0:00:01.480,0:00:03.376
Kemerlerinizi bağlayın,

0:00:03.400,0:00:05.376
Mars'a gidiyoruz.

0:00:05.400,0:00:07.496
Sadece birkaç astronot değil,

0:00:07.520,0:00:10.656
binlerce insan Mars'a koloni kuracak.

0:00:10.680,0:00:13.800
Size bunun çok yakında[br]olacağını söylüyorum.

0:00:14.640,0:00:17.536
Bazılarınız kendini[br]Mars'ta proje yaparken bulacak

0:00:17.560,0:00:20.920
ve garanti ediyorum ki[br]bazılarınızın çocukları orada yaşayacak.

0:00:21.760,0:00:24.136
Sanırım kulağa saçma geliyor,

0:00:24.160,0:00:27.040
nasıl ve ne zaman olacağını[br]sizinle paylaşacağım.

0:00:27.760,0:00:30.976
Ama önce şu açık soruyu[br]ele almak istiyorum:

0:00:31.000,0:00:32.479
Neden bu lanet şeyi yapmalıyız?

0:00:33.640,0:00:34.840
12 yıl önce,

0:00:34.840,0:00:37.270
dünyayı aniden yok edecek 10 yol hakkında

0:00:37.270,0:00:38.720
bir TED konuşması yapmıştım.

0:00:38.720,0:00:43.496
Kendi galaksimizin kaprislerine karşı[br]inanılmaz derecede savunmasızız.

0:00:43.520,0:00:47.096
Tek, büyük bir asteroit[br]bizi sonsuza dek yok edebilir.

0:00:47.120,0:00:50.540
Hayatta kalmak için gezegenimizin[br]ötesine ulaşmak zorundayız.

0:00:50.540,0:00:53.976
İnsanların başarıyla yaptığı her şey[br]bir anda tamamen silinseydi,

0:00:53.976,0:00:55.840
nasıl bir felaket olurdu düşünün.

0:00:56.720,0:00:58.736
Gitmemizi gerektiren diğer sebep ise:

0:00:58.760,0:01:01.696
Keşfetmek bizim DNA’mızda var.

0:01:01.720,0:01:05.176
2 milyon yıl önce[br]insanlar Afrika'da evrimleşti

0:01:05.200,0:01:10.016
ve sonra yavaş ama emin adımlarla[br]bütün gezegen boyunca

0:01:10.040,0:01:13.536
ufuklarının ötesindeki ıssız yerlere[br]gidip dışarıya yayıldılar.

0:01:13.560,0:01:15.160
Bu şey bizim içimizde.

0:01:15.840,0:01:17.520
Bunu yaparak iyiye doğru gittiler.

0:01:18.240,0:01:22.136
Medeniyet ve teknolojideki[br]en büyük gelişmelerden bazıları

0:01:22.160,0:01:24.080
biz keşfettiğimiz için gerçekleşti.

0:01:25.080,0:01:28.506
Evet, Mars’ta gelişen bir koloni[br]kurmaya yetecek parayla

0:01:28.506,0:01:30.280
bir sürü iyi şey yapabiliriz.

0:01:30.880,0:01:35.440
Evet, kendi gezegenimize[br]daha fazla özen göstermeliyiz.

0:01:36.120,0:01:38.750
Evet, Dünya’nın içine ettiğimiz gibi

0:01:38.750,0:01:41.540
Mars’ın da içine edeceğimizden korkuyorum.

0:01:42.320,0:01:44.200
Ama bir an için düşünün,

0:01:44.200,0:01:47.226
John F. Kennedy[br]"Ay'a insan indireceğiz" dediğinde

0:01:47.226,0:01:48.896
neyimiz vardı ki.

0:01:48.920,0:01:52.320
Bütün bir nesli[br]hayal kurmak için heyecanlandırmıştı.

0:01:53.400,0:01:56.336
Mars’a inişi görmenin[br]ne kadar ilham vereceğini düşünün.

0:01:56.360,0:01:59.096
Belki sonra Dünya’ya geri bakacağız

0:01:59.120,0:02:02.496
ve birçok insandansa[br]tek bir insan göreceğiz,

0:02:02.520,0:02:05.056
belki sonra Dünya’ya geri bakacağız,

0:02:05.080,0:02:07.496
Mars’ta hayatta kalmaya çalışırken,

0:02:07.520,0:02:10.240
Dünya’nın ne kadar değerli olduğunun[br]farkına varacağız.

