[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:06.68,0:00:10.77,Default,,0000,0000,0000,,Bir yarışma programında olduğunu düşün\Nve şu iki ödülden birini seçebilirsin:
Dialogue: 0,0:00:10.77,0:00:12.33,Default,,0000,0000,0000,,Bir elmas
Dialogue: 0,0:00:12.33,0:00:14.17,Default,,0000,0000,0000,,ya da bir şişe su.
Dialogue: 0,0:00:14.17,0:00:15.41,Default,,0000,0000,0000,,Basit bir seçim.
Dialogue: 0,0:00:15.41,0:00:17.77,Default,,0000,0000,0000,,Elmaslar şüphesiz daha değerlidir.
Dialogue: 0,0:00:17.77,0:00:20.52,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi tekrar aynı seçimi\Nyapman gerektiğini düşün.
Dialogue: 0,0:00:20.52,0:00:22.76,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu sefer bir yarışma\Nprogramında değil,
Dialogue: 0,0:00:22.76,0:00:26.48,Default,,0000,0000,0000,,çölde günlerce dolandıktan sonra\Nsusuz kalmış durumdasın.
Dialogue: 0,0:00:26.48,0:00:28.12,Default,,0000,0000,0000,,Seçimin farklı mı olur?
Dialogue: 0,0:00:28.12,0:00:31.78,Default,,0000,0000,0000,,Neden? Elmaslar hâlâ\Ndaha değerli değil mi?
Dialogue: 0,0:00:31.78,0:00:34.18,Default,,0000,0000,0000,,Bu, meşhur değer paradoksudur.
Dialogue: 0,0:00:34.18,0:00:38.23,Default,,0000,0000,0000,,Öncü ekonomist Adam Smith\Ntarafından tanımlanmıştır.
Dialogue: 0,0:00:38.23,0:00:43.15,Default,,0000,0000,0000,,Bu bize, değer belirlemenin göründüğü\Nkadar kolay olmadığını gösterir.
Dialogue: 0,0:00:43.15,0:00:47.29,Default,,0000,0000,0000,,Yarışmada, malların değişim\Ndeğerini düşünüyordun,
Dialogue: 0,0:00:47.29,0:00:50.29,Default,,0000,0000,0000,,yani daha sonraki bir zamanda\Nonlardan elde edebileceğin değeri.
Dialogue: 0,0:00:50.29,0:00:52.99,Default,,0000,0000,0000,,Ama çöl senaryosu gibi acil bir durumda,
Dialogue: 0,0:00:52.99,0:00:56.21,Default,,0000,0000,0000,,çok daha önemli olan,\Nmalın kullanım değeridir,
Dialogue: 0,0:00:56.21,0:00:59.14,Default,,0000,0000,0000,,yani malın mevcut durumunda\Nne kadar yardımcı olduğu.\N
Dialogue: 0,0:00:59.14,0:01:01.95,Default,,0000,0000,0000,,Seçeneklerden sadece birini\Nseçebileceğimiz için de,
Dialogue: 0,0:01:01.95,0:01:05.10,Default,,0000,0000,0000,,fırsat maaliyetini düşünmemiz gerekir,
Dialogue: 0,0:01:05.10,0:01:08.41,Default,,0000,0000,0000,,yani öbür seçenekten vazgeçerek\Nneler kaybettiğimizi.
Dialogue: 0,0:01:08.41,0:01:11.65,Default,,0000,0000,0000,,Ne de olsa elmas satmaktan\Nne kadar kazanabileceğin,
Dialogue: 0,0:01:11.65,0:01:14.36,Default,,0000,0000,0000,,eğer çölden çıkmayı başaramazsan,\Nçok da fark etmez.
Dialogue: 0,0:01:14.36,0:01:17.43,Default,,0000,0000,0000,,Çağdaş ekonomistlerin çoğu\Ndeğer paradoksuyla ilgilenir,
Dialogue: 0,0:01:17.43,0:01:19.82,Default,,0000,0000,0000,,bu düşünceleri, fayda kavramı altında
Dialogue: 0,0:01:19.82,0:01:21.68,Default,,0000,0000,0000,,birleştirmeye çalışır.
