप दुरूस्त करण्याची.

431
00:18:11,000 --> 00:18:13,000
बदल हळूहळू घडतो.

432
00:18:13,000 --> 00:18:16,000
धुम्रपानाबद्दलची चर्चा ४० वर्षे व्हावी लागली,

433
00:18:16,000 --> 00:18:19,000
आणि तो प्रश्न सोपा होता.

434
00:18:19,000 --> 00:18:21,000
यातील काही गोष्टी कठीण आहेत.

435
00:18:21,000 --> 00:18:23,000
पण मला असे वाटते की खरोखर

436
00:18:23,000 --> 00:18:25,000
माहिती हीच आपली सर्वात चांगली आशा आहे.

437
00:18:25,000 --> 00:18:27,000
आणि मी खोटे बोललो.

438
00:18:27,000 --> 00:18:29,000
लक्षात आहे का जेव्हा मी भावना, प्रतिरूप, वास्तव यांबद्दल बोललो.

439
00:18:29,000 --> 00:18:32,000
मी म्हणालो वास्तव बदलत नाही. ते खरेतर बदलते.

440
00:18:32,000 --> 00:18:34,000
आपण तांत्रिक जगात राहतो;

441
00:18:34,000 --> 00:18:37,000
वास्तव सारखेच बदलत असते.

442
00:18:37,000 --> 00:18:40,000
आपल्या प्रजातीसाठी पहिल्यांदा असे होतेय की

443
00:18:40,000 --> 00:18:43,000
भावना प्रतिरूपांच्या मागे आहेत, प्रतिरूपे वास्तवाच्या मागे आहे आणि वास्तव बदलत आहे --

444
00:18:43,000 --> 00:18:46,000
आणी ते कधीच मिळणार नाहीत.

445
00:18:47,000 --> 00:18:49,000
आपल्याला माहिती नाही.

446
00:18:49,000 --> 00:18:51,000
पण मोठ्या कालखंडात,

447
00:18:51,000 --> 00:18:54,000
दोन्ही भावना आणि वास्तव महत्त्वाचे आहेत.

448
00:18:54,000 --> 00:18:57,000
आणि हे समजविण्यासाठी दोन गोष्टी सांगून मी थांबणार आहे.

449
00:18:57,000 --> 00:18:59,000
१९८२ -- माहिती नाही लोकांच्या लक्ष्यात आहे की नाही --

450
00:18:59,000 --> 00:19:02,000
त्यावेळी संयुक्त संस्थानात एक छोटीशी साथ पसरली होती

451
00:19:02,000 --> 00:19:04,000
टायलेनॉलतू होणाऱ्या विषबाधेची.

452
00:19:04,000 --> 00:19:07,000
ती एक भयानक गोष्ट आहे. कोणीतरी टायलेनॉलची बाटली घेतली,

453
00:19:07,000 --> 00:19:10,000
त्यात विष टाकले, बंद केली आणि परत जागेवर ठेवली.

454
00:19:10,000 --> 00:19:12,000
कोणीतरी दुसऱ्याने ती विकत घेतली आणि मृत्यमूखी पडले.

455
00:19:12,000 --> 00:19:14,000
याने लोक प्रचंड घाबरले.

456
00:19:14,000 --> 00:19:16,000
अशाच प्रकारचे एकदोन आणखीही हल्ले झाले.

457
00:19:16,000 --> 00:19:19,000
यातून खरा धोका काहीच नव्हता, पण लोक घाबरले होते.

458
00:19:19,000 --> 00:19:21,000
आणि यातूनच

459
00:19:21,000 --> 00:19:23,000
ढवळाढवळ-रोधक औषधोद्योगांची सुरुवात झाली.

460
00:19:23,000 --> 00:19:25,000
ती ढवळाढवळ-रोधक टोपणे, यातूनच आली.

461
00:19:25,000 --> 00:19:27,000
ते संपूर्णपणे एक सुरक्षिततेचे नाटक आहे.

462
00:19:27,000 --> 00:19:29,000
गृहपाठ म्हणून त्यावर मात करण्याचे १० मार्ग शोधा.

