1
00:00:00,950 --> 00:00:02,376
Eerder dit jaar

2
00:00:02,400 --> 00:00:06,216
kreeg ik bericht dat ik 
een TED Talk zou houden.

3
00:00:06,240 --> 00:00:08,216
Ik was opgewonden, daarna in paniek,

4
00:00:08,240 --> 00:00:10,256
daarna weer opgewonden, dan weer paniek,

5
00:00:10,280 --> 00:00:12,816
en tussen die opwinding en paniek in

6
00:00:12,840 --> 00:00:15,136
begon ik onderzoek te doen.

7
00:00:15,160 --> 00:00:19,616
Dat onderzoek bestond vooral uit googelen
hoe je een geweldige TED Talk geeft.

8
00:00:19,640 --> 00:00:20,856
(Gelach)

9
00:00:20,880 --> 00:00:22,536
Tussendoor was ik ook

10
00:00:22,560 --> 00:00:25,256
Chimamanda Ngozi Adichie aan het googelen.

11
00:00:25,280 --> 00:00:26,896
Weten jullie wie dat is?

12
00:00:26,920 --> 00:00:29,696
(Gejuich)

13
00:00:29,720 --> 00:00:32,055
Dus ik googelde haar,
want ik googel haar altijd,

14
00:00:32,080 --> 00:00:33,336
omdat ik een fan ben.

15
00:00:33,360 --> 00:00:36,976
Maar ook omdat ze altijd iets belangrijks 
en interessants te zeggen heeft.

16
00:00:37,000 --> 00:00:40,456
De combinatie van dat zoekwerk

17
00:00:40,480 --> 00:00:43,096
bleef verwijzen naar haar voordracht

18
00:00:43,120 --> 00:00:46,296
over de gevaren van het vertellen
van één en hetzelfde verhaal,

19
00:00:46,320 --> 00:00:49,696
wat er gebeurt als we
over één lens beschikken

20
00:00:49,720 --> 00:00:52,216
om sommige groepen van mensen
te willen begrijpen.

21
00:00:52,240 --> 00:00:54,200
Het is de perfecte talk.

22
00:00:55,720 --> 00:01:00,056
Het is de talk die ik gegeven had
indien ik eerder beroemd was geweest.

23
00:01:00,080 --> 00:01:02,256
(Gelach)

24
00:01:02,280 --> 00:01:05,656
Weet je, zij is Afrikaans 
en ik ben Afrikaans.

25
00:01:05,680 --> 00:01:07,616
Zij is feminist en ik ben feminist.

26
00:01:07,640 --> 00:01:09,816
Zij vertelt verhalen
en ik vertel verhalen.

27
00:01:09,840 --> 00:01:11,756
Het voelde echt aan als mijn talk!

28
00:01:11,756 --> 00:01:14,416
(Gelach)

29
00:01:14,440 --> 00:01:17,736
Dus besloot ik dat ik zou leren coderen

30
00:01:17,760 --> 00:01:19,776
en dat ik het internet zou hacken.

31
00:01:19,800 --> 00:01:23,536
Ik zou gewoonweg alle kopieën 
van die talk verwijderen,

32
00:01:23,560 --> 00:01:24,976
uit het hoofd leren,

33
00:01:25,000 --> 00:01:28,256
en hier komen voordragen
alsof het mijn eigen talk was.

34
00:01:28,280 --> 00:01:31,456
Alles ging zoals gepland,
behalve het coderen,

35
00:01:31,480 --> 00:01:36,436
tot ik enkele maanden geleden
op een morgen wakker werd

36
00:01:37,000 --> 00:01:42,456
bij het nieuws dat de echtgenote
van een zekere presidentskandidaat

37
00:01:42,480 --> 00:01:45,456
een speech had gegeven die --

38
00:01:45,480 --> 00:01:47,416
(Gelach)

39
00:01:47,440 --> 00:01:50,000
(Applaus)

40
00:01:52,960 --> 00:01:57,576
die verdacht veel klonk als die
van een andere van mijn favorieten:

41
00:01:57,600 --> 00:01:58,816
Michelle Obama.

42
00:01:58,840 --> 00:02:00,936
(Gejuich)

43
00:02:00,960 --> 00:02:04,976
En toen besloot ik dat ik best
mijn eigen TED Talk zou schrijven.

