1
00:00:00,986 --> 00:00:02,549
Ngay sau khi tốt nghiệp Đại học,

2
00:00:02,573 --> 00:00:05,124
tôi có làm việc tại một công ty cố vấn.

3
00:00:05,148 --> 00:00:08,852
Trong buổi hướng dẫn, các lãnh đạo
đưa ra rất nhiều lời khuyên.

4
00:00:09,077 --> 00:00:13,159
Trong số chúng là một lời khuyên ngắn gọn
tôi sẽ không bao giờ quên.

5
00:00:13,159 --> 00:00:16,671
Ông ta bảo tôi, "Hãy trở nên dễ bảo."

6
00:00:16,695 --> 00:00:20,048
Cứ cho là hồi đó tôi đã rất ngây thơ,

7
00:00:20,048 --> 00:00:22,315
tôi ghi tạc lời khuyên 
của ông ta trong lòng.

8
00:00:22,315 --> 00:00:23,854
Tôi tự nhủ bản thân,

9
00:00:23,854 --> 00:00:26,674
"Được, tôi sẽ cố
làm việc nhóm thật xuất sắc.

10
00:00:26,698 --> 00:00:28,671
Tôi sẽ làm mọi thứ được yêu cầu.

11
00:00:28,671 --> 00:00:30,551
Tôi sẽ trở nên dễ bảo."

12
00:00:31,408 --> 00:00:34,016
Nhưng mãi cho đến khi tôi tốt nghiệp

13
00:00:34,040 --> 00:00:38,710
và lần đầu tiên chứng kiến hành động 
phạm tội của những nhà khoa học và kĩ sư


14
00:00:38,710 --> 00:00:41,609
trong cuộc khủng hoảng nước
ở Flint, Michgan,

15
00:00:41,609 --> 00:00:46,025
thì tôi mới thấy được sự nguy hiểm
nhưng cũng vô cùng tầm thường

16
00:00:46,025 --> 00:00:48,023
của lối suy nghĩ này.

17
00:00:48,578 --> 00:00:49,865
Đừng nhầm nhé.

18
00:00:49,889 --> 00:00:53,635
Cuộc khủng hoảng nước ở Flint
là một trong những sự bất công khủng khiếp

19
00:00:53,635 --> 00:00:55,706
trong vấn đề môi trường
của thời đại này.

20
00:00:55,730 --> 00:00:57,286
Trong hơn 18 tháng,

21
00:00:57,310 --> 00:01:01,392
100.000 cư dân bao gồm hàng nghìn trẻ nhỏ,

22
00:01:01,416 --> 00:01:05,299
đã bị phơi nhiễm
với nguồn nước bị nhiễm chì.

23
00:01:06,040 --> 00:01:07,916
Chì là độc tố thần kinh mạnh,

24
00:01:07,940 --> 00:01:11,680
gây ra các tổn thương
về trí tuệ và phát triển của não bộ,

25
00:01:11,704 --> 00:01:15,916
và nó cũng rất có hại
đối với thai nhi và trẻ nhỏ.

26
00:01:16,457 --> 00:01:20,278
Ta đã biết về những mối nguy 
của nó từ Đế Chế La Mã.

27
00:01:20,799 --> 00:01:23,140
Giữa những vấn đề về sức khỏe,

28
00:01:23,140 --> 00:01:27,007
12 người đã tử vong
do mắc bệnh Legionnaires.

29
00:01:27,541 --> 00:01:29,343
Cơ sở hạ tầng về nước ngọt ở Flint,

30
00:01:29,367 --> 00:01:32,448
hay những hệ thống ống ngầm phức tạp,

31
00:01:32,472 --> 00:01:34,540
tất cả đã bị hủy hoại nặng nề.

32
00:01:34,936 --> 00:01:38,026
Và trong khi chất lượng nước
đang dần được cải thiện

33
00:01:38,060 --> 00:01:40,351
và các ống cống đang dần được thay thế,


34
00:01:40,375 --> 00:01:42,075
hơn hai năm sau,

35
00:01:42,099 --> 00:01:45,059
nguồn nước vẫn chưa đủ an toàn
để có thể uống được.