0:02:11.520,0:02:16.440
Başlamak üzere olduğumuz[br]sıradışı bir macera anlatayım.

0:02:17.040,0:02:18.296
Ama öncelikle,

0:02:18.320,0:02:20.920
gittiğimiz nokta hakkında[br]birkaç etkileyici gerçek.

0:02:22.040,0:02:26.390
Bu görsel aslında Dünya’ya oranla[br]Mars’ın gerçek boyutunu temsil ediyor.

0:02:26.390,0:02:28.386
Mars bizim kardeş gezegenimiz değil.

0:02:28.386,0:02:31.196
Dünya’nın boyutunun yarısından daha küçük,

0:02:31.196,0:02:33.736
durum böyleyken daha küçük olmasına rağmen

0:02:33.736,0:02:36.496
üzerinde durabileceğiniz[br]Mars’ın yüzey alanı

0:02:36.496,0:02:39.916
Dünya’nın üzerinde durabileceğiniz[br]yüzey alanına eşit,

0:02:39.916,0:02:42.200
çünkü Dünya çoğunlukla suyla kaplı.

0:02:43.000,0:02:45.346
Mars’ın atmosferi gerçekten çok ince,

0:02:45.346,0:02:47.956
Dünya’dan 100 kat daha ince

0:02:47.956,0:02:49.960
ve nefes almaya elverişli değil,

0:02:49.960,0:02:52.000
%96 oranında karbondioksit var.

0:02:52.760,0:02:54.376
Orası gerçekten soğuk.

0:02:54.400,0:02:57.376
Ortalama sıcaklık eksi 81 derece,

0:02:57.400,0:03:00.560
epey sıcaklık değişikliği olmasına rağmen.

0:03:01.320,0:03:03.460
Mars’ta bir gün hemen hemen

0:03:03.460,0:03:05.840
Dünya’daki bir gün artı 39 dakika kadar.

0:03:06.440,0:03:09.000
Mars’taki mevsimler ve yıllar

0:03:09.000,0:03:12.000
Dünya’dakinin iki katı kadar uzunlukta.

0:03:12.000,0:03:16.656
Kanat takıp oraya uçmak isteyenler için

0:03:16.680,0:03:19.496
Mars'ta Dünya’dan daha az yerçekimi var

0:03:19.520,0:03:21.506
ve arabanızın etrafında dolanmaktansa

0:03:21.506,0:03:23.600
üzerine atlayabileceğiniz türden bir yer.

0:03:24.120,0:03:25.540
Gördüğünüz üzere

0:03:25.540,0:03:27.800
Mars tam olarak Dünya gibi değil

0:03:27.800,0:03:29.250
ama şimdiye kadar

0:03:29.250,0:03:32.930
tüm güneş sistemindeki[br]en çok yaşanabilir yer.

0:03:33.360,0:03:34.856
İşte problem de burada.

0:03:34.880,0:03:37.056
Mars çok uzakta,

0:03:37.080,0:03:41.920
Ay’ın uzaklığından[br]binlerce kat daha uzakta.

0:03:42.560,0:03:46.336
Ay 250 bin mil uzaklıkta

0:03:46.360,0:03:50.000
ve oraya ulaşmak[br]Apollo astronotlarının üç gününü aldı.

0:03:50.720,0:03:53.856
Mars ise 250 milyon mil uzaklıkta

0:03:53.880,0:03:56.136
ve ulaşmamız sekiz ayımızı alacak,

0:03:56.160,0:03:57.440
240 gün.

0:03:58.080,0:04:00.656
Ancak çok özel bir günde,

0:04:00.680,0:04:02.416
çok özel bir anda

0:04:02.440,0:04:04.416
2 yılda bir fırlatırsak,

0:04:04.440,0:04:07.616
Mars ve Dünya düzgün hizalandığında

0:04:07.640,0:04:11.560
roketin katedeceği mesafe[br]en kısa olabilecek.

0:04:12.640,0:04:16.990
Teneke bir kutuda arkadaşlarınızla[br]bağlı olarak geçirmek için

0:04:16.990,0:04:18.800
240 gün uzun bir süre.