44
00:02:05,000 --> 00:02:07,496
Dat heb ik dus gedaan.

45
00:02:07,520 --> 00:02:11,840
Ik wil hier praten over mijn eigen
bevindingen over verhalen vertellen.

46
00:02:12,640 --> 00:02:16,616
Ik wil jullie vertellen
over de kracht van verhalen.

47
00:02:16,640 --> 00:02:19,576
Maar ik wil ook praten
over hun beperkingen,

48
00:02:19,600 --> 00:02:23,640
met name voor degenen die geïnteresseerd
zijn in sociale gerechtigheid.

49
00:02:24,280 --> 00:02:27,176
Sinds Adichie haar voordracht gaf,
zo'n zeven jaar geleden,

50
00:02:27,200 --> 00:02:29,456
is het verhalen vertellen 
beginnen te bloeien.

51
00:02:29,480 --> 00:02:32,216
Verhalen zijn overal,

52
00:02:32,240 --> 00:02:36,176
en als er een gevaar schuilt in het
vertellen van steeds hetzelfde verhaal,

53
00:02:36,200 --> 00:02:40,536
dan denk ik dat we ook 
het floreren moeten huldigen

54
00:02:40,560 --> 00:02:43,336
van die talrijke verhalen en stemmen.

55
00:02:43,360 --> 00:02:46,160
Verhalen zijn een remedie 
tegen vooroordelen.

56
00:02:46,960 --> 00:02:52,016
Als je vandaag tot de middenklasse behoort
en over internet beschikt,

57
00:02:52,040 --> 00:02:55,176
kan je die verhalen zo downloaden
met een vingerklik

58
00:02:55,200 --> 00:02:56,576
of een veeg over het scherm.

59
00:02:56,600 --> 00:02:58,416
Je kan naar een podcast luisteren

60
00:02:58,440 --> 00:03:02,336
over hoe het is om als Dalit
op te groeien in Calcutta.

61
00:03:02,360 --> 00:03:04,856
Je kan een inheemse
Australiër horen praten

62
00:03:04,880 --> 00:03:08,976
over hoe hij trachtte
zijn kinderen op te voeden

63
00:03:09,000 --> 00:03:10,336
met waardigheid en trots.

64
00:03:10,360 --> 00:03:12,336
Verhalen doen ons verliefd worden.

65
00:03:12,360 --> 00:03:15,420
Ze helen onenigheid en overbruggen kloven.

66
00:03:15,420 --> 00:03:17,686
Verhalen maken het
gemakkelijker om te praten

67
00:03:17,686 --> 00:03:19,800
over de dood van mensen
in onze maatschappij

68
00:03:19,800 --> 00:03:23,536
die er schijnbaar niet toe doen,
want daardoor gaan we er toch om geven.

69
00:03:24,800 --> 00:03:26,056
Ik ben niet overtuigd

70
00:03:26,080 --> 00:03:29,160
en dat terwijl ik werk
voor het 'Centre for Stories'.

71
00:03:29,840 --> 00:03:33,050
Mijn werk bestaat uit
het helpen vertellen van verhalen

72
00:03:33,050 --> 00:03:35,840
die de gangbare verhalen
ter discussie stellen,

73
00:03:35,840 --> 00:03:37,840
over wat het betekent om zwart te zijn,

74
00:03:37,840 --> 00:03:40,896
of moslim, of vluchteling, 
of de andere categorieën

75
00:03:40,920 --> 00:03:43,936
waar we constant over praten.

76
00:03:43,960 --> 00:03:45,176
Ik begon met dit werk

77
00:03:45,200 --> 00:03:48,696
na een flinke poos als activist
voor sociale gerechtigheid,

78
00:03:48,720 --> 00:03:50,300
en dus ben ik geïnteresseerd

79
00:03:50,300 --> 00:03:53,576
in hoe mensen praten
over niet-fictieve verhalen

80
00:03:53,600 --> 00:03:55,936
alsof het meer dan louter
entertainment was,

81
00:03:55,960 --> 00:03:58,920
alsof het erom ging de stimulans
tot sociale actie te zijn.

82
00:03:59,560 --> 00:04:02,216
Het is niet ongewoon te horen

83
00:04:02,240 --> 00:04:05,240
dat verhalen de wereld verbeteren.

