1
00:00:01,480 --> 00:00:03,376
Đeo dây vào,

2
00:00:03,400 --> 00:00:05,376
chúng ta sẽ đi tới sao Hỏa.

3
00:00:05,400 --> 00:00:07,496
Không chỉ riêng một vài phi hành gia

4
00:00:07,520 --> 00:00:10,656
hàng ngàn người sẽ định cư ở sao Hỏa.

5
00:00:10,680 --> 00:00:13,800
Và tôi nói cho bạn biết rằng
họ sẽ làm điều đó sớm thôi.

6
00:00:14,640 --> 00:00:17,536
Một số trong các bạn cuối cùng
sẽ làm việc trên sao Hỏa,

7
00:00:17,560 --> 00:00:20,920
và tôi đảm bảo rằng con bạn sẽ sống ở đó.

8
00:00:21,760 --> 00:00:24,136
Nghe có vẻ phi lý,
nên tôi sẽ chia sẻ với các bạn

9
00:00:24,160 --> 00:00:27,040
làm thế nào và khi nào điều đó sẽ xảy ra.

10
00:00:27,760 --> 00:00:30,976
Nhưng trước tiên tôi muốn
thảo luận câu hỏi:

11
00:00:31,000 --> 00:00:32,479
Tại sao chúng ta phải làm thế?

12
00:00:33,640 --> 00:00:34,856
12 năm trước,

13
00:00:34,880 --> 00:00:38,696
tôi có buổi nói chuyện trên TED
về 10 cách thế giới có thể bị diệt.

14
00:00:38,720 --> 00:00:43,496
Chúng ta cực kỳ dễ bị
các thiên hà bất định tấn công

15
00:00:43,520 --> 00:00:47,096
Một thiên thạch đơn lẻ, to lớn
có thể tiêu diệt chúng ta mãi mãi.

16
00:00:47,120 --> 00:00:50,576
Để tồn tại, chúng ta phải vươn xa hơn
ngoài ngôi nhà Trái đất.

17
00:00:50,600 --> 00:00:52,816
Thử nghĩ xem
đó quả là một bi kịch

18
00:00:52,840 --> 00:00:55,840
nếu tất cả những gì con người đạt được 
đột nhiên bị phá hủy.

19
00:00:56,720 --> 00:00:58,736
Và thêm một lý do chúng ta nên đi là:

20
00:00:58,760 --> 00:01:01,696
khám phá là bản chất DNA của chúng ta.

21
00:01:01,720 --> 00:01:05,176
2 triệu năm trước 
con người đã tiến hóa ở Châu Phi

22
00:01:05,200 --> 00:01:10,016
sau đó chậm rãi nhưng chắc chắn
lan rộng ra toàn hành tinh

23
00:01:10,040 --> 00:01:13,536
bằng cách vươn ra những nơi hoang vu
nằm ngoài không gian của họ.

24
00:01:13,560 --> 00:01:15,160
Những thứ này nằm trong chúng ta.

25
00:01:15,840 --> 00:01:17,520
Và chúng làm mọi thứ phát triển.

26
00:01:18,240 --> 00:01:22,136
Một số sự tiến bộ vĩ đại nhất
trong nền văn minh và công nghệ

27
00:01:22,160 --> 00:01:24,080
đã xuất hiện vì chúng ta đã đi tìm kiếm.

28
00:01:25,080 --> 00:01:26,536
Vâng, có thể làm nhiều việc

29
00:01:26,560 --> 00:01:30,280
bằng số tiền cần có để thiết lập
một thuộc địa thịnh vượng trên sao Hỏa.

30
00:01:30,880 --> 00:01:35,440
Và đúng, chúng ta nên quan tâm nhiều hơn
cho ngôi nhà của chính chúng ta.

31
00:01:36,120 --> 00:01:41,080
Và chúng ta có thể sẽ hủy hoại sao Hỏa
như chúng ta đã làm đối với Trái Đất.

32
00:01:42,320 --> 00:01:43,936
Nhưng hãy suy nghĩ trong một lát,

33
00:01:43,960 --> 00:01:48,896
vào thời John F. Kennedy phát biểu rằng
chúng ta sẽ đưa con người lên mặt trăng.

34
00:01:48,920 --> 00:01:52,320
Ông đã khuyến khích cả một thế hệ ước mơ.

35
00:01:53,400 --> 00:01:56,336
Sẽ xúc động biết bao nếu chứng kiến
cuộc hạ cánh trên sao Hỏa.

36
00:01:56,360 --> 00:01:59,096
Có lẽ sau đó chúng ta nhìn lại Trái đất

37
00:01:59,120 --> 00:02:02,496
và thấy có một vài người
thay vì nhiều người

38
00:02:02,520 --> 00:02:05,056
và có lẽ sau đó
chúng ta sẽ nhìn về Trái đất,

39
00:02:05,080 --> 00:02:07,496
khi chúng ta đang chật vật
sinh tồn trên sao Hỏa,

40
00:02:07,520 --> 00:02:10,240
và nhận ra ngôi nhà Trái đất
tuyệt vời đến thế nào

41
00:02:11,520 --> 00:02:16,440
Nên hãy để tôi nói về cuộc hành trình
ngoạn mục mà chúng ta sắp thực hiện.