0:04:18.800,0:04:22.856
Bu arada Mars’a gidişimizin[br]geçmiş tecrübeleri berbat.

0:04:22.880,0:04:25.696
Biz ve Ruslar, Avrupalılar, Japonlar,

0:04:25.720,0:04:27.056
Çinliler ve Hintliler,

0:04:27.080,0:04:29.656
oraya tam 44 roket fırlattık

0:04:29.680,0:04:31.460
ve bunların büyük bir çoğunluğu

0:04:31.460,0:04:33.490
ya hedefi ıskaladı ya da parçalandı.

0:04:33.490,0:04:36.840
Mars görevlerinin sadece[br]üçte biri başarılı oldu.

0:04:37.760,0:04:40.330
Şu anda oraya bir şekilde gidebilecek

0:04:40.330,0:04:42.780
yeterli büyüklükte bir roketimiz yok.

0:04:43.080,0:04:45.176
Eskiden böyle bir roket vardı, Saturn V.

0:04:45.200,0:04:47.816
Birkaç tane Saturn V[br]bizi oraya götürebilirdi.

0:04:47.840,0:04:51.296
İnsanların şimdiye kadar yaptığı[br]çok büyüleyici bir makineydi

0:04:51.320,0:04:53.520
ve bizi Ay’a götüren roketti.

0:04:54.120,0:04:56.500
Ama 1973’te son Saturn V

0:04:56.500,0:04:59.160
Skylab uzay istasyonunu[br]açmak için kullanıldı.

0:04:59.160,0:05:02.256
Ay’a iniş yaptıktan sonra[br]Mars’a devam etmek yerine,

0:05:02.280,0:05:05.920
mekik dediğimiz şeyler[br]yapmaya karar verdik.

0:05:06.680,0:05:08.476
Şu an sahip olduğumuz en büyük roket

0:05:08.476,0:05:11.160
bizi Mars’a götürmeye yetecek[br]büyüklüğün yarısı kadar.

0:05:12.200,0:05:15.216
Yani Mars’a ulaşmak kolay olmayacak

0:05:15.240,0:05:18.400
ve bu gerçekten ilginç[br]bir soruyu gündeme getiriyor.

0:05:19.560,0:05:23.760
Ne kadar zaman sonra[br]ilk insan gerçekten oraya inecek?

0:05:25.160,0:05:29.496
Bazı uzmanlar 2050’ye kadar[br]oraya ulaşabilir miyiz diye düşünüyorlar;

0:05:29.520,0:05:31.240
bu oldukça iyi bir başarı olurdu.

0:05:31.840,0:05:37.720
Bu günlerde NASA'nın 2040’a kadar[br]Mars’a ulaşacağımızı varsaydığı görülüyor.

0:05:38.280,0:05:39.770
Belki başarabilirler.

0:05:40.600,0:05:45.696
İnsanoğlunu Mars yörüngesine[br]2035’e kadar sokacaklarına inanıyorum.

0:05:45.720,0:05:46.976
Ama açıkçası,

0:05:47.000,0:05:51.736
2035’te Mars’a roket göndermeye[br]zahmet edeceklerini düşünmüyorum,

0:05:51.760,0:05:53.736
çünkü zaten orada olacağız.

0:05:53.760,0:05:56.720
2027’de Mars’a iniş yapacağız.

0:05:58.280,0:05:59.496
Bunun sebebi ise

0:05:59.520,0:06:01.576
bu adamın bunu yapmaya kararlı olması.

0:06:01.600,0:06:07.080
Onun adı Elon Musk,[br]Tesla Motors ve SpaceX'in CEO’su.

0:06:07.920,0:06:12.976
Aslında 2025’e kadar[br]Mars’a inebileceğimizi söyledi

0:06:13.000,0:06:15.896
ama Elon Musk benden daha iyimser,

0:06:15.920,0:06:17.416
ve arayı da açıyor.

0:06:17.440,0:06:20.080
Ona birkaç yıllık mola veriyorum.

0:06:20.960,0:06:22.376
Bununla birlikte …

0:06:22.400,0:06:23.710
kendinize sormalısınız,

0:06:23.710,0:06:27.640
bu adam 2025 veya 2027’ye kadar[br]gerçekten bunu yapabilir mi?

0:06:28.760,0:06:32.440
Pekâlâ, Elon Musk’la 10 yıla[br]bir bakış atalım.