84
00:04:06,960 --> 00:04:10,176
Des te meer maak ik me zorgen
dat zelfs de schrijnendste verhalen,

85
00:04:10,200 --> 00:04:14,136
over diegenen waar geen mens
om lijkt te geven,

86
00:04:14,160 --> 00:04:17,576
veelal in de weg komen te staan
van sociale gerechtigheid.

87
00:04:17,600 --> 00:04:21,416
Dit gebeurt niet 
omdat vertellers willen kwetsen.

88
00:04:21,440 --> 00:04:22,696
Integendeel.

89
00:04:22,720 --> 00:04:26,960
Vertellers bedoelen het meestal goed,
vermoedelijk zoals wij allemaal.

90
00:04:27,600 --> 00:04:30,656
En het publiek van zulke vertellers

91
00:04:30,680 --> 00:04:33,920
zijn veelal medelevende mensen.

92
00:04:34,360 --> 00:04:39,176
Maar goede intenties kunnen
onopzettelijke gevolgen hebben.

93
00:04:39,200 --> 00:04:43,240
Daarom wil ik suggereren dat verhalen
niet zo magisch zijn als ze lijken.

94
00:04:43,680 --> 00:04:46,576
Er zijn drie -- want het is 
gebruikelijk dat er drie zijn --

95
00:04:46,600 --> 00:04:48,816
drie redenen waarom ik denk

96
00:04:48,840 --> 00:04:53,520
dat verhalen de wereld
niet noodzakelijk verbeteren.

97
00:04:54,320 --> 00:04:58,376
Ten eerste, verhalen kunnen 
een illusie van solidariteit creëren.

98
00:04:58,400 --> 00:05:00,936
Niks gaat die "feel-good factor" te boven

99
00:05:00,960 --> 00:05:03,096
van het beluisteren
van een geweldig verhaal,

100
00:05:03,120 --> 00:05:06,496
waarbij je het gevoel hebt
alsof je die berg beklom, toch?

101
00:05:06,520 --> 00:05:09,360
Of dat je die geïnterneerde
uit de dodencel bevriend hebt.

102
00:05:09,840 --> 00:05:11,256
Maar dat deed je niet.

103
00:05:11,280 --> 00:05:13,096
Je hebt geheel niks gedaan.

104
00:05:13,120 --> 00:05:14,896
Luisteren is een belangrijke

105
00:05:14,920 --> 00:05:17,880
maar ontoerijkende stap
richting sociale gerechtigheid.

106
00:05:19,120 --> 00:05:24,896
Ten tweede denk ik dat we
aangetrokken worden tot personages

107
00:05:24,960 --> 00:05:28,416
die leuk en menselijk lijken.

108
00:05:28,440 --> 00:05:30,336
En dat houdt steek, toch?

109
00:05:30,360 --> 00:05:33,416
Want als je iemand leuk vindt,
dan geef je om hen.

110
00:05:33,440 --> 00:05:34,840
Het omgekeerde is ook waar.

111
00:05:35,400 --> 00:05:37,176
Als je iemand niet leuk vindt,

112
00:05:37,200 --> 00:05:39,136
dan geef je niet om hen.

113
00:05:39,160 --> 00:05:41,016
En als je niet om hen geeft,

114
00:05:41,040 --> 00:05:44,936
dan heb je geen morele plicht

115
00:05:44,960 --> 00:05:48,200
om te denken over de omstandigheden
die hun levens vormden.

116
00:05:49,000 --> 00:05:52,296
Ik leerde deze les
op veertienjarige leeftijd.

117
00:05:52,320 --> 00:05:55,096
Ik leerde dat je iemand 
niet leuk hoeft te vinden

118
00:05:55,120 --> 00:05:56,496
om hun wijsheid te erkennen

119
00:05:56,520 --> 00:05:58,616
en dat je iemand niet leuk hoeft te vinden

120
00:05:58,640 --> 00:06:00,080
om je aan hun zijde te voegen.

121
00:06:00,800 --> 00:06:02,600
Mijn fiets werd gestolen

122
00:06:03,520 --> 00:06:04,976
terwijl ik erop reed --

123
00:06:05,000 --> 00:06:06,136
(Gelach)

124
00:06:06,160 --> 00:06:09,736
wat mogelijk is als je traag
genoeg rijdt, zoals ik dus.

