WEBVTT

00:00:06.969 --> 00:00:11.366
مغز انسان یکی از پیچیدهترین
انداممای دنیا است٬

00:00:11.366 --> 00:00:14.157
ابر رایانهای با میلیاردها نورون

00:00:14.157 --> 00:00:19.463
که تمام احساسات٬ افکار و کارهای ما را
پردازش و کنترل میکند.

00:00:19.463 --> 00:00:23.587
اما چارلز داروین چیزی حتی
جالبتر کشف کرد:

00:00:23.587 --> 00:00:25.963
مغز یک مورچه٬

00:00:25.963 --> 00:00:30.792
که او آن را یکی از عجیبترین 
ذرات موجود در جهان نامید.

00:00:30.792 --> 00:00:35.006
اگر باور کردن اینکه چیزی به این کوچکی

00:00:35.006 --> 00:00:37.376
میتواند مغزی پیچیده داشته باشد
برایتان دشوار است٬

00:00:37.376 --> 00:00:38.409
شما تنها نیستید.

00:00:38.409 --> 00:00:41.897
در پروژهاش برای طبقه بندی و توصیف
تمام موجودات زنده٬

00:00:41.897 --> 00:00:47.825
دانشمند تاریخ طبیعی سوئدی کارل لِنئِس تصور 
کرد که حشرات به طور کلی فاقد مغز هستند.

00:00:47.825 --> 00:00:51.299
او اشتباه میکرد٬
اما قابل درک است.

00:00:51.299 --> 00:00:53.459
مغز حشرات نه تنها بسیار کوچک است٬

00:00:53.459 --> 00:00:57.778
بلکه از بسیاری جهات٬
عملکردی بسیار متفاوت با مغز ما دارد.

00:00:57.778 --> 00:00:59.675
یکی از تفاوتهای قابل تشخیص این است که

00:00:59.675 --> 00:01:04.072
اگر حشرهای سرش را از دست بدهد
میتواند به راه رفتن ادامه دهد٬

00:01:04.072 --> 00:01:05.173
خودش را بخاراند٬

00:01:05.173 --> 00:01:06.037
نفس بکشد٬

00:01:06.037 --> 00:01:08.065
و حتی پرواز کند.

00:01:08.065 --> 00:01:11.544
دلیل این است که چون سیستم عصبی ما
مثل یک رژیم شاهنشاهی کار میکند٬

00:01:11.544 --> 00:01:13.314
مغز همه فرمانها را صادر میکند٬

00:01:13.314 --> 00:01:18.019
سیستم عصبی حشرات بیشتر شبیه یک
حکومت تمرکز زدایی شده کار میکند.

00:01:18.019 --> 00:01:21.813
تعداد زیادی از فعالیتهای حشرات٬
مانند راه رفتن و نفس کشیدن٬

00:01:21.813 --> 00:01:26.135
بوسیله دستههایی از نورونها
به نام گِنگلیا٬

00:01:26.135 --> 00:01:28.153
در طول بدنشان٬
هماهنگ میشوند.

00:01:28.153 --> 00:01:33.176
به همراه مغز٬ این گِنگلیاهای موضعی
سیستم عصبی حشره را میسازند.

00:01:33.176 --> 00:01:37.248
هرچند حشره کارهای زیادی را با
همین گِنگلیاها به تنهایی انجام میدهد٬

00:01:37.248 --> 00:01:39.886
وجود مغز برای زنده ماندن او
لازم و ضروری است.

00:01:39.886 --> 00:01:43.403
مغز یک حشره به او کمک میکند تا دنیا را
بوسیله بینایی و بویایی درک کند.

00:01:43.403 --> 00:01:45.467
همچنین جفت مناسب را انتخاب کند٬

00:01:45.467 --> 00:01:48.745
مکان منابع غذا و کندوها را به یاد بسپارد٬

00:01:48.745 --> 00:01:50.412
ارتباط برقرار کند٬

00:01:50.412 --> 00:01:54.408
و حتی در مسافتهای بسیار دور
موقعیت یابی کند.

00:01:54.408 --> 00:01:57.276
و این گسترهی متنوع رفتارها

00:01:57.276 --> 00:02:01.589
بوسیله اندامی به اندازه
سر یک سوزن کنترل میشود٬

00:02:01.589 --> 00:02:03.458
که کمتر از یک میلیون نورون دارد٬

00:02:03.458 --> 00:02:06.698
در مقایسه با ۸۶ میلیارد ما.