36
00:01:45,946 --> 00:01:49,161
Vì vậy, người ta vẫn còn rất sốc.

37
00:01:49,185 --> 00:01:50,493
Họ tự hỏi bản thân,

38
00:01:50,517 --> 00:01:52,368
"Làm sao điều này có thể xảy ra?"

39
00:01:53,083 --> 00:01:57,870
Câu trả lời ngắn gọn là: cuộc khủng hoảng
xảy ra khi một người giám sát sự cố,

40
00:01:57,894 --> 00:02:00,319
được bổ nhiệm bởi thống đốc bang Michigan,

41
00:02:00,343 --> 00:02:04,801
quyết định lấy nguồn nước từ một dòng sông
ở địa phương để tiết kiệm ngân sách.

42
00:02:05,327 --> 00:02:07,222
Nhưng điều này đã kéo dài rất lâu,

43
00:02:07,246 --> 00:02:10,883
do các nhà khoa học và kĩ sư
tại các cơ quan chính phủ

44
00:02:10,907 --> 00:02:13,962
của bang Michigann
và của chính phủ liên bang

45
00:02:13,986 --> 00:02:17,495
đã không tuân theo những quy định
liên bang về xử lý nước sạch.

46
00:02:18,551 --> 00:02:20,119
Hơn nữa,

47
00:02:20,143 --> 00:02:23,645
họ đã lách luật và tìm cách che đậy.

48
00:02:24,045 --> 00:02:26,976
Họ cười nhạo những người dân
đến tìm sự giúp đỡ,

49
00:02:27,000 --> 00:02:31,304
trong khi công khai khẳng định rằng 
cái thứ nước máy màu nâu bốc mùi ấy

50
00:02:31,304 --> 00:02:33,007
có thể uống được.

51
00:02:33,748 --> 00:02:39,413
Chính quyền địa phương, bang và liên bang
đã thất bại hoàn toàn

52
00:02:39,437 --> 00:02:41,429
để bảo vệ những người
dễ tổn thương nhất,

53
00:02:41,453 --> 00:02:45,110
và toàn bộ dân số vùng đó
đã phải tự mình chống đỡ.

54
00:02:46,200 --> 00:02:50,960
Đứng trước sự bất công này,
các cư dân ở Flint đã tập hợp lại,

55
00:02:50,984 --> 00:02:54,115
trong số đó, có những 
người phụ nữ tuyệt vời:

56
00:02:54,139 --> 00:02:56,140
Những bà mẹ lo lắng cho con mình...

57
00:02:56,164 --> 00:03:00,057
Họ đã liên kết lại
thành các nhóm dân thường,

58
00:03:00,081 --> 00:03:03,906
và các nhóm này bắt đầu phản đối
và yêu cầu phải có sự thay đổi.

59
00:03:04,488 --> 00:03:08,210
Các nhóm cũng đã tìm đến các nhà khoa học
ở ngoài địa phương nhờ giúp đỡ,


60
00:03:08,210 --> 00:03:10,416
và đã có một số
nhà khoa học phản hồi lại.

61
00:03:10,416 --> 00:03:13,959
Trong số họ có một người
tên là Miguel Del Toral,

62
00:03:13,983 --> 00:03:18,661
một chuyên gia về nước
đến từ Cục Bảo vệ Môi trường,

63
00:03:18,685 --> 00:03:21,248
ông đã viết bản ghi chép khoa học này

64
00:03:21,272 --> 00:03:24,412
và gửi nó đến chính quyền bang Michigan
và chính quyền liên bang

65
00:03:24,436 --> 00:03:26,800
để họ chú ý đến vấn đề này.

66
00:03:27,281 --> 00:03:29,847
Ông đã bị coi là
"thằng nhân viên lắm mồm,"

67
00:03:29,871 --> 00:03:31,075
và đã bị bịt miệng.