125
00:06:09,760 --> 00:06:11,256
(Gelach)

126
00:06:11,280 --> 00:06:14,256
Dus ik reed over een veld

127
00:06:14,280 --> 00:06:16,576
in de buurt in Nairobi waar ik opgroeide

128
00:06:16,600 --> 00:06:19,056
en het was nogal een hobbelig pad,

129
00:06:19,080 --> 00:06:20,896
en wanneer je fietst,

130
00:06:20,920 --> 00:06:23,176
wil je niet hotsend en botsend gaan --

131
00:06:23,200 --> 00:06:24,600
(Gelach)

132
00:06:26,160 --> 00:06:30,776
Dus ga ik traagjes trappend

133
00:06:30,800 --> 00:06:33,376
en plotseling lig ik op de grond.

134
00:06:33,400 --> 00:06:35,576
Ik lig op de grond en kijk op,

135
00:06:35,600 --> 00:06:38,376
en er is zo'n knulletje 
dat er vandoor trapt

136
00:06:38,400 --> 00:06:39,896
met mijn fiets.

137
00:06:39,920 --> 00:06:43,176
Hij is zo'n twaalf jaar oud,
en ik lig op de grond,

138
00:06:43,200 --> 00:06:46,056
en ik huil want ik had 
lang gespaard voor die fiets.

139
00:06:46,080 --> 00:06:48,656
Ik huil en ik sta op en begin te gillen.

140
00:06:48,680 --> 00:06:52,936
Mijn instincten ontwaken
en ik begin te gillen: "Mwizi, mwizi!"

141
00:06:52,960 --> 00:06:54,600
Dat betekent 'dief' in Swahili.

142
00:06:55,560 --> 00:07:00,560
En plotseling komen mensen tevoorschijn

143
00:07:00,560 --> 00:07:02,016
en zetten de achtervolging in.

144
00:07:02,040 --> 00:07:04,296
Dit is Afrika,
bende-gerechtigheid in actie.

145
00:07:04,320 --> 00:07:05,776
Toch?

146
00:07:05,800 --> 00:07:08,576
Ik kom de hoek om en ze hebben hem gevat,

147
00:07:08,600 --> 00:07:10,056
ze hebben hem gevangen.

148
00:07:10,080 --> 00:07:12,136
De verdachte is aangehouden

149
00:07:12,160 --> 00:07:15,736
en ze dwingen hem 
mijn fiets terug te geven

150
00:07:15,760 --> 00:07:17,376
en zich te verontschuldigen.

151
00:07:17,400 --> 00:07:20,976
Die typische Afrikaanse
gerechtigheid, nietwaar?

152
00:07:21,000 --> 00:07:22,496
Ze doen hem 'sorry' zeggen.

153
00:07:22,520 --> 00:07:24,856
We staan tegenover mekaar,

154
00:07:24,880 --> 00:07:27,816
hij kijkt me aan en zegt "sorry",

155
00:07:27,840 --> 00:07:31,336
maar hij kijkt me aan met een blik
van ongebreidelde woede.

156
00:07:31,360 --> 00:07:34,400
Hij is verschrikkelijk woest.

157
00:07:35,440 --> 00:07:37,910
Dit is de eerste maal dat ik 
geconfronteerd werd

158
00:07:37,910 --> 00:07:41,136
met iemand die me niet leuk vindt
om wat ik representeer.

159
00:07:41,160 --> 00:07:43,216
Hij kijkt me aan met een blik van:

160
00:07:43,240 --> 00:07:47,120
'Jij, met je glanzende huid en je fiets, 
bent kwaad op mij?'

161
00:07:49,240 --> 00:07:52,496
Dit was een harde les
dat hij me niet leuk vond.

162
00:07:52,520 --> 00:07:54,576
Maar weet je wat? Hij had gelijk.

163
00:07:54,600 --> 00:07:58,096
Ik was een kind uit de middenklasse 
die in een arm land woonde.

164
00:07:58,120 --> 00:08:01,360
Ik had een fiets en hij had amper eten.

165
00:08:01,760 --> 00:08:04,696
Soms zijn het de boodschappen
die we niet willen horen,

166
00:08:04,720 --> 00:08:07,216
die ons met onszelf confronteren,

167
00:08:07,240 --> 00:08:09,816
die we het nodigst moeten horen.