42
00:02:17,040 --> 00:02:18,296
Nhưng đầu tiên,

43
00:02:18,320 --> 00:02:20,920
một vài sự thật đáng kinh ngạc
về nơi chúng ta sắp đến.

44
00:02:22,040 --> 00:02:26,416
Bức tranh này thể hiện kích thức thật
của sao Hỏa sao so với Trái đất.

45
00:02:26,440 --> 00:02:28,336
Sao Hỏa không giống hành tinh chúng ta.

46
00:02:28,360 --> 00:02:31,136
Nó nhỏ hơn một nửa kích thước Trái đất,

47
00:02:31,160 --> 00:02:33,176
và dù sự thật là nó nhỏ hơn,

48
00:02:33,200 --> 00:02:35,896
nhưng bề mặt của sao Hỏa
mà bạn có thể đứng lên đó

49
00:02:35,920 --> 00:02:39,856
tương đương với bề mặt của Trái đất,

50
00:02:39,880 --> 00:02:42,200
bởi Trái đất hầu như
được bao phủ bởi nước.

51
00:02:43,000 --> 00:02:45,296
Bầu khí quyển trên sao Hỏa rất mỏng,

52
00:02:45,320 --> 00:02:47,896
mỏng hơn 100 lần so với trên Trái đất

53
00:02:47,920 --> 00:02:51,920
và không thể hít thở khí quyển ở đó,
vì 96% là cacbon đioxit.

54
00:02:52,760 --> 00:02:54,376
Trên sao Hỏa rất lạnh.

55
00:02:54,400 --> 00:02:57,376
Nhiệt độ trung bình là âm 81 độ,

56
00:02:57,400 --> 00:03:00,560
mặc dù nhiệt độ trên đó khá đa dạng.

57
00:03:01,320 --> 00:03:03,896
Một ngày ở sao Hỏa tương đương
với một ngày ở Trái đất,

58
00:03:03,920 --> 00:03:05,840
cộng thêm 39 phút.

59
00:03:06,440 --> 00:03:11,480
Các mùa và năm trên sao Hỏa dài
gấp đôi các mùa và năm trên Trái Đất.

60
00:03:12,000 --> 00:03:16,656
Và với bất cứ ai muốn đeo thêm đôi cánh
và bay thử một ngày nào đó,

61
00:03:16,680 --> 00:03:19,496
lực hấp dẫn trên sao Hỏa
ít hơn rất nhiều so với Trái đất.

62
00:03:19,520 --> 00:03:20,776
và đó là nơi mà

63
00:03:20,800 --> 00:03:23,600
bạn có thể nhảy qua chiếc xe
thay vì phải đi vòng qua nó.

64
00:03:24,120 --> 00:03:27,776
Bây giờ, như bạn thấy đấy,
sao Hỏa không thật sự giống Trái đất,

65
00:03:27,800 --> 00:03:32,560
nhưng đó là nơi dễ sống nhất ngoài
Trái đất trong hệ mặt trời của chúng ta.

66
00:03:33,360 --> 00:03:34,856
Đây là vấn đề.

67
00:03:34,880 --> 00:03:37,056
Sao Hỏa xa rất xa,

68
00:03:37,080 --> 00:03:41,920
xa chúng ta gấp một ngàn lần
so với mặt trăng.

69
00:03:42,560 --> 00:03:46,336
Mặt trăng cách 250,000 dặm

70
00:03:46,360 --> 00:03:50,000
các phi hành gia Apollo đã mất 3 ngày
để đến được đó.

71
00:03:50,720 --> 00:03:53,856
Sao Hỏa thì cách 250 triệu dặm

72
00:03:53,880 --> 00:03:56,136
và chúng ta sẽ mất 8 tháng để đến được đó

73
00:03:56,160 --> 00:03:57,440
240 ngày.

74
00:03:58,080 --> 00:04:00,656
Và nếu chúng ta phóng tên lửa
vào một ngày thật cụ thể,

75
00:04:00,680 --> 00:04:02,416
vào một thời điểm rất cụ thể,

76
00:04:02,440 --> 00:04:04,416
cứ hai năm một lần,

77
00:04:04,440 --> 00:04:07,616
khi sao Hỏa và Trái đất thẳng hàng,

78
00:04:07,640 --> 00:04:11,560
thì khoảng cách mà tên lửa phải đi
sẽ là khoảng cách ngắn nhất.

79
00:04:12,640 --> 00:04:17,720
240 ngày bị nhốt trong cái hộp thiếc
với đồng nghiệp là thời gian rất dài.