68
00:03:32,722 --> 00:03:35,514
Hợp tác cùng với những người dân ở Flint,

69
00:03:35,538 --> 00:03:37,796
đội nghiên cứu của chúng tôi ở Tech

70
00:03:37,796 --> 00:03:41,238
gồm các sinh viên và nhà khoa học 
hướng dẫn bởi giáo sư Marc Edwards,

71
00:03:41,238 --> 00:03:43,320
đã tiến hành kiểm tra trên toàn thành phố

72
00:03:43,344 --> 00:03:46,352
để chứng minh rằng nguồn nước ở Flint
thực sự đã bị ô nhiễm,

73
00:03:46,376 --> 00:03:48,654
thậm chí là bị nhiễm độc
ở một vài hộ gia đình.

74
00:03:48,855 --> 00:03:52,714
Chúng tôi đã chứng minh rằng người dân
ở Flint đã phải chịu đựng hàng tháng trời,

75
00:03:52,714 --> 00:03:55,846
và đã đem điều này lên Internet 
để cho cả thế giới được biết.

76
00:03:55,870 --> 00:03:58,848
Khi mà tôi tham gia
vào chương trình này,

77
00:03:58,872 --> 00:04:00,266
khi tôi đồng ý tham gia,

78
00:04:00,290 --> 00:04:03,025
tôi không hề biết mình
đang dấn thân vào cái gì.

79
00:04:03,457 --> 00:04:07,156
Nhưng từng phút giây cuộc hành trình này
đều thật sự rất đáng.

80
00:04:07,180 --> 00:04:09,945
Đây chính là khoa học
phục vụ cộng đồng.

81
00:04:09,969 --> 00:04:12,498
Đây chính là lí do tại sao
tôi tốt nghiệp đại học,

82
00:04:12,522 --> 00:04:15,295
và đây chính là cách mà tôi muốn sống.

83
00:04:15,880 --> 00:04:17,848
Và rồi sự liên kết này...

84
00:04:17,848 --> 00:04:22,741
Sự liên kết hiếm có của người dân, cố vấn,
nhà báo và nhà khoa học này...

85
00:04:22,741 --> 00:04:27,235
đã cùng mở ra sự thật qua việc sử dụng 
khoa học, pháp luật và sự tích cực.

86
00:04:27,685 --> 00:04:29,818
Một bác sĩ nhi địa phương
đã tìm ra rằng

87
00:04:29,842 --> 00:04:34,145
các trường hợp nhiễm độc chì 
ở trẻ em đã tăng lên gấp đôi


88
00:04:34,145 --> 00:04:36,946
ở Flint trong khoảng thời gian
của vụ khủng hoảng.

89
00:04:37,124 --> 00:04:40,811
Và rồi bang Michigan đã bị bắt buộc
phải thừa nhận vấn đề


90
00:04:40,835 --> 00:04:43,355
và đề ra các phương án ứng phó.

91
00:04:43,379 --> 00:04:46,915
Chính những nhóm này đã giúp
nhiều trẻ em ở Flint khác được bảo vệ.

92
00:04:48,006 --> 00:04:48,976
Vài tháng sau,

93
00:04:49,000 --> 00:04:52,669
Tổng thống Obama đã vào cuộc
và công bố tình trạng khẩn cấp liên bang,

94
00:04:52,693 --> 00:04:56,201
và giờ Flint đã nhận được 
hơn 600 triệu đô la

95
00:04:56,225 --> 00:04:59,624
dành cho dịch vụ y tế,
dinh dưỡng và giáo dục

96
00:04:59,648 --> 00:05:01,966
và trùng tu lại cơ sở hạ tầng về nước.

97
00:05:03,130 --> 00:05:08,861
Dù vậy, sự ngạo mạn và sự thờ ơ
đến mức nhẫn tâm với sức khỏe cộng đồng

98
00:05:08,911 --> 00:05:13,339
thể hiện bởi các nhà khoa học và kĩ sư
ở các cơ quan chính phủ này

99
00:05:13,363 --> 00:05:14,766
thật quá khó tin.