Dialogue: 0,0:01:21.68,0:01:25.34,Default,,0000,0000,0000,,Fayda, bir malın kişinin ihtiyaç ve\Nisteklerini ne kadar karşıladığıdır.
Dialogue: 0,0:01:25.34,0:01:28.56,Default,,0000,0000,0000,,Fayda, her şeye uyarlanabilir\N- temel bir ihtiyaç olan yiyecekten
Dialogue: 0,0:01:28.56,0:01:30.83,Default,,0000,0000,0000,,sevilen bir şarkıyı duyulunca\Nalınan zevke -
Dialogue: 0,0:01:30.83,0:01:34.94,Default,,0000,0000,0000,,ve farklı kişiler ve koşullara göre\Ndoğal olarak değişir.
Dialogue: 0,0:01:34.94,0:01:38.50,Default,,0000,0000,0000,,Piyasa ekonomisi, bize faydayı\Nizlememiz için kolay bir yol sağlar.
Dialogue: 0,0:01:38.50,0:01:41.26,Default,,0000,0000,0000,,Basitçe anlatırsak,\Nbir şeyin sana faydası,
Dialogue: 0,0:01:41.26,0:01:44.39,Default,,0000,0000,0000,,o şey için ne kadar ödemeye\Nistekli olduğunu ifade eder.
Dialogue: 0,0:01:44.39,0:01:46.43,Default,,0000,0000,0000,,Şimdi, kendini tekrar çölde hayal et.
Dialogue: 0,0:01:46.43,0:01:48.74,Default,,0000,0000,0000,,Ama bu sefer, sana\Nher beş dakikada bir
Dialogue: 0,0:01:48.74,0:01:51.95,Default,,0000,0000,0000,,yeni bir elmas veya\Nbir şişe su sunuluyor.
Dialogue: 0,0:01:51.95,0:01:55.69,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu insan gibiysen, önce yolculuğu\Nbitirmeye yetecek kadar su,
Dialogue: 0,0:01:55.69,0:01:58.74,Default,,0000,0000,0000,,sonra taşıyabileceğin kadar\Nelmas alırsın.
Dialogue: 0,0:01:58.74,0:02:01.29,Default,,0000,0000,0000,,Bu, marjinal fayda denen\Nbir şey yüzündendir.
Dialogue: 0,0:02:01.29,0:02:04.16,Default,,0000,0000,0000,,Elmas ve su arasında seçim yaptığında,
Dialogue: 0,0:02:04.16,0:02:07.05,Default,,0000,0000,0000,,her bir fazladan şişe sudan\Nsağlayabileceğin fayda ile
Dialogue: 0,0:02:07.05,0:02:09.77,Default,,0000,0000,0000,,her ilave elmastan sağlayabileceğin\Nfaydayı kıyaslarsın.
Dialogue: 0,0:02:09.77,0:02:12.53,Default,,0000,0000,0000,,Bu seçimi, sana her teklif\Nyapıldığında yaparsın.
Dialogue: 0,0:02:12.53,0:02:16.12,Default,,0000,0000,0000,,İlk su şişesi, herhangi bir miktar\Nelmastan daha değerlidir.
Dialogue: 0,0:02:16.12,0:02:18.90,Default,,0000,0000,0000,,Ama er ya da geç, ihtiyacın\Nolan tüm suyu alırsın.
Dialogue: 0,0:02:18.90,0:02:22.09,Default,,0000,0000,0000,,Bir süre sonra, her ilave su şişesi\Nyük olmaya başlar.
Dialogue: 0,0:02:22.09,0:02:25.01,Default,,0000,0000,0000,,Bu noktada, su yerine elmasları\Nseçmeye başlarsın.
