WEBVTT

00:00:00.738 --> 00:00:03.632
Ben, National Geographic'te çalışan

00:00:03.632 --> 00:00:05.663
bir deniz biyoloğu ve kâşif fotoğrafçıyım.

00:00:05.687 --> 00:00:07.365
Ama size bir sır vereceğim.

00:00:07.793 --> 00:00:11.436
Bu fotoğraf tamamen asılsız,

00:00:11.460 --> 00:00:13.197
tamamen asılsız.

00:00:13.221 --> 00:00:15.348
Arkada deniz kızlarıyla ilgili hayallerini

00:00:15.372 --> 00:00:17.816
yıktığım birkaç kişinin
ağladığını görüyorum.

00:00:17.840 --> 00:00:20.491
Tamam, deniz kızları aslında gerçek.

00:00:20.515 --> 00:00:22.650
Ama dalış yapan herkes bilir ki,

00:00:22.674 --> 00:00:25.272
okyanus aslında böyle görünür.

00:00:25.767 --> 00:00:29.267
Çünkü okyanus devasa bir filtredir

00:00:29.291 --> 00:00:31.364
ve derinlere daldıkça 
gördüğünüz renkleri

00:00:31.388 --> 00:00:33.061
kaybedersiniz ve her şey hızlıca

00:00:33.085 --> 00:00:36.291
karanlığa ve maviye dönüşür.

NOTE Paragraph

00:00:36.315 --> 00:00:39.100
Ama bizler insanız. Karasal memelileriz.

00:00:39.124 --> 00:00:41.299
Üç renkli görürüz.

00:00:41.323 --> 00:00:43.989
Yani kırmızı, yeşil ve mavi görürüz

00:00:44.013 --> 00:00:46.338
ve hepimiz tamamen renk bağımlısıyızdır.

00:00:46.362 --> 00:00:49.005
Göz kamaştırıcı renkleri severiz

00:00:49.029 --> 00:00:51.490
ve bu göz kamaştırıcı renkleri

00:00:51.490 --> 00:00:53.020
suyun altında da görmek isteriz.

NOTE Paragraph

00:00:53.044 --> 00:00:57.081
Su altını renklendirmeyle
ilgili 88 yıl önce başlayan,

00:00:57.105 --> 00:01:02.051
ilk renkli su altı fotoğrafları 
çekmeye çalışan Bill Longley

00:01:02.075 --> 00:01:04.996
ve Charles Martin'e dair uzun 
ve sefil bir hikâye var.

00:01:05.020 --> 00:01:07.735
Burada içerisine hava pompaladığınız

00:01:07.759 --> 00:01:09.884
eski tip dalış kıyafetlerinin içindeler.

00:01:09.908 --> 00:01:15.498
Kuvvetli patlayıcı magnezyum tozuyla 
dolu bir tombazları var

00:01:15.522 --> 00:01:17.729
ve yüzeydeki zavallı insanlar

00:01:17.753 --> 00:01:21.383
makinelerini odakladıklarında,
ne zaman pimi çekeceklerine emin değiller

00:01:21.407 --> 00:01:24.331
ve -Bom!- bir librelik 
kuvvetli patlayıcılar patlar,

00:01:24.355 --> 00:01:27.410
böylece su altına biraz ışık verir

00:01:27.434 --> 00:01:30.204
ve bu güzel lipsozun fotoğrafını çekerler.

00:01:30.228 --> 00:01:33.077
Evet bu muhteşem bir kare
ama gerçek değil.

00:01:33.101 --> 00:01:35.860
Yapay bir ortam yaratıp, kendi renk

00:01:35.884 --> 00:01:39.560
bağımlılığımızı tatmin 
etmemizi sağlıyorlar.