100
00:05:15,719 --> 00:05:19,261
Sự thối nát trong những nhóm người này,

101
00:05:19,285 --> 00:05:23,064
khi mà mục tiêu công việc chỉ là làm theo
quy định và làm cho xong việc,

102
00:05:23,064 --> 00:05:25,534
đi ngược lại với việc bảo vệ
sức khỏe của cộng đồng,

103
00:05:25,534 --> 00:05:26,901
thật sự rất kinh hoàng.

104
00:05:27,596 --> 00:05:31,897
Hãy xem một email được một nhân viên
ở Cục Bảo vệ Môi trường viết,

105
00:05:31,921 --> 00:05:32,983
cô ta nói,

106
00:05:34,167 --> 00:05:38,315
"Tôi không chắc Flint là nơi
mà ta có thể vì nó mà mạo hiểm."

107
00:05:39,990 --> 00:05:44,336
Sự vô nhân đạo của cả một nền dân số
đã trở nên rất rõ ràng.

108
00:05:44,851 --> 00:05:49,760
Trái ngược với những nguyên tắc 
đầu tiên của ngành kĩ sư,

109
00:05:49,784 --> 00:05:53,045
tôi cho rằng đây mới nên là nguyên tắc 
trên hết của lòng nhân đạo:

110
00:05:53,069 --> 00:05:57,146
"Phải chú trọng trên hết là sức khỏe, 
sự an toàn và phúc lợi của toàn xã hội

111
00:05:57,170 --> 00:05:58,840
so với tất cả những thứ khác."

112
00:05:58,864 --> 00:06:02,308
Đây là một phần của lời thề Hippcrates
mà chúng ta chưa nhận biết được,

113
00:06:02,332 --> 00:06:04,110
chứ chưa nói là thực hiện theo.

114
00:06:04,549 --> 00:06:08,775
Và thế là khi các nhà khoa học và kĩ sư,
cũng giống như các bác sĩ,

115
00:06:08,799 --> 00:06:10,048
đã không làm theo lời thề.

116
00:06:10,072 --> 00:06:11,913
Con người ta có thể bị tổn thương,

117
00:06:11,937 --> 00:06:13,308
hay thậm chí là chết.

118
00:06:13,332 --> 00:06:17,877
Nếu các nhà chuyên gia hay sinh viên
cũng không hiểu được điều này,

119
00:06:17,901 --> 00:06:19,955
xã hội chúng ta sẽ phải trả giá đắt.

120
00:06:21,652 --> 00:06:25,853
Bị chôn vùi sâu trong lịch sử,
ông là một nhân vật tôi vô cùng ngưỡng mộ.

121
00:06:25,877 --> 00:06:29,018
Ông là một kĩ sư tên là Peter Palchinsky.

122
00:06:29,042 --> 00:06:31,939
Ông sống trong thời Liên bang Xô Viết.

123
00:06:32,367 --> 00:06:37,359
Palchinsky đã liên tục gặp rắc rối vì
sự thẳng thắn quá mức của mình,

124
00:06:37,383 --> 00:06:42,938
và cũng vì ông sẵn sàng chỉ ra sai sót
trong chế độ vô lí mà Xô Viết theo đuổi

125
00:06:42,962 --> 00:06:45,285
để nhanh chóng đạt được sự 
công nghiệp hóa.

126
00:06:45,729 --> 00:06:49,747
Mọi người đều nghĩ là phải làm theo
lệnh từ cấp trên truyền xuống.

127
00:06:49,771 --> 00:06:53,670
Bất cứ ai có câu hỏi gì hay đưa lại 
phản hồi thì đều không được hoan nghênh.

128
00:06:54,354 --> 00:06:59,632
Chính quyền Xô Viết đã tạo nên 1 đội quân 
các kĩ sư lớn nhất chưa từng thấy,

129
00:06:59,656 --> 00:07:04,697
nhưng đa phần họ chỉ là bánh răng trong
một bộ máy khổng lồ đang dần hỏng hóc.