80
00:04:18,800 --> 00:04:22,856
Và trong khi đó, hồ sơ theo dõi
các chuyến đến sao Hỏa thì tệ hại.

81
00:04:22,880 --> 00:04:25,696
Chúng ta và người Nga,
người châu Âu, người Nhật Bản,

82
00:04:25,720 --> 00:04:27,056
người Trung Quốc và Ấn Độ,

83
00:04:27,080 --> 00:04:29,656
thực ra đã gửi 44 chiếc tên lửa lên đó,

84
00:04:29,680 --> 00:04:33,216
và phần lớn trong số đó,
hoặc đã nổ hoặc mất tích.

85
00:04:33,240 --> 00:04:36,840
Chỉ 1/3 các phi vụ
lên sao Hỏa là thành công.

86
00:04:37,760 --> 00:04:42,120
Và hiện giờ chúng ta cũng không có
tên lửa đủ lớn để lên sao Hỏa.

87
00:04:43,080 --> 00:04:45,176
Chúng ta từng có loại tên lửa đó Saturn V.

88
00:04:45,200 --> 00:04:47,816
Một vài chiếc Saturn V 
có thể đưa chúng ta lên sao Hỏa.

89
00:04:47,840 --> 00:04:51,296
Nó là cỗ máy hoành tráng nhất
mà con người từng chế tạo,

90
00:04:51,320 --> 00:04:53,520
và đó là tên lửa
đã đưa chúng ta đến mặt trăng.

91
00:04:54,120 --> 00:04:59,136
Nhưng chiếc Saturn cuối cùng đựơc dùng
năm 1973 để phóng trạm không gian Skylab,

92
00:04:59,160 --> 00:05:02,256
và chúng ta đã quyết định 
làm thứ gì đó mà gọi là con thoi

93
00:05:02,280 --> 00:05:05,920
thay vì tiếp tục tiến hành ở sao Hỏa
sau khi chúng ta đáp xuống mặt trăng.

94
00:05:06,680 --> 00:05:08,136
Tên lửa lớn nhất hiện nay

95
00:05:08,160 --> 00:05:11,160
chỉ đủ to bằng một nửa để 
có thể đưa bất kỳ thứ gì lên sao Hỏa.

96
00:05:12,200 --> 00:05:15,216
Vì thế, lên sao Hỏa không hề dễ dàng

97
00:05:15,240 --> 00:05:18,400
và điều đó gợi lên một câu hỏi rất thú vị

98
00:05:19,560 --> 00:05:23,760
chừng nào sẽ có người đầu tiên
thật sự đặt chân lên đó?

99
00:05:25,160 --> 00:05:29,496
Hiện, một vài học giả cho rằng
nếu chúng ta lên sao Hỏa vào 2050,

100
00:05:29,520 --> 00:05:31,240
đó sẽ là một thành tựu lớn.

101
00:05:31,840 --> 00:05:37,720
Ngày nay, NASA có vẻ như cho thấy rằng
họ có thể đưa con người lên đó vào 2040.

102
00:05:38,280 --> 00:05:39,480
Có lẽ họ có thể.

103
00:05:40,600 --> 00:05:45,696
Tôi tin rằng họ có thể đưa con người
vào quỹ đạo sao Hỏa vào 2035.

104
00:05:45,720 --> 00:05:46,976
Nhưng nói thẳng,

105
00:05:47,000 --> 00:05:51,736
Tôi không nghĩ họ quan tâm tên lửa
phóng lên sao Hỏa vào 2035 hay không

106
00:05:51,760 --> 00:05:53,736
vì chúng ta đã ở đó vào thời gian đó rồi.

107
00:05:53,760 --> 00:05:56,720
Chúng ta sẽ đáp xuống sao Hỏa vào 2027.

108
00:05:58,280 --> 00:05:59,496
Và lý do là

109
00:05:59,520 --> 00:06:01,576
người đàn ông này
rất quyết tâm làm điều đó.

110
00:06:01,600 --> 00:06:07,080
Tên ông ấy là Elon Musk,
CEO của Tesla Motors và SpaceX.

111
00:06:07,920 --> 00:06:12,976
Thực ra, ông ấy nói với tôi rằng
chúng ta sẽ đáp xuống sao Hỏa vào 2025,

112
00:06:13,000 --> 00:06:15,896
nhưng Elon Musk lạc quan hơn tôi nhiều --

113
00:06:15,920 --> 00:06:17,416
và sẽ có cách thôi --

114
00:06:17,440 --> 00:06:20,080
nên tôi sẽ cho anh ta vài năm dư ra vậy.

115
00:06:20,960 --> 00:06:22,376
Tuy vậy ...

116
00:06:22,400 --> 00:06:23,736
bạn sẽ phải hỏi chính mình,

117
00:06:23,760 --> 00:06:27,640
ông ấy thật sự có thể làm điều đó
vào năm 2025 hoặc 2027?