NOTE Paragraph

00:01:39.996 --> 00:01:43.824
Diğer taraftan baktığımızda, suyun altına

00:01:43.848 --> 00:01:47.052
kendi renklerimizi götürmektense,

00:01:47.076 --> 00:01:49.828
okyanusun maviliğine bakıyoruz

00:01:49.852 --> 00:01:52.114
ve bu mavi, tüm mavilerin potası.

00:01:52.138 --> 00:01:55.234
Ve milyonlarca yıldır orada
yaşayan hayvanlar,

00:01:55.258 --> 00:01:59.788
bu mavi ışığı alıp, her türde evrimleşip

00:01:59.812 --> 00:02:01.503
diğer renkleri veriyorlar.

00:02:01.527 --> 00:02:04.813
İşte bu gizemli dünyanın nasıl
göründüğüne dair küçük bir örnek.

00:02:04.837 --> 00:02:06.715
Su altı ışık şovu gibi.

NOTE Paragraph

00:02:06.739 --> 00:02:10.823
(Müzik)

NOTE Paragraph

00:02:11.495 --> 00:02:15.415
Yine, burada mavi ışığın resme
yansımalarını görüyoruz.

00:02:15.439 --> 00:02:17.528
Bu hayvanlar mavi ışığı özümseyip,

00:02:17.552 --> 00:02:20.033
anında bu ışığa dönüştürüyorlar.

NOTE Paragraph

00:02:23.390 --> 00:02:27.763
Düşündüğünüzde, gezegenin
yüzde 71'i okyanus

00:02:27.787 --> 00:02:31.857
ve mavi ışık, neredeyse 1.000 metreye
kadar uzanabiliyor.

00:02:31.881 --> 00:02:33.985
Su altına doğru indiğimizde, 10 metreden

00:02:34.009 --> 00:02:36.703
sonra tüm kırmızılar yok olur.

00:02:36.727 --> 00:02:39.930
Yani 10 metreden sonra
kırmızı bir şey görürseniz,

00:02:39.954 --> 00:02:43.012
bu ışığı kırmızıya dönüştüren 
ve üreten bir hayvandır.

00:02:43.472 --> 00:02:49.725
Bu dünyamızdaki tek renkli
en büyük mavi ortamdır.

NOTE Paragraph

00:02:50.670 --> 00:02:55.360
Benim bu biyofloresan dünyaya 
girişim mercanlarla oldu.

00:02:55.384 --> 00:02:57.470
Mercanlarla ilgili bir TED konuşmasıyla

00:02:57.494 --> 00:02:59.296
o güzellikleri uzun uzun 
anlatmak istiyorum.

00:02:59.320 --> 00:03:02.542
Yaptıklarından biri,
mucizevi becerilerinden biri

00:03:02.566 --> 00:03:05.338
çok sayıda floresan proteinleri

00:03:05.338 --> 00:03:06.883
ve floresan molekülleri üretmeleri.

00:03:06.883 --> 00:03:11.624
Bu mercan da, vücut ağırlığının
yüzde 14'üne

00:03:11.648 --> 00:03:13.733
kadar floresan protein üretiyor olabilir.

00:03:13.757 --> 00:03:18.186
Yüzde 14 kas geliştirip
kullanmamanız mümkün değil.

00:03:18.210 --> 00:03:21.794
Yani bunun fonksiyonu olan bir şey
geliştiriyor olması muhtemel.

00:03:21.818 --> 00:03:25.655
Son 10, 15 yılda bu benim için çok özeldi.

00:03:25.679 --> 00:03:30.683
Çünkü bu molekülün,
biyomedikal bilimde

00:03:30.683 --> 00:03:32.823
en devrimsel araçlardan 
biri olduğu anlaşıldı

00:03:32.847 --> 00:03:36.361
ve kendi özümüzü daha
iyi görmemizi sağladı.

NOTE Paragraph

00:03:37.464 --> 00:03:39.805
Peki bunu nasıl inceliyorum?

00:03:39.829 --> 00:03:42.900
Biyofloresanı araştırmak için
geceleri yüzüyoruz.