130
00:07:05,464 --> 00:07:08,506
Ngược lại, Palchinsky lại không 
để ý gì đến các kĩ sư

131
00:07:08,530 --> 00:07:13,866
mà quan tâm đến những hậu quả về kinh tế,
chính trị và xã hội từ hành động của họ.

132
00:07:13,890 --> 00:07:16,879
Hay nói cách khác chính là tập trung về
khía cạnh xã hội hơn.

133
00:07:16,903 --> 00:07:20,702
Những lí lẽ quả cảm của ông bj xem
là một mối đe dọa

134
00:07:20,726 --> 00:07:22,543
đến sự thiết lập chính trị,

135
00:07:22,567 --> 00:07:26,337
và rồi Joseph Stalin đã xử tử ông
vào năm 1929.

136
00:07:27,691 --> 00:07:31,853
Quan điểm về kĩ trị 
của Palchinsky rất khác

137
00:07:31,877 --> 00:07:37,227
so với quan điểm rất phổ biến, thường thấy


138
00:07:37,251 --> 00:07:42,960
ở một số những nhà nghiên cứu thiếu lửa
làm việc ở phòng nghiên cứu biệt lập,

139
00:07:42,984 --> 00:07:45,951
hay những kĩ sư làm việc 
ở những khu riêng biệt.

140
00:07:46,518 --> 00:07:48,810
Không nghi ngờ gì nữa,
họ rất thông minh,

141
00:07:48,834 --> 00:07:50,764
nhưng lại bị cách biệt với thế giới

142
00:07:50,788 --> 00:07:53,000
hiếm khi thể hiện cảm xúc,

143
00:07:53,024 --> 00:07:56,357
giống như Spock trong phim 
"Star Trek" ấy, bạn biết chứ.

144
00:07:56,947 --> 00:07:58,183
Chính là người này đây.

145
00:07:58,207 --> 00:07:59,698
(Cười lớn)

146
00:07:59,698 --> 00:08:02,269
Ta thử xem có là được kiểu chào 
giống Spock không nhé

147
00:08:02,276 --> 00:08:03,862
Tôi không nghĩ mình làm được...

148
00:08:04,509 --> 00:08:06,640
Thấy chưa, tôi không làm 
giống Spock được.

149
00:08:06,664 --> 00:08:08,802
Tạ ơn chúa là tôi không làm 
giống Spock được.

150
00:08:08,826 --> 00:08:09,976
(Cười lớn)

151
00:08:11,332 --> 00:08:16,089
Tôi chợt nhớ đến sự khác biệt này
khi có một bài báo được phát hành gần đây

152
00:08:16,113 --> 00:08:19,339
trên một tạp chí khoa học rất nổi tiếng.

153
00:08:19,363 --> 00:08:24,686
Bài báo này đã mô tả công việc chúng tôi 
ở Flint bị chi phối bởi "lí tưởng tuổi trẻ,"

154
00:08:24,710 --> 00:08:27,389
và "cảm tính rất kịch 
mang đậm chất Hollywood."

155
00:08:27,413 --> 00:08:32,954
Nó yêu cầu các nhà khoa học phải bảo vệ
quỹ và viện nghiên cứu của họ

156
00:08:32,954 --> 00:08:36,379
bằng mọi giá, mặc cho nguyên do có 
chính đáng như thế nào đi chăng nữa.

157
00:08:36,379 --> 00:08:39,625
Và nếu bạn cho rằng bạn phải
tham gia vào việc nào đó,

158
00:08:39,649 --> 00:08:41,684
ngay cả khi đó là trường hợp khẩn cấp,

159
00:08:41,708 --> 00:08:45,861
hãy cố tìm một nhóm các nhà hoạt động 
xã hội, một tổ chức phi chính phủ nào đó,

160
00:08:45,885 --> 00:08:48,855
và có được sự hỗ trợ đầy đủ
của cộng đồng học thuật...

161
00:08:48,855 --> 00:08:50,313
hay bất cứ cái gì tương tự...