118
00:06:28,760 --> 00:06:32,440
Hãy nhìn một thập kỷ của Elon Musk 
dưới góc nhìn cụ thể hơn.

119
00:06:33,200 --> 00:06:34,680
10 năm trước ở đâu rồi nhỉ?

120
00:06:35,360 --> 00:06:37,616
Đó là xe điện Tesla.

121
00:06:37,640 --> 00:06:41,296
Vào năm 2005, rất nhiều người
trong ngành công nghiệp xe hơi nói rằng,

122
00:06:41,320 --> 00:06:44,760
trong 50 năm tới, chúng ta sẽ không có
chiếc xe ôtô điện đàng hoàng.

123
00:06:48,280 --> 00:06:49,560
Và đây là ở đâu?

124
00:06:50,120 --> 00:06:53,296
Đó là chiếc tên lửa Falcon 9 của SpaceX,

125
00:06:53,320 --> 00:06:57,696
nhấc bổng 6 tấn phụ kiện
lên Trạm không gian Quốc tế.

126
00:06:57,720 --> 00:06:58,936
10 năm trước,

127
00:06:58,960 --> 00:07:03,520
SpaceX không hề phóng
hay bắn tên lửa đi đâu cả.

128
00:07:04,600 --> 00:07:07,136
Nên tôi cho rằng đây là
cuộc cá cược khá hay

129
00:07:07,160 --> 00:07:10,216
rằng người đang cách mạng hóa 
ngành công nghiệp xe hơi

130
00:07:10,240 --> 00:07:11,456
trong vòng dưới 10 năm

131
00:07:11,480 --> 00:07:17,296
và người đã tạo ra cả một công ty tên lửa
trong vòng chưa tới 10 năm

132
00:07:17,320 --> 00:07:19,560
sẽ đưa chúng ta lên sao Hỏa vào năm 2027.

133
00:07:20,760 --> 00:07:23,736
Bây giờ bạn cần biết điều này:

134
00:07:23,760 --> 00:07:27,400
nhà nước và robot không còn
điểu khiển cuộc chơi này nữa.

135
00:07:28,040 --> 00:07:30,416
Các công ty tư nhân
đang nhảy vào ngành vũ trụ

136
00:07:30,440 --> 00:07:32,880
và họ sẽ rất hạnh phúc
khi đưa bạn lên sao Hỏa.

137
00:07:33,800 --> 00:07:36,760
Và đó gợi lên câu hỏi rất lớn.

138
00:07:37,400 --> 00:07:39,400
Chúng ta thật sự có thể sống trên sao Hoả?

139
00:07:40,680 --> 00:07:44,856
Bây giờ NASA có thể sẽ không
đưa chúng ta lên đó cho tới năm 2040,

140
00:07:44,880 --> 00:07:46,976
hoặc có thể lên đó
trước NASA thời gian dài,

141
00:07:47,000 --> 00:07:51,960
nhưng NASA đã có vai trò quan trọng khi
tìm ra cách chúng ta sống trên sao Hỏa.

142
00:07:52,880 --> 00:07:54,896
Hãy nhìn vấn đề theo hướng này.

143
00:07:54,920 --> 00:07:56,776
Đây là thứ bạn cần
để sống ở Trái đất:

144
00:07:56,800 --> 00:08:00,216
thức ăn, nước, nơi ở và quần áo.

145
00:08:00,240 --> 00:08:02,736
Và đây là những gì bạn cần
để sống ở sao Hỏa:

146
00:08:02,760 --> 00:08:04,960
tất cả những thứ kể trên, cộng thêm oxy.

147
00:08:06,160 --> 00:08:10,256
Ví thế, hãy nhìn vào thứ quan trọng nhất
trong danh sách này trước tiên.

148
00:08:10,280 --> 00:08:13,296
Nước là thứ cơ bản của cuộc sống
như chúng ta đã biết,

149
00:08:13,320 --> 00:08:17,896
và quá là nặng để chúng ta mang nước
từ Trái đất lên sao Hỏa để sống,

150
00:08:17,920 --> 00:08:22,560
vì vậy chúng ta cần tìm nước 
nếu muốn xây dựng cuộc sống trên sao Hỏa.

151
00:08:23,840 --> 00:08:26,336
Và nếu bạn nhìn sao Hỏa, nó nhìn rất khô,

152
00:08:26,360 --> 00:08:29,176
nhìn cứ như toàn bộ hành tinh
là một sa mạc.

153
00:08:29,200 --> 00:08:31,216
Nhưng hóa ra lại không phải.

154
00:08:31,240 --> 00:08:36,456
Riêng đất trên sao Hỏa thôi 
đã chứa tới 60% nước.

155
00:08:36,480 --> 00:08:41,416
Và một vài tàu vũ trụ mà chúng ta đang có
bay xung quanh sao Hỏa đã cho thấy --

156
00:08:41,440 --> 00:08:43,976
nhân tiện,
đó là ảnh thật đấy --

157
00:08:44,000 --> 00:08:48,136
rất nhiều vết lõm trên sao Hỏa
có chứa một lớp nước đá.