0:06:33.200,0:06:34.680
10 yıl önce neredeydi?

0:06:35.360,0:06:37.616
Bu Tesla’nın elektrikli otomobili.

0:06:37.640,0:06:41.296
2005’te otomobil endüstrisinden[br]birçok kişi şöyle diyordu,

0:06:41.320,0:06:44.760
50 yıl boyunca iyi bir[br]elektrikli arabamız olmayacak.

0:06:48.280,0:06:49.560
Burası neresiydi?

0:06:50.120,0:06:53.296
Bu SpaceX Falcon 9 roketi,

0:06:53.320,0:06:57.696
altı tonluk malzemeyi[br]Uluslararası Uzay İstasyonu'na taşırken.

0:06:57.720,0:06:58.936
10 yıl önce,

0:06:58.960,0:07:01.600
SpaceX hiçbir şey fırlatmamıştı

0:07:01.600,0:07:04.030
ya da bir yere roket ateşlememişti.

0:07:04.600,0:07:06.950
Bence şu oldukça sağlam bir iddia,

0:07:06.950,0:07:11.536
10 yıldan kısa sürede otomobil[br]endüstrisinde devrim yapan birisinin

0:07:11.536,0:07:17.066
ve 10 yıldan kısa sürede tamamen[br]roket şirketi yaratan birisinin

0:07:17.466,0:07:20.456
2027’ye kadar bizi Mars’a ulaştıracak.

0:07:20.760,0:07:23.736
Şimdi şunu bilmeniz gerekiyor:

0:07:23.760,0:07:25.490
Devletler ve robotlar

0:07:25.490,0:07:28.040
artık bu oyunu kontrol etmiyor.

0:07:28.040,0:07:30.526
Özel şirketler uzayın içine sıçrıyor

0:07:30.526,0:07:32.880
ve sizi Mars’a götürmekten[br]mutluluk duyuyorlar.

0:07:33.800,0:07:36.760
Bu gerçekten büyük bir soruyu[br]ortaya atıyor.

0:07:37.400,0:07:39.400
Orada gerçekten yaşayabilir miyiz?

0:07:40.680,0:07:44.856
NASA 2040’a kadar[br]bizi oraya ulaştıramayabilir

0:07:44.880,0:07:46.976
veya NASA’dan önce orada olabiliriz.

0:07:47.000,0:07:49.230
Ancak Mars’ta nasıl yaşayacağımıza dair

0:07:49.230,0:07:51.750
NASA büyük bir sorumluluk aldı.

0:07:52.880,0:07:54.850
Probleme bu açıdan bakalım.

0:07:54.850,0:07:56.856
Dünya’da yaşamanız için gerekenler burada:

0:07:56.856,0:08:00.190
Yemek, su, barınak ve kıyafet.

0:08:00.190,0:08:02.736
Burada ise Mars’ta[br]yaşamanız için gerekenler:

0:08:02.760,0:08:04.960
Yukarıdakilerin hepsi, artı oksijen.

0:08:06.160,0:08:10.256
İlk olarak bu listedeki[br]en önemli şeye bakalım.

0:08:10.280,0:08:13.296
Bildiğimiz gibi su bütün hayatın temeli,

0:08:13.320,0:08:16.510
yaşamak için Dünya’dan Mars’a su taşımak

0:08:16.510,0:08:17.920
çok fazla ağır olur.

0:08:17.920,0:08:20.840
Yani hayatımız Mars’ta başarılı olacaksa

0:08:20.840,0:08:22.490
su bulmak zorundayız.

0:08:23.840,0:08:26.756
Mars’a bakarsanız gerçekten [br]kuru gözüküyor,

0:08:26.756,0:08:29.176
sanki bütün gezegen bir çölmüş gibi.

0:08:29.200,0:08:31.216
Ancak öyle olmadığı sonunda anlaşıldı.

0:08:31.240,0:08:36.456
Yalnızca Mars’taki toprak[br]%60’a kadar su içeriyor.

0:08:36.480,0:08:41.416
Mars’ın etrafında uçan birkaç uydu[br]bize şunu gösterdi;

0:08:41.440,0:08:43.976
bu arada bu gerçek bir fotoğraf,

0:08:44.000,0:08:48.136
Mars’taki birçok kraterin içinde[br]buzlu su tabakaları var.