162
00:08:50,313 --> 00:08:52,609
trước khi bạn tham gia vào một việc gì đó.

163
00:08:52,627 --> 00:08:56,696
Không một bài báo nào nhắc đến bổn phận
về mặt đạo đức và chuyên môn của chúng ta

164
00:08:56,696 --> 00:08:58,939
trong việc ngăn các mối nguy 
đến với cộng đồng,

165
00:08:58,939 --> 00:09:02,252
hay việc chúng ta có 
tất cả những chuyên gia,

166
00:09:02,276 --> 00:09:05,301
nguồn lực, hay 
thậm chí là chức vụ

167
00:09:05,325 --> 00:09:07,971
để hoàn thành được công việc này.

168
00:09:08,197 --> 00:09:11,439
Tôi không nói rằng mọi nhà khoa học nên
làm một nhà hoạt động xã hội.

169
00:09:11,439 --> 00:09:16,418
Việc lên tiếng có thể để lại hậu quả rất 
thật và đôi khi là khủng khiếp.

170
00:09:16,418 --> 00:09:21,203
Nhưng để lên án ý tưởng, 
khả năng này thật toàn diện

171
00:09:21,227 --> 00:09:23,623
để bạn có thể bảo vệ được 
nguồn quỹ nghiên cứu,

172
00:09:23,647 --> 00:09:26,272
cũng chỉ là thể hiện của sự hèn nhát,

173
00:09:26,296 --> 00:09:31,497
và đó không phải là điều mà chúng ta
muốn truyền lại cho học sinh của mình.

174
00:09:32,570 --> 00:09:35,826
Và rồi bạn có thể nghĩ,
"Được thôi, việc này nghe hay đấy,

175
00:09:35,826 --> 00:09:39,739
nhưng bạn sẽ không bao giờ thay đổi được
những điểm văn hóa mang tính tổ chức này,

176
00:09:39,739 --> 00:09:43,594
hay đặt hệ tư tưởng vào trong đầu 
học sinh và các chuyên gia

177
00:09:43,594 --> 00:09:46,511
để họ có thể nhìn nhận công việc
như một sản phẩm cộng đồng...

178
00:09:46,511 --> 00:09:48,795
... như khoa học phục vụ cộng đồng vậy."

179
00:09:49,067 --> 00:09:50,530
Có thể là như vậy.

180
00:09:50,554 --> 00:09:52,796
Nhưng liệu lí do 
cho việc này có phải là

181
00:09:52,820 --> 00:09:55,480
ta đang không đào tạo sinh viên 
theo đúng cách?

182
00:09:56,021 --> 00:09:58,323
Bởi vì nếu bạn quan sát kĩ hơn,

183
00:09:58,347 --> 00:10:03,259
hệ thống giáo dục của ta ngày nay
đang tập trung hơn vào việc tạo nên

184
00:10:03,283 --> 00:10:08,338
cái mà cựu giáo sư của trường ĐH Yale
Deresiewicz gọi là "con cừu tuyệt vời"

185
00:10:08,362 --> 00:10:11,217
họ là những người trẻ 
thông minh và tham vọng,

186
00:10:11,241 --> 00:10:16,145
nhưng lại sợ mạo hiểm, nhút nhát
và không có định hướng,

187
00:10:16,169 --> 00:10:18,971
và nhiều khi là rất tự mãn.

188
00:10:18,995 --> 00:10:20,914
Trẻ em hiện nay thì bạn biết đấy...

189
00:10:20,938 --> 00:10:23,554
Chúng ta yêu thích khoa học
kể từ khi ta còn bé,

190
00:10:23,578 --> 00:10:27,880
nhưng bằng cách nào đó lại dành phần lớn
quãng thời gian ở cấp 3 và đại học

191
00:10:27,904 --> 00:10:29,401
chỉ để nhảy qua những khó khắn,

192
00:10:29,425 --> 00:10:32,892
và làm những thứ để làm 
CV thêm long lanh

193
00:10:32,916 --> 00:10:34,586
thay vì ngồi xuống

194
00:10:34,610 --> 00:10:39,129
và xem lại bản thân muốn làm gì và
bản thân muốn trở thành cái gì.

