0:00:01.233,0:00:02.612
«Κοίτα με!»

0:00:04.676,0:00:09.101
Αυτή η φράση με μετέτρεψε [br]σε προπονητή οπτικής επαφής.

0:00:10.795,0:00:13.684
Είμαι η μητέρα του Ιβάν. Είναι 15 ετών.

0:00:14.519,0:00:16.606
Ο Ιβάν έχει αυτισμό,

0:00:16.606,0:00:18.120
δεν μιλάει,

0:00:18.120,0:00:20.014
και επικοινωνεί μέσω ενός iPad,

0:00:20.014,0:00:23.886
όπου όλο το σύμπαν του από λέξεις [br]υπάρχει σε εικόνες.

0:00:25.597,0:00:30.336
Διαγνώστηκε όταν ήταν δυόμισι ετών.

0:00:31.809,0:00:35.609
Ακόμα θυμάμαι εκείνη τη μέρα με πόνο.

0:00:37.339,0:00:40.347
Ο σύζυγός μου κι εγώ ήμασταν χαμένοι.

0:00:41.413,0:00:43.910
Δεν ξέραμε από πού να ξεκινήσουμε.

0:00:44.754,0:00:46.738
Δεν υπήρχε διαδίκτυο,

0:00:46.738,0:00:49.596
δεν μπορούσες να ψάξεις πληροφορίες,

0:00:50.756,0:00:52.946
οπότε κάναμε εκείνα τα πρώτα βήματα

0:00:52.946,0:00:55.496
καθαρά από διαίσθηση.

0:00:57.811,0:01:00.116
Ο Ιβάν δεν μπορούσε[br]να κρατήσει οπτική επαφή,

0:01:00.806,0:01:03.376
είχε χάσει τις λέξεις που ήξερε,

0:01:04.096,0:01:08.114
και δεν απαντούσε στο όνομά του [br]ή σε οτιδήποτε τον ρωτούσαμε,

0:01:09.013,0:01:11.441
λες και οι λέξεις ήταν θόρυβος.

0:01:13.486,0:01:17.248
Ο μόνος τρόπος για να ξέρω

0:01:17.912,0:01:19.655
τι του συνέβαινε,

0:01:20.279,0:01:22.020
τι ένοιωθε,

0:01:22.464,0:01:24.302
ήταν να τον κοιτώ στα μάτια.

0:01:25.785,0:01:28.065
Αλλά αυτή η γέφυρα γκρεμίστηκε.

0:01:30.620,0:01:33.082
Πώς μπορούσα να του διδάξω τη ζωή;

0:01:35.519,0:01:38.988
Όταν έκανα πράγματα [br]που του άρεσαν, με κοιτούσε,

0:01:38.988,0:01:40.784
και συνδεόμασταν.

0:01:41.814,0:01:44.872
Οπότε αφιέρωσα τον εαυτό μου [br]να δουλέψω αυτά τα πράγματα,

0:01:44.872,0:01:49.706
ώστε να έχουμε όλο και περισσότερες [br]στιγμές οπτικής επαφής.

0:01:51.336,0:01:54.945
Περνούσαμε ώρες παίζοντας κυνηγητό

0:01:54.945,0:01:57.945
με τη μεγαλύτερη αδερφή του, την Αλέξια,

0:01:57.945,0:02:01.097
και όταν λέγαμε, «Σε έπιασα!»

0:02:02.215,0:02:04.255
μας έψαχνε με τα μάτια,

0:02:04.855,0:02:09.834
και εκείνη τη στιγμή, [br]ένοιωθα ότι ήταν ζωντανός.

0:02:13.322,0:02:18.016
Επίσης κατείχε ρεκόρ ωρών [br]που περνούσε στην πισίνα.

0:02:19.232,0:02:22.552
Ο Ιβάν πάντα είχε[br]πολύ μεγάλο πάθος για το νερό.