158
00:08:48,160 --> 00:08:50,360
Quả là một nơi không tồi để
xây dựng thuộc địa.

159
00:08:51,855 --> 00:08:56,016
Đây là toàn cảnh một cuộc đào nhỏ 
thực hiện bởi Phoenix Lander vào năm 2008,

160
00:08:56,040 --> 00:08:59,576
chỉ ra rằng ngay bên dưới
bề mặt lớp đất là đá --

161
00:08:59,600 --> 00:09:01,856
thứ màu trắng đó là đá.

162
00:09:01,880 --> 00:09:03,136
Trong bức tranh thứ hai,

163
00:09:03,160 --> 00:09:05,416
được chụp 4 ngày sau bức tranh thứ nhất,

164
00:09:05,440 --> 00:09:07,480
có thể thấy vài trong số đó đang bốc hơi.

165
00:09:08,040 --> 00:09:09,416
Tàu vũ trụ cũng cho thấy

166
00:09:09,440 --> 00:09:12,856
có một lượng nước rất lớn 
nằm dưới mặt đất trên sao Hỏa

167
00:09:12,880 --> 00:09:14,936
cũng như đá băng.

168
00:09:14,960 --> 00:09:19,216
Sự thật là, nếu chỉ nước đá
tại 2 cực của sao Hỏa tan chảy,

169
00:09:19,240 --> 00:09:22,000
phần lớn hành tinh sẽ chìm 30ft dưới nước.

170
00:09:22,960 --> 00:09:25,056
Và sẽ có nguồn nước rất lớn trên đó,

171
00:09:25,080 --> 00:09:27,616
nhưng đa số trong đó là đá,
phần lớn nằm dưới đất,

172
00:09:27,640 --> 00:09:31,000
cần rất nhiều năng lượng
và nhân lực để lấy nó.

173
00:09:32,040 --> 00:09:34,776
Đây là thiết bị đã được nung nóng 
tại đại học Washington

174
00:09:34,800 --> 00:09:36,280
vào năm 1998.

175
00:09:36,840 --> 00:09:39,896
Nó cơ bản là một máy
hút ẩm công nghệ thấp.

176
00:09:39,920 --> 00:09:43,976
Và hóa ra là bầu khí quyển sao Hỏa 
thường là 100% ẩm thấp.

177
00:09:44,000 --> 00:09:48,376
Nên, thiết bị này có thể tách
toàn bộ lượng nước con người cần

178
00:09:48,400 --> 00:09:50,800
hoàn toàn từ bầu khí quyển trên sao Hỏa.

179
00:09:52,160 --> 00:09:55,136
Việc tiếp theo chúng ta phải lo lắng
là chúng ta sẽ thở cái gì.

180
00:09:55,160 --> 00:09:57,056
Thẳng thắn mà nói tôi đã bị sốc

181
00:09:57,080 --> 00:09:59,640
khi biết rằng NASA
đã tìm ra cách giải quyết.

182
00:10:00,280 --> 00:10:03,240
Có một nhà khoa học tại MIT
tên là Michael Hecht.

183
00:10:04,120 --> 00:10:06,616
Và anh ấy đã phát triển cỗ máy này, Moxie.

184
00:10:06,640 --> 00:10:07,856
Tôi yêu thứ này.

185
00:10:07,880 --> 00:10:10,456
Đó là cỗ máy đảo ngược
tế bào nhiên liệu, về cơ bản,

186
00:10:10,480 --> 00:10:13,640
là hút khí quyển trên sao Hỏa
và bơm ra khí oxy.

187
00:10:14,280 --> 00:10:16,256
Và bạn phải nhớ rằng CO2

188
00:10:16,280 --> 00:10:20,136
cacbon đioxit chiếm 96%
bầu khí quyển của sao Hỏa

189
00:10:20,160 --> 00:10:22,960
CO2 cơ bản là 78% khí oxy.

190
00:10:23,920 --> 00:10:28,256
Bây giờ, người du lịch tiếp theo
mà NASA gửi lên sao Hỏa vào 2029

191
00:10:28,280 --> 00:10:30,496
sẽ có một trong những thiết bị trên tàu,

192
00:10:30,520 --> 00:10:33,216
và thiết bị này có thể sản xuất đủ khí oxy

193
00:10:33,240 --> 00:10:35,936
để giúp một người sống vô thời hạn.

194
00:10:35,960 --> 00:10:38,096
Nhưng bí mật là --

195
00:10:38,120 --> 00:10:39,816
và đó chỉ dành cho thử nghiệm --

196
00:10:39,840 --> 00:10:43,136
bí mật là ban đầu thứ này được thiết kế

197
00:10:43,160 --> 00:10:45,800
theo tỉ lệ 1/100.