0:08:48.160,0:08:50.360
Koloni kurmak için kötü bir yer değil.

0:08:51.855,0:08:53.270
Buradaki görüntü

0:08:53.270,0:08:56.040
Phoenix Lander’ın 2008’de[br]oluşturduğu küçük çukura ait,

0:08:56.040,0:08:59.576
toprak yüzeyinin hemen altının[br]buz olduğunu gösteriyor,

0:08:59.600,0:09:01.830
o beyaz şey buz.

0:09:01.830,0:09:04.256
İlk resimden dört gün sonra çekilmiş olan

0:09:04.256,0:09:05.416
ikinci resimde ise

0:09:05.440,0:09:07.480
birazının buharlaştığını görebilirsiniz.

0:09:08.040,0:09:10.186
Uydular ayrıca bize şunu haber veriyor;

0:09:10.186,0:09:12.856
Mars’ta buzulların yanısıra

0:09:12.880,0:09:14.936
büyük miktarda yer altı su kaynağı var.

0:09:14.960,0:09:19.216
Aslında Mars’ın kutuplarındaki[br]buzlu sular erimiş olsa,

0:09:19.240,0:09:22.000
gezegenin büyük bölümü[br]dokuz metre suyun altında kalırdı.

0:09:22.960,0:09:25.056
Yani orada çok su var

0:09:25.080,0:09:27.616
ancak bunun çoğu buz, çoğu yer altında,

0:09:27.640,0:09:30.000
suya ulaşmak için çok fazla enerji

0:09:30.000,0:09:31.520
ve insan gücü gerekiyor.

0:09:32.040,0:09:33.740
Bu şey 1998 zamanlarında

0:09:33.740,0:09:36.280
Washington Üniversitesi’nde[br]uydurulmuş bir cihaz.

0:09:36.840,0:09:39.896
Esasen düşük teknolojili bir nem alıcısı.

0:09:39.920,0:09:41.000
Sonunda anlaşıldı ki

0:09:41.000,0:09:44.000
Mars’ın atmosferi genellikle %100 nemli.

0:09:44.000,0:09:45.300
Yani bu cihaz

0:09:45.300,0:09:50.800
insanların ihtiyaç duyduğu bütün suyu[br]Mars’ın atmosferinden çekebilir.

0:09:52.160,0:09:55.136
Daha sonra ne soluyacağımız hakkında[br]endişelenmek zorundayız.

0:09:55.160,0:09:58.006
Açıkçası NASA’nın bu sorunu[br]çözdüğünü öğrendiğimde

0:09:58.006,0:09:59.640
şoke olmuştum.

0:10:00.280,0:10:03.480
Bu kişi MIT’den[br]Michael Hecht adında bir bilimci

0:10:04.120,0:10:06.616
ve bu makineyi geliştirdi, Moxie.

0:10:06.640,0:10:07.856
Bu şeyi seviyorum.

0:10:07.880,0:10:10.456
Bu bir ters yakıt hücresi,

0:10:10.480,0:10:13.640
esasen Mars’ın atmosferini emip[br]oksijen çıkarıyor.

0:10:14.280,0:10:16.256
Şunu bilmeniz gerekiyor ki,

0:10:16.280,0:10:20.136
CO2, Mars atmosferinin[br]%96’sını oluşturan karbondioksit,

0:10:20.160,0:10:22.960
temelde %78 oksijendir.

0:10:23.920,0:10:28.256
NASA’nın 2020’de Mars’a göndereceği[br]sonraki büyük aracın içinde

0:10:28.280,0:10:30.496
bu cihazlardan biri olacak.

0:10:30.520,0:10:33.216
Bir kişiyi süresiz hayatta tutmak için

0:10:33.240,0:10:35.936
yeterli oksijeni üretebilecek.

0:10:35.960,0:10:38.096
Ancak bundaki püf nokta

0:10:38.120,0:10:39.816
ve bu sadece test için,

0:10:39.840,0:10:43.136
bundaki püf nokta şu, bu şey en başında

0:10:43.160,0:10:45.800
100 faktörle ölçeklenebilir[br]olacak şekilde tasarlandı.

0:10:46.840,0:10:49.056
Daha sonra, ne yiyeceğiz?