195
00:10:41,132 --> 00:10:42,398
Và vì vậy,

196
00:10:43,624 --> 00:10:47,259
những biểu hiện của sự đồng cảm
của các bạn sinh viên đại học


197
00:10:47,283 --> 00:10:50,390
đã giảm rất nhiều trong
2 thập kỉ qua,

198
00:10:50,390 --> 00:10:53,256
trong khi những kẻ tự đề cao bản thân
lại đang trên đà tăng.

199
00:10:53,256 --> 00:10:56,041
Cũng có thêm một điểm ngày một
lớn dần: là sự thiếu liên kết

200
00:10:56,041 --> 00:10:58,828
giữa các sinh viên ngành 
kĩ thuật với cộng đồng.

201
00:10:59,611 --> 00:11:04,885
Chúng ta được đào tạo để xây cầu, hay 
giải quyết các vấn đề phức tạp

202
00:11:04,909 --> 00:11:09,923
chứ không phải để nghĩ và sống như 1
công dân của thế giới.

203
00:11:09,947 --> 00:11:14,340
Các năm học đại học của tôi chủ yếu
là để chuẩn bị cho công việc sau này

204
00:11:14,364 --> 00:11:18,570
Và tôi không thể miểu tả được lúc ấy
ngột ngạt và khó chịu như thế nào.

205
00:11:19,928 --> 00:11:21,540
Và rồi,

206
00:11:21,564 --> 00:11:25,095
nhiều người cho rằng giải pháp để có 
những kĩ sư, nhà khoa học vĩ đại


207
00:11:25,095 --> 00:11:27,009
nghiêng về đào tạo chuyên môn nhiều hơn,

208
00:11:27,009 --> 00:11:28,226
Có lẽ là như vậy.

209
00:11:28,250 --> 00:11:31,744
Nhưng những cuộc thảo luận về việc
đưa ra các quyết định đạo đức,

210
00:11:31,768 --> 00:11:33,593
hay xây dựng bản thân,

211
00:11:33,617 --> 00:11:36,457
hay phân biệt phải trái?

212
00:11:37,622 --> 00:11:41,988
Hãy xem một dự án này mà tôi vô cùng
yêu thích và ngưỡng mộ.

213
00:11:42,012 --> 00:11:44,790
Nó được gọi là 
"Dự án Người hùng Tưởng tượng."

214
00:11:44,814 --> 00:11:47,437
Một công trình của Tiến sĩ Phil Zimbardo,

215
00:11:47,461 --> 00:11:50,239
người đã rất nổi tiếng với thí nghiệm 
nhà tù Stanford,

216
00:11:50,263 --> 00:11:55,508
dự án này là để đào tạo những em học
sinh đang đi học trên toàn thế giới

217
00:11:55,532 --> 00:11:58,956
để các em nhìn nhận bản thân 
chính là một người chuẩn bị làm người hùng

218
00:11:58,956 --> 00:12:01,002
hay đang được hướng dẫn 
để làm người hùng.

219
00:12:01,002 --> 00:12:06,287
Những khối óc non trẻ này làm việc
dần dần để phát triển kĩ năng và đức tính

220
00:12:06,311 --> 00:12:08,471
để khi cơ hội đến,

221
00:12:08,495 --> 00:12:11,065
không kể đến là cơ hội như thế nào,

222
00:12:11,089 --> 00:12:13,697
các em đều có thể đứng lên là 
làm điều đúng đắn.

223
00:12:14,360 --> 00:12:15,647
Hay nói cách khác,

224
00:12:15,671 --> 00:12:18,028
bất cứ ai cũng có thể
trở thành người hùng.

225
00:12:18,407 --> 00:12:20,524
Hãy nghĩ về ý tưởng này.

226
00:12:21,131 --> 00:12:24,239
Tại sao ta lại không giảng dạy
khoa học và kĩ thuật như vậy...