00:03:42.924 --> 00:03:44.302
Ve başladığımda,

00:03:44.326 --> 00:03:48.337
stroboskobumda bu mavi bantlı 
filtrelerden kullanıyordum.

00:03:48.361 --> 00:03:50.740
Böylelikle gerçekten hayvanların

00:03:50.764 --> 00:03:52.796
dönüştürdüğü ışığı
gördüğümden emin oluyordum.

00:03:52.820 --> 00:03:56.297
Doğa Tarihi Müzesi'nde bir
sergi yapıyorduk

00:03:56.321 --> 00:04:00.128
ve resiflerdeki floresan mercanların 
ne kadar muhteşem olduklarını

00:04:00.152 --> 00:04:03.208
göstermeye çalışıyorduk ki
beni etkileyen bir şey oldu:

00:04:03.232 --> 00:04:04.621
Bu.

00:04:04.645 --> 00:04:06.461
Mercanlarımızın tam ortasında,

00:04:06.485 --> 00:04:09.491
bu yeşil floresan balığını gördük.

00:04:09.515 --> 00:04:12.327
Bu, yeşil bir floresan balığını 
ya da herhangi

00:04:12.351 --> 00:04:13.978
bir omurgalıyı ilk kez görüşümüzdü.

00:04:14.002 --> 00:04:16.557
Gözlerimizi ovalayıp,
filtreleri kontrol ettik.

00:04:16.581 --> 00:04:19.780
Belki birisi kamerayla oynayıp 
bize şaka yapıyordur dedik,

00:04:19.804 --> 00:04:21.747
ama bu yılan balığı gerçekti.

NOTE Paragraph

00:04:21.771 --> 00:04:25.310
Bulduğumuz ilk yeşil
floresan yılan balığıydı

00:04:25.334 --> 00:04:28.293
ve tüm gidişatımı tamamen değiştirdi.

00:04:28.317 --> 00:04:31.635
Mercanları bir kenara bırakıp,


00:04:31.635 --> 00:04:33.708
balık bilimci John Sparks'la 
bir takım kurduk

00:04:33.712 --> 00:04:36.261
ve tüm dünyada bu fenomenin 
ne kadar yaygın

00:04:36.261 --> 00:04:39.506
olduğunu araştırmaya başladık.

00:04:39.530 --> 00:04:42.005
Ve balıklar, mercanlardan daha ilginçtir,

00:04:42.029 --> 00:04:44.243
çünkü gerçekten gelişmiş 
bir görüşleri vardır

00:04:44.267 --> 00:04:48.052
ve bazı balıkları 
fotoğraflarken gördüm ki,

00:04:48.076 --> 00:04:51.512
gözlerinde floresanı 
büyüten lensler bile var.

00:04:51.536 --> 00:04:53.846
Bu konuyu daha çok araştırmak istedim.

NOTE Paragraph

00:04:53.870 --> 00:04:55.592
Yeni teçhizat dizayn ettik


00:04:55.616 --> 00:04:57.905
ve dünyadaki tüm mercanlarda süratle

00:04:57.929 --> 00:04:59.508
floresan hayat aramaya başladık.

00:04:59.532 --> 00:05:01.587
Samanlıkta iğne arıyorduk.

00:05:01.611 --> 00:05:04.320
Yüzerken mavi ışığımızı kullanıp,

00:05:04.344 --> 00:05:06.549
bir yanıt, hayvanlardan ışığı özümseyip

00:05:06.573 --> 00:05:10.148
geri dönüştüren var mı diye bakıyorduk.

00:05:10.172 --> 00:05:14.884
Ve sonunda, bir fotoğrafın arka planında
Kaupichphys yılan balığı gördük.

00:05:14.908 --> 00:05:19.378
Utangaç, kendi hâlinde, hakkında hiçbir 
şey bilmediğimiz bir yılan balığıydı.

