WEBVTT 00:00:01.033 --> 00:00:04.787 Ne kete video do te flasim per ligjin e kerkeses 00:00:04.800 --> 00:00:07.708 qe eshte nje nder konceptet thelbesore te mikroekonomise. 00:00:07.708 --> 00:00:10.522 Per fat te mire, eshte koncept mjaft i kuptueshem. 00:00:10.522 --> 00:00:16.600 Ky koncept vetem tregon se rritja e cmimit te nje produkti, 00:00:16.600 --> 00:00:21.615 do te ule sasine e kerkeses per ate produkt. 00:00:21.615 --> 00:00:23.738 Sasia e kerkeses do te ulet, 00:00:23.738 --> 00:00:25.870 dhe ju mund ta supozoni pjesen tjeter te saj. 00:00:25.870 --> 00:00:31.000 Nese ulim cmimin e nje produkti, 00:00:31.000 --> 00:00:36.856 sasia e kerkeses per ate produkt do te rritet. 00:00:36.856 --> 00:00:40.333 Me gjeresisht, ligji i kerkeses tregon 00:00:40.333 --> 00:00:41.986 ate cka do te shohim pas pak ne video, 00:00:41.986 --> 00:00:44.968 se ketu ka disa perjashtime. 00:00:44.968 --> 00:00:46.800 Me konkretisht, 00:00:46.800 --> 00:00:49.899 te mendojme kerkesen per nje produkt te caktuar. 00:00:49.899 --> 00:00:52.000 Per ta qartesuar 00:00:52.000 --> 00:00:55.133 dhe per te mos e ngaterruar konceptin, 00:00:55.133 --> 00:00:57.459 kur flasim per KERKESEN, 00:00:57.459 --> 00:00:59.815 ne kuptimin ekonomik, 00:00:59.815 --> 00:01:02.067 nuk po flasim per sasine, 00:01:02.067 --> 00:01:03.368 po per "te gjitha faktoret e tjere jane konstant" 00:01:03.368 --> 00:01:05.322 "ceteris paribus" 00:01:05.322 --> 00:01:10.051 te gjitha relacionet mes cmimit dhe sasise se kerkuar. 00:01:10.051 --> 00:01:11.714 Nese flasim per sasine, 00:01:11.714 --> 00:01:14.092 duhet te themi sasia e kerkuar 00:01:14.092 --> 00:01:18.151 Pra, KERKESA vs. SASIA E KERKUAR. 00:01:18.151 --> 00:01:19.975 jane dy gjera te ndryshme. 00:01:19.975 --> 00:01:22.581 Nese eshte pak konfuze per ju tani, 00:01:22.581 --> 00:01:23.771 shpresojme qe ne fund te videos 00:01:23.771 --> 00:01:25.658 dallimi mes kerkeses dhe sasise se kerkuar 00:01:25.658 --> 00:01:27.320 do te jete me e qarte, 00:01:27.320 --> 00:01:29.355 e sidomos gjate videove te radhes. 00:01:29.355 --> 00:01:31.708 Pasi qe ne kete video do te fokusohemi 00:01:31.708 --> 00:01:34.864 ne ate se si sasia e kerkuar ndryshon sipas cmimit, 00:01:34.864 --> 00:01:38.000 ne videot e ardhshme do te flasim se si 00:01:38.000 --> 00:01:40.940 kerkesa ndryshon bazuar ne faktore te ndryshem. 00:01:40.940 --> 00:01:42.655 Per te konkretizuar konceptin, 00:01:42.655 --> 00:01:47.712 le te themi qe jam duke e publikuar librin tim fantastiko-shkencore, 00:01:47.712 --> 00:01:50.839 apo cfaredo qe te jete, me rendesi do te publikoj nje liber. 00:01:50.839 --> 00:01:54.940 Pra, do te publikoj nje liber ne forme elektronike 00:01:54.940 --> 00:01:56.518 dhe na duhen disa studime te tregut 00:01:56.518 --> 00:01:58.793 ose vecse e dime cmimin 00:01:58.793 --> 00:02:00.422 apo se si kerkesa eshte e lidhur me cmimin, 00:02:00.422 --> 00:02:02.338 apo cmimi me kerkesen. 