227
00:12:24,263 --> 00:12:28,641
khi mà hành động anh hùng và phục vụ
cộng đồng được xem như giá trị cốt lõi

228
00:12:28,665 --> 00:12:31,283
bởi vì đúng thật là những hành động 
anh hùng

229
00:12:31,307 --> 00:12:35,055
mới là liều thuốc giải cho
không chỉ có sự thờ ơ của xã hội

230
00:12:35,079 --> 00:12:39,036
mà còn là cho cái ác có hệ thống như
ta đã được thấy ở Flint.

231
00:12:40,137 --> 00:12:41,571
Vì vậy, hãy cứ mơ mộng với tôi

232
00:12:41,595 --> 00:12:45,752
rằng một nhà khoa học/kĩ sư ở thế kỉ 21
là như đây:

233
00:12:45,776 --> 00:12:49,329
những cá nhân có động lực muốn
làm chủ khoa học


234
00:12:49,353 --> 00:12:51,327
là để họ có thể phục vụ xã hội,

235
00:12:51,351 --> 00:12:52,545
và họ cũng nhận thức được

236
00:12:52,569 --> 00:12:56,045
sức mạnh to lớn của kiến thức và những
quyết định học đưa ra;

237
00:12:56,540 --> 00:13:00,283
họ là những người luôn thúc đẩy
sự dũng cảm về mặt đạo đức,

238
00:13:00,307 --> 00:13:04,093
và là những người nhận ra 
mâu thuẫn và tranh cãi

239
00:13:04,117 --> 00:13:06,221
không nhất định là điều xấu xa.

240
00:13:06,245 --> 00:13:09,900
Nếu lòng trung thành của ta đặt trọn vào
xã hội và hành tinh này,

241
00:13:10,821 --> 00:13:15,863
sẽ luôn có những người đứng lên như
chúng tôi đã làm ở Flint...

242
00:13:15,887 --> 00:13:19,622
không vì muốn trở thành vị cứu tinh hay
người hùng trên truyền thông,

243
00:13:19,646 --> 00:13:26,597
mà trở thành những nhà hoạt động vị tha
và cực kì tốt bụng mà ta có thể tin tưởng.

244
00:13:27,717 --> 00:13:32,510
Hãy thử tưởng tượng ta có được hệ tư tưởng
tập trung vào xã hội như vậy

245
00:13:32,534 --> 00:13:35,989
trong lớp, trong các chuyến đi 
và trong các hoạt động

246
00:13:36,013 --> 00:13:38,355
ở đại học hay thậm chí là cấp 3,

247
00:13:38,379 --> 00:13:42,193
để tư tưởng non trẻ của các em 
sẽ mãi làm theo những lí tưởng này

248
00:13:42,217 --> 00:13:44,689
để khi các em bước vào đời,

249
00:13:44,713 --> 00:13:48,836
cho dù đó là tư vấn, học thuật, 
hoạch định chính sách...

250
00:13:48,860 --> 00:13:51,652
hay thậm chí là lên làm tổng thống.

251
00:13:53,542 --> 00:13:57,090
Một trong những thách thức lớn nhất
của nhân loại đang đặt ra trước mắt ta;

252
00:13:57,114 --> 00:14:00,121
nước uống bị ô nhiễm cũng 
chỉ là một ví dụ.

253
00:14:00,261 --> 00:14:02,661
Chúng ta chắc chắn có thể 
sử dụng nhiều hơn...

254
00:14:02,685 --> 00:14:07,672
Không, chúng ta đang rất cần những người
dám đứng lên thật nhiệt tình

255
00:14:07,696 --> 00:14:10,764
và những nhà khoa học hay kĩ sư
hướng đến cộng đồng,

256
00:14:10,764 --> 00:14:12,923
những người mà cố gắng làm
điều đúng đắn

257
00:14:12,923 --> 00:14:14,899
nhưng rất khó để quản lí.

258
00:14:14,923 --> 00:14:16,094
Cảm ơn.

259
00:14:16,118 --> 00:14:20,642
(Vỗ tay)