0:10:49.080,0:10:50.080
Besin yetiştirmek için

0:10:50.080,0:10:52.040
suda yetiştirme işlemini kullanacağız

0:10:52.040,0:10:53.896
ama besinimizin %15 - %20’den fazlasını

0:10:53.920,0:10:56.056
orada yetiştiremeyiz,

0:10:56.080,0:10:59.576
en azından su Mars’ın yüzeyine[br]çıkmadığı sürece.

0:10:59.600,0:11:03.920
Aslında ekin dikme ihtimaline[br]ve yeteneğine sahibiz.

0:11:04.680,0:11:05.936
Bu süre zarfında

0:11:05.960,0:11:08.056
besinimizin çoğu Dünya’dan gelecek

0:11:08.080,0:11:09.280
ve kurumuş olacak.

0:11:10.480,0:11:12.560
Daha sonra barınağa ihtiyacımız var.

0:11:13.120,0:11:14.120
İlk olarak,

0:11:14.120,0:11:16.760
şişme, basınçlı yapıları kullanabiliriz,

0:11:16.760,0:11:19.016
iniş araçlarını da.

0:11:19.040,0:11:22.016
Ama bu gerçekten sadece gündüz işe yarar.

0:11:22.040,0:11:24.160
Orada çok fazla güneş radyasyonu

0:11:24.160,0:11:26.720
ve kozmik ışın radyasyonu var.

0:11:27.160,0:11:29.336
Yani gerçekten çok dikkatli olmalıyız.

0:11:29.360,0:11:32.056
Mars’taki toprağın genel olarak

0:11:32.080,0:11:35.056
tuğla yapmak için[br]mükemmel olduğu anlaşıldı.

0:11:35.080,0:11:37.296
NASA da bu işi çözdü.

0:11:37.320,0:11:40.176
Tuğlalara biraz polimer [br]plastik katacaklar,

0:11:40.200,0:11:41.976
mikrodalga fırına atacaklar

0:11:42.000,0:11:45.256
ve gerçekten kalın yapılar[br]inşa edebileceksiniz.

0:11:45.280,0:11:49.290
Ya da yer altındaki mağaralarda

0:11:49.290,0:11:52.490
veya bol bulunan lav tüplerinde[br]yaşamayı tercih edebiliriz.

0:11:54.040,0:11:55.560
Son olarak kıyafetler.

0:11:56.120,0:11:58.100
Dünya’da üzerimize yığılmış,

0:11:58.100,0:12:01.130
vücudumuza daima[br]yedi kiloluk basınç uygulayan

0:12:01.130,0:12:02.656
geniş bir atmosfer var

0:12:02.680,0:12:04.823
ve onu sürekli aksi yönde itiyoruz.

0:12:04.847,0:12:07.767
Mars’ta ise hemen hemen[br]hiç atmosfer basıncı yok.

0:12:08.720,0:12:10.616
Dava Newman,

0:12:10.640,0:12:12.096
MIT’den bir bilimci,

0:12:12.120,0:12:15.176
bu parlak uzay kıyafetini yaptı.

0:12:15.200,0:12:16.696
Bu bizi bir arada tutacak,

0:12:16.720,0:12:18.960
radyasyonu engelleyecek ve sıcak tutacak.

0:12:20.160,0:12:22.056
Bir dakikalığına şunu düşünelim.

0:12:22.080,0:12:25.080
Yemek, barınak, kıyafet, su, oksijen…

0:12:25.960,0:12:27.160
Bunları halledebiliriz.

0:12:27.600,0:12:28.800
Gerçekten yapabiliriz.

0:12:29.720,0:12:32.840
Ama hâlâ biraz karmaşık ve zor.

0:12:33.800,0:12:36.590
Bu Mars’ta iyi bir hayat sürmemizde

0:12:36.590,0:12:38.786
sıradaki büyük, gerçekten büyük bir adıma

0:12:38.786,0:12:40.056
öncülük ediyor.

0:12:40.080,0:12:41.880
Bu da gezegeni yaşanabilir kılıyor:

0:12:42.600,0:12:44.456
Dünya’ya daha çok benzetme,

0:12:44.480,0:12:47.320
tüm gezegeni yeniden yapılandırma.