0:02:23.922,0:02:26.366
Θυμάμαι όταν ήταν δυόμισι ετών,

0:02:27.796,0:02:30.956
μια βροχερή χειμωνιάτικη μέρα,

0:02:31.236,0:02:33.097
τον πήγαινα σε μια κλειστή πισίνα,

0:02:33.097,0:02:36.163
γιατί ακόμα και τις βροχερές μέρες [br]πηγαίναμε για κολύμπι.

0:02:37.646,0:02:41.656
Ήμασταν στον εθνική οδό, [br]και βγήκα σε λάθος έξοδο.

0:02:41.796,0:02:45.913
Ξέσπασε σε κλάματα και έκλαιγε [br]απαρηγόρητος, ασταμάτητα,

0:02:46.067,0:02:48.218
μέχρι που γύρισα πίσω.

0:02:48.218,0:02:50.277
Μόνο τότε ηρέμησε.

0:02:51.477,0:02:54.917
Πώς ήταν δυνατόν ένα παιδί δυόμισι ετών

0:02:54.983,0:02:57.166
που δεν ανταποκρινόταν στο όνομά του,

0:02:57.840,0:03:01.982
αλλά στη μέση της βροχής και της ομίχλης [br]που δεν έβλεπα τίποτα,

0:03:01.982,0:03:06.500
να μπορούσε να ξέρει την ακριβή διαδρομή;

0:03:08.875,0:03:12.431
Τότε συνειδητοποίησα ότι ο Ιβάν [br]είχε καταπληκτική οπτική μνήμη,

0:03:13.151,0:03:16.943
και αυτός θα ήταν [br]ο τρόπος επικοινωνίας μας.

0:03:17.712,0:03:20.442
Έτσι ξεκίνησα να βγάζω [br]φωτογραφίες από τα πάντα,

0:03:20.692,0:03:22.840
και του δίδαξα τη ζωή[br]με αυτόν τον τρόπο,

0:03:22.840,0:03:26.266
δείχνοντάς του την εικόνα εικόνα.

0:03:27.806,0:03:32.008
Ακόμα και τώρα, έτσι επικοινωνεί ο Ιβάν

0:03:32.008,0:03:33.708
αυτό που θέλει,

0:03:33.708,0:03:35.878
αυτό που χρειάζεται

0:03:36.531,0:03:38.691
και επίσης αυτό που νοιώθει.

0:03:42.119,0:03:45.341
Αλλά δεν ήταν μόνο η οπτική επαφή [br]του Ιβάν που είχε σημασία.

0:03:47.049,0:03:49.059
Όλων των άλλων είχε επίσης.

0:03:50.259,0:03:54.704
Πώς μπορούσα να κάνω τους ανθρώπους [br]να δουν όχι μόνο τον αυτισμό του,

0:03:54.704,0:03:56.524
αλλά να δουν τον άνθρωπο

0:03:57.074,0:03:59.236
και όλα όσα μπορεί να δώσει.

0:04:00.308,0:04:02.373
Όλα όσα μπορούσε να κάνει.

0:04:03.317,0:04:05.797
Τα πράγματα που του αρέσουν ή όχι,

0:04:05.853,0:04:07.853
όπως όλοι εμείς;

0:04:09.273,0:04:11.883
Αλλά γι' αυτό, έπρεπε [br]να δώσω τον εαυτό μου.

0:04:13.452,0:04:16.012
Έπρεπε να έχω τη δύναμη να τον αφήσω,

0:04:16.871,0:04:19.391
που ήταν εξαιρετικά δύσκολο.

0:04:21.335,0:04:22.975
Ο Ιβάν ήταν 11 ετών,

0:04:23.681,0:04:27.365
και πήγε για θεραπεία σε μια γειτονιά [br]κοντά στο σπίτι μας.