00:02:02.338 --> 00:02:06.745 Kete do ta paraqesim ne KURBEN E KERKESES, 00:02:06.745 --> 00:02:08.611 qe eshte vetem nje tabele 00:02:08.611 --> 00:02:09.702 qe tregon 00:02:09.702 --> 00:02:15.064 se si cmimi, dhe ne fakt une sapo bera gabimin tim te pare 00:02:15.064 --> 00:02:17.155 sepse thash "si cmimi lidhet me kerkese" 00:02:17.155 --> 00:02:20.552 dhe duhet te thoja se si cmimi lidhet me sasine e kerkuar, 00:02:20.552 --> 00:02:23.255 dhe se si sasia e kerkuar lidhet me cmimin. 00:02:23.255 --> 00:02:26.236 Pra, kurba e kerkeses tregon 00:02:26.236 --> 00:02:29.642 relacionin mes cmimit dhe sasise se kerkuar. 00:02:29.642 --> 00:02:31.640 TE GJITHE FAKTORET TJERE KONSTANT (ceteris paribus) 00:02:31.640 --> 00:02:36.250 Ketu do te tregojme disa shembuj. 00:02:36.250 --> 00:02:39.492 Pra, kjo shtylle eshte per shembujt. 00:02:39.508 --> 00:02:41.488 Ne kete shtylle do te vendos cmimin. 00:02:41.488 --> 00:02:50.515 Ne kete shtylle do te vendos sasine e kerkuar. 00:02:50.515 --> 00:02:52.149 Kete shembull.... 00:02:52.149 --> 00:02:54.379 le ta quajme shembulli A 00:02:54.379 --> 00:03:00.112 Librit mund ti vendose cmimin $2 00:03:00.112 --> 00:03:02.717 Dhe nje numer shume i madh i njerezve do ta shkarkojne librin per kete cmim. 00:03:02.717 --> 00:03:05.759 Pra, do te kem 60,000 njerez 00:03:05.759 --> 00:03:09.503 qe do te blejne librin tim ne formen elektronike. 00:03:09.503 --> 00:03:12.883 Ne shembullin B do ta rris cmimin per $2. 00:03:12.883 --> 00:03:17.291 Pra, tani librin eshte $4, dhe do te ule kerkesen mjaft shume. 00:03:17.291 --> 00:03:19.100 Tani sasia e kerkuar do te zvogelohet ne 00:03:19.100 --> 00:03:21.643 40,000 njerez te cilet blejne librin. 00:03:21.643 --> 00:03:23.372 Tani shofim shembullin C. 00:03:23.372 --> 00:03:25.048 Nese prap rris cmimin per $2, 00:03:25.048 --> 00:03:26.733 pra tani cmimi eshte $6, 00:03:26.733 --> 00:03:32.333 sasia e kerkuar do te bjere ne 30,000. 00:03:32.333 --> 00:03:33.635 Tani do te marrim edhe 2 shembuj te tjere. 00:03:33.635 --> 00:03:37.338 Shembulli D, prap rrisim cmimin per $2. 00:03:37.338 --> 00:03:39.768 Tani marr $8 per librin. 00:03:39.768 --> 00:03:44.337 Sasia e kerkeses bie ne 25,000. 00:03:44.337 --> 00:03:46.247 Shembulli i fundit, 00:03:46.247 --> 00:03:47.977 -shih ngjyren qe nuk kam perdore ende- 00:03:47.977 --> 00:03:49.604 -ngjyren e verdhe- 00:03:49.604 --> 00:03:52.826 Shembulli E, rris cmimin ne $10. 00:03:52.826 --> 00:03:59.714 Le te themi qe sasia e kerkuar eshte 23,000. 00:03:59.714 --> 00:04:02.802 Ky relacion 00:04:02.802 --> 00:04:05.244 tregon ligjin e kerkeses. 00:04:05.244 --> 00:04:06.767 Kjo tabele tregon, 00:04:06.767 --> 00:04:09.384 relacionin mes sasise se kerkuar dhe cmimit dhe anasjelltas. 00:04:09.384 --> 00:04:11.528 Kjo eshte ajo cfare quajme KURBA E KERKESES. 