198
00:10:46,840 --> 00:10:49,056
Tiếp theo, chúng ta sẽ ăn gì?

199
00:10:49,080 --> 00:10:52,016
Chúng ta sẽ sử dụng
thủy canh để trồng thực phẩm,

200
00:10:52,040 --> 00:10:53,896
nhưng chúng ta sẽ không thể trồng

201
00:10:53,920 --> 00:10:56,056
nhiều hơn 15 đến 20 phần trăm thức ăn cần

202
00:10:56,080 --> 00:10:59,576
ít nhất là cho tới khi
nước chảy trên bề mặt của sao Hỏa

203
00:10:59,600 --> 00:11:03,920
và chúng ta thực sự có
tiềm năng và khả năng để trồng trọt.

204
00:11:04,680 --> 00:11:05,936
Trong lúc đó,

205
00:11:05,960 --> 00:11:08,056
phần lớn thức ăn chúng ta
sẽ đến từ Trái đất,

206
00:11:08,080 --> 00:11:09,280
và là thức ăn khô.

207
00:11:10,480 --> 00:11:12,560
Và sau đó chúng ta cần vài chỗ nghỉ ngơi.

208
00:11:13,120 --> 00:11:16,736
Đầu tiên chúng ta có thể
sử dụng tòa nhà bơm hơi

209
00:11:16,760 --> 00:11:19,016
cũng như chính phi thuyền không gian.

210
00:11:19,040 --> 00:11:22,016
Nhưng điều này
chỉ có hiệu quả vào ban ngày.

211
00:11:22,040 --> 00:11:27,136
Có quá nhiều bức xạ mặt trời
và bức xạ từ các tia vũ trụ.

212
00:11:27,160 --> 00:11:29,336
Vì vậy chúng ta sẽ phải đi dưới lòng đất.

213
00:11:29,360 --> 00:11:32,056
Bây giờ, hóa ra đất trên sao Hỏa,

214
00:11:32,080 --> 00:11:35,056
nhìn chung, rất tốt để làm gạch.

215
00:11:35,080 --> 00:11:37,296
Và NASA cũng đã nhìn ra điều này.

216
00:11:37,320 --> 00:11:40,176
Họ sẽ cho một ít nhựa polymer vào gạch,

217
00:11:40,200 --> 00:11:41,976
đặt chúng vào lò vi sóng,

218
00:11:42,000 --> 00:11:45,256
và sau đó bạn sẽ có thể xây nhà
với những bức tường cực kỳ dày.

219
00:11:45,280 --> 00:11:51,256
Hay chúng ta có thể sống dưới lòng đất
trong hang động hoặc các bồn dung nham,

220
00:11:51,280 --> 00:11:52,560
những thứ đó nhiều vô kể.

221
00:11:54,040 --> 00:11:55,560
Và cuối cùng là quần áo.

222
00:11:56,120 --> 00:11:59,336
Trên Trái đất chúng ta có cả mét
bầu khí quyển ở trên chúng ta,

223
00:11:59,360 --> 00:12:02,656
tạo ra 15 pounds ( khoảng 7kg)
áp lực đè lên chúng ta,

224
00:12:02,680 --> 00:12:04,823
và chúng ta liên tục đẩy áp lực đó ra.

225
00:12:04,847 --> 00:12:07,767
Trên sao Hỏa, hầu như không có trọng lực.

226
00:12:08,720 --> 00:12:10,616
Nên Dava Newman,

227
00:12:10,640 --> 00:12:12,096
một nhà khoa học tại MIT,

228
00:12:12,120 --> 00:12:15,176
đã tạo ra bộ quần áo
không gian trơn bóng này.

229
00:12:15,200 --> 00:12:16,696
Nó sẽ giúp chúng ta đứng yên,

230
00:12:16,720 --> 00:12:18,960
ngăn chặn bức xạ và giữ ấm cho chúng ta.

231
00:12:20,160 --> 00:12:22,056
Hãy nghĩ về điều này một chút nào.

232
00:12:22,080 --> 00:12:25,080
Thức ăn, nhà ở, quần áo, nước, oxy...

233
00:12:25,960 --> 00:12:27,160
có thể lo liệu được.

234
00:12:27,600 --> 00:12:28,800
Chúng ta thực sự có thể.

235
00:12:29,720 --> 00:12:32,840
Nhưng vẫn còn một chút
khó khăn và phức tạp.

236
00:12:33,800 --> 00:12:36,616
Vì thế dẫn đến điều tiếp theo--

237
00:12:36,640 --> 00:12:38,216
một bước đi rất lớn --

238
00:12:38,240 --> 00:12:40,056
sống cuộc sống tốt đẹp trên sao Hỏa.

239
00:12:40,080 --> 00:12:41,880
Đó chính là địa khai hóa hành tinh:

240
00:12:42,600 --> 00:12:44,456
làm cho nó trở nên giống Trái đất hơn,

241
00:12:44,480 --> 00:12:47,320
tái cấu trúc toàn bộ hành tinh.