00:02:06.698 --> 00:02:10.913
اما با وجود اینکه عملکرد مغز حشره
بسیار با مغز ما متفاوت است٬

00:02:10.913 --> 00:02:13.143
شباهتهای خیره کنندهای هم وجود دارد.

00:02:13.143 --> 00:02:17.683
برای مثال٬ بیشتر حشرات برروی
شاخکهای خود ردیابهای بویایی دارند٬

00:02:17.683 --> 00:02:20.443
که شبیه ردیابهای موجود 
در بینی انسانها است.

00:02:20.443 --> 00:02:25.726
و بخشهای مربوط به حس بویایی اولیه مغز ما
ازنظر عملکرد و شکل بسیار شبیه هم هستند٬

00:02:25.726 --> 00:02:30.494
با رشتههای عصبی که در بازههای
دقیق زمانی فعال و غبر فعال میشوند

00:02:30.494 --> 00:02:33.322
تا بویی خاص را مخابره کنند.

00:02:33.322 --> 00:02:36.349
دانشمندان متحیر این شباهتها شدهاند

00:02:36.349 --> 00:02:40.055
چون حشرات و انسانها
زیاد رابطه نزدیکی ندارند.

00:02:40.055 --> 00:02:44.335
در واقع٬ آخرین نیای مشترک ما و حشرات
یک موجود کرم گونه ابتدایی بود

00:02:44.335 --> 00:02:47.715
که بیش از ۵۰۰ میلیون سال پیش
زندگی میکرد.

00:02:47.715 --> 00:02:50.576
پس چطور به چنین ساختارهای
مغزی مشابهی رسیدیم

00:02:50.576 --> 00:02:54.768
وقتی تکامل ما دو مسیر
کاملا متفاوت را پیموده است؟

00:02:54.768 --> 00:02:58.275
دانشمندان به این پدیده
تکامل همگرا میگویند.

00:02:58.275 --> 00:03:04.417
این همان مفهوم مشابه درباره بال درآوردن
جداگانه پرندگان٬ خفاشها و زنبورها است.

00:03:04.417 --> 00:03:07.740
فشارهای انتخابی مشابه میتواند
باعث شود که انتخاب طبیعی

00:03:07.740 --> 00:03:10.661
به راههای تکاملی مشابهی توجه کند

00:03:10.661 --> 00:03:14.435
در گونههایی که پیشینه تکاملی
بسیار متفاوتی دارند.

00:03:14.435 --> 00:03:18.618
با مطالعه شباهتها و تفاوتهای
مغز انسان و حشره٬

00:03:18.618 --> 00:03:23.538
دانشمندان میتواند کشف کنند که کدامیک از
فعالیتهای مغز ما منحصر به فرد است٬

00:03:23.538 --> 00:03:27.956
و کدام فعالیتهای مغز
پاسخی جمعی به مشکلات تکاملی بوده است.

00:03:27.956 --> 00:03:32.587
اما این تنها دلیلی نیست که دانشمندان
شیفته مغز حشرات شدهاند.

00:03:32.587 --> 00:03:36.286
اندازه کوچک و سادگی آن باعث ساده شدن

00:03:36.286 --> 00:03:40.056
درک نحوه کارکرد نورونها
با هم در مغز شده است.

00:03:40.056 --> 00:03:41.947
این برای مهندسان هم با ارزش است٬

00:03:41.947 --> 00:03:46.197
آنها که مغز حشرات را مطالعه میکنند
تا سیستمهای کنترلی طراحی کنند

00:03:46.197 --> 00:03:52.348
برای همه چیز از هواپیماهای پرنده خودکار
گرفته تا روباتهای سوسکی امدادو نجات کوچک.

00:03:52.348 --> 00:03:56.245
پس٬ اندازه و پیچیدگی همیشه
تاثیرگذارترین عوامل نیستند.

00:03:56.245 --> 00:03:58.657
دفعه بعد که خواستید مگسی را با
مگس کش بزنید٬

00:03:58.657 --> 00:04:03.449
لحظهٰای درنگ کنید و بازده سیستم
عصبی کوچک آن را ستایش کنید

00:04:03.449 --> 00:04:06.629
چون آن نورونهای کوچک
از مغز مجلل شما زرنگ تر هستند.