0:12:48.160,0:12:50.016
Kulağa kibir gibi geliyor

0:12:50.040,0:12:51.256
ancak gerçek şu ki,

0:12:51.280,0:12:54.120
size anlatacağım her şeyi yapan teknoloji

0:12:54.120,0:12:55.450
zaten hâlihazırda mevcut.

0:12:56.200,0:12:57.920
İlk olarak orayı ısıtmalıyız.

0:12:58.400,0:13:01.000
Mars inanılmaz derecede soğuk,

0:13:01.000,0:13:03.120
çünkü çok ince bir atmosferi var.

0:13:03.120,0:13:05.000
Çözüm işte burada yatıyor,

0:13:05.000,0:13:06.440
inanılmaz miktarda

0:13:06.440,0:13:11.936
donmuş karbondioksitle kaplanmış[br]Mars’ın güney ve kuzey kutupları,

0:13:11.960,0:13:13.276
karbondioksit buzu.

0:13:13.440,0:13:14.776
Eğer onları ısıtırsak

0:13:14.800,0:13:17.376
direkt atmosfere doğru süblimleşecek

0:13:17.400,0:13:20.216
ve Dünya’da olduğu gibi[br]atmosferi kalınlaştıracak.

0:13:20.240,0:13:21.456
Bildiğimiz üzere,

0:13:21.480,0:13:25.120
CO2 inanılmaz güçlü bir sera gazıdır.

0:13:25.840,0:13:28.490
Bunu yapmak için en tercih ettiğim yol

0:13:28.490,0:13:31.800
çok çok büyük bir güneş yelkeni dikmek

0:13:31.800,0:13:33.016
ve onu odaklamak,

0:13:33.040,0:13:34.776
esasen bir ayna görevi üstlenecek

0:13:34.800,0:13:37.176
ve ilk olarak Mars’ın [br]güney kutbuna odaklamak.

0:13:37.200,0:13:38.480
Gezegen dönerken,

0:13:38.480,0:13:40.690
bütün karbondioksit buzunu ısıtacak,

0:13:40.690,0:13:43.460
süblimleştirecek ve atmosfere karışacak.

0:13:43.460,0:13:45.286
Mars’ın sıcaklığının artmaya başlaması

0:13:45.286,0:13:47.296
aslında çok uzun sürmeyecek,

0:13:47.320,0:13:49.880
muhtemelen 20 yıldan daha az.

0:13:50.560,0:13:51.776
Şu anda,

0:13:51.800,0:13:53.776
Mars ekvatorunda mükemmel bir günde,

0:13:53.800,0:13:55.896
yazın ortasında,

0:13:55.920,0:13:58.376
sıcaklıklar gerçekten[br]70 dereceye ulaşabiliyor

0:13:58.400,0:14:00.816
ancak daha sonra geceleri[br]-100 dereceye düşüyor.

0:14:00.840,0:14:02.416
(Gülüşmeler)

0:14:02.440,0:14:06.080
Uğraştığımız şey[br]kontrolden çıkan sera etkisi:

0:14:06.800,0:14:08.490
Mars’taki eriyen buzulları,

0:14:08.490,0:14:11.860
özellikle de yerdeki buzulları[br]görmemize yetecek kadar

0:14:11.860,0:14:14.000
sıcaklık artışı.

0:14:14.000,0:14:15.640
Sonra gerçek büyüye erişeceğiz.

0:14:16.000,0:14:19.176
Atmosfer kalınlaştıkça,[br]her şey yoluna girecek.

0:14:19.200,0:14:21.816
Radyasyondan daha çok korunacağız,

0:14:21.840,0:14:24.936
daha çok atmosfer bizi ısıtacak,[br]gezegeni ısıtacak.

0:14:24.960,0:14:26.590
Böylece akarsuya sahip olacağız,

0:14:26.590,0:14:28.370
bu da ekip biçmeyi mümkün kılacak.

0:14:28.920,0:14:31.260
Sonra daha fazla su buharı[br]havaya karışacak,

0:14:31.260,0:14:33.920
sera gazını oluşturan[br]bir diğer güçlü etmen.

0:14:33.920,0:14:37.360
Mars’a yağmur ve kar yağacak.

0:14:38.160,0:14:41.416
Kalın atmosfer yeterli basınç oluşturacak,

0:14:41.440,0:14:43.976
böylece uzay giysilerini çıkartabileceğiz.

