WEBVTT

00:00:07.099 --> 00:00:09.398
Μεταξύ του 2008 και του 2012,

00:00:09.398 --> 00:00:13.591
αρχαιολόγοι έκαναν ανασκαφές στα ερείπια
ενός αρχαίου νοσοκομείου στην Αγγλία.

00:00:13.591 --> 00:00:16.950
Κατά τη διαδικασία αυτή,
αποκάλυψαν έναν αριθμό σκελετών.

00:00:16.950 --> 00:00:19.130
Ένας συγκεκριμένος
άνηκε σε έναν πλούσιο άντρα

00:00:19.130 --> 00:00:21.570
που έζησε τον 11ο ή 12ο αιώνα

00:00:21.570 --> 00:00:25.411
και πέθανε από λέπρα
σε ηλικία από 18 μέχρι 25.

00:00:25.411 --> 00:00:26.960
Πώς τα γνωρίζουμε όλα αυτά;

00:00:26.960 --> 00:00:30.041
Απλά εξετάζοντας μερικά παλιά
οστά καλυμμένα με χώμα;

00:00:30.041 --> 00:00:31.669
Ακόμη και αιώνες μετά τον θάνατο,

00:00:31.669 --> 00:00:35.400
οι σκελετοί φέρουν ιδιαίτερα γνωρίσματα
που αποκαλύπτουν την ταυτότητά τους.

00:00:35.400 --> 00:00:39.541
Χρησιμοποιώντας σύγχρονα εργαλεία και
τεχνικές βρίσκουμε αυτά τα χαρακτηριστικά.

00:00:39.541 --> 00:00:43.581
Αυτός ο κλάδος της επιστήμης
λέγεται βιολογική ανθρωπολογία.

00:00:43.581 --> 00:00:47.167
Επιτρέπει στους ερευνητές να μάθουν
λεπτομέρειες για αρχαία άτομα

00:00:47.167 --> 00:00:51.301
και να ταυτοποιήσουν ιστορικά γεγονότα
που επηρέασαν ολόκληρους πληθυσμούς.

00:00:51.301 --> 00:00:53.708
Όταν οι ερευνητές βρουν έναν σκελετό,

00:00:53.708 --> 00:00:56.915
τα πρώτα στοιχεία που συλλέγουν,
όπως η ηλικία και το φύλο,

00:00:56.915 --> 00:00:58.647
βασίζονται στη μορφολογία του,

00:00:58.647 --> 00:01:02.407
δηλαδή τη δομή, την εμφάνιση
και το μέγεθος του σκελετού.

00:01:02.407 --> 00:01:05.715
Οστά, όπως η κλείδα,
σταματούν να μεγαλώνουν στα 25,

00:01:05.715 --> 00:01:08.627
οπότε ένας σκελετός
με μη ολοκληρωμένη κλείδα

00:01:08.627 --> 00:01:10.560
πρέπει να είναι νεότερος από 25.

00:01:10.560 --> 00:01:14.768
Παρόμοια, οι δίσκοι του κρανίου
συνεχίζουν τη σύμπτυξη μέχρι και τα 40

00:01:14.768 --> 00:01:17.189
και μερικές φορές ακόμη κι αργότερα.

00:01:17.189 --> 00:01:20.480
Συνδυάζοντας αυτά με κάποια
μικροσκοπικά σκελετικά στοιχεία,

00:01:20.480 --> 00:01:25.314
οι φυσικοί ανθρωπολόγοι μπορούν
να εκτιμήσουν την ηλικία θανάτου.

00:01:25.314 --> 00:01:27.890
Ταυτόχρονα, τα πυελικά οστά
αποκαλύπτουν το γένος.

00:01:27.890 --> 00:01:32.015
Τα γυναικεία πυελικά οστά είναι βιολογικά
πλατύτερα για διευκόλυνση της γέννας,

00:01:32.015 --> 00:01:34.186
ενώ τα ανδρικά είναι στενότερα.

00:01:34.186 --> 00:01:36.715
Τα οστά προδίδουν ακόμη
και σημάδια αρχαίων επιδημιών.

00:01:36.715 --> 00:01:39.806
Ασθένειες όπως η αναιμία αφήνουν
τα σημάδια τους στα οστά.

00:01:39.806 --> 00:01:42.306
Και η κατάσταση των δοντιών
αποκαλύπτει στοιχεία

00:01:42.306 --> 00:01:44.695
για παράγοντες, όπως
η διατροφή ή ο υποσιτισμός,

00:01:44.695 --> 00:01:47.836
τα οποία συνδέονται συχνά
με πλούτο ή φτώχεια.

00:01:47.836 --> 00:01:52.115
Μια πρωτεΐνη, το κολλαγόνο, μας δίνει
ακόμη περισσότερες λεπτομέρειες.

00:01:52.115 --> 00:01:53.336
Ο αέρας που αναπνέουμε,

00:01:53.336 --> 00:01:54.357
το νερό που πίνουμε

00:01:54.357 --> 00:01:55.616
και το φαγητό που τρώμε

00:01:55.616 --> 00:01:58.287
αφήνουν μόνιμα ίχνη
στα οστά και τα δόντια μας

00:01:58.287 --> 00:02:00.437
στη μορφή χημικών ενώσεων.