242
00:12:48,160 --> 00:12:50,016
Nghe có vẻ rất kiêu ngạo,

243
00:12:50,040 --> 00:12:51,256
nhưng sự thật là

244
00:12:51,280 --> 00:12:55,160
công nghệ làm ra tất cả mọi thứ
tôi sắp nói thật sự tồn tại.

245
00:12:56,200 --> 00:12:57,920
Đầu tiên, chúng ta sưởi ấm sao Hỏa.

246
00:12:58,400 --> 00:13:03,096
Sao Hỏa cực kỳ lạnh lẽo
vì bầu khí quyển rất mỏng.

247
00:13:03,120 --> 00:13:07,456
Câu trả lời nằm ở đây,
tại cực Bắc và cực Nam của sao Hỏa,

248
00:13:07,480 --> 00:13:08,736
cả 2 đầu đều được bao phủ

249
00:13:08,760 --> 00:13:11,936
bởi một lượng cacbon đioxit
đông lạnh đáng kinh ngạc --

250
00:13:11,960 --> 00:13:13,416
đá khô.

251
00:13:13,440 --> 00:13:14,776
Nếu chúng ta làm nóng nó,

252
00:13:14,800 --> 00:13:17,376
nó bốc hơi trực tiếp vào bầu khí quyển

253
00:13:17,400 --> 00:13:20,216
và làm đặc bầu khí quyển 
như trên Trái đất.

254
00:13:20,240 --> 00:13:21,456
Và như chúng ta biết,

255
00:13:21,480 --> 00:13:25,120
CO2 is khí nhà kính cực mạnh.

256
00:13:25,840 --> 00:13:31,776
Bây giờ, các làm mà tôi yêu thích nhất là
xây dựng một cánh buồm mặt trời thật lớn

257
00:13:31,800 --> 00:13:33,016
và tập trung vào nó --

258
00:13:33,040 --> 00:13:34,776
nó hoạt động như một cái gương --

259
00:13:34,800 --> 00:13:37,176
và tập trung vào cực Nam
của sao Hỏa trước tiên.

260
00:13:37,200 --> 00:13:41,216
Khi hành tinh quay, nó sẽ nung nóng
tất cả số lượng đá khô đó, làm nó bốc hơi

261
00:13:41,240 --> 00:13:43,496
và đi vào bầu khi quyển.

262
00:13:43,520 --> 00:13:45,016
Thật sự nó sẽ không mất quá lâu

263
00:13:45,040 --> 00:13:47,296
để nhiệt độ trên sao Hỏa bắt đầu tăng lên,

264
00:13:47,320 --> 00:13:49,880
có lẽ ít hơn 20 năm.

265
00:13:50,560 --> 00:13:51,776
Ngay bây giờ,

266
00:13:51,800 --> 00:13:53,776
vào một ngày tuyệt vời tại xích đạo,

267
00:13:53,800 --> 00:13:55,896
giữa mùa hè trên sao Hỏa,

268
00:13:55,920 --> 00:13:58,376
nhiệt độ trên sao Hỏa
có thể lên tới 70 độ,

269
00:13:58,400 --> 00:14:00,816
nhưng sau đó chúng tụt xuống
âm 100 độ về đêm.

270
00:14:00,840 --> 00:14:02,416
( Cười )

271
00:14:02,440 --> 00:14:06,080
Những gì chúng ta đang tiến đến
là hiệu ứng nhà kính:

272
00:14:06,800 --> 00:14:10,616
tăng nhiệt độ vừa đủ
để thấy rất nhiều đá trên sao Hỏa --

273
00:14:10,640 --> 00:14:13,080
đặc biệt là đá nằm trong đất -- tan chảy.

274
00:14:14,000 --> 00:14:15,400
Sau đó sẽ có phép màu thật.

275
00:14:16,000 --> 00:14:19,176
Khi bầu khí quyển đặc lại,
mọi thứ sẽ tốt hơn.

276
00:14:19,200 --> 00:14:21,816
Chúng ta sẽ được bảo vệ bởi bức xạ,

277
00:14:21,840 --> 00:14:24,936
chúng ta ấm hơn, làm hành tinh ấm hơn,

278
00:14:24,960 --> 00:14:26,656
vì vậy chúng ta sẽ có nước chảy

279
00:14:26,680 --> 00:14:28,280
có thể trồng trọt được.

280
00:14:28,920 --> 00:14:33,896
Sau đó nước bốc hơi vào không khí,
lại hình thành nên một tầng khí nhà kính.

281
00:14:33,920 --> 00:14:37,360
Sẽ có mưa và tuyết trên sao Hỏa.

282
00:14:38,160 --> 00:14:41,416
Và một bầu khí quyển dày hơn,
sẽ tạo ra đủ áp lực

283
00:14:41,440 --> 00:14:43,976
và chúng ta có thể vứt bỏ
bộ quần áo không gian ấy.