00:05:19.402 --> 00:05:21.363
Bu türün, boyu bir parmağım kadardır


00:05:21.387 --> 00:05:25.867
ve zamanının yüzde 99,9'unu 
kayaların altında saklanarak geçirirler.

00:05:25.891 --> 00:05:30.012
Ama bu yılan balıkları, dolunay
olduğu gecelerde çiftleşmek için çıkarlar

00:05:30.036 --> 00:05:33.529
ve dolunay ışığı suyun altına 
maviyi yansıtır.

00:05:33.553 --> 00:05:36.083
Belki de bunu birbirlerini görmek,
hızlıca birbirlerini bulmak

00:05:36.107 --> 00:05:37.568
ve çiftleşmek için kullanıyorlardır.

00:05:37.592 --> 00:05:41.306
Ve bir sonraki bu kısıtlı zamana
kadar tekrar deliklerine giriyorlardır.

00:05:41.330 --> 00:05:44.210
Ama sonra başka floresan deniz altı 
yaşamlarını da bulmaya başladık,

00:05:44.234 --> 00:05:47.031
başından ensesine çizgileriyle ve

00:05:47.055 --> 00:05:51.040
neredeyse kamufle olmuş, 
oradaki mercanlarla

00:05:51.064 --> 00:05:55.365
aynı yoğunluktaki floresanıyla
bu yeşil floresan

00:05:55.389 --> 00:05:57.175
mercan balığını da bulduk.

NOTE Paragraph

00:05:58.190 --> 00:06:00.277
Bu balıktan sonra,

00:06:00.301 --> 00:06:04.602
bu kayanın altına kendisini saklamış,

00:06:04.626 --> 00:06:06.769
kırmızı floresan iskorpitle tanıştık.

00:06:06.793 --> 00:06:10.594
Bunu gördüğümüz tek yer, 
kırmızı floresan algler

00:06:10.618 --> 00:06:12.293
ya da kırmızı floresan mercanlardı.

NOTE Paragraph

00:06:12.634 --> 00:06:17.967
Sonra bu sinsi yeşil
floresan zurna balığını bulduk.

00:06:17.991 --> 00:06:20.079
Zurna balıkları çok çeşitlidir


00:06:20.103 --> 00:06:23.372
ve beyaz ışığın altında
hemen hemen aynı şekilde görünürler.

00:06:23.396 --> 00:06:25.770
Ama onlara floresan ışıkla bakarsanız,

00:06:25.794 --> 00:06:27.195
çok sayıda desen görürsünüz.

00:06:27.219 --> 00:06:29.905
Aralarındaki farkı
gerçekten görebilirsiniz.

00:06:29.929 --> 00:06:32.866
Toplamda, -bunu geçen yıl raporladık-

00:06:32.890 --> 00:06:37.238
200'ün üzerinde biyofloresan 
balık türü keşfettik.

NOTE Paragraph

00:06:38.135 --> 00:06:44.061
İlham kaynaklarımdan biri Fransız sanatçı 
ve biyolog Jean Painlevé'dir.

00:06:44.085 --> 00:06:48.134
Gerçekten de bu girişimi ve
yaratıcı ruhu biyolojide yakalar.

00:06:48.158 --> 00:06:51.961
Kendi teçhizatlarını tasarlar,
kendi kamerasını yapar

00:06:51.985 --> 00:06:55.979
ve hayran olduğu şey denizatları, 
Hippocampus erectus'tur.

00:06:56.003 --> 00:06:59.230
İlk kez bir denizatının
doğum anını kayda almıştır.

00:07:00.086 --> 00:07:01.638
Bu bir erkek denizatı.

00:07:01.662 --> 00:07:06.376
Kafalarının üst kısmındaki beyinleriyle,
yukarıya doğru yüzen

00:07:06.400 --> 00:07:08.028
ilk balık türlerinden biriydi.