00:02:00.437 --> 00:02:03.888
Αυτές οι χημικές ενώσεις περιέχουν
μετρήσιμες ποσότητες ισοτόπων.

00:02:03.888 --> 00:02:09.028
Τα σταθερά ισότοπα στο κολλαγόνο των οστών
και των δοντιών διαφέρουν στα θηλαστικά

00:02:09.028 --> 00:02:12.117
ανάλογα με το πού έζησαν και το τι έφαγαν.

00:02:12.117 --> 00:02:13.906
Έτσι εξισορροπώντας αυτά τα ισότοπα,

00:02:13.906 --> 00:02:18.457
μπορούμε να βγάλουμε συμπεράσματα
για τη δίαιτα και τον τόπο ατόμων.

00:02:18.457 --> 00:02:20.747
Όχι μόνο αυτό, αλλά και ενώ ζούσαν,

00:02:20.747 --> 00:02:23.858
τα οστά πέρασαν συνεχείς
κύκλους επιδιόρθωσης.

00:02:23.858 --> 00:02:26.207
Έτσι αν κάποιος κινηθεί
από το ένα μέρος στο άλλο,

00:02:26.207 --> 00:02:28.131
τα οστά που συντέθηκαν
μετά τη μετακίνηση

00:02:28.131 --> 00:02:32.544
θα αντικατοπτρίζουν τις νέες ισοτοπικές
υπογραφές του περιβάλλοντος.

00:02:32.544 --> 00:02:36.307
Αυτό σημαίνει ότι οι σκελετοί μπορούν να
χρησιμοποιηθούν ως χάρτες μετακινήσεων.

00:02:36.307 --> 00:02:40.026
Για παράδειγμα, μεταξύ 1 και 650 μ.Χ.,

00:02:40.026 --> 00:02:44.987
στη μεγάλη πόλη Τεοτιχουακαν στο Μεξικό
ζούσαν χιλιάδες ανθρώπων.

00:02:44.987 --> 00:02:48.640
Οι ερευνητές εξέτασαν τις αναλογίες
ισοτόπων στο σμάλτο των δοντιών

00:02:48.640 --> 00:02:52.047
που είχαν πληροφορίες
για τη δίαιτα τους όταν ήταν νεότεροι.

00:02:52.047 --> 00:02:54.860
Βρήκαν ενδείξεις σημαντικής
μετανάστευσης στην πόλη.

00:02:54.860 --> 00:02:57.495
Η πλειοψηφία των ατόμων
είχαν γεννηθεί αλλού.

00:02:57.495 --> 00:03:01.089
Μέσω επιπλέον γεωλογικής
και σκελετικής ανάλυσης,

00:03:01.089 --> 00:03:04.950
ίσως μπορέσουν να εντοπίσουν
από πού προέρχονταν αυτοί οι άνθρωποι.

00:03:04.950 --> 00:03:09.201
Αυτή η δουλειά στο Τεοτιχουακαν
δείχνει πώς οι βιο-ανθρωπολόγοι

00:03:09.201 --> 00:03:11.951
μελετούν σκελετούς σε νεκροταφεία
και μαζικούς τάφους,

00:03:11.951 --> 00:03:14.711
έπειτα αναλύουν τις ομοιότητες
και τις διαφορές τους.

00:03:14.711 --> 00:03:17.640
Από αυτές τις πληροφορίες, 
μαθαίνουν για λαϊκές πεποιθήσεις,

00:03:17.640 --> 00:03:21.301
κοινωνικές νόρμες, πολέμους
και αίτια θανάτου.

00:03:21.321 --> 00:03:25.500
Σήμερα, χρησιμοποιούμε αυτά τα εργαλεία
για να απαντήσουμε το πώς δυνάμεις,

00:03:25.500 --> 00:03:26.859
όπως μετανάστευση και νόσοι,

00:03:26.859 --> 00:03:28.742
διαμορφώνουν τον σύγχρονο κόσμο.

00:03:28.742 --> 00:03:33.920
Η ανάλυση DNA είναι δυνατή ακόμη
και σε καλά διατηρημένα αρχαία λείψανα.

00:03:33.920 --> 00:03:37.021
Αυτό μας βοηθά να καταλάβουμε
πώς νόσοι όπως η φυματίωση

00:03:37.021 --> 00:03:39.062
εξελίχτηκαν ανά τους αιώνες

00:03:39.062 --> 00:03:42.420
ώστε να κατασκευάσουμε καλύτερες
θεραπείες για τον άνθρωπο σήμερα.

00:03:42.420 --> 00:03:46.111
Οι αρχαίοι σκελετοί μας λένε
πολλά για το παρελθόν.

00:03:46.111 --> 00:03:48.722
Αν λοιπόν και τα δικά σας
λείψανα θαφτούν ανέπαφα,

00:03:48.722 --> 00:03:52.011
τι θα μάθουν άραγε από αυτά 
οι αρχαιολόγοι του μέλλοντος;