168
00:08:09,840 --> 00:08:13,016
Voor iedere lieflijke verteller
die je hart steelt,

169
00:08:13,040 --> 00:08:17,416
zijn er honderden wiens stemmen
onduidelijk en ruig zijn,

170
00:08:17,440 --> 00:08:22,120
die niet in mooie outfits zoals deze
op een podium mogen staan.

171
00:08:22,640 --> 00:08:26,800
Er zijn miljoenen
boze-jongen-op-een-fiets-verhalen

172
00:08:26,800 --> 00:08:28,616
en we kunnen die niet zomaar negeren

173
00:08:28,640 --> 00:08:31,776
gewoonweg omdat we 
de hoofdrolspeler niet leuk vinden,

174
00:08:31,800 --> 00:08:35,826
of omdat we dat kind niet
uit het weeshuis zouden adopteren.

175
00:08:36,720 --> 00:08:38,456
De derde reden waarom ik denk

176
00:08:38,480 --> 00:08:42,096
dat verhalen de wereld 
niet noodzakelijk verbeteren,

177
00:08:42,120 --> 00:08:45,576
is omdat we zo vaak opgaan 
in persoonlijke verhalen,

178
00:08:45,600 --> 00:08:48,440
zodat we het geheel
vergeten te bekijken.

179
00:08:48,880 --> 00:08:50,776
Dus juichen we mensen toe

180
00:08:50,800 --> 00:08:53,456
die ons vertellen over
hun schaamtegevoelens,

181
00:08:53,480 --> 00:08:56,640
maar we verbinden dat niet per se
met onderdrukking.

182
00:08:57,080 --> 00:09:00,736
We knikken wanneer iemand ons zegt
dat ze zich nietsbetekenend voelden,

183
00:09:00,760 --> 00:09:02,900
maar we verbinden dat niet 
met discriminatie.

184
00:09:03,600 --> 00:09:06,416
De belangrijkste verhalen
betreffende sociale gerechtigheid,

185
00:09:06,440 --> 00:09:08,256
zijn diegene die beide doen,

186
00:09:08,280 --> 00:09:13,040
ze zijn persoonlijk en doen ons ook
het politieke aspect begrijpen.

187
00:09:13,920 --> 00:09:15,936
Het gaat niet enkel om de leuke verhalen

188
00:09:15,960 --> 00:09:17,856
versus de verhalen die we negeren.

189
00:09:17,880 --> 00:09:21,816
We leven in een maatschappij
met een grotere problematiek:

190
00:09:21,840 --> 00:09:26,200
verhalen beginnen namelijk
nieuws te vervangen voor velen.

191
00:09:26,640 --> 00:09:27,856
Ja?

192
00:09:27,880 --> 00:09:31,256
We leven in een tijd waarin we
de afname van feiten kunnen waarnemen

193
00:09:31,280 --> 00:09:33,496
en waarin emoties heersen.

194
00:09:33,520 --> 00:09:36,616
Analyse is nogal saai, toch?

195
00:09:36,640 --> 00:09:40,840
Waarin we waarde hechten
aan hetgeen we voelen boven wat we kennen.

196
00:09:42,040 --> 00:09:46,336
Een recent onderzoek door het Pew Center
over trends in Amerika

197
00:09:46,360 --> 00:09:52,136
toont aan dat 10 procent
van jongvolwassenen onder de 30

198
00:09:52,160 --> 00:09:55,536
"veel vertrouwen heeft in de media."

199
00:09:55,560 --> 00:09:57,360
Dit is veelzeggend.

200
00:09:57,840 --> 00:10:00,456
Het betekent dat vertellers
vertrouwen winnen

201
00:10:00,480 --> 00:10:01,856
precies op het ogenblik

202
00:10:01,880 --> 00:10:05,200
dat de media het vertrouwen
in het publiek beginnen te verliezen.

203
00:10:06,040 --> 00:10:08,616
Dat is niet goed.

204
00:10:08,640 --> 00:10:10,416
Hoewel verhalen belangrijk zijn

205
00:10:10,440 --> 00:10:12,656
omdat ze ons veel inzichten schenken,

206
00:10:12,680 --> 00:10:14,536
hebben we de media wel degelijk nodig.