00:07:08.052 --> 00:07:09.203
Erkek doğum yapar,

00:07:09.227 --> 00:07:10.647
tamamen fenomen canlılar.

00:07:12.955 --> 00:07:14.297
Jean günlerce uyumadı.

00:07:14.321 --> 00:07:17.496
Hatta başına elektronik vizör koydu ki,

00:07:17.520 --> 00:07:19.112
kendisini şoklayıp bu anı yakalayabilsin.

00:07:20.796 --> 00:07:22.916
Keşke Painlevé'e 
biyofloresan denizatlarını

00:07:22.940 --> 00:07:26.037
bulduğumuz anı gösterebilseydim.

00:07:26.061 --> 00:07:28.760
Hem de tam olarak onun
üzerine çalıştığı tür.

00:07:28.784 --> 00:07:29.998
Ve işte videomuz.

NOTE Paragraph

00:07:30.022 --> 00:07:32.849
(Müzik)

NOTE Paragraph

00:07:34.476 --> 00:07:35.943
En gizemli balıklardır.

00:07:35.967 --> 00:07:39.347
Tam üzerlerinde yüzersiniz belki,
ama denizatlarını göremezsiniz.

00:07:40.228 --> 00:07:44.736
Kırmızı floresan yayan 
alglere karışıyorlar.

00:07:44.760 --> 00:07:46.241
Çok iyi görüşleri olmasına rağmen,

00:07:46.245 --> 00:07:48.419
bu çiftleşme ritüeline katılıyorlar.

00:07:48.443 --> 00:07:50.545
Belki de o etki için yapıyorlardır.

NOTE Paragraph

00:07:51.647 --> 00:07:54.566
Yeşil floresan vatozu bulduğumuzda,

00:07:55.442 --> 00:08:00.455
işler biraz gerginleşti.

00:08:00.479 --> 00:08:03.243
Çünkü vatozlar keski 
solungaçlı sınıfındadır,

00:08:03.247 --> 00:08:04.986
ki bu sınıfa başka balıklar da girer ...

00:08:05.075 --> 00:08:06.534
köpek balıkları.

00:08:06.558 --> 00:08:09.756
Ben mercan biyoloğuyum.

00:08:10.161 --> 00:08:13.636
Birinin suyun altına inip köpek balıkları
da floresan mı diye bakması gerekiyor.

00:08:13.636 --> 00:08:14.922
Ve işte ben.

NOTE Paragraph

00:08:14.922 --> 00:08:16.314
(Kahkahalar)

NOTE Paragraph

00:08:16.338 --> 00:08:18.877
"Belki de mercanlara dönmeliyim" demiştim.

NOTE Paragraph

00:08:18.901 --> 00:08:19.933
(Kahkahalar)

NOTE Paragraph

00:08:19.957 --> 00:08:22.353
Ama anladık ki, köpek 
balıkları floresan değil.

00:08:23.473 --> 00:08:24.889
Sonra bunu bulduk.

00:08:24.913 --> 00:08:29.751
Kaliforniya kıyısının açıklarında,
derin, karanlık bir kanyonda,

00:08:29.775 --> 00:08:34.196
tüm sörfçülerin hemen altında gezinen

00:08:34.196 --> 00:08:36.031
ilk biyofloresan şişen 
köpek balığını bulduk.

00:08:36.035 --> 00:08:37.220
İşte burada.

00:08:37.244 --> 00:08:39.988
Bir metre uzunluğundalar ve
şişen köpek balığı diye anılıyorlar.

00:08:39.992 --> 00:08:42.934
Şişen köpek balığı denmesinin
sebebi ise, bir tehlike

00:08:42.934 --> 00:08:45.668
altında olduklarında su yutup,
kendi boyutlarının iki katı kadar

00:08:45.668 --> 00:08:46.897
iç lastik gibi şişiyorlar.