0:04:28.855,0:04:32.335
Ένα απόγευμα, καθώς τον περίμενα,

0:04:32.335,0:04:34.186
πήγα στον μανάβη,

0:04:34.186,0:04:37.095
ένα συνηθισμένο κατάστημα γειτονιάς [br]με λίγο από όλα.

0:04:38.249,0:04:40.194
Καθώς ψώνιζα,

0:04:40.194,0:04:43.170
άρχισα να μιλάω στον Χοσέ, τον ιδιοκτήτη.

0:04:44.640,0:04:46.290
Του είπα για τον Ιβάν,

0:04:46.720,0:04:48.514
ότι έχει αυτισμό,

0:04:48.964,0:04:53.554
και ότι ήθελα να μάθει να περνάει [br]μόνος του τον δρόμο,

0:04:53.554,0:04:55.662
χωρίς να του κρατά κανείς το χέρι.

0:04:56.822,0:05:00.574
Έτσι αποφάσισα να ζητήσω από τον Χοσέ [br]αν τις Πέμπτες γύρω στις 2μμ,

0:05:01.236,0:05:05.076
αν μπορεί ο Ιβάν να πάει να τον βοηθάει [br]να τακτοποιεί τα μπουκάλια στα ράφια,

0:05:05.076,0:05:07.104
γιατί του άρεσε να τακτοποιεί πράγματα.

0:05:07.674,0:05:11.111
Και ως επιβράβευση, θα μπορούσε[br]να αγοράσει μερικά μπισκότα σοκολάτας,

0:05:11.143,0:05:13.039
που ήταν τα αγαπημένα του.

0:05:15.521,0:05:17.470
Είπε «ναι» αμέσως.

0:05:18.643,0:05:21.515
Έτσι πέρασε ένας χρόνος.

0:05:22.325,0:05:24.365
Ο Ιβάν πήγαινε στο μανάβικο του Χοσέ,

0:05:24.985,0:05:27.770
τον βοηθούσε να τακτοποιεί [br]τα μπουκάλια νερού στα ράφια

0:05:27.770,0:05:33.584
με τις ετικέτες τέλεια ευθυγραμμισμένες [br]από την ίδια πλευρά,

0:05:33.584,0:05:37.584
και έφευγε χαρούμενος [br]με τα μπισκότα σοκολάτας.

0:05:43.646,0:05:46.766
Ο Χοσέ δεν είναι ειδικός στον αυτισμό.

0:05:48.696,0:05:51.146
Δεν χρειάζεται να είσαι ειδικός

0:05:51.146,0:05:57.004
ή να κάνεις κάτι ηρωικό [br]για να αποδεχθείς κάποιον.

0:06:00.097,0:06:02.069
Πρέπει απλώς να είμαστε εκεί --

0:06:02.453,0:06:06.933
(Χειροκρότημα)

0:06:12.083,0:06:13.313
(Χειροκρότημα τελειώνει)

0:06:13.333,0:06:15.779
Αλήθεια, καμία ηρωική πράξη --

0:06:16.629,0:06:19.469
απλά πρέπει να είμαστε κοντά.

0:06:21.711,0:06:23.821
Και αν φοβόμαστε κάτι,

0:06:24.468,0:06:26.438
ή δεν καταλαβαίνουμε κάτι,

0:06:26.578,0:06:28.628
πρέπει να ρωτάμε.

0:06:29.036,0:06:31.082
Ας είμαστε περίεργοι,

0:06:32.002,0:06:35.352
αλλά ποτέ αδιάφοροι.

0:06:38.060,0:06:41.800
Ας έχουμε το κουράγιο [br]να κοιταζόμαστε στα μάτια,

0:06:44.430,0:06:46.196
γιατί κοιτώντας,

0:06:46.346,0:06:49.876
μπορούμε να ανοίξουμε[br]έναν ολόκληρο κόσμο σε κάποιον άλλο.

0:06:50.716,0:06:52.512
(Χειροκρότημα)

0:06:52.512,0:06:54.604
(Επευφημίες)