00:04:11.528 --> 00:04:14.800 Tani, duke u bazuar ne kurben e kerkeses, 00:04:14.800 --> 00:04:16.299 nxjerrim LAKOREN E KERKESES 00:04:16.299 --> 00:04:18.203 Ne vetem do te bashkojme keto pika 00:04:18.203 --> 00:04:20.720 dhe vizatojme lakoren qe bashkon ato 00:04:20.720 --> 00:04:23.372 sepse keto nuk jane shembujt e vetem. 00:04:23.372 --> 00:04:24.656 Cdo gje ndermjet tyre eshte gjithashtu e mundur. 00:04:24.656 --> 00:04:26.093 Ne mund te kerkojme edhe $2.01 per librin. 00:04:26.093 --> 00:04:28.313 Ne gjithashtu mund te kerkojme edhe $4.50 per librin. 00:04:28.313 --> 00:04:31.267 Pra, lakorja e kerkeses 00:04:31.267 --> 00:04:34.026 nuk eshte vetem keto 5 pika por lakore e vazhdueshme. 00:04:34.026 --> 00:04:35.813 Pra, 00:04:35.813 --> 00:04:37.101 Le ta paraqesim grafikisht. 00:04:37.101 --> 00:04:39.438 Kjo eshte nje nga ato pjeset e ekonomise 00:04:39.438 --> 00:04:41.277 te cilat nuk i kam shume ne qef, 00:04:41.277 --> 00:04:45.513 sepse njerezit shpesh flasin per te ndryshuar cmimet 00:04:45.513 --> 00:04:48.824 dhe se si sasia e kerkuar ndryshon prej saj. 00:04:48.824 --> 00:04:51.457 Dhe tradicionalisht, ne shumicen e rasteve ne matematike dhe shkence, 00:04:51.457 --> 00:04:52.400 ate faktore qe nuk e ndryshon 00:04:52.400 --> 00:04:54.593 e vendose ne aksin horizontal. 00:04:54.593 --> 00:04:58.118 Pra, nese une do te isha ne krye te ekonomise 00:04:58.118 --> 00:05:02.102 cmimin do ta vendosja ne kete aks horizontal. 00:05:02.102 --> 00:05:03.944 Por, zakonisht 00:05:03.944 --> 00:05:06.343 cmimi vendoset ne aksin vertikal 00:05:06.343 --> 00:05:07.969 dhe ju jeni mesuar ta shihni kete 00:05:07.969 --> 00:05:09.740 ne shumicen e klaseve. 00:05:09.740 --> 00:05:10.980 Edhe une do te bej te njejten. 00:05:10.980 --> 00:05:13.345 Pra, do te vendosim cmimin ne aksin vertikal 00:05:13.345 --> 00:05:21.396 dhe sasine e kerkuar ne aksin horizontal. 00:05:21.396 --> 00:05:23.821 Tani sasia e kerkuar do te ngritet deri ne 60,000. 00:05:23.821 --> 00:05:29.748 Pra 10...20...30...40...50...60 00:05:29.748 --> 00:05:31.817 Pra eshte 10...ky numer eshte ne mijera. 00:05:31.817 --> 00:05:38.265 20..30...40...50....dhe 60 00:05:38.265 --> 00:05:41.489 edhe kjo ne mijera. 00:05:41.489 --> 00:05:43.866 Tani cmimi rritet deri ne $10 00:05:43.866 --> 00:05:45.101 per $2 ne $10. 00:05:45.101 --> 00:05:55.333 Le te theme qe eshte 2...4...6...8 dhe 10. 00:05:55.333 --> 00:05:57.664 Le te bashkojme shembujt. 00:05:57.664 --> 00:06:00.741 Pra, shembulli A, cmimi $2 00:06:00.741 --> 00:06:03.105 kerkesa eshte 60,000 njeri 00:06:03.105 --> 00:06:06.002 Ky eshte shembulli A. 00:06:06.002 --> 00:06:09.184 Shembulli B, kur cmimi eshte $4 00:06:09.184 --> 00:06:11.450 kerkesa eshte 40,000 njeri. 00:06:11.450 --> 00:06:15.038 $4, 40,000 njesi. 00:06:15.038 --> 00:06:16.392 Ky eshte shembulli B. 00:06:16.392 --> 00:06:25.647 Shembulli C, $6, 30,000 njesi. 00:06:25.647 --> 00:06:28.897 Shembulli D, $8, 25,000 njeri. 