463
00:19:29,000 --> 00:19:32,000
मी तुम्हाला एक देतो, औषधी सुई

464
00:19:32,000 --> 00:19:35,000
पण यातून लोकांना चांगले वाटले.

465
00:19:35,000 --> 00:19:37,000
त्यामुळे त्यांची सुरक्षीततेची भावना

466
00:19:37,000 --> 00:19:39,000
वास्तवाच्या जवळ येण्यास मदत झाली.

467
00:19:39,000 --> 00:19:42,000
शेवटची गोष्ट, काही वर्षांपूर्वी, माझ्या मैत्रिणीने जन्म दिला.

468
00:19:42,000 --> 00:19:44,000
मी तिला दवाखान्यात भेटायला गेलो.

469
00:19:44,000 --> 00:19:46,000
हल्ली जेव्हा बाळ जन्माला येते,

470
00:19:46,000 --> 00:19:48,000
ते बाळाच्या हातार रेडियो-बांगडी घालतात ओळखण्यासाठी,

471
00:19:48,000 --> 00:19:50,000
आणि तशीच एक आईच्या हातात घालतात,

472
00:19:50,000 --> 00:19:52,000
म्हणजे जर आईशिवाय कोणी मुलाला प्रसुतीगृहातून बाहेर नेले,

473
00:19:52,000 --> 00:19:54,000
तर गजर वाजतो.

474
00:19:54,000 --> 00:19:56,000
मी म्हणालो, "वा, एकदम छान आहे हे.

475
00:19:56,000 --> 00:19:58,000
पण आपल्याकडे दवाखान्यातून मुलांना पळविण्याचे

476
00:19:58,000 --> 00:20:00,000
प्रमाण किती आहे."

477
00:20:00,000 --> 00:20:02,000
मी घरी गेलो आणि पाहिले.

478
00:20:02,000 --> 00:20:04,000
मूलतः ते कधीच होत नाही.

479
00:20:04,000 --> 00:20:06,000
पण जर त्याबद्दल तुम्ही विचार केला तर,

480
00:20:06,000 --> 00:20:08,000
जर तुम्ही दवाखाना असाल,

481
00:20:08,000 --> 00:20:10,000
आणि जर तुम्हाला बाळाला काही चाचण्या करण्यासाठी

482
00:20:10,000 --> 00:20:12,000
आईपासून दूर घेऊन जायचे आहे,

483
00:20:12,000 --> 00:20:14,000
तर तुमच्याकडे एक चांगले "सुरक्षिततेचे नाटक" असणे गरजेचे आहे.

484
00:20:14,000 --> 00:20:16,000
नाहीतर आई तुमचा हात तोडून टाकेल.

485
00:20:16,000 --> 00:20:18,000
(हशा)

486
00:20:18,000 --> 00:20:20,000
म्हणून ते आपल्यासाठी महत्त्वाचे आहे,

487
00:20:20,000 --> 00:20:22,000
आपल्यातील जे सुरक्षिततेची संरचना करतात त्यांच्यासाठी,

488
00:20:22,000 --> 00:20:25,000
जे सुरक्षा नीती पाहतात त्यांच्यासाठी,

489
00:20:25,000 --> 00:20:27,000
किंवा सुरक्षेवर परिणाम करणारी

490
00:20:27,000 --> 00:20:29,000
सार्वजनिक नीती ठरवतात त्यांच्यासाठी.

491
00:20:29,000 --> 00:20:32,000
सुरक्षितता फक्त वास्तवच नाही तर भावना आणि वास्तव आहे.

492
00:20:32,000 --> 00:20:34,000
आणि महत्त्वाचे हे आहे की

493
00:20:34,000 --> 00:20:36,000
ते दोन्ही जवळजवळ एकसारखेच असावेत.

494
00:20:36,000 --> 00:20:38,000
महत्त्वाचे आहे की, आपल्या भावना वास्तवाशी एकरूप असाव्यात.

495
00:20:38,000 --> 00:20:40,000
आपण सुरक्षेच्या जमा-खर्चाचे गणित व्यवस्थित करावे.

496
00:20:40,000 --> 00:20:42,000
धन्यवाद.

497
00:20:42,000 --> 00:20:44,000
(टाळ्या)