00:08:46.897 --> 00:08:49.158
Kendilerini bir kayanın altına sıkıştırıp,


00:08:49.158 --> 00:08:52.158
bir avcının onları 
yemesinden kurtuluyorlar.

00:08:52.158 --> 00:08:56.301
İşte bu biyofloresan şişen köpek 
balıklarına dair ilk görüntülerimiz.

00:08:57.229 --> 00:09:01.950
Muhteşem. Bu belirgin desenleri
ortaya çıkarıyorlar ve

00:09:01.974 --> 00:09:05.547
floresan olan kısımları var,
olmayan kısımları var.

00:09:05.571 --> 00:09:08.160
Ayrıca üzerlerinde bu göz
kırpan noktalar var.

00:09:08.184 --> 00:09:10.775
Köpek balığının diğer kısımlarından
çok daha parlaklar.

NOTE Paragraph

00:09:10.799 --> 00:09:13.326
Görülecek en muhteşem şeylerden biri.

00:09:13.350 --> 00:09:14.980
Bunun inanılmaz olduğunu düşündüm.

00:09:15.004 --> 00:09:17.835
Peki bunun köpek balığı için anlamı ne?

00:09:17.859 --> 00:09:19.246
Kendileri bunu görebiliyor mu?

00:09:19.246 --> 00:09:20.762
Araştırdık ve gördük ki, köpek balığının

00:09:20.786 --> 00:09:23.944
görüş özellikleriyle ilgili hiç bilgi yok.

00:09:23.968 --> 00:09:28.150
Bu köpek balığını,
Cornell Üniversitesi'ndeki göz uzmanı

00:09:28.174 --> 00:09:31.261
Ellis Loew'e götürdüm ve
bu köpek balığının, bizim karanlıkta

00:09:31.261 --> 00:09:33.835
gördüğümüzden 100 kat daha iyi,
ayrık ve kati olarak

00:09:33.839 --> 00:09:36.669
mavi-yeşil arayüzle gördüğünü anladık.

00:09:36.693 --> 00:09:38.419
Ama sadece mavi-yeşil görüyorlar.

00:09:38.443 --> 00:09:41.562
Yaptığı şey şu, bu mavi
dünyayı alıyor, mavi rengi

00:09:41.586 --> 00:09:44.339
özümsüyor ve yeşil
rengini ortaya çıkartıyor.

00:09:44.363 --> 00:09:47.181
Tam bir kontrast yaratıyor
ve gerçekten görebiliyorlar.

00:09:47.205 --> 00:09:48.396
Tüm desenleri görebilmelerini

00:09:48.396 --> 00:09:51.752
sağlayan bir yetenekleri olduğunu 
gösteren bir modelimiz var.

00:09:51.776 --> 00:09:54.657
Bulduğumuz kadarıyla dişiler ve erkeklerin

00:09:54.681 --> 00:09:56.617
farklı farklı desenleri var.

NOTE Paragraph

00:09:57.276 --> 00:10:02.709
Ama son bulduğumuz ise,
buradan birkaç mil uzakta

00:10:02.733 --> 00:10:04.184
Solomon Adaları'ndaydı.

00:10:04.208 --> 00:10:08.668
Gece yüzerken, ilk defa floresan bir
deniz kaplumbağasına rastladım.

00:10:08.692 --> 00:10:12.104
Balıklardan, köpek balıklarına ve
sürüngenlere doğru gidiyoruz,

00:10:12.128 --> 00:10:15.412
ki bu anlattığım sadece bir ay önceydi,

00:10:15.436 --> 00:10:17.814
ama anladık ki, 
bu şahin gagalı kaplumbağanın

00:10:17.838 --> 00:10:20.112
görüşü hakkında hiçbir şey bilmiyoruz.

00:10:20.136 --> 00:10:22.992
Ne kadar çok öğrenecek şey
var diye düşünüyorum.