Dialogue: 0,0:02:25.01,0:02:27.31,Default,,0000,0000,0000,,Bu sadece su gibi ihtiyaçlarda\Ngeçerli değildir.
Dialogue: 0,0:02:27.31,0:02:30.25,Default,,0000,0000,0000,,Çoğu şey için, ne kadar\Nfazlasına sahip olursan,
Dialogue: 0,0:02:30.25,0:02:34.21,Default,,0000,0000,0000,,o şeyin her fazladan kısmı daha\Naz yararlı ve zevkli olmaya başlar.
Dialogue: 0,0:02:34.21,0:02:37.16,Default,,0000,0000,0000,,Buna marjinal faydanın\Nazalması prensibi denir.
Dialogue: 0,0:02:37.16,0:02:40.48,Default,,0000,0000,0000,,En sevdiğin yiyecekten memnuniyetle\Niki ya da üç porsiyon alırsın,
Dialogue: 0,0:02:40.48,0:02:42.57,Default,,0000,0000,0000,,ama dördüncüsü seni\Nkusacak hâle getirir
Dialogue: 0,0:02:42.57,0:02:45.61,Default,,0000,0000,0000,,ve yüzüncüsü, daha ona\Nsıra gelemeden bozulur.
Dialogue: 0,0:02:45.61,0:02:48.69,Default,,0000,0000,0000,,Aynı filmi bıkana ya da\Ntüm paranı bitirene kadar
Dialogue: 0,0:02:48.69,0:02:50.84,Default,,0000,0000,0000,,tekrar izlemek için para verebilirsin.
Dialogue: 0,0:02:50.84,0:02:52.97,Default,,0000,0000,0000,,Her iki durumda, eninde sonunda
Dialogue: 0,0:02:52.97,0:02:57.23,Default,,0000,0000,0000,,sinema bileti almanın marjinal faydasının\Nsıfıra indiği bir noktaya ulaşırsın.
Dialogue: 0,0:02:57.23,0:03:01.48,Default,,0000,0000,0000,,Fayda kavramı sadece satın almaya değil,\Nkarar vermeye de uygulanabilir.
Dialogue: 0,0:03:01.48,0:03:05.30,Default,,0000,0000,0000,,Faydayı en yükseğe çıkarmanın ve azalan\Nkazançlardan kaçınmanın içgüdüsel yolu,
Dialogue: 0,0:03:05.30,0:03:08.61,Default,,0000,0000,0000,,zamanımızı ve kaynaklarımızı harcama\Nyollarımızı çeşitlendirmektir.
Dialogue: 0,0:03:08.61,0:03:10.61,Default,,0000,0000,0000,,Temel ihtiyaçlarımız karşılandıktan sonra,
Dialogue: 0,0:03:10.61,0:03:11.96,Default,,0000,0000,0000,,kuramsal olarak,
Dialogue: 0,0:03:11.96,0:03:15.78,Default,,0000,0000,0000,,seçtiğimiz şeyler bize faydalı ya da\Nzevkliyse onlara yatırım yaparız.
Dialogue: 0,0:03:15.78,0:03:19.74,Default,,0000,0000,0000,,Tabii, faydayı gerçek hayatta ne kadar\Netkili bir şekilde maksimuma çıkardığımız,
Dialogue: 0,0:03:19.74,0:03:21.20,Default,,0000,0000,0000,,tamamen ayrı bir konu.
Dialogue: 0,0:03:21.20,0:03:25.18,Default,,0000,0000,0000,,Ama şunu hatırlamak yardımcı olabilir:\NDeğerin temel kaynağı biziz,
Dialogue: 0,0:03:25.18,0:03:26.68,Default,,0000,0000,0000,,paylaştığımız ihtiyaçlarımız,
Dialogue: 0,0:03:26.68,0:03:28.02,Default,,0000,0000,0000,,zevk aldığımız şeyler
Dialogue: 0,0:03:28.02,0:03:29.64,Default,,0000,0000,0000,,ve yaptığımız seçimler.