284
00:14:44,000 --> 00:14:47,376
Chúng ta chỉ cần 5 pounds áp lực
để tồn tại.

285
00:14:47,400 --> 00:14:52,680
Đến cuối, sao Hỏa sẽ trở nên
rất giống British Colombia.

286
00:14:54,040 --> 00:14:56,376
Chúng ta sẽ vẫn còn vấn đề phức tạp

287
00:14:56,400 --> 00:14:58,136
như tạo bầu khí quyển có thể thở,

288
00:14:58,160 --> 00:15:01,120
và nói thẳng ra có thể mất 1000 năm
để hoàn thiện.

289
00:15:01,800 --> 00:15:05,936
Nhưng con người thông minh vô cùng
và cực kỳ dễ thích nghi.

290
00:15:05,960 --> 00:15:10,936
Không ai biết được công nghệ tương lai
sẽ làm được những gì

291
00:15:10,960 --> 00:15:13,730
hay cơ thể con người có thể
làm nên điều kỳ diệu gì.

292
00:15:13,750 --> 00:15:16,256
Trong ngành sinh học ngay lúc này đây,

293
00:15:16,280 --> 00:15:21,496
chúng ta đang ngay trên bờ vực của việc
có thể hoàn toàn điều khiển gen của mình,

294
00:15:21,520 --> 00:15:24,056
gen trong cơ thể chúng ta đang làm gì,

295
00:15:24,080 --> 00:15:26,216
và chắc chắn rằng cuối cùng,

296
00:15:26,240 --> 00:15:28,120
sẽ là tiến hóa của loài người.

297
00:15:28,920 --> 00:15:32,536
Chúng ta có thể tạo ra
các giống loài con người trên Trái đất

298
00:15:32,560 --> 00:15:36,600
chỉ khác một chút so với
loài người trên sao Hỏa.

299
00:15:38,280 --> 00:15:40,536
Nhưng bạn sẽ làm gì?
Bạn sẽ sống như thế nào?

300
00:15:40,560 --> 00:15:43,000
Sẽ giống như trên Trái đất thôi.

301
00:15:43,560 --> 00:15:45,816
Ai đó sẽ xây dựng một nhà hàng,

302
00:15:45,840 --> 00:15:47,960
người nào đó sẽ xây một công ty đúc sắt.

303
00:15:48,800 --> 00:15:51,056
Người khác sẽ àm phim tài liệu về sao Hỏa

304
00:15:51,080 --> 00:15:52,480
và bán bộ phim đó ở Trái đất.

305
00:15:54,560 --> 00:15:57,576
Vài tên ngốc sẽ bắt đầu
chương trình truyền hình thực tế.

306
00:15:57,600 --> 00:15:59,040
( Cười )

307
00:15:59,680 --> 00:16:01,936
Sẽ có những công ty phần mềm,

308
00:16:01,960 --> 00:16:04,360
sẽ có những khách sạn, những quán bar.

309
00:16:05,760 --> 00:16:07,176
Từng này là chắc chắn:

310
00:16:07,200 --> 00:16:11,416
nó sẽ là sự kiện đột phá nhất
trong cuộc đời chúng ta,

311
00:16:11,440 --> 00:16:13,800
và tôi cho rằng
đó sẽ là điều xúc động nhất.

312
00:16:14,800 --> 00:16:18,856
Hỏi thử một bé gái 10 tuổi xem
cô bé có muốn lên sao Hỏa không.

313
00:16:18,880 --> 00:16:23,200
Những đứa trẻ đang học tiểu học
sẽ chọn sống trên đó.

314
00:16:24,280 --> 00:16:26,680
Bạn còn nhớ khi con người
lên mặt trăng không?

315
00:16:27,320 --> 00:16:30,096
Khi điều đó xảy ra,
mọi người nhìn nhau và nói,

316
00:16:30,120 --> 00:16:32,800
"Nếu có thể làm việc này,
chúng ta có thể làm mọi thứ".

317
00:16:33,760 --> 00:16:37,880
Chúng ta sẽ nghĩ gì khi chúng ta 
tạo ra được khu thuộc địa trên sao Hỏa?

318
00:16:38,920 --> 00:16:40,296
Quan trọng nhất là,

319
00:16:40,320 --> 00:16:43,696
đó sẽ khiến chúng ta trở thành
giống loài du lịch vào không gian.

320
00:16:43,720 --> 00:16:49,176
Có nghĩa là con người vẫn sẽ sống sót
cho dù có chuyện gì xảy ra trên Trái đất.

321
00:16:49,200 --> 00:16:52,296
Chúng ta sẽ không bao giờ là 
những loài người cuối cùng.

322
00:16:52,320 --> 00:16:53,536
Cám ơn.

323
00:16:53,560 --> 00:16:57,140
( Vỗ tay )