00:10:23.016 --> 00:10:24.548
Burada, Solomon Adaları'nda,

00:10:24.572 --> 00:10:28.143
bu türde sadece birkaç bin tane 
üreyen dişi kaldı

00:10:28.167 --> 00:10:30.251
ve burası, onlar için
önemli noktalardan biri.

00:10:30.251 --> 00:10:33.296
Buradan anlıyoruz ki, 
onlar hâlâ buradayken

00:10:33.296 --> 00:10:35.712
bu hayvanları gerçekten korumamız 
ve anlamamız gerekli.

NOTE Paragraph

00:10:35.712 --> 00:10:37.850
Biyofloresan hakkında düşünürken,

00:10:37.874 --> 00:10:39.839
şunu öğrenmek istedim:
Ne kadar derine gidiyor?

00:10:39.843 --> 00:10:42.287
Okyanusun dibine kadar gidiyor mu?

00:10:42.311 --> 00:10:45.838
Denizaltı kullanmaya başladık

00:10:45.838 --> 00:10:48.056
ve onları önlerindeki 
bu özel mavi ışıkla donattık.

00:10:48.080 --> 00:10:50.040
Daldık ve önemli

00:10:50.064 --> 00:10:52.781
bir şey fark ettik --

00:10:52.805 --> 00:10:56.103
1.000 metre derine daldığımızda

00:10:56.127 --> 00:10:57.443
azalıyordu.

00:10:57.467 --> 00:11:01.371
Orada, 1.000 metrenin altında 
biyofloresan yaşam yoktu --

00:11:01.395 --> 00:11:03.400
neredeyse hiçbir şey,
tamamen karanlıktı.

00:11:03.424 --> 00:11:05.854
Demek ki sığlarda hayat bulan
bir fenomendi.

00:11:05.878 --> 00:11:07.331
Ve 1.000 metrenin altında,

00:11:07.355 --> 00:11:10.016
on canlıdan dokuzunun kendi ışıklarını

00:11:10.040 --> 00:11:13.377
ürettiği, parladığı ve göz kırptığı

00:11:13.401 --> 00:11:15.155
biyoluminesent bölgeye rastladık.

NOTE Paragraph

00:11:15.179 --> 00:11:16.582
Daha derine gitmek istediğimde --

00:11:16.582 --> 00:11:19.591
burada tek kişilik denizaltı kıyafetini 
üzerime geçirmiş hâldeyim,

00:11:19.591 --> 00:11:23.358
bazıları buna "Jacques Cousteau'nun
Woody Allen'la buluşma anı" diyor.

NOTE Paragraph

00:11:23.362 --> 00:11:24.533
(Kahkahalar)

NOTE Paragraph

00:11:24.537 --> 00:11:26.588
Derinleri keşfederken, şöyle düşündüm:

00:11:26.612 --> 00:11:30.331
Yaşamla nasıl özenle 
etkileşime giriyoruz?

00:11:30.355 --> 00:11:33.052
Çünkü çok dikkatli olmamız gereken

00:11:33.076 --> 00:11:34.879
yeni bir keşif çağına giriyoruz

00:11:34.903 --> 00:11:37.598
ve keşiflerimiz örnek oluşturmalı.

00:11:37.622 --> 00:11:41.286
Harvard Üniversitesi'nden robot uzmanı
Rob Wood'la bir ekip olduk

00:11:41.310 --> 00:11:45.449
ve yumuşak dokulu su altı 
robot parmaklar dizayn ediyoruz.

00:11:46.360 --> 00:11:49.462
Böylece, su altındaki yaşamla
özenle etkileşime girebileceğiz.

00:11:49.486 --> 00:11:54.201
Okyanusun derinliklerini 
keşfetme teknolojimiz

00:11:54.225 --> 00:11:57.005
çoğunlukla petrol, gaz ve askerî
sebeplerden ötürüydü,

00:11:57.029 --> 00:11:59.870
ki bilirsiniz, bu konuda çok da
özenli değillerdir.