00:06:28.897 --> 00:06:32.827 $8, 25. 00:06:32.827 --> 00:06:36.158 duket se 25,000 eshte ketu...mjaft afer. 00:06:36.158 --> 00:06:39.968 Ky ketu eshte shembulli D. 00:06:39.968 --> 00:06:41.846 Ne fund, shembulli E, 00:06:41.846 --> 00:06:46.706 $10, 23,000 njesi. 00:06:46.706 --> 00:06:49.187 Do te duket dicka ngjashem si kjo. 00:06:49.187 --> 00:06:51.080 Ky eshte shembulli E. 00:06:51.080 --> 00:06:53.711 Cmimet e librit mund te jene cilido mes ketyre, 00:06:53.711 --> 00:06:55.029 ndoshta mund te shkojme edhe me tej. 00:06:55.029 --> 00:06:56.744 Pra kjo ketu. 00:06:56.744 --> 00:06:58.560 Nese terheqim lakoren e kerkeses, 00:06:58.560 --> 00:07:00.609 do te duket dicka e tille si kjo. 00:07:00.609 --> 00:07:03.546 Lakorja e kerkeses do te duket... 00:07:03.546 --> 00:07:06.899 -po mundohem te terheq nje vije te drejte- 00:07:06.899 --> 00:07:08.937 ...dicka e tille. 00:07:08.937 --> 00:07:10.994 Mund te vazhdoje edhe me tej... 00:07:10.994 --> 00:07:13.990 Keto jane dy menyra per te demonstruar kerkesen. 00:07:13.990 --> 00:07:16.103 Do te kthehem tek ajo cka thash me pare, 00:07:16.103 --> 00:07:20.908 sasia e kerkuar, per nje cmim te caktuar, (nese cdo gje tjeter mbetet konstante) 00:07:20.908 --> 00:07:23.267 sa njesi (ne rastin tone libra) jane njerezit e gatshem per te shkarkuar 00:07:23.267 --> 00:07:25.626 ose blere nga librat e mi elektronik. 00:07:25.626 --> 00:07:30.366 Kur flasim vetem per kerkesen 00:07:30.366 --> 00:07:33.023 jemi duke folur per gjithe relacionin ne teresi. 00:07:33.023 --> 00:07:34.523 Pra, vete kerkesa, 00:07:34.523 --> 00:07:36.410 eshte e gjithe kurba e kerkeses. 00:07:36.410 --> 00:07:37.591 Menyra tjeter per ta pare kerkesen, 00:07:37.591 --> 00:07:39.293 eshte e gjithe lakorja e kerkeses. 00:07:39.293 --> 00:07:42.813 Nese do te ndryshohej kerkesa, 00:07:42.813 --> 00:07:45.118 ne do te kishim nje lakore tjeter. 00:07:45.118 --> 00:07:46.702 Kjo lakore ose 00:07:46.702 --> 00:07:49.672 e gjithe tabela do te zhvendosej. 00:07:49.672 --> 00:07:52.018 Nese ndryshon sasia e kerkuar, 00:07:52.018 --> 00:07:53.422 do te levizim pergjate lakores (nuk do te zhvendoset) 00:07:53.422 --> 00:07:54.865 Kur cdo gje tjeter mbahet konstante 00:07:54.865 --> 00:07:57.277 dhe ndryshohet vetem cmimi. 00:07:57.277 --> 00:07:58.921 Shpresojme qe kjo eshte qarte. 00:07:58.921 --> 00:08:01.106 Kur cdo gje tjeter eshte konstante (e barabarte) 00:08:01.106 --> 00:08:02.542 dhe ndryshohet vetem cmimi, 00:08:02.542 --> 00:08:04.080 kerkesa nuk ndyrshohet. 00:08:04.080 --> 00:08:05.780 E vetmja gje qe ndryshohet eshte sasia e kerkuar. 00:08:05.780 --> 00:08:07.967 Kerkesa, pasi qe cdo gje tjeter eshte konstante, 00:08:07.967 --> 00:08:09.615 eshte ky relacion. 00:08:09.615 --> 00:08:10.746 Ne videot e ardhshme, 00:08:10.746 --> 00:08:12.249 do te shofim se cfare ndodh 00:08:12.249 --> 00:08:16.000 kur ndryshohen faktore te tjere.