207
00:10:14,560 --> 00:10:17,056
Dankzij mijn jaren als activist

208
00:10:17,080 --> 00:10:23,176
weet ik dat we verifieerbare feiten
van de media nodig hebben

209
00:10:23,200 --> 00:10:27,216
in combinatie met de stemmen
van krachtige vertellers.

210
00:10:27,240 --> 00:10:30,760
Zo krijgen we vooruitgang
in sociale gerechtigheid.

211
00:10:31,840 --> 00:10:34,560
In de uiteindelijke analyse

212
00:10:36,480 --> 00:10:38,160
is het gerechtigheid

213
00:10:38,160 --> 00:10:40,286
die van deze wereld
een betere plaats maakt,

214
00:10:40,286 --> 00:10:42,040
niet verhalen. Toch?

215
00:10:43,080 --> 00:10:46,136
En als het gerechtigheid is die we zoeken,

216
00:10:46,160 --> 00:10:49,576
dan denk ik dat we ons niet moeten 
concentreren op media of vertellers.

217
00:10:49,600 --> 00:10:52,296
We moeten ons concentreren op publiek,

218
00:10:52,320 --> 00:10:55,416
op iedereen die naar de radio

219
00:10:55,440 --> 00:10:57,256
of naar podcasts luistert,

220
00:10:57,280 --> 00:10:59,376
en dat zijn wij allemaal samen.

221
00:10:59,400 --> 00:11:01,536
Een paar concluderende gedachten

222
00:11:01,560 --> 00:11:05,440
over wat publiek kan doen om
van deze wereld een betere plek te maken.

223
00:11:06,000 --> 00:11:09,936
Ten eerste, ik denk dat de wereld
kan verbeterd worden

224
00:11:09,960 --> 00:11:13,536
als publiek nieuwsgieriger
en skeptischer was,

225
00:11:13,560 --> 00:11:16,176
en zich meer bevroeg
over de sociale context

226
00:11:16,200 --> 00:11:19,280
die de verhalen waar het
zo dol op is creëerde.

227
00:11:20,200 --> 00:11:22,456
Ten tweede, publiek moet erkennen

228
00:11:22,480 --> 00:11:26,160
dat vertellen een intellectuele zaak is.

229
00:11:27,640 --> 00:11:30,576
Ik denk dat het van belang is dat publiek

230
00:11:30,600 --> 00:11:35,936
meer interactie van hun
favoriete websites moet eisen,

231
00:11:35,960 --> 00:11:38,656
in de vorm van knoppen zoals:

232
00:11:38,680 --> 00:11:40,296
'Als je dit verhaal leuk vond,

233
00:11:40,320 --> 00:11:44,376
klik dan hier om een doel te steunen
waar jouw verteller in gelooft.'

234
00:11:44,400 --> 00:11:49,560
Of: 'Klik hier om bij te dragen
aan jouw vertellers volgende grote idee.'

235
00:11:50,480 --> 00:11:53,056
Vaak zijn we begaan met die platformen,

236
00:11:53,080 --> 00:11:55,536
maar niet noodzakelijk
met de vertellers zelf.

237
00:11:55,560 --> 00:12:00,656
Tot slot denk ik dat publiek
deze wereld kan verbeteren

238
00:12:00,680 --> 00:12:02,760
door hun telefoons af te zetten

239
00:12:03,560 --> 00:12:05,576
en hun schermen te verlaten

240
00:12:05,600 --> 00:12:10,080
en in de echte wereld te stappen
buiten de grenzen van het veilige.

241
00:12:10,840 --> 00:12:12,856
Alice Walker zei ooit:

242
00:12:12,880 --> 00:12:16,656
"Kijk nauwkeurig naar het heden
dat je construeert.

243
00:12:16,680 --> 00:12:19,840
Het moet gelijken
op de toekomst die je droomt."

244
00:12:20,640 --> 00:12:22,856
Vertellers kunnen ons helpen dromen,

245
00:12:22,880 --> 00:12:26,680
maar het is aan ons een plan 
voor gerechtigheid te hebben.

246
00:12:27,480 --> 00:12:28,696
Dank je.

247
00:12:28,720 --> 00:12:31,930
(Applaus)