00:11:59.894 --> 00:12:02.577
Bazı mercanlar 1.000 yaşında olabilir.

00:12:02.601 --> 00:12:05.710
Oraya gidip kocaman bir kıskaçla
onları kırmak istemezsiniz.

00:12:05.734 --> 00:12:07.732
Benim hayalim şöyle.

00:12:07.756 --> 00:12:10.052
Geceleyin bir denizaltındayım.

00:12:10.076 --> 00:12:12.186
Güç geri bildirimli 
robotik eldivenlerim var,

00:12:12.210 --> 00:12:15.558
böylece denizaltımın önüne özenle, 
yumuşak dokulu eldivenlerimle nazikçe

00:12:15.558 --> 00:12:18.091
örnekleri toplayıp kutulara koyduğum

00:12:18.115 --> 00:12:20.600
bir laboratuvar kurabilirim.

00:12:20.624 --> 00:12:22.209
Böylece araştırmamızı yürütebiliriz.

NOTE Paragraph

00:12:22.607 --> 00:12:25.457
Tekrar etkili 
uygulamalı yöntemlere gelelim.

00:12:25.481 --> 00:12:28.321
Burada, floresan deniz canlılarının
DNA'sını kullanan

00:12:28.345 --> 00:12:31.712
canlı bir beyin görüyorsunuz,

00:12:31.736 --> 00:12:33.742
bu denizanası ve mercandan,

00:12:33.766 --> 00:12:37.235
canlı beyini aydınlatıp 
bağlantılarını görebilmek için.

00:12:37.259 --> 00:12:38.775
Beyinlerimizin daha iyi görmesi için,

00:12:38.799 --> 00:12:41.347
bir nevi insani sezgilerimizi 
tatmin etmek adına

00:12:41.371 --> 00:12:43.705
RGB (kırmızı-yeşil-mavi) kullanıyor
olmamız komik.

00:12:43.729 --> 00:12:45.777
Daha da insanın aklını başından alan ise,

00:12:45.801 --> 00:12:48.911
Yale'deki yakın iş arkadaşım
Vincent Pieribone'un

00:12:48.935 --> 00:12:52.312
dizayn edip tasarladığı ve voltaja

00:12:52.336 --> 00:12:54.431
tepki verebilen floresan proteindir.

00:12:54.455 --> 00:12:57.557
Böylece bir nöron yandığında görebiliyor.

00:12:57.581 --> 00:13:02.120
İşin özünde, deniz canlıları tarafından

00:13:02.144 --> 00:13:05.058
yaratılan bir anlayışa açılan 
bir kapıya bakıyorsunuz.

NOTE Paragraph

00:13:06.102 --> 00:13:10.788
Bu bana bakış açısını 
ve ilişkileri hatırlatıyor.

00:13:10.812 --> 00:13:13.051
Derin uzaydan,

00:13:13.075 --> 00:13:16.227
evrenimiz bir insan beyni 
hücresi gibi görünüyor.

00:13:16.251 --> 00:13:18.733
Şimdi de, deniz altı canlılarını ve
hücrelerini bulduğumuz,

00:13:18.757 --> 00:13:21.628
insan aklını aydınlatan

00:13:21.652 --> 00:13:23.931
okyanusun derinliklerindeyiz.

00:13:23.955 --> 00:13:27.073
Umuyorum ki, aydınlanmış akıllarla

00:13:27.097 --> 00:13:30.882
tüm yaşamın birbiriyle olan kapsayıcı
bağlantısına kafa yorabiliriz

00:13:30.906 --> 00:13:33.258
ve okyanusları sağlıklı tuttuğumuz sürece

00:13:33.258 --> 00:13:35.033
daha başka neler olduğunu 
idrak edebiliriz.

NOTE Paragraph

00:13:35.033 --> 00:13:36.185
Teşekkür ederim.

NOTE Paragraph

00:13:36.209 --> 00:13:41.325
(Alkışlar)