0:14:44.000,0:14:45.290
Hayatta kalabilmek için

0:14:45.290,0:14:47.400
yalnızca iki kilogram civarı[br]bir basınç gerekiyor.

0:14:47.400,0:14:50.240
Nihayet Mars daha çok

0:14:50.240,0:14:53.040
British Columbia gibi hissettirecek.

0:14:54.040,0:14:56.020
Atmosferi nefes alınabilir yapma hakkında

0:14:56.020,0:14:58.236
hâlâ karmaşık bir sorunumuz olacaktır

0:14:58.236,0:15:01.120
ve açıkçası başarmamız bin yıl alacak.

0:15:01.800,0:15:04.020
Ancak insanoğlu şaşırtıcı şekilde akıllı

0:15:04.020,0:15:05.960
ve ortama uyabilen bir canlı.

0:15:05.960,0:15:10.150
Gelecekteki teknolojimizin[br]neleri başarabileceğini

0:15:10.150,0:15:13.730
ve bedenlerimizle neler yapabileceğini[br]tahmin etmek mümkün değil.

0:15:13.750,0:15:15.900
Biyolojide şu anda,

0:15:15.900,0:15:18.090
kendi genetiğimizi,

0:15:18.090,0:15:24.350
vücudumuzdaki genlerin yaptıklarını

0:15:24.350,0:15:26.150
ve elbette

0:15:26.150,0:15:28.320
kendi evrimimizi kontrol etmek üzereyiz.

0:15:28.920,0:15:31.260
Dünya’daki insan türünün

0:15:31.260,0:15:34.480
Mars’taki insan türünden[br]kısmen farklı olduğu

0:15:34.480,0:15:36.500
bir sonuçla karşılaşabiliriz.

0:15:38.280,0:15:40.536
Ama orada ne yapardınız?[br]Nasıl yaşardınız?

0:15:40.560,0:15:43.000
Dünya’dakinin aynısı olacak.

0:15:43.560,0:15:45.816
Bazıları bir restoran açacak,

0:15:45.840,0:15:47.960
bazıları demirhane inşa edecek.

0:15:48.800,0:15:51.056
Bazıları Mars’ın belgesellerini çekecek

0:15:51.080,0:15:52.480
ve onları Dünya’da satacak.

0:15:54.560,0:15:57.576
Bazı aptallar TV programları yapacak.

0:15:57.600,0:15:59.040
(Gülüşmeler)

0:15:59.680,0:16:01.936
Yazılım şirketleri olacak,

0:16:01.960,0:16:04.360
oteller olacak, barlar olacak.

0:16:05.760,0:16:07.176
Şu ise çok kesin:

0:16:07.200,0:16:11.416
Hayatımızdaki en çok[br]birlik bozan olay olacak

0:16:11.440,0:16:13.800
ve bence en çok ilham verici şey olacak.

0:16:14.800,0:16:16.530
10 yaşlarındaki bir kıza,

0:16:16.530,0:16:18.880
Mars’a gitmek isteyip istemediğini sorun.

0:16:18.880,0:16:21.000
İlkokuldaki çocukların

0:16:21.000,0:16:23.340
orada yaşamayı tercih etme [br]seçenekleri olacak.

0:16:24.280,0:16:26.680
Ay'a insan indirdiğimiz anı[br]hatırlıyor musunuz?

0:16:27.320,0:16:28.370
Bu gerçekleştiğinde,

0:16:28.370,0:16:30.520
insanlar birbirlerine baktı ve şöyle dedi;

0:16:30.520,0:16:32.800
"Bunu yapabiliyorsak, her şeyi yaparız."

0:16:33.760,0:16:37.880
Mars’ta gerçekten bir koloni [br]kurduğumuzda ne düşünecekler?

0:16:38.920,0:16:40.296
Daha da önemlisi,

0:16:40.320,0:16:43.696
bu bizi bir uzay gezgini bir tür yapacak.

0:16:43.720,0:16:45.500
Bu şu anlama geliyor,

0:16:45.500,0:16:49.200
Dünya’da ne olursa olsun[br]insanlar hayatta kalacak.

0:16:49.200,0:16:52.296
Asla türümüzün son örneği olmayacağız.[br]

0:16:52.320,0:16:53.536
Teşekkürler.

0:16:53.560,0:16